Schriftelijke vragen : Het bericht ‘Vraagtekens over brandveiligheid Riekerhaven: ‘Als dit ’s nachts was gebeurd, was de ellende niet te overzien’
Vragen van het lid Beckerman (SP) aan de Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening over het bericht «Vraagtekens over brandveiligheid Riekerhaven: «Als dit ’s nachts was gebeurd, was de ellende niet te overzien» (ingezonden 7 december 2022).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Vraagtekens over brandveiligheid Riekerhaven: «Als
dit ’s nachts was gebeurd, was de ellende niet te overzien»?1
Vraag 2
Wat vindt u van dit bericht?
Vraag 3
Bent u enorm geschrokken van de volgende uitspraak; «Wat dat betreft is het een geluk
bij een ongeluk dat de brand in de ochtend plaatsvond, meent Vos. «Als dit ’s nachts
was gebeurd, was de ellende niet te overzien geweest.»?
Vraag 4
Deelt u de mening van deze brandexperts dat de brandveiligheid van deze containerwoningen
in het geding is? Kunt u uw antwoord nader toelichten?
Vraag 5
Vindt u dat er per direct een onafhankelijk onderzoek moet komen naar de rol van de
gemeente Amsterdam en de woningcorporatie Lieven de Key? Zo ja, wanneer kunt u de
Kamer hierover informeren? Zo nee, waarom niet?
Vraag 6
Deelt u de mening dat er per direct een onafhankelijk onderzoek moet komen naar de
(brand)veiligheid van (deze) containerwoningen in Nederland, zoals door de brandweer
is geadviseerd, mede gezien het feit dat de gemeente Amsterdam nu besloten heeft om
onderzoek te doen naar 24 complexen, die bekendstaan als «tijdelijke unitbouw met
woonfunctie»?2
Vraag 7
Indien u niet bereid bent om onderzoek te doen naar alle containerwoningen, bent u
dan wel bereid, zoals door de brandweer is geadviseerd, om containerwoningen die vóór
2007 met schildakconstructies gebouwd zijn met spoed te onderzoeken op brand- en veiligheidsrisico’s?3
Vraag 8
Bent u het met de brandweercommandant eens dat er een aanpassing van de wetgeving
moet komen en dat de brandweer, totdat er een aanpassing van wet- en regelgeving komt,
bij nieuwe situaties van (tijdelijke) unitbouw betrokken zou moeten worden, zodat
zij een risicogerichte advies met aanbevelingen kunnen uitbrengen? Zo ja, per wanneer
komt u met deze aanpassing van wet- en regelgeving naar de Kamer? Zo nee, waarom niet?4
Vraag 9
Herkent u dat ik eerder Kamervragen stelde over de veiligheid van deze containerwoningen
in de Riekerhaven? Staat u nog achter uw antwoorden?5
Vraag 10
Waarom heeft u toen niet ingegrepen?
Vraag 11
Welke lessen trekt u uit de brand in de containerwoningen in de Riekerhaven?
Vraag 12
Herkent u dat ik eerder Kamervragen stelde over de (brand)veiligheidseisen van flexwoningen?
Staat u nog achter uw antwoorden?6
Vraag 13
Moeten flexwoningen aan dezelfde (brand)veiligheidseisen voldoen als permanente woningen?
Vraag 14
Hoeveel flexwoningen voldoen nu nog steeds niet aan het Bouwbesluit voor nieuwbouw?
Vraag 15
Bent u nu wel bereid om een APK-keuring in te stellen voor flexwoningen? Kunt u uw
antwoord nader toelichten?
Vraag 16
Bent u bereid om na alle ellende met containerwoningen af te zien van de bouw van
nog meer containerwoningen? Kunt u uw antwoord nader toelichten?
Vraag 17
Bent u bekend met het bericht; «Extra veiligheidsmaatregelen wooncomplex Riekerhaven
na advies brandweer»?7
Vraag 18
Wat vindt u van de uitspraak; «Het complex voldoet aan de wet- en regelgeving, zo
blijkt uit de behorende vergunning. Toch stelt de brandweer dat er sprake is van een
brandonveilige situatie»?8
Vraag 19
Bent u het met de brandweer eens? Zo ja, wat gaat u vervolgens hieraan doen? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 20
Hoeveel containerwoningen zijn er landelijk vóór 2007 met schildakconstructies gebouwd?
Vraag 21
Waarom zijn er geen aanvullende maatregelen getroffen zoals verwoord in de «Wegwijzer
brandveiligheid Unitbouw» (2007, VROM) waarin de aanbevelingen uit deze publicatie
van belang zijn om een veiliger situatie te verkrijgen?
