Nota van wijziging : Nota van wijziging

Nr. 23
NOTA VAN WIJZIGING

Ontvangen 26 januari 2024

Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:

De begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2024 komt te
luiden:

Vastgestelde begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2024
(bedragen x € 1.000)

Art.

Omschrijving

Vastgestelde begroting

 
 

Verplichtingen

Uitgaven

Ontvangsten

 
 
 
 
 

 

Totaal

21.608.286

22.497.398

228.804

 
 
 
 
 

 

Beleidsartikelen

8.107.042

9.005.544

219.351

1

Inzet

1.523.134

2.355.220

87.643

2

Koninklijke Marine

1.040.663

1.078.549

12.324

3

Koninklijke Landmacht

1.787.470

1.789.143

8.054

4

Koninklijke Luchtmacht

847.526

849.207

12.111

5

Koninklijke Marechaussee

685.126

687.223

4.459

7

Commando Materieel en IT

747.001

751.272

25.765

8

Defensie Ondersteuningscommando

1.476.122

1.494.930

68.995

 

Niet-beleidartikelen

13.501.244

13.491.854

9.453

9

Algemeen

236.916

236.916

1.600

10

Apparaat kerndepartement

1.818.824

1.825.467

7.853

11

Geheim

18.815

18.815

0

12

Nog onverdeeld

609.419

618.419

0

13

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

10.817.270

10.792.237

0

Toelichting

Algemeen

Op 17 november 2023 heeft het kabinet uw Kamer geïnformeerd over de Nederlandse steun
aan Oekraïne in 20241. Het kabinet heeft besloten om € 2 miljard aan generale middelen toe te voegen aan
de Defensiebegroting 2024 om de militaire steun aan Oekraïne te kunnen voortzetten.

De € 2 miljard aan militaire steun zal met name besteed worden aan munitie, onderdelen
voor eerder geleverde wapensystemen, brandstof, additionele (wapen)systemen en rantsoenen.
Deze steun zal commercieel worden aangekocht, al dan niet in samenwerking met andere
landen, en uit de eigen voorraad worden geleverd. Ook worden financiële bijdragen
gedaan aan internationale fondsen die zijn gericht op het leveren van militaire steun
aan Oekraïne. De exacte samenstelling van de militaire steun zal in overleg met Oekraïne
en bondgenoten plaatsvinden. Als gevolg van de oorlog kan de behoeftestelling aan
steun namelijk wijzigen.

De oorlog in Oekraïne toont aan dat veiligheid niet vanzelfsprekend is. Hoewel het
verloop van de oorlog in Oekraïne onvoorspelbaar blijft, staat vast dat deze grootschalige
conventionele landoorlog in het hart van Europa langdurig zal doorwerken in de geopolitieke
verhoudingen en de veiligheidssituatie van heel Europa. In de afgelopen kabinetsperiode
is daarom fors geïnvesteerd in Defensie. Zoals beschreven in de Defensienota 2022,
stellen deze investeringen Defensie in staat militaire capaciteiten te herstellen,
te moderniseren, te vernieuwen en uit te breiden. In lijn met de Defensienota 2022
blijft Defensie verder investeren in haar mensen en met innovatieve ontwikkelingen
in nieuwe domeinen verhogen we de toekomstbestendigheid van de organisatie. Dit doen
we in samenwerking met onze civiele en Europese partners, NAVO-bondgenoten en de defensie-industrie.
Deze transformatie kost tijd en kent uitdagingen, zoals de overspannen arbeids- en
defensiemarkt en het absorptievermogen van Defensie.

Het Ministerie van Defensie spant zich tot het uiterste in om de voor 2024 op de Defensiebegroting
beschikbare middelen tot besteding te laten komen. Desalniettemin is het, onder meer
gezien de huidige grillige wereldmarkt en krapte op de arbeidsmarkt, onzeker of dit
in 2024 volledig zal lukken. In aanloop naar de Voorjaarsnota wordt bezien in hoeverre
het huidige kasritme aanpassing behoeft; een eventuele aanpassing van het kasritme
zal in de eerste suppletoire begrotingswet worden verwerkt. De investeringsmiddelen
die niet in 2024 uitgegeven kunnen worden blijven beschikbaar voor Defensie en zullen
zo snel mogelijk alsnog besteed worden.

Nut en noodzaak

De Russische invasie van Oekraïne heeft geleid tot een oorlog die waarschijnlijk van
langdurige aard zal zijn. Oekraïne heeft dan ook aanzienlijke en aanhoudende internationale
steun nodig en het is van belang om tegemoet te blijven komen aan de acute militaire
noden van Oekraïne. De veiligheidsbelangen van Nederland worden door de oorlog tegen
Oekraïne ook geraakt en de continuering van de Nederlandse steun aan Oekraïne is dan
ook cruciaal. Het kabinet heeft meermaals de boodschap uitgedragen dat het onverminderd
solidair is met Oekraïne en haar bevolking. Oekraïne kan rekenen op de steun van Nederland
zolang als dat nodig is.

