Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Soepboer en Wingelaar naar aanleiding van het bericht “Grote gevolgen gezonken vrachtschip: fabrieken op Chemelot dreigen stil te vallen en directeur Sappi in Maastricht vreest productiestop”

Antwoord van Minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 18 november
2024).

Vraag 1

Herinnert u zich uw antwoorden op de vragen van het lid Soepboer over de startdatum
van werkzaamheden aan het Julianakanaal?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe het staat met de commissie die wordt ingericht om de aanvragen
voor nadeelcompensatie rondom de stremming van het Julianakanaal te beoordelen?

Antwoord 2

De adviescommissie voor de nadeelcompensatie voor de stremming van het Julianakanaal
is ingesteld en is beschikbaar om aanvragen te behandelen. De heer Raymond Knops –
voormalig Tweede Kamerlid en oud-minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
– is bereid gevonden het voorzitterschap voor deze commissie op zich te nemen.

Vraag 3

Kunt u een stand van zaken geven van de werkzaamheden aan het Julianakanaal en daarbij
aangeven of de werkzaamheden op schema liggen?

Antwoord 3

De werkzaamheden liggen op schema. Het kanaal is volgens planning afgesloten met een
stenen dam en begin september gedeeltelijk drooggezet. Het drooggezette gedeelte van
het kanaal is verdeeld in drie werkvakken. In de werkvakken wordt op dit moment met
man en macht gewerkt aan de daadwerkelijke verruiming van het kanaal. Er is recent
begonnen met het aanbrengen van bentonietmatten voor de waterremmende laag op de bodem
van het kanaal. Doelstelling blijft om voor eind april 2025, of zoveel eerder als
mogelijk, het kanaal weer open te stellen, met inachtneming van veiligheid, arbeidstijdenwet
en kwaliteit van het werk.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de betrouwbaarheid van de beschikbare omvaarroutes van het Julianakanaal?

Antwoord 4

De omvaarroutes zijn onder reguliere omstandigheden afdoende beschikbaar geweest en
de verwachting is dat dit zo blijft. Geplande nacht- en weekendstremmingen van maximaal
48 uur blijven mogelijk. In de beantwoording van de Kamervragen van 9 augustus2 is al aangegeven dat er altijd calamiteiten kunnen optreden en dan alles op alles
gezet zal worden om de omvaarroute zo snel mogelijk weer beschikbaar te maken. De
aanvaring van de stuw van Borgharen was een dergelijke calamiteit. Door grote gezamenlijke
inspanningen is het gelukt om de omvaarroute na vierenhalve dag weer in gebruik te
kunnen nemen.

Vraag 5

Heeft het incident van het gezonken vrachtschip tot nieuwe inzichten ten aanzien van
de bereikbaarheid van Limburg via waterwegen geleid?

Antwoord 5

Nee. Het incident onderstreept wel het belang van betrouwbare vaarwegen in Nederland
en Limburg in het bijzonder. Met grote projecten zoals de verruiming van het Julianakanaal
wordt gewerkt aan een steeds betere bereikbaarheid over water.

Vraag 6

Welke garanties ten aanzien van de bereikbaarheid van Chemelot over het water kunt
u op dit moment geven?

Antwoord 6

Rijkswaterstaat staat voortdurend in nauw contact met Chemelot en andere bedrijven
die voor hun bedrijfsvoering afhankelijk zijn van de aan- en afvoer via het water.
Er is blijvende aandacht voor het zo goed als mogelijk beschikbaar houden van de omvaarroutes.
Bij onverhoopte niet-beschikbaarheid als gevolg van calamiteiten wordt dit zo snel
mogelijk verholpen.

Vraag 7

Deelt u de opvatting dat wanneer het incident langer had geduurd, dit catastrofale
gevolgen had gehad?

Antwoord 7

Een langdurige stremming van de omvaarroutes zou grote economische consequenties hebben.
De economische effecten zijn vooraf onderzocht en het rapport hierover is op 25 maart
20243 met de Kamer gedeeld.

Vraag 8

Hoeveel schade heeft het incident veroorzaakt bij ondernemers?

Antwoord 8

Dat is op dit moment niet inzichtelijk. Hiervan ontstaat mogelijk een beeld als ondernemers
verzoeken tot schadevergoeding indienen.

Vraag 9

Kunnen ondernemers, gezien het feit dat de omvaarroute van het Julianakanaal niet
beschikbaar was, voor deze schade ook terecht bij de bovengenoemde commissie voor
nadeelcompensatie?

Antwoord 9

Gedupeerden die schade lijden als gevolg van de stremming van het Julianakanaal, kunnen
een verzoek om nadeelcompensatie indienen bij Rijkswaterstaat. De ingestelde adviescommissie
beoordeelt dan of er sprake is van schade die moet worden vergoed door Rijkswaterstaat.

De calamiteit bij de stuw Borgharen is echter het gevolg van een aanvaring. Hierbij
is sprake van een onrechtmatige daad, waarvoor de eigenaar van het schip als veroorzaker
aansprakelijk kan worden gesteld. De ontstane calamiteit is dus niet het gevolg van
een besluit of handeling van Rijkswaterstaat. In de basis is er dan ook geen grond
voor schadevergoeding of nadeelcompensatie door Rijkswaterstaat enkel als gevolg van
deze calamiteit.

Vraag 10

Kunt u deze vragen voor het Wetgevingsoverleg Water van 18 november as. beantwoorden?

Antwoord 10

Ja.