Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 613 K Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
            
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
               
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
                  artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld
                  en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar
                  2024 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat voor het Defensiematerieelbegrotingsfonds.
               
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
                  deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
               
De Minister van Defensie, R.P. Brekelmans
B. BEGROTINGSTOELICHTING
               
1 Leeswijzer
               
De voorliggende suppletoire begroting september (SBS) bevat de voorgestelde wijzigingen
                  ten opzichte van de 1e suppletoire begroting 2024 van hoofdstuk K van de begroting
                  van het Rijk.
               
In deze suppletoire begroting september van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF)
                  zijn de besluiten van het kabinet uit het Hoofdlijnenakkoord verwerkt. Deze suppletoire
                  wet dient dan ook in samenhang te worden gezien met de ontwerpbegroting. Het DMF 2024
                  wordt met deze suppletoire begroting met € 1,6 miljard verlaagd tot € 8,2 miljard.
                  De begroting is naar beneden bijgesteld omdat budget uit 2024 doorgeschoven wordt
                  naar latere jaren. Het Ministerie van Defensie spant zich tot het uiterste in om de
                  voor 2024 op de Defensiebegroting beschikbare middelen tot besteding te laten komen.
                  Desalniettemin is het, onder meer gezien de huidige grillige mondiale defensiemarkt
                  en krapte op de arbeidsmarkt, niet mogelijk om alle projecten conform planning uit
                  te voeren. Derhalve worden de uitgaven in een meer realistisch ritme gezet. De investeringsmiddelen
                  die niet in 2024 uitgegeven kunnen worden blijven beschikbaar voor Defensie en zullen
                  zo snel mogelijk alsnog besteed worden.
               
Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het
                  niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.
               
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1000
5
10
=> 1000
10
20
Binnen Defensie is COMMIT verantwoordelijk voor de uitvoering van de projecten in
                  de realisatiefase op artikelen 1 t/m 4 en artikel 6. Dit zijn vele tientallen vaak
                  kleine projecten, die aan tussentijdse actualisaties en technische mutaties onderhevig
                  zijn. Vaak betreft het herfaseringen over jaren heen vanwege versnellingen of vertragingen.
                  Deze actualisaties bij elkaar zorgen voor de verschillen tussen de eerste suppletoire
                  begroting en de suppletoire begroting september. Een uitgebreidere toelichting bij
                  de projecten, inclusief budgettaire details, zijn terug te vinden in het Defensie
                  Projectenoverzicht (DPO) en/of de Afwijkingsrapportage (AWR).
               
2 Beleidsartikelen
               
2.1 Artikel 1 Defensiebreed materieel
               
Budgettaire gevolgen van beleid
                  Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Defensiebreed materieel (bedragen
                     x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.690.694
170.974
1.861.668
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.965.394
– 237.505
1.727.889
                         
                         
                         
                         
                         