Het kabinet heeft dan ook besloten om een nieuw steunpakket aan Oekraïne beschikbaar
te stellen. Het is daarbij noodzakelijk dat de steun voor een heel jaar wordt vastgelegd,
omdat die anders minder effectief kan worden gerealiseerd. Als gevolg van dit steunpakket
kan de defensie-industrie met de benodigde snelheid het volume verhogen. Dat is in
deze oorlogssituatie zeer wenselijk.

Financiële toelichting

De Defensiebegrotingen worden verhoogd met de middelen voor de voortdurende militaire
steun aan Oekraïne. Het betreft € 2 miljard aan kasuitgaven en verplichtingenruimte
die deels wordt toegevoegd aan beleidsartikel 1 van de Defensiebegroting, voor de
commerciële leveringen, en deels aan het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF), voor
leveringen uit eigen voorraad. Van het steunpakket van € 2 miljard is € 352 miljoen
aan verplichtingenruimte aan het jaar 2023 toegevoegd, via de tweede suppletoire begroting
2023, om al direct in de eerste maanden van 2024 Oekraïne van leveringen te kunnen
voorzien. De bijbehorende kasuitgaven vallen vervolgens in 2024 en 2025.

Artikelsgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

Artikel 1 – Inzet. Aan beleidsartikel 1.1. wordt op het Budget Internationale Veiligheid € 1,5 miljard toegevoegd aan uitgaven en verplichtingen voor het financieren van
de commerciële leveringen. Daarvan is € 352 miljoen aan verplichtingen al in de 2e
suppletoire begroting van 2023 verwerkt. Het overzicht van het materieel dat voor
Oekraïne wordt aangekocht, wordt openbaar gemaakt middels de periodieke leveringenbrief
die naar uw Kamer wordt gestuurd.

Artikel 13 – Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds.

Aan beleidsartikel 13 wordt in totaal € 500 miljoen toegevoegd als uitgaven aan het
Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor vervangingsinvesteringen en gemiste verkoopopbrengsten
van het aan Oekraïne geleverde materieel dat uit de eigen voorraad afkomstig is. Het
overzicht van het materieel dat uit de eigen voorraad aan Oekraïne wordt geleverd,
wordt naar uw Kamer gestuurd middels de periodieke leveringenbrief.

Meerjarige doorwerking

In de onderstaande tabellen zijn per artikel de standen van de ontwerpbegroting 2024
vóór nota van wijziging, de mutaties en de standen van de ontwerpbegroting 2024 na
nota van wijziging, meerjarig opgenomen.

Tabel 2 Meerjarige doorwerking verplichtingen (bedragen x € 1.000)

Art.

Omschrijving

2024

t+1

t+2

t+3

t+4

 
 
 
 
 
 
 

1

Inzet

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

375.344

188.062

189.261

219.610

216.895

 

Toevoeging budget militaire steun voor commerciële verwerving

1.147.790

0

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

1.523.134

188.062

189.261

219.610

216.895

 
 
 
 
 
 
 

13

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

10.617.270

10.905.645

10.743.911

10.232.262

10.064.839

 

Toevoeging budget militaire steun aan het DMF

200.000

75.000

75.000

80.000

70.000

 

Stand na nota van wijziging

10.817.270

10.980.645

10.818.911

10.312.262

10.134.839

 
 
 
 
 
 
 

Totaal

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

20.260.496

20.470.608

20.203.615

19.763.389

19.538.328

 

Toevoeging budget militaire steun voor commerciële verwerving

1.147.790

0

0

0

0

 

Toevoeging budget militaire steun aan het DMF

200.000

75.000

75.000

80.000

70.000

 

Stand na nota van wijziging

21.608.286

20.545.608

20.278.615

19.843.389

19.608.328

Tabel 3 Meerjarige doorwerking uitgaven (bedragen x € 1.000)

Art.

Omschrijving

2024

t+1

t+2

t+3

t+4

 
 
 
 
 
 
 

1

Inzet

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

1.356.280

353.315

216.740

219.610

216.895

 

Toevoeging budget militaire steun voor commerciële verwerving

998.940

501.338

0

0

0

 

Stand na nota van wijziging

2.355.220

854.653

216.740

219.610

216.895

 
 
 
 
 
 
 

13

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

10.592.237

10.872.797

10.704.655

10.113.654

9.995.201

 

Toevoeging budget militaire steun aan het DMF

200.000

75.000

75.000

80.000

70.000

 

Stand na nota van wijziging

10.792.237

10.947.797

10.779.655

10.193.654

10.065.201

 
 
 
 
 
 
 

Totaal

 
 
 
 
 

 

Stand vóór nota van wijziging

21.298.458

20.683.887

20.279.820

19.748.423

19.575.554

 

Toevoeging budget militaire steun voor commerciële verwerving

998.940

501.338

0

0

0

 

Toevoeging budget militaire steun aan het DMF

200.000

75.000

75.000

80.000

70.000

 

Stand na nota van wijziging

22.497.398

21.260.225

20.354.820

19.828.423

19.645.554

Gegeven

De Minister van Defensie,
K.H. Ollongren