Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Tielen en Van den Hil over het bericht 'Niet alleen maar specialisten in het ziekenhuis'

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 1 juli
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 2790.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Niet alleen maar specialisten in het ziekenhuis»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Klopt het dat medisch-specialisten in de praktijk vaak patiënten behandelen die andere
of meer aandoeningen hebben dan die strikt genomen bij hun opleiding tot specialist
passen? Klopt het ook dat patiënten die worden opgenomen in het ziekenhuis, vaak met
meerdere verschillende medisch-specialismen te maken hebben? Zo ja, is het mogelijk
een overzicht te geven van hoeveel dit voorkomt?

Antwoord 2

Het klopt dat bij patiënten die worden opgenomen in het ziekenhuis vaak sprake is
van multimorbiditeit. Dit kan ertoe leiden dat zij met verschillende medisch-specialismen
te maken krijgen. Ik beschik niet over gegevens over hoe vaak dit zich voordoet. Iedere
arts – geneeskundig specialist of niet – wordt overigens geacht basale generalistische
competenties te hebben die ingezet worden om patiënten te behandelen. Dit overstijgt
de hokjes van individuele specialismen. Wanneer gedurende het behandeltraject duidelijk
wordt dat die competenties niet toereikend zijn, is betrokkenheid van andere specialismen
aangewezen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat een generalistischer opgeleide ziekenhuisarts een bijdrage kan
leveren aan het verminderen van de druk op de zorg en verbeteren van kwalitatief goede
basiszorg? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Meer opgeleide artsen leveren in de basis een bijdrage aan het verminderen van de
druk op de zorg. Om een impuls te geven heeft de Stichting Opleiding Ziekenhuisgeneeskunde
(SOZG) sinds 2012 een projectsubsidie ontvangen ten behoeve van de ontwikkeling van
de opleiding tot ziekenhuisarts en voor het opleiden van basisartsen tot ziekenhuisarts.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel medisch-specialisten niet werken, noodgedwongen ander werk
doen of naar het buitenland zijn vertrokken omdat er geen werk voor ze is in hun specialisme?

Antwoord 4

Hier zijn geen aantallen voor beschikbaar. Omdat er bij een vertrek naar het buitenland
niet geregistreerd wordt wat de reden hier voor is, men kan bijvoorbeeld ook een andere
carrière nastreven in het buitenland. Het CBS koppelt echter wel het BIG register
aan sociaal statistische bestanden en biedt daarmee zicht op de arbeidsmarktpositie
van medisch specialisten met een geldige BIG registratie2.

Een kanttekening moet hierbij geplaatst worden: het BIG kent een vijfjaarlijkse herregistratieplicht
en veel mensen die stoppen met werken blijven in het register staan tot het moment
van herregistratie. Ook hierbij is van toeppassing dat mensen die buiten de zorg werkzaam
zijn daar zelf voor gekozen kunnen hebben, de reden hoeft niet noodgedwongen te zijn.

Vraag 5 en 6

Wat is de reden dat er (nog) geen bekostigingsstructuur is toegewezen aan de ziekenhuisartsen
in opleiding, maar er wel geïnvesteerd blijft worden in het opleiden van medisch-specialisten?
Bent u bereid te zoeken naar mogelijkheden om de inzet van ziekenhuisartsen te stimuleren?

Bent u bereid te onderzoeken in hoeverre een generalistisch-specialistisch opleiding
tot ziekenhuisarts een goede aanvulling is op de (ziekenhuis)zorg van de toekomst
en wat de daarbij gewenste omvang is? Bent u bereid te onderzoeken hoe een dergelijke
opleiding invulling en bekostiging kan krijgen?

Antwoord 5 en 6

Een voorwaarde van de projectsubsidie die de Stichting Opleiding Ziekenhuisgeneeskunde
(SOZG) heeft ontvangen was het uitvoeren van een evaluatieonderzoek over de mogelijk
toegevoegde waarde van de ziekenhuisarts in het reeds bestaande medisch specialistisch
zorglandschap. De laatste subsidie kon niet meer worden verlengd.

Uit het evaluatieonderzoek is daarnaast niet gebleken dat kan worden vastgesteld of
– en welke – toegevoegde waarde de ziekenhuisarts heeft in het huidige medisch specialistische
landschap. Hiermee wil ik geenszins de indruk wekken dat de ziekenhuisarts geen meerwaarde
heeft. De resultaten boden echter niet de onderbouwing omtrent de noodzakelijkheid
van de activiteiten van de ziekenhuisarts die nodig is op grond van artikel 56a Wet
marktordening gezondheidszorg om de opleiding tot ziekenhuisarts structureel in te
bedden in de bekostiging.

Daarnaast hebben de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Nederlandse Federatie
van Universitair Medische Centra (NFU) en Federatie Medisch Specialisten (FMS) op
verzoek van VWS een gezamenlijk standpunt ingenomen over de wijze waarop deze partijen
tegen de rol van de ziekenhuisarts binnen het medisch specialistische zorglandschap
aankijken, binnen de bestaande budgettaire kaders van de beschikbaarheidbijdrage voor
medische vervolgopleidingen. De uitkomsten van het onderzoek en het standpunt van
FMS/NVZ/NFU over de toegevoegde waarde van de ziekenhuisarts binnen het medisch-specialistische
landschap rechtvaardigen op dit moment geen bekostiging vanuit de beschikbaarheidbijdrage.