1.11
Verwerving
1.344.251
– 114.487
1.229.764
Opdrachten
1.344.251
– 114.487
1.229.764
Verwerving: voorbereidingsfase
127.118
– 113.482
13.636
Verwerving: realisatie
1.217.133
– 1.005
1.216.128
1.12
Instandhouding
555.690
76.384
632.074
Opdrachten
555.690
76.384
632.074
Instandhouding Materieel
555.690
76.384
632.074
1.13
Kennis en Innovatie
212.569
– 16.763
195.806
Bekostiging
212.569
– 16.763
195.806
Bijdrage grote onderzoeksfaciliteiten
46.764
– 5.994
40.770
Technologieontwikkeling
80.673
3.505
84.178
Kennisgebruik
4.194
519
4.713
Kort Cyclische Innovatie
80.938
– 14.793
66.145
1.14
Reserve Valutaschommelingen
0
31.455
31.455
Storting/onttrekking begrotingsreserve
0
31.455
31.455
Storting/onttrekking begrotingsreserve
0
31.455
31.455
1.16
Over-/ onderprogrammering
– 147.116
– 214.094
– 361.210
Fonds
– 147.116
– 214.094
– 361.210
Fonds
– 147.116
– 214.094
– 361.210
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
79.827
1.200
81.027
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verhoogd met € 171,0 miljoen.
Het betreft een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen. De verhoging
                  van het budget is voornamelijk het gevolg van het additioneel beschikbaar gestelde
                  budget voor de strategische samenwerking met de industrie (€ 150,0 miljoen) en een
                  verhoging van € 110,0 miljoen voor de geneeskundige keten. Daarnaast zijn verplichtingen
                  op basis van de laatste inzichten in het juiste ritme gezet. Het gaat dan onder andere
                  over de projecten POLARIS, Defensie Bewaking- en Beveiligingssysteem (DBBS) en Programma
                  Aanvulling inzetvoorraad munitie, alsmede een aantal technische mutaties. Tevens zijn
                  kasmutaties gelijk aan verplichtingenmutaties bij ondere andere het uitdelen van loon-
                  en prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 237,5 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor verwerving wordt per saldo met € 114,5 miljoen verlaagd. Dit is onder
                  andere het gevolg van het naar beneden bijstellen van het budget voor de voorbereidingsfase
                  met per saldo € 113,5 miljoen. Dit is vooral het gevolg van het verplaatsen van budget
                  naar de juiste fase van verwerving in het kader van vervanging van materieel dat aan
                  Oekraïne is geschonken.
               
De realisatiefase is verlaagd met per saldo € 1,0 miljoen. Er is € 150 miljoen beschikbaar
                  voor strategische samenwerking met de industrie. Daarnaast is budget van 2024 in het
                  juiste kasritme gezet (–/–€ 220,2 miljoen), zoals de BKI operationele infra (–/–€ 55,0 miljoen),
                  het project Defensie operationeel kledingsysteem (DOKS; –/–€ 30,1 miljoen) en niet
                  DMP-plichtige projecten (zoals het project IT organisatie ad € 30,0 miljoen). Ten
                  slotte is de prijsbijsteling aan projecten (€ 32,5 miljoen) toegevoegd. Het restant
                  van per saldo € 37,7 miljoen bestaat uit een aantal herijkingen van projectbudgetten.
               
Instandhouding
De verhoging van € 76,4 miljoen voor instandhouding wordt met name veroorzaakt door
                  het overhevelen van delta-exploitatie van € 45,5 miljoen en het uitdelen van de prijsbijstelling
                  tranche 2024 (€ 15,3 miljoen) en enkele kleinere mutaties.
               
Kennis en Innovatie
De verlaging van per saldo € 16,8 miljoen wordt met name veroorzaakt door het overhevelen
                  van € 16,0 miljoen naar de Defensiebegroting in het kader van het opbouwen van het
                  personeelsbestand voor Kennis en Innovatie bij de Bestuursstaf.
               
Over-/ onderprogrammering
De over- en onderprogrammering wordt met € 214,1 miljoen verlaagd. Op het DMF wordt
                  gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden,
                  wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering
                  binnen de overeengekomen grens van 30%. Daarnaast is het, gelet op de druk op de Defensie-
                  en arbeidsmarkt, onzeker of alle beschikbare middelen in 2024 tot besteding komen.
                  Om die reden is besloten een deel van het budget over meerdere jaren te spreiden.
               
2.2 Artikel 2 Maritiem materieel
               
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Maritiem materieel (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
4.938.328
1.619.153
6.557.481
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.250.111
– 95.329
1.154.782
                         
                         
                         
                         
                         
