Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Aukje de Vries en Rudmer Heerema over het bericht 'Winair bungelt aan randje faillissement'

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat), mede
namens Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 17 augustus
2021).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Winair bungelt aan randje faillissement»? Wat is uw
reactie op dit bericht?1

Antwoord 1

Ja, ik ben bekend met het bericht.

Vraag 2

Wat zouden de gevolgen zijn van een faillissement van Winair voor de bereikbaarheid
van de Caribische delen van het Koninkrijk, onder meer Saba?

Antwoord 2

Winair is de enige lijnvluchtaanbieder die reguliere vluchten aanbiedt naar Saba en
Sint Eustatius. Mocht Winair failliet gaan, dan vinden er (voorlopig) geen lijnvluchten
plaats naar deze eilanden, hooguit charters. Daarmee komt de bereikbaarheid van Caribisch
Nederland onder druk te staan.

Vraag 3

Wat zouden de gevolgen van een faillissement van Winair in financiële zin zijn voor
Nederland?

Antwoord 3

Nederland heeft 10.000 aandelen in Winair (7,95%) met een nominale waarde van USD
560.000 die kosteloos zijn verkregen en daarom voor € 0 op de balans staan. Afschrijving
ervan zou de balans dus niet beïnvloeden. De hangar van Winair geldt als onderpand
als het bedrijf de hypothecaire lening van USD 3 mln., die zij met de Nederlandse
Staat afsloot in 2020, niet kan terugbetalen. De boekwaarde is getaxeerd op USD 6
mln., en de executiewaarde op USD 4,5 mln. Daarom is de verwachting dat bij een faillissement
van Winair de hangar voldoende opbrengt om de lening terug te betalen. Indien Winair
failliet gaat, is inzet van de rijksoverheid mogelijk nodig om te zorgen dat Saba
en Sint Eustatius bereikbaar blijven.

Vraag 4

Bent u het met de stelling eens dat Winair van groot belang is voor de verbindingen
tussen en naar de Caribische delen van het Koninkrijk?

Antwoord 4

Winair is op dit moment de enige luchtvaartmaatschappij die reguliere verbindingen
verzorgt tussen Sint Maarten en Saba; en tussen Sint Maarten en Sint Eustatius.

Vraag 5

In hoeverre klopt het dat Winair opnieuw in onderhandeling is met Nederland voor aanvullende
financiële steun? Wat is de financieringsbehoefte voor de komende periode? Wat is
de stand van zaken met betrekking tot Winair en de eventuele onderhandelingen en welke
voorwaarden worden daar dan eventueel aan verbonden? En hoe wordt, indien er aanvullende
steun zou komen, geborgd dat het geld goed wordt ingezet, en is er dan ook weer sprake
van onderpand?

Antwoord 5

Winair heeft een steunverzoek ingediend bij de Nederlandse Staat. Dat is door het
Ministerie van EZK behandeld middels het daarvoor opgestelde afweegkader steunverzoeken
individuele bedrijven. Het EZK-projectteam dat zich hiermee bezighoudt, meldde in
juni 2021 dat Winair een financieringsbehoefte heeft van enkele miljoenen Amerikaanse
dollars. Het is primair aan de grootaandeelhouder Sint Maarten om steun te overwegen.
Op dit moment is steun vanuit Nederland (nog) niet aan de orde. Vanwege het Nederlandse
belang in de bereikbaarheid van Saba en Sint Eustatius houden wij een vinger aan de
pols.

Vraag 6

Welke financiële steun heeft Winair in de afgelopen tijd, in verband met de coronacrisis,
vanuit Nederland ontvangen, en eventueel ook in de periode pre-corona? Hoe is dit
geld ingezet? Hoe is gewaarborgd dat dit geld op een goede manier is ingezet? Waarom
was dit geld uiteindelijk niet voldoende? Hoe zit het met het luchthavengebouw van
Winair als onderpand? Hoe is de governance en bestuur geregeld van Winair, ook vanuit
de positie als beleidsdeelneming vanuit Nederland?

Antwoord 6

Winair heeft – sinds Nederland de staatsdeelneming in 2010 ten dele van het land Nederlandse
Antillen overnam tot aan december 2020 – nooit geld van de Nederlandse overheid ontvangen.
Dat kunt u ook terugzien in het Jaarverslag Staatsdeelnemingen. In december 2020 besloot
de rijksoverheid om – naar aanleiding van de COVID-19-pandemie – wel noodsteun te
verstrekken in de vorm van een hypothecaire lening, zodat het bedrijf zijn voornaamste
schuldeisers en de salarissen van zijn personeel kon betalen. Deze noodsteun is verstrekt
vooruitlopende op een definitieve financieringsoplossing. Het is primair aan de grootaandeelhouder
Sint Maarten om steun te bieden. Een beslissing over Nederlandse steun heeft het kabinet
nog niet genomen.

Winair heeft van de Nederlandse overheid behalve de hypothecaire lening geen verdere
COVID-steun ontvangen. De hangar dient als onderpand voor de hypothecaire lening.

Informatie over de governancestructuur van Winair wordt jaarlijks gepubliceerd in
het jaarverslag staatsdeelnemingen. Voor de volledigheid heb ik de bevoegdheden van
het Rijk als aandeelhouder als bijlage toegevoegd.

Vraag 7

Welke toekomstvisie heeft dan wel ziet u voor beