Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over klimaatplannen vanuit Brussel

Antwoord van Staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen
15 oktober 2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3751.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Burger krijgt peperdure klimaatrekening gepresenteerd»1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wilt u aan de Kamer stapsgewijs doen toekomen wat u van de klimaatplannen vanuit Brussel
vindt, met daarbij uw reactie richting eurocommissaris Timmers?

Antwoord 2

Op 17 september heeft het kabinet de Kamerbrief Beoordeling van het Fit-for-55-pakket
van de Europese Commissie2 en de fiches Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen3 aan uw Kamer toegestuurd. De brief is de integrale reactie van het kabinet op de
voorstellen van de Europese Commissie om invulling te geven aan het nieuwe klimaatdoel
voor 2030. Daarnaast vindt u in de BNC-fiches per voorstel de positie van het kabinet.

Vraag 3 en 4

Hoe gaat u voorkomen dat de klimaatplannen de kloof tussen arm en rijk niet vergroot,
zeker nu de rekening bij burgers wordt gelegd? Graag een toelichting

Hoe gaat u voorkomen dat de middenklasse, de kurk waar de Nederlandse samenleving
op drijft, niet buitenspel wordt gezet door hogere kosten? Graag een toelichting

Antwoord 3 en 4

Klimaatverandering houdt niet op bij onze landsgrenzen. Een Europese aanpak voor het
klimaatbeleid is daarom slimmer en goedkoper dan een puur nationale aanpak.

Het kabinet is zich daarbij bewust dat de klimaattransitie alleen op draagvlak kan
rekenen als deze voor iedereen betaalbaar is. Het bestaande beleid richt zich dan
ook op een zo kosteneffectief mogelijke transitie, waarbij negatieve sociaaleconomische
effecten zoveel mogelijk worden geadresseerd via sociaal beleid. De precieze sociaaleconomische
gevolgen van het Fit-for-55-pakket zijn in deze fase nog niet bekend, omdat deze afhankelijk
zijn van verdere Europese besluitvorming, wat nog zeker een jaar zal duren. Daarnaast
formuleert het pakket de grootte van de opgave en een deel van de invulling ervan,
maar blijft het grootste deel van de concrete maatregelen afhankelijk van nationale
politieke keuzes. Besluitvorming hierover is aan een volgend kabinet. Een exacte analyse
van de impact op burgers, bedrijven en de begroting, waar de motie Van der Staaij,
ingediend bij de Algemene Politieke Beschouwingen, om vraagt, is hier tevens afhankelijk
van.

Vraag 5 en 6

Wat gaat u doen met de kritiek van deskundigen die stellen dat de rekening van de
plannen van de eurocommissaris bij de burger komt te liggen? Graag een toelichting

Deelt u de mening dat het onwenselijk is om de burger op kosten te jagen? Zo ja, hoe
gaat u ervoor zorgen dat o.a tanken, vliegen en wonen niet duurder wordt door dwingelandij
vanuit Brussel?

Antwoord 5 en 6

Zoals in het antwoord op vraag 3 en 4 is aangegeven, is het van groot belang dat het
halen van klimaatdoelen gepaard gaat met oog voor de brede maatschappelijke gevolgen
voor inwoners van Nederlandse.

Een Europese aanpak kan daarbij juist (kosten)effectiever zijn dan een nationale aanpak
en zorgt voor een gelijker speelveld in de EU, waardoor weglekeffecten kunnen worden
beperkt en de concurrentiepositie van bedrijven wordt beschermd. Ook kan het de nationale
transitie meewind opleveren: bijvoorbeeld door het instellen van ambitieuze Europese
CO2-normen voor voertuigen of bijmengverplichtingen van duurzame brandstoffen. Op deze
manier worden nul-emissie voertuigen betaalbaarder voor meer mensen. Zo biedt het
Ff55-pakket economische kansen in de transitie naar een duurzame samenleving en brede
welvaartsvoordelen.

Het kabinet heeft voor dergelijke vragen bij de totstandkoming van het Klimaatakkoord
veel aandacht gehad en zal ook bij de onderhandelingen in hier Brussel scherp op zijn,
zodat iedereen mee kan in de transitie.

Het is van belang dat de sociaaleconomische effecten van beleidskeuzes op de Nederlandse
huishoudens, bedrijven en maatschappelijke organisaties in de komende periode helderder
worden. Verdere besluitvorming hierover is aan een volgend kabinet.

In dit kader is het belangrijk te benoemen dat bij het klimaatpakket van bijna 7 miljard
euro uit de Miljoenennota is gekozen voor een pakket aan maatregelen dat op korte
termijn de uitstoot van huishoudens en MKB’ers reduceert, met oog voor het beperken
van negatieve sociaaleconomische effecten. Met dit pakket heeft het kabinet juist
gekeken naar maatregelen die mensen in staat stellen om een bijdrage te leveren aan
het aanpakken van klimaatverandering.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het onbegrijpelijk is dat er in de klimaatplannen met geen woord
gerept wordt over schone kernenergie? Zo ja, wat gaat u doen om deze energiebron wél
te realiseren?

Antwoord 7

De voorgestelde klimaatmaatregelen zijn techniekneutraal. Landen mogen daarbij zelf
invulling geven aan hoe zij een duurzame energiemix teweegbrengen. Het is aan lidstaten
zelf om een keuze te maken voor de invulling van de eigen energiemix. Nederland is
van mening dat er in het Europees energiesysteem ruimte moet zijn voor landen om te
kiezen voor kernenergie, als dat voor hen passend is. Kernenergie kan – naast andere
bronnen voor CO2 neutrale energieproductie – een belangrijke rol spelen bij het verminderen van de
CO2 uitstoot en het bereiken van de klimaatdoelstellingen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het net zo onbegrijpelijk is dat vervuilende biomassa juist
wel in de plannen te staat? Zo ja, wat gaat u doen tegen deze vervuilende biomassa?

Antwoord 8

De Europese Commissie ziet biomassa als onderdeel van de mix van hernieuwbare energie
om de klimaatdoelen en hernieuwbare energiedoelen te realiseren. De Commissie stelt
wel voor om de duurzaamheidseisen voor energietoepassingen verder aan te scherpen.4 Het kabinet ziet biogrondstoffen ook als noodzakelijk onderdeel van de transitie
naar een klimaatneutrale en circulaire economie in 2050. Daarbij geldt voor het kabinet
het uitgangspunt dat alleen duurzame biomassa een bijdrage aan die transitie kan leveren
en dat duurzame grondstoffen uiteindelijk zo hoogwaardig mogelijk moeten worden ingezet.
In Nederland stellen we al strengere duurzaamheidseisen voor biomassa voor energie
en daarom steun ik ook de voorstellen van de Commissie in dat kader. Zie voor nadere
toelichting de Kamerbrief duurzaamheidskader biogrondstoffen.5

Vraag 9

Heeft u de bereidheid om de losgeslagen klimaatpaus uit Brussel aan banden te leggen
en zijn plannenmakerij te prullemanderen? Graag een toelichting

Antwoord 9

U vindt in de Kamerbrief Beoordeling van het Fit-for-55-pakket van de Europese Commissie
en de fiches Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen per commissievoorstel de positie
van het kabinet.