Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ceder over het dalend aantal opvangplekken in asielzoekerscentra

Antwoord van Staatssecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 28 november
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 495.

Vraag 1

Klopt het dat het aantal opvangplekken voor asielzoekers op korte termijn met 1.250
gaat dalen, in weerwil van de afspraken in het asielakkoord van eind augustus?1

Antwoord 1

Het bericht op NOS.nl heeft betrekking op het aantal crisisnoodopvangplekken (CNO)
georganiseerd door Veiligheidsregio’s en gemeenten. Het aantal crisisnoodopvangplekken
is op 7 november 2022 ruim 8.200. De cijfers fluctueren doordat de tijdelijke CNO-locaties
open gaan en weer sluiten.

8.200 is niet het aantal van 11.250 opvangplekken dat in augustus als inspanningsverplichting
met de Veiligheidsregio’s is afgesproken maar wel ruim boven de resultaatverplichting
van 5.625. Begin oktober is het aantal crisisnoodopvangplekken in Veiligheidsregio’s
wat afgenomen, om vervolgens vanaf half oktober weer wat toe te nemen tot die 8.200
plekken. Op 21 november, laatste peilmoment, is het aantal 8.470 plekken.

Vraag 2

Kunt u aangeven wat de precieze oorzaak is van de daling? Op welke manier heeft u
rekening gehouden met die daling?

Antwoord 2

De daling van het aantal crisisnoodopvangplekken begin oktober is het gevolg van de
sluiting van crisisnoodopvanglocaties, terwijl er weer nieuwe locaties openden. Redenen
waarom tijdelijke locaties sluiten zijn divers. CNO is er in andere situaties dan
de huidige vooral bedoeld voor opvang gedurende een klein aantal dagen, bijvoorbeeld
bij een grote brand, overstroming of ramp. Ter ontlasting van de problemen in de asielketen
wordt dit nu langduriger ingezet.

Redenen van sluiting kunnen bijvoorbeeld zijn dat een locatie voor andere doeleinden
moet worden ingezet, of dat een gemeente aan gemeenteraad en omwonenden heeft toegezegd
dat de locatie voor een paar maanden zal worden ingezet. Of omdat een locatie, bijvoorbeeld
een sporthal, niet langer kan worden gehuurd. Inmiddels zijn er weer meer locaties
geopend.

Vraag 3

Wat kunt u eraan doen om de aflopende contracten met opvangcentra alsnog verlengd
te krijgen?

Antwoord 3

Het bericht op NOS.nl heeft geen betrekking op reguliere- en noodopvanglocaties van
het COA, maar op crisisnoodopvanglocaties van gemeenten en Veiligheidsregio’s. Wij
zijn continu in gesprek met de Veiligheidsregio’s over het realiseren van voldoende
opvangplekken. Het Rijk vergoedt alle kosten die gemeenten en Veiligheidsregio’s in
dit kader maken.

Voor wat betreft reguliere- en noodopvanglocaties van het COA geldt ook dat voortdurend
overleg wordt gevoerd over het open kunnen houden van locaties en openen van nieuwe
locaties. Heel veel nieuwe plekken zijn nodig om de voorziene stijging in de bezetting
te kunnen opvangen. Het realiseren van voldoende COA-opvanglocaties is ook belangrijk
om van de crisisnoodopvang af te kunnen komen op termijn.

Vraag 4

Op welke manier beïnvloedt of vertraagt deze daling de uitvoering van het asielakkoord?
Wat gaat u er aan doen om deze afspraken toch gestand te doen?

Antwoord 4

De bestuurlijke afspraken die het kabinet eind augustus met de medeoverheden maakte
omvatten een pakket aan maatregelen gericht op het verminderen van de druk op de asielopvang.
Een van die afspraken is dat Veiligheidsregio’s zich maximaal zullen inspannen om
2 keer 225 plaatsen optellend tot 450 CNO-plaatsen te realiseren.

Lukt dat niet of onvoldoende, dan is het gevolg dat op andere manieren moet wordt
gezocht naar het verminderen van druk in de asielopvang. Dit kan bijvoorbeeld door
het realiseren van extra opvangplekken door COA zelf (noodopvang en/of regulier).
In algemene zin blijf ik medeoverheden oproepen om zo veel mogelijk zo kwalitatief
hoogwaardig mogelijke opvangvoorzieningen aan het COA ter beschikking te stellen.

Vraag 5

Kan de wet die de opvang van asielzoekers over gemeenten gaat spreiden nog steeds
op 1 januari 2023 van kracht worden? Wat doet u eraan om die datum te halen? Als dit
niet haalbaar is, per wanneer wordt de wet dan wel van kracht?

Antwoord 5

Het hier bedoelde wetsvoorstel is op 8 november 2022 naar uw Kamer gestuurd en in
consultatie gebracht. Het kabinet spant zich in om het wetgevingstraject zo snel mogelijk
te doorlopen, zo is er bijvoorbeeld een korte consultatieperiode van twee weken voorzien.
Tegelijk is het kabinet daarin ook afhankelijk van de behandeling door de Raad van
State en de agendering in het parlement.

Vraag 6

Kunt u per veiligheidsregio uitsplitsen wat de doelstelling was en hoeveel er is gerealiseerd?
Kunt u ook de locaties en namen van gemeenten geven waar er is gerealiseerd?

Antwoord 6

Aan elke Veiligheidsregio is gevraagd 450 crisisnoodopvangplekken te realiseren. Op
10 november jl. zijn er in alle veiligheidsregio’s gezamenlijk in totaal circa 8.400
crisisnoodopvang beschikbaar. De gemeenten die in een veiligheidsregio liggen bepalen
onderling en in afstemming met o.a. gemeenteraden, inwoners en locatie-eigenaren waar
crisisnoodopvanglocaties worden gerealiseerd en hoelang deze open zijn. Alle veiligheidsregio’s
houden zelf zicht op het aantal gerealiseerde crisisnoodopvangplekken en de locaties.