Vraag 22
Kunt u bij de brandveiligheidseisen bij containerwoningen en andere tijdelijke bouwwerken
ingaan op de volgende aspecten:
1. brandveilige afdichting van kabel- en leidingdoorvoeringen;
2. aanwezigheid van brandkleppen in ventilatiekanalen;
3. compartimentering of opvulling met onbrandbaar materiaal van de holle (loze) ruimten
tussen de gestapelde units en tussen de units en de schilconstructie?
Vraag 23
Moeten de containerwoningen aan de Riekerhaven die in z’n totaliteit langer dan 15
jaar bestaan aan het Bouwbesluit nieuwbouw voldoen? Zo ja, kunnen we dan concluderen
dat de containerwoningen aan de Riekerhaven niet of onvoldoende (brand)veilig waren?
Zo nee, is het verplaatsen van containerwoningen binnen 15 jaar dan niet gewoon een
middel om aan de strengere eisen van (brand)veiligheid te ontkomen en zo ja, vindt
u dat hierdoor mensenlevens op het spel staan zoals nu gebleken is?
Vraag 24
Welke conclusies trekt u uit het feit dat de containerwoningen aan de Riekerhaven
die in 2015 geplaatst zijn slechts hoeven te voldoen aan het Bouwbesluit uit 2003
en niet aan het nieuwste bouwbesluit?
Vraag 25
Klopt het dat de rookmelders niet op elkaar waren aangesloten en/of niet goed functioneerden?
Vraag 26
Hoeveel containerwoningen hebben landelijk nog geen rookmelder?
Vraag 27
Kan de gemeente Amsterdam handhavend optreden als deze containerwoningen niet voldoen
aan het Bouwbesluit? Zo ja, waarom heeft de gemeente Amsterdam niet handhavend opgetreden?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 28
Wat vindt u van de volgende uitspraak; ««Die containers zijn gemaakt van staal,» zegt
voormalig brandweerman Fred Vos. «Eigenlijk zijn het dus gestapelde metalen blokkendoosjes.
Als bouwmateriaal is dat zeer warmteleidend.»»?9
Vraag 29
Wat vindt u van de volgende uitspraken; ««Omdat het staal zo veel hitte doorgeeft,
is het van cruciaal belang dat de containers goed worden geïsoleerd en gecompartimenteerd.
Vos: «Dat houdt in dat de brandwerendheid van alle wanden ervoor zorgt dat een brand
beperkt blijft tot een bepaalde afmeting van het vloeroppervlak. Die containers zijn
met elkaar verbonden via verbindingsruimten en gangen. Omdat de stalen wanden zo geleidend
zijn, is het bijna onmogelijk om in de gangen een toereikende isolatie te hebben.
Ook de dakruimte vormt een gevaar, aldus Suurenbroek. «Het gevaar zit »m in de verloren
ruimtes boven en rondom de containers»»?10
Vraag 30
Wat vindt u van de volgende uitspraak; «Bovendien ziet Suurenbroek dat woningen in
dit soort complexen vaak aangesloten zijn op hetzelfde ventilatiesysteem dat de af-
en aanvoer van lucht regelt. «Zo verspreidt de rook zich snel naar andere containers.
En rook wordt vaak gevolgd door brand.»»?11
Vraag 31
Vindt u dat om het zekere voor het onzekere te nemen alle bewoners in de Riekerhaven
zo spoedig mogelijk allemaal een vervangende woonruimte moeten krijgen, aangezien
in de memo door de brandweercommandant geconcludeerd wordt dat er sprake is van een
brandonveilige situatie die in de nacht met beperkt zicht en waakzaamheid een negatief
effect kan hebben op het verloop van de brand? Zo ja, hoe gaat u er zorg voor dragen
dat dit op een goede manier gebeurt waarin de bewoners maximaal tegemoet wordt gekomen?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 32
Wat kunt u richting de gemeente Amsterdam en woningcorporatie Lieven de Key voor mensen
betekenen die niet naar die containerwoningen willen terugkeren?
Vraag 33
Waarom is er een lange huurstaking nodig voordat Lieven de Key overstag gaat bij een
simpele eis als het wegwerken van achterstallig onderhoud?
Vraag 34
Wat vindt u van de volgende uitspraak; «Ja, het startcomplex heeft inmiddels een geschiedenis
van ellende en klachten over de slechte staat van de containerwoningen. In februari
blies storm Eunice tot twee keer toe grote delen van het dak van het complex. Eén
woning werd doorboord met een dakplaat.»?12
Vraag 35
Hoe kan het gezien bovenstaande uitspraak en volgens bewoners iedereen allang wist
dat het complex niet brandveilig was en ook brandexperts hun vraagtekens zetten, dat
woonstichting Lieven de Key de signalen over onveiligheid niet kent?
Vraag 36
Bent u bereid om met studentenvakbond ASVA in gesprek te gaan over de veiligheid van
containerwoningen en studentenhuisvesting in zijn algemeenheid? Zo ja, kunt u de Kamer
informeren over de uitkomsten van dit gesprek? Zo nee, waarom niet?
Vraag 37
Begrijpt u nu aan de hand van de volgende uitspraak; ««Dit is een plek voor skere
(arme) mensen,» zegt voornoemde overbuurvrouw»13, wat ik bedoel met tweederangsburgers als gevolg van de flexibilisering van de volkshuisvesting
zoals ik dat ook eerder aangekaart heb in mijn eerder gestelde Kamervragen14?
Vraag 38
Begrijpt u dat mensen met een lager inkomen aangeven dat zij niet hetzelfde recht
op een veilige woning hebben als mensen met een hoger inkomen, aangezien containerwoningen
(vooral) bedoeld zijn voor mensen met een lager inkomen? Zo nee, waarom niet? Zo ja,
is dit voor u een reden om af te zien van de bouw van flexwoningen? Zo nee, waarom
niet?
Vraag 39
Neemt Lieven de Key signalen wel serieus genoeg gezien ook de verschillende uitspraken
in het artikel van AT5 d.d. 17 november jongstleden?15
Vraag 40
Kan woningcorporatie Lieven de Key nalatigheid worden verweten, nu zij zelfs trots
was op de (brand)veiligheid van deze containerwoningen?
Vraag 41
Wat vindt u van de uitspraak; «Dit is een wijzende vinger naar de organisatie waarmee
ik drie jaar lang heb samengewerkt op het gebied van brandveiligheid. Drie jaar lang
heb ik als een alarmklok gefunctioneerd bij een organisatie die in coma ligt. Want
hoe je het ook wendt of keert, Lieven de Key doet er gewoon niets mee»?16
Vraag 42
Kan woningcorporatie Lieven de Key gezien hetgeen nu en eerder gebeurd is, bestempeld
worden als een malafide verhuurder of is deze titel alleen voorbehouden aan particuliere
verhuurders? Kunt u uw antwoord nader toelichten en kunt u daarin betrekken wanneer
een woningcorporatie als malafide verhuurder aangemerkt kan worden? Als het negeren
van signalen over (brand)onveiligheid niet tot malafide verhuurpraktijken gerekend
kan worden, wat dan wel?
Vraag 43
Wat vindt u van de uitspraak; «Hoewel het nieuwe brandmeldsysteem is geïnstalleerd,
leidt het wekelijks tot valse brandalarmen met lakse reactietijd onder bewoners tot
gevolg. Het verzuim van Lieven de Key na tal van mailwisselingen, belletjes, talloze
valse brandalarmen en bezoekjes van de brandweer maakt dat de mantra over Lieven de
Key zo collectief geaccepteerd is»?17
Vraag 44
Wat vindt u ervan dat de brandweercommandant (Tijs van Lieshout) in zijn definitieve
memo constateert dat er ook geen verzoeken bekend zijn van het bevoegd gezag om op
locatie te komen controleren, terwijl er wel degelijk voldoende signalen door de bewoners
geuit waren (zeker na het wegwaaien van het dak) en, wat uit bovengenoemde uitspraak
blijkt, waren deze signalen er ook niet veel eerder?18
Vraag 45
Herkent u dat ik eerder Kamervragen stelde over brandgevaarlijke containerwoningen
in het studentencomplex aan de Vrydemalaan in Groningen waar in de winter het water
door de meterkast stroomt en in de zomer Saharatemperaturen voor ondraaglijke omstandigheden
zorgen, wetende dat twee maanden later op 25 augustus ook daar brand is uitgebroken?
Staat u nog achter uw antwoorden?19
20
Vraag 46
Hoe kijkt u mijn eerder gestelde Kamervragen over bijvoorbeeld de veiligheid van containerwoningen
aan nu ook uit de definitieve memo van de brandweercommandant blijkt dat enkele bouwkundige
gebreken zijn geconstateerd en deze brandweercommandant aangeeft dat de brandwerende
scheiding niet overal voldoende is zoals bijvoorbeeld bij sommige schachten die tevens
uitkomen op het dak?21
Vraag 47
Indien u niet bereid bent om af te zien van de bouw van nog meer containerwoningen,
bent u dan wel bereid om de (brand)veiligheidsvoorschriften van containerwoningen
gelijk te stellen aan de (brand)veiligheidsvoorschriften voor permanente woningen?
Vraag 48
Kunt u de vragen apart beantwoorden en gelieve niet te clusteren?
Indieners
-
Gericht aan
H.M. de Jonge, minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening -
Indiener
Sandra Beckerman, Kamerlid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.