Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over het risico op een onbeheersbare brand en het niet vertrekken van het ministerie van Algemene Zaken

Antwoord van Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening), mede namens
Minister-President Rutte (Algemene Zaken) (ontvangen 13 maart 2023).

Vraag 1

Waarom weigert het Ministerie van Algemene Zaken te vertrekken van het Binnenhof,
ondanks dat de brandweer waarschuwt voor het risico op een onbeheersbare brand die
gevaarlijk is voor zowel uw medewerkers als het brandweerpersoneel? Kunt u dit uitgebreid
toelichten?1

Antwoord 1

In brieven aan uw Kamer d.d. 5 november en 16 december 2021 (Kamerstuk 34 293, nr. 123 en 125) heeft de toenmalig Staatssecretaris van BZK gemeld dat de eerder voorziene tijdelijke
huisvesting voor het Ministerie van Algemene Zaken (AZ) bij het Catshuis als optie
is komen te vervallen en dat het Ministerie van AZ elders in de rijksvastgoedportefeuille
zal worden ondergebracht, te weten in het rijksverzamelkantoor Bezuidenhoutseweg 73
(B73). Deze tijdelijke huisvesting is nog niet gereed en het is voor het Ministerie
van AZ dan ook helaas nog niet mogelijk om te vertrekken vanaf het Binnenhof. Het
Rijksvastgoedbedrijf heeft om deze reden een verlenging van de vergunning voor gebruik
van het Binnenhof-complex aangevraagd. Het college van de gemeente Den Haag heeft
ingestemd met verlenging van het gebruik van het Binnenhof-complex tot 31 juli 2024.

Er zijn bij het Ministerie van AZ aanvullende maatregelen getroffen waardoor het mogelijk
is om op een veilige manier de werkzaamheden te verrichten op het Binnenhof. Het gaat
onder meer om extra brandscheidingen, veilige toegankelijke vluchtwegen, instructie
voor bezoekers en verzwaarde controles op het verwijderen van brandbaar materiaal.
De aanbevelingen van de brandweer zijn in deze maatregelen meegenomen.

Vraag 2

Waarom drong het kabinet aan op de verhuizing van het parlement omdat de veiligheid
voor personeel en hulpverleners niet te garanderen was, maar geldt dit niet voor uw
eigen ministerie?

Antwoord 2

In de afgelopen perioden zijn aanvullende maatregelen getroffen waardoor het mogelijk
is de komende periode op een veilige manier op het Binnenhof te blijven. In de brief
d.d. 18 november 2015 (kamerstuk 34 293, nr. 3) wordt onder andere toegelicht dat de brandveiligheid van het Binnenhof-complex onvoldoende
is. Dit geldt ook voor het gedeelte waar het Ministerie van AZ gehuisvest is. Maar
omdat voor het Ministerie van AZ, in tegenstelling tot voor het parlement, nog geen
alternatieve locatie beschikbaar is, is verhuizen op dit moment niet mogelijk. Zodra
de tijdelijke huisvestinglocatie gereed is, zal het Ministerie van AZ verhuizen.

Vraag 3

Waarom is er op 3 november 2022 aangegeven dat het Ministerie van Algemene Zaken de
verhuisdatum dient te halen? Wat is er sindsdien veranderd waardoor het ministerie
niet verhuist?2

Antwoord 3

Toen de eerder voorziene tijdelijke huisvesting voor het Ministerie van AZ bij het
Catshuis als optie is vervallen, is direct een onderzoek gestart naar een alternatieve
locatie. Gezien de te beschermen belangen, de benodigde veiligheidsmaatregelen en
de eisen aan de tijdelijk vergaderlocatie van de ministerraad en onderraden, bleken
slechts enkele panden in de Haagse regio potentieel geschikt om als tijdelijke huisvesting
te dienen. Het Rijksverzamelkantoor Bezuidenhoutseweg 73 (B73) is als definitieve
locatie geselecteerd. Op basis van een dergelijk vergelijkend onderzoek is nog geen
exacte planning van de uit te voeren werkzaamheden en de voorzien verhuisdatum te
geven. Dit blijkt pas uit de nadere uitwerking. Ook dan moet rekening worden gehouden
met onvoorziene omstandigheden, zoals langere levertijden van materiaal e.d.

Vraag 4

Waarom zou het pand aan de Bezuidenhoutseweg 73 niet geschikt zijn, zoals oorspronkelijk
het plan was?

Antwoord 4

Het pand aan de Bezuidenhoutseweg 73 is geschikt te maken. Zie ook het antwoord op
vraag 3.

Vraag 5

Hoe vaak komt het gemiddeld voor dat de u direct toegang nodig heeft tot vertrouwelijke
stukken en deze stukken dusdanig vertrouwelijk zijn dat ze nergens anders opgeslagen
zouden kunnen worden?

Antwoord 5

Een aanzienlijk deel van de medewerkers van het Ministerie van AZ werkt dagelijks
met staatsgeheim gerubriceerde stukken, zoals de notulen van de ministerraad en stukken
gerelateerd aan de nationale veiligheid. Het is dan ook noodzakelijk direct toegang
te hebben tot deze stukken. Het gaat overigens niet alleen om stukken die conform
het Besluit Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst Bijzondere Informatie 2013
(VIRBI 2013) dienen te worden opgeslagen, maar ook om apparatuur die in een beschermde
omgeving moet staan en om benodigde ruimtes die geschikt zijn voor vertrouwelijke
beraadslaging.

Vraag 6

Als om onvoorziene andere redenen het ministerie langere tijd niet meer toegankelijk
zou zijn, betekent dit dan dat u in die tijd uw werkzaamheden niet meer kunt uitvoeren?

Antwoord 6

Nee, in dat geval worden noodvoorzieningen getroffen. Het zal de werkzaamheden van
het Ministerie van AZ wel aanzienlijk bemoeilijken en processen doen verstoren.

Vraag 7

Wordt er gewerkt aan een alternatieve plek waar vertrouwelijke stukken kunnen worden
opgeslagen, waar u direct toegang tot heeft? Zo nee, kunt u aangeven waarom niet?
Zo ja, wanneer is dit gereed?

Antwoord 7

De alternatieve plek is de tijdelijke huisvesting aan de Bezuidenhoutseweg 73. Zie
ook het antwoord op vraag 3.

Vraag 8

Welke maatregelen worden er genomen om het risico op brand zo klein mogelijk te houden,
zoals de gemeente eist?

Antwoord 8

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 9

Wie draagt de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid indien er onverhoopt een onbeheersbare
brand uitbreekt? Is dat uw ministerie of de gemeente Den Haag die uitstel heeft verleend?

Antwoord 9

Wie in het onverhoopte geval van brand verantwoordelijk en aansprakelijk is, is afhankelijk
van alle omstandigheden van het geval.