Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van de leden Omtzigt, Grinwis en Ceder over het gebruik van eHerkenning

Mededeling van Staatssecretaris Van Rij (Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst)
mede namens de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen
14 maart 2022).

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de uitspraak van de rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2022:394)
die de rechtsvraag of eiseres verplicht kon worden eHerkenning te gebruiken en derhalve
deze bij een commerciële partij aan te schaffen teneinde aan haar aangifteplicht voor
de loonheffing te kunnen voldoen, met een zeer duidelijk «nee» beantwoordt?

Vraag 2

Herinnert u zich dat uw ambtsvoorgangers meerdere keren stellig verklaard hebben dat
er een wettelijke grondslag is om ondernemingen te verplichten aangifte te doen met
eHerkenning (dat in tegenstelling tot DigiD niet gratis is en alleen commercieel verkrijgbaar
is), bijvoorbeeld in de antwoorden op schriftelijke Kamervragen met Kamerstuknummer
2019/2020, 1120?

Vraag 3

Hebben de bewindspersonen op het Ministerie van Financiën of het Ministerie van Binnenlandse
Zaken ooit het advies gehad dat de wettelijke grondslag voor het verplichte gebruik
van eHerkenning bij de Belastingdienst voor de inwerkingtreding van de wet digitale
overheid twijfelachtig is of niet klopt? Zo ja, wanneer was dat en kunt u dat advies
met de Kamer delen?

Vraag 4

Hoe verklaart u het feit dat bijna alle politieke partijen, inclusief de coalitiefracties,
grote twijfels hadden over de wettelijke grondslag en het kabinet toch gewoon doorging,
zelfs zonder de Kamer tijdig en volledig te informeren?

Vraag 5

Wat gebeurt er met naheffingsaanslagen en boetes van partijen die tot nu toe te laat
of geen aangifte gedaan hebben met eHerkenning in 2020, 2021 en 2022? Wat is het budgettaire
belang van de Staat daarbij?

Vraag 6

Waarom bent u doorgegaan met het invoeren van eHerkenning, bijvoorbeeld de verplichtstelling
voor de btw-aangifte in 2022, terwijl dit probleem nog bestond?

Vraag 7

Klopt het dat eHerkenning nu verplicht is (behalve voor eenmanszaken) voor aangiften
loonheffing, btw en VPB, dus voor alle belangrijke belastingen en premiemiddelen bij
de Belastingdienst en overigens ook bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
(UWV)?

Vraag 8

Wat gebeurt er wanneer iemand geen aangifte doet met eHerkenning? Klopt het dat u
deze rechtspersonen op dit moment geen dwangmiddel kunt opleggen, omdat er geen manier
is dat zij zonder eHerkenning aangifte kunnen doen?

Vraag 9

Klopt het dat er nu feitelijk de mogelijkheid bestaat voor ondernemers om uitstel
van aangifte (en daarmee van betaling) af te dwingen, omdat zij simpel kunnen stellen
dat zij op dit moment geen aangifte kunnen doen zonder eHerkenning?

Vraag 10

Bent u bereid om zo spoedig mogelijk gratis een publiek middel ter vervanging van
eHerkenning beschikbaar te stellen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11

Bent u bereid om het per onmiddellijk weer mogelijk te maken om aangifte te doen bij
de Belastingdienst zonder eHerkenning?

Vraag 12

Hoe groot is het financiële en organisatorische risico voor de Staat van de uitspraak
genoemd in vraag 1?

Vraag 13

Hoeveel verhogingen, boetes, naheffingen en andere zaken zijn tussen maart 2020 en
de uitspraak opgelegd aan de (rechts)persoon in de voorliggende zaak? Kunt u daarin
heel precies zijn (ook wanneer zij later verminderd zijn)?

Vraag 14

Heeft de Belastingdienst zich op een correcte wijze gedragen in de procesgang of is
er sprake geweest van iets dat lijkt op knevelarij en/of detournement de pouvoir?

Vraag 15

Heeft de Belastingdienst vaker deze houding bij de rechter in zaken die zij zeker
niet wil verliezen, maar waarvan de dienst weet dat de kern van de zaak voor de Belastingdienst
zwak is? Kunt u op deze vraag een transparant en direct antwoord geven?

Vraag 16

Beseft u dat het Ministerie van Financiën door wederom (vergelijkbaar met box3) ten
onrechte te volharden in een eigen gelijk, de Belastingdienst als uitvoerende organisatie
onterecht en onnodig met extra hersteloperaties opzadelt?

Vraag 17

Kunt u in plaats van loze beloftes, heel concreet aangeven hoe processueel geborgd
gaat worden dat uw ministerie voortaan uitsluitend regelingen invoert die een onbetwiste
toereikende wettelijke basis hebben EN door de Belastingdienst vooraf uitdrukkelijk
als voldoende goed uitvoerbaar zijn aangemerkt?

Vraag 18

Bent u het ermee eens dat hier sprake is van een situatie waarin u de Kamer «hierover
uiteraard steeds informeren» zal, nu de Belastingdienst niet in overeenstemming met
de wet handelt of heeft gehandeld (toezeggingen gedaan aan het lid Omtzigt tijdens
het wetgevingsoverleg van 10 november 2021 en uw brief van 31 januari 2022, kenmerk
2022–0000026621)?

Vraag 19

Wilt u deze vragen een voor een en binnen twee weken beantwoorden?

Mededeling

Op 21 februari 2022 hebben de leden Omtzigt (Omtzigt), Grinwis en Ceder (beide ChristenUnie)
schriftelijke vragen gesteld over het gebruik van eHerkenning (2022Z03224). De vragen kunnen niet binnen de gestelde termijn beantwoord worden. Een zorgvuldige
beantwoording van de vragen vereist meer tijd. De antwoorden op de vragen worden mede
namens de Staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering spoedig en daarmee
voorafgaand aan het commissiedebat van 24 maart a.s. verzonden.