2.11
Verwerving
1.217.045
– 106.748
1.110.297
Opdrachten
1.217.045
– 106.748
1.110.297
Verwerving: voorbereidingsfase
3.524
19.511
23.035
Verwerving: onderzoeksfase
1.138
34
1.172
Verwerving: realisatie
1.212.383
– 126.293
1.086.090
2.12
Instandhouding
274.991
7.587
282.578
Opdrachten
274.991
7.587
282.578
Instandhouding Materieel
274.991
7.587
282.578
2.16
Over-/ onderprogrammering
– 241.925
3.832
– 238.093
Fonds
– 241.925
3.832
– 238.093
Fonds
– 241.925
3.832
– 238.093
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
19.354
0
19.354
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verhoogd met € 1,6 miljard.
Het heeft vooral te maken met de verhoging van het verplichtingenbudget voor Vervanging
                  Onderzeeboten. Zoals opgenomen in de D-brief van dit project is het voor het contract
                  beschikbare budget opgehoogd door een onttrekking vanuit de risicoreservering. Tevens
                  zijn kasmutaties gelijk aan verplichtingenmutaties bij onder andere het uitdelen van
                  loon- en prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 95,3 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor verwerving wordt per saldo met € 106,7 miljoen verlaagd. Dat heeft
                  onder andere te maken met de verhoging van budget van de voorbereidingsfase van € 19,5 miljoen
                  dat voornamelijk veroorzaakt wordt doordat er projectbudget wordt geschoven naar eerdere
                  jaren om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten.
                  Het gaat dan bijvoorbeeld om de projecten Verwerving Maritime Strike en Vervanging
                  Onderzeeboten.
               
In de realisatiefase is het budget per saldo met € 126,3 miljoen naar beneden bijgesteld.
                  Dit is met name het gevolg van het naar beneden bijstellen van het budget waarmee
                  projecten in het juiste kasritme worden gezet (€ 205,5 miljoen), zoals voor de projecten
                  Vervanging Onderzeeboten en Verwerving Maritime Strike. Daarnaast is de prijsbijstelling
                  toegevoegd aan projecten (€ 35,0 miljoen) en is het budget naar boven bijgesteld voor
                  het Programma Aanvulling inzetvoorraad munitie (€ 55,5 miljoen) en een verlaging van
                  het budget door een aantal kleinere mutaties (€ 11,3) miljoen.
               
Over-/ Onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op
                  dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast (€ 3,8 miljoen).
                  Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van
                  30%.
               
2.3 Artikel 3 Land materieel
               
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Land materieel (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
2.808.180
2.676.090
5.484.270
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.717.459
– 181.892
1.535.567
                         
                         
                         
                         
                         
3.11
Verwerving
1.305.356
– 256.048
1.049.308
Opdrachten
1.305.356
– 256.048
1.049.308
Verwerving: voorbereidingsfase
47.236
– 7.934
39.302
Verwerving: realisatie
1.258.120
– 248.114
1.010.006
3.12
Instandhouding
373.704
37.482
411.186
Opdrachten
373.704
37.482
411.186
Instandhouding Materieel
373.704
37.482
411.186
3.16
Over-/ onderprogrammering
38.399
36.674
75.073
Fonds
38.399
36.674
75.073
Fonds
38.399
36.674
75.073
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
2.500
0
2.500
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verhoogd met € 2,6 miljard.
De verhoging van het verplichtingenbudget wordt voornamelijk veroorzaakt door de verhoging
                  ten behoeve van Vuurkracht Medium Infantry Brigade (€ 1,0 miljard) en door verhoging ten behoeve van het Tankbataljon Heavy Infantry Brigade (€ 1,3 miljard). Het kabinet heeft vanaf 2027 extra middelen uitgetrokken om te voldoen
                  aan de NAVO-norm van 2%. De NAVO vraagt Nederland om met prioriteit te investeren
                  in zwaardere gevechtscapaciteiten voor het landoptreden. In dat kader worden de gevechtscapaciteiten
                  van de zware infanteriebrigade (Heavy Infantry Brigade) en de middelzware infanteriebrigade (Medium Infantry Brigade) uitgebreid en versterkt. Nog dit jaar zullen de contracten worden getekend en de
                  verplichtingen worden aangegaan, waarmee de door het kabinet gereserveerde kasmiddelen
                  vanaf 2027 tot besteding zullen komen. Derhalve wordt de verplichtingenruimte in 2024
                  opgehoogd met respectievelijk € 1,0 en € 1,3 miljard.
               
