Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Beukering-Huijbregts, Podt en Boucke over het artikel 'Op de banenmarkt van Schiphol voelen werkzoekenden zich ‘heel speciaal’ – mits ze uit Nederland komen'

Antwoord van Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), mede namens de
Ministers van Infrastructuur en Waterstaat en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
(ontvangen 15 juli 2022).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel «Op de banenmarkt van Schiphol voelen werkzoekenden
zich «heel speciaal» – mits ze uit Nederland komen»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat werkgevers op Schiphol claimen dat alleen mensen die acht jaar
in Nederland wonen een Verklaring van geen bezwaar (VGB) krijgen van de Algemene Inlichtingen-
en Veiligheidsdienst (AIVD)?

Antwoord 2

Die constatering is niet juist. Dat mensen die korter dan acht jaar in Nederland wonen
niet op Schiphol zouden kunnen werken is niet gebaseerd op regelgeving, maar uiteraard
wel iets dat ik serieus wil nemen. Bij het besluit van 2016 is een groot aantal functies
in de burgerluchtvaart aangewezen als vertrouwensfunctie onder de Wet veiligheidsonderzoeken
(Wvo). De Wvo stelt geen nationaliteitseis en ook geen minimale verblijfsduur. Ook
niet-Nederlanders kunnen derhalve een vertrouwensfunctie bekleden. Een verblijf in
het buitenland kan mogelijk wél van belang zijn voor het veiligheidsonderzoek.

In de Beleidsregel veiligheidsonderzoeken 2021 is het beleid uitgewerkt aangaande
het verblijf van een (kandidaat-)vertrouwensfunctionaris in het buitenland. In het
veiligheidsonderzoek is specifieke aandacht voor elk verblijf langer dan een maand,
of korter als het gaat om landen die onder de aandacht staan van de inlichtingendiensten,
waar ambtenaren niet heen mogen reizen of waar een gewapend conflict heerst.

Verblijf in een buitenland zal nooit op voorhand leiden tot een weigering van de VGB.
Wel kan het onderzoek langer duren. De AIVD zal trachten objectieve en verifieerbare
informatie omtrent betrokkene tijdens dat verblijf te krijgen. Hiervoor werkt de dienst
samen met diensten van andere landen om justitiële en inlichtingeninformatie uit te
wisselen. Zo’n samenwerking is echter niet met alle landen mogelijk of wenselijk,
in welk geval ook betrokkene zal worden gevraagd zoveel mogelijk staafbare informatie
aan te leveren. Indien desondanks onvoldoende informatie is verkregen, kan de VGB
worden geweigerd.

Vraag 3

Kunt u aangeven waar dit beeld vandaan komt of kan zijn ontstaan?

Antwoord 3

Ik betreur het beeld dat is ontstaan. Het is niettemin van belang dat werkgevers goed
op de hoogte zijn van de regels ten aanzien van een VGB-aanvraag. Ik zal het onderwerp
adresseren in mijn gesprekken met de sector. Zie verder mijn antwoord op de vragen
5 en 6.

Vraag 4

Wat is uw visie op de belangrijke bijdrage die migranten hebben aan het oplossen van
de personeelstekorten in Nederland?

Antwoord 4

Uw Kamer heeft op 24 juni jl. de Kamerbrief over aanpak van krapte op de arbeidsmarkt
ontvangen van het kabinet. Daarin staat ook opgenomen hoe het kabinet aankijkt tegen
arbeidsmigratie in relatie tot krapte. Het kabinet ziet arbeidsmigratie van buiten
de EU, met uitzondering van kennismigratie, als sluitstuk van de aanpak van krapte
op de arbeidsmarkt.

Dat betekent onder andere dat ik me eerst wil richten op mensen binnen Nederland die
nog langs de kant staan, of meer zouden kunnen werken. Er zijn in Nederland 4,5 miljoen
mensen die in deeltijd werken, waarvan een half miljoen aangeeft meer uren te willen
werken en direct beschikbaar te zijn. Daarnaast zijn er nog ongeveer 1 miljoen mensen
zonder werk die (semi)werkloos2 zijn of een uitkering ontvangen. Bij de aanpak van krapte heeft het mijn prioriteit
om deze groepen aan het werk, of aan meer uren werk, te helpen.

Vraag 5 en 6

Bent u bereid in gesprek te gaan met Schiphol om het onjuiste beeld bij werkgevers
over de VGB weg te nemen? Zo nee, waarom niet?

Kunt u in dat gesprek ook achterhalen hoe werkgevers wat meer gefaciliteerd kunnen
worden op dit vlak zodat het potentieel wel wordt benut?

Antwoord 5 en 6

Ik zal ervoor zorgen dat deze punten in gesprekken met Schiphol en de bedrijven die
daar gevestigd zijn geadresseerd worden. Ik hecht eraan nogmaals te benadrukken dat
ook niet-Nederlanders een vertrouwensfunctie kunnen bekleden op basis van de Wet veiligheidsonderzoeken
en de Beleidsregel veiligheidsonderzoeken 2021.