Daarnaast betreft het een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen bij
                  de instrumenten. Het heeft vooral te maken met verplichtingen die op basis van de
                  laatste inzichten in het juiste ritme zijn gezet. Het gaat dan onder andere over de
                  projecten Programma Aanvulling inzetvoorraad munitie alsmede een aantal technische
                  mutaties. Tevens zijn kasmutaties gelijk aan verplichtingenmutaties bij onder andere
                  het uitdelen van loon- en prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 181,9 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor verwerving wordt per saldo verlaagd met € 256,0 miljoen, waarvan € 7,9 miljoen
                  in de voorbereidingsfase en € 248,1 miljoen in de realisatiefase.
               
De verlaging van het budget van de realisatiefase wordt met name veroorzaakt door
                  het herfaseren van investeringsprojecten (€ 244,7 miljoen), van onder andere het programma
                  Wissellaadsystemen, Trekker-opleggercombinaties en Wielbergingsvoertuigen (WTB): Aanhangwagens/Opleggers
                  (€ 40,0 miljoen), de Vervanging Mortieren 60/81 MM (€ 38,0 miljoen) en de Midlife Update (MLU) Fennek (€ 30,0 miljoen). Daartegenover staat het toevoegen van prijsbijstelling
                  aan de projecten (€ 21,9 miljoen). Het restant van € 25,3 miljoen is het gevolg van
                  enkele bijstellingen en het overgaan van budget naar instandhouding.
               
Instandhouding
De uitgaven voor instandhouding zijn met € 37,5 miljoen verhoogd. Dit is met name
                  het gevolg van toevoeging van budget ter compensatie van aan Oekraïne geschonken goederen
                  (€ 14,4 miljoen). Daarnaast wordt voor € 11,2 miljoen aan hogere uitgaven voor onderhoud
                  aan nieuwe (wapen-) systemen geraamd. Het resterende verschil van € 10,9 miljoen wordt
                  voornamelijk veroorzaakt door het toevoegen van aanvullende prijsbijstelling in verband
                  met gestegen prijzen.
               
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op
                  dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast (€ 36,7 miljoen).
                  Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van
                  30%.
               
2.4 Artikel 4 Lucht materieel
               
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Lucht materieel (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
3.136.401
1.011.535
4.147.936
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.973.475
– 226.109
1.747.366
                         
                         
                         
                         
                         
4.11
Verwerving
1.827.461
– 351.917
1.475.544
Opdrachten
1.827.461
– 351.917
1.475.544
Verwerving: voorbereidingsfase
80.208
– 53.081
27.127
Verwerving: realisatie
1.747.253
– 298.836
1.448.417
4.12
Instandhouding
449.187
88.833
538.020
Opdrachten
449.187
88.833
538.020
Instandhouding Materieel
449.187
88.833
538.020
4.16
Over-/ onderprogrammering
– 303.173
36.975
– 266.198
Fonds
– 303.173
36.975
– 266.198
Fonds
– 303.173
36.975
– 266.198
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
4.169
8.449
12.618
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt verhoogd met € 1,0 miljard door voornamelijk
                  de verplichtingen van het Production, Sustainment and Follow on Development (PFSD) Memorandum of understanding
                     (MoU) van de F-35. Deze zijn initieel in 2022 vastgelegd op het verplichtingenbudget van
                  CLSK. Met het vaststellen van het programma doorontwikkeling F-35 worden deze verplichtingen
                  overgeboekt naar het programmabudget F-35 bij COMMIT. De verplichtingen voor het afsluiten
                  van een MoU dienen voor de gehele looptijd te worden vastgelegd. Dit verklaart in
                  grote mate de verhoging van het verplichtingenbudget. Ten slotte zijn kasmutaties
                  gelijk aan verplichtingenmutaties bij onder andere het uitdelen van loon- en prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 226,1 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor verwerving wordt met € 351,9 miljoen naar beneden bijgesteld. Het
                  betreft een verlaging van € 53,1 miljoen op de voorbereidingsfase en een verlaging
                  van € 298,8 miljoen op het budget ten behoeve van de realisatiefase. Het betreft voornamelijk
                  projecten die in het juiste kasritme zijn gezet (–/–€ 363,3 miljoen), waaronder Verwerving
                  F-35 (–/–€ 90,8 miljoen), Chinook Vervanging en modernisering (–/–€ 46,4 miljoen),
                  Apache Remanufacture (–/–€ 19,8 miljoen) en NH90 (–/–€ 15,5 miljoen). Tenslotte is
                  er budget toegevoegd van € 64,5 miljoen. Dit is het gevolg van het uitdelen van de
                  prijsbijstelling (€ 43,7 miljoen) en een aantal kleinere projecten waarbij sprake
                  van een herschikking van de budgetten, van per saldo € 20,8 miljoen, zoals budget
                  ten behoeve van het project Midlife Update (MLU) NH90 voor het compliant maken aan de eisen van de NAVO van de NH90 helikoptervloot.
               
Instandhouding
Het instandhoudingsbudget is met € 88,8 miljoen naar boven bijgesteld.
Ter vervanging van materieel dat uit eigen voorraad aan Oekraïne is geleverd, is het
                  budget met € 37,4 miljoen opgehoogd. Daarnaast is ten behoeve van het F-35 dossier
                  € 22,6 miljoen toegevoegd aan het Instandhoudingsbudget. Voor de verwachte te ontvangen
                  F-35 recoupment is de ontvangstenbegroting met € 8,4 miljoen opgehoogd, hierdoor is
                  het uitgavenbudget binnen de Instandhouding eveneens met € 8,4 miljoen opgehoogd.
                  Daarnaast is het PSFD MOU van CLSK overgegaan naar COMMIT waardoor op het instandhoudingsbudget een herschikking
                  naar COMMIT heeft plaatsgevonden en het CLSK met € 26,6 miljoen neerwaarts is bijgesteld.
                  Voor verschillende wapensystemen is aanvullend budget aan de begroting toegevoegd
                  als gevolg van de lopende moderniserings- en intensiveringsprojecten (€ 26,4 miljoen).
                  Het toevoegen van de prijsbijstelling 2024 heeft tevens geleid tot een ophoging van
                  het budget (€ 13,2 miljoen).
               
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering
                  aangepast (€ 37,0). Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen
                  grens van 30%.
               
2.5 Artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed
               
Budgettaire gevolgen van beleid
                  Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed (bedragen
                     x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
964.098
137.338
1.101.436
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.060.682
– 95.120
965.562
                         
                         
                         
                         
                         
5.11
Verwerving
747.042
– 109.230
637.812
Opdrachten
747.042
– 109.230
637.812
Verwerving: voorbereidingsfase
16.169
– 1.502
14.667
Verwerving: realisatie
730.873
– 107.728
623.145
5.12
Instandhouding
496.129
47.972
544.101
Opdrachten
496.129
47.972
544.101
Instandhouding Infrastructuur
496.129
47.972
544.101
5.16
Over-/ onderprogrammering
– 182.489
– 33.862
– 216.351
Fonds
– 182.489
– 33.862
– 216.351
Fonds
– 182.489
– 33.862
– 216.351
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
28.240
0
28.240
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verhoogd met € 137,3 miljoen.
Het betreft een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen bij de instrumenten.
                  Het heeft vooral te maken met verplichtingen die op basis van de laatste inzichten
                  in het juiste ritme zijn gezet. Zo betreft het onder meer de projecten Legering Defensiebreed
                  en Baanrenovatie Vliegbasis Eindhoven. Ook is de stijging het gevolg van technische
                  mutaties die zijn verwerkt. De overige mutaties zijn technische mutaties en uitgavenmutaties
                  welke gelijk zijn aan de verplichtingenmutaties door onder andere het uitdelen van
                  prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 95,1 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor de projecten in voorbereidingsfase is per saldo met € 1,5 miljoen
                  verlaagd.
               
Het budget voor de projecten in realisatiefase wordt per saldo met € 107,7 miljoen
                  naar beneden bijgesteld. De realisatie van een aantal projecten is van 2024 verschoven
                  naar latere jaren (€ 140,3 miljoen) en de hiermee samenhangende budgetten schuiven
                  mee. Dit betreft onder andere de projecten Aanpassing vastgoed als gevolg van gewijzigde
                  regelgeving (€ 40 miljoen), Nieuwbouw squadron docks NH-90 incl. 4 opstelplaatsen
                  Marine Vliegkamp de Kooy (MVKK) (€ 18,4 miljoen), Technology Center Land Leusden (Matlogco,
                  € 15 miljoen), Bandbreedte investeringen infrastructuur (€ 15 miljoen), Huisvesting
                  gezondheids- en tandheelkundige centra (GZHC, € 13 miljoen), Zon op daken (verduurzaming
                  maatschappelijk vastgoed, € 12 miljoen), Initiële inrichting huisvesting (€ 10 miljoen),
                  Verbeteren legering Defensiebreed (€ 10 miljoen) en in totaal € 21,9 miljoen voor
                  diverse kleinere projecten. Daarnaast is het budget verhoogd voor uitgekeerde prijsbijstelling
                  (€ 13,9 miljoen) en hebben diverse kleinere herschikkingen binnen dit budget geleid
                  tot een verhoging van het budget met € 18,7 miljoen.
               
Instandhouding
Het budget voor de instandhoudingsuitgaven is met € 48,0 miljoen verhoogd. Dit betreft
                  onder andere uitgekeerde prijsbijstelling (€ 13,1 miljoen). Het project Defensie Bewakings
                  en Beveiligings Systeem (DBBS) heeft de afgelopen jaren vertraging opgelopen. Als
                  gevolg daarvan is dit jaar € 11,2 miljoen toegevoegd voor instandhouding van de huidige
                  systemen. Daarnaast is extra budget toegevoegd aan het project als gevolg van nieuwe
                  inzichten en beleidswijzigingen, waarvan € 13,1 miljoen in 2024.
               
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering
                  aangepast (€ 33,9 miljoen). Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen
                  de overeengekomen grens van 30%. Daarnaast is het, gelet op de druk op de Defensie-
                  en arbeidsmarkt, onzeker of alle beschikbare middelen in 2024 tot besteding komen.
                  Om die reden is besloten een deel van het budget over meerdere jaren te spreiden.
               
2.6 Artikel 6 IT
               
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 IT (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
985.707
573.901
1.559.608
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
1.375.450
– 263.744
1.111.706
                         
                         
                         
                         
                         
6.11
Verwerving
861.396
– 126.699
734.697
Opdrachten
861.396
– 126.699
734.697
Verwerving: voorbereidingsfase
45.914
32.500
78.414
Verwerving: realisatie
815.482
– 159.199
656.283
6.12
Instandhouding
521.493
58.364
579.857
Opdrachten
521.493
58.364
579.857
Instandhouding IT
521.493
58.364
579.857
6.16
Over-/ onderprogrammering
– 7.439
– 195.409
– 202.848
Fonds
– 7.439
– 195.409
– 202.848
Fonds
– 7.439
– 195.409
– 202.848
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
16.769
0
16.769
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verhoogd met € 573,9 miljoen.
Deze stijging is onder meer het gevolg van het herfasering van de IT-programma's Foxtrot,
                  Grens verleggende IT (GrIT) en programma Roger. Voor het programma Foxtrot wordt in
                  het najaar een FMS-contract afgesloten voor het Commando Landstrijdkrachten (CLAS).
                  Daarnaast is de verwachting dat voor het programma GrIT een verplichting wordt afgesloten,
                  afhankelijk van de gunning van de blokken GrIT/GIS. Hiervoor is verplichtingenbudget
                  beschikbaar gesteld voor 2024. Ten slotte zijn er technische mutaties verwerkt en
                  zijn kasmutaties gelijk aan verplichtingenmutaties bij onder andere het uitdelen van
                  loon- en prijsbijstelling.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 263,7 miljoen. Dit wordt
                  verklaard door:
               
Verwerving
Het budget voor verwerving wordt met € 126,7 miljoen naar beneden bijgesteld. Het
                  betreft per saldo een verhoging van € 32,5 miljoen aan budget voor de voorbereidingsfase.
                  Dat heeft vooral te maken met projectbudget dat wordt geschoven naar eerdere jaren
                  om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten. Het
                  betreft diverse kleinere niet DMP-plichtige projecten en het uitdelen van prijsbijstelling.
               
Tegenover de bovengenoemde ophogingen van het budget staat dat de uitgaven voor projecten
                  in de realisatie fase met € 159,2 miljoen worden verlaagd. Dit betreft herfaseringen
                  van IT-projecten (€ 161,9 miljoen). Het budget wordt met deze herfasering in het juiste
                  kasritme gezet. Dit geldt voor onder andere het programma GrIT (€ 85,7 miljoen) en
                  het niet DMP-plichtige project (TCE621B/C Vervanging ad 19,9 miljoen). Er wordt ook
                  budget toegevoegd door het uitkeren van de prijsbijstelling (€ 21,9 miljoen). Het
                  restant van per saldo € 19,2 miljoen betreft het naar beneden bijstellen van het budget
                  vanwege het herschikken van de budgetten voor de IT-projecten.
               
Instandhouding
Het budget voor instandhouding is naar boven bijgesteld (€ 58,4 miljoen). De verhoging
                  wordt voornamelijk veroorzaakt door de overheveling van delta-exploitatie (€ 27,5 miljoen),
                  uitkeren van loon-en prijsbijstelling (€ 16,3 miljoen) en een aantal kleinere mutaties.
               
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering
                  aangepast (€ 195,4 miljoen). Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen
                  de overeengekomen grens van 30%. Daarnaast is het, gelet op de druk op de Defensie-
                  en arbeidsmarkt, onzeker of alle beschikbare middelen in 2024 tot besteding komen.
                  Om die reden is besloten een deel van het budget over meerdere jaren te spreiden.
               
2.7 Artikel 7 Bijdragen andere begrotingen Rijk
               
Budgettaire gevolgen van beleid
                  Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 7 Bijdragen andere begrotingen Rijk
                     (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
0
0
0
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
0
0
0
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
8.965.121
– 8.965.121
0
Toelichting
Tot Prinsjesdag 2024 werd het DMF gefinancierd met een bijdrage van de Defensiebegroting
                  (X). Deze bijdrage was op de Defensiebegroting opgenomen op artikel 13, «Bijdrage
                  aan het Defensiematerieelbegrotingsfonds». Vanaf Prinsjesdag 2024 wordt budget direct
                  overgeheveld van de Defensiebegroting en de begrotingen van andere departementen naar
                  de betreffende artikelen op het DMF. Het gebruik van dit artikel wordt opgeheven.
                  Deze maatregel is technisch van aard.
               
2.8 Artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten
               
Budgettaire gevolgen van beleid
                  Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten
                     (bedragen x € 1.000)
                         
                         
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
468.939
– 468.022
917
                         
                         
                         
                         
                         
Uitgaven
468.022
– 468.022
0
                         
                         
                         
                         
                         
8.18
Nader te wijzen uitgaven
468.022
– 468.022
0
Fonds
468.022
– 468.022
0
Fonds
468.022
– 468.022
0
                         
                         
                         
                         
                         
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 468,0 miljoen. Deze
                  verlaging hangt geheel samen met de uitgaven.
               
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget voor 2024 wordt per saldo verlaagd met € 468,0 miljoen. Dit betreft
                  voornamelijk het doorverdelen van de prijsbijstelling naar andere artikelen.
               
Ondertekenaars
- 
              
                  Eerste ondertekenaar
 R.P. Brekelmans, minister van Defensie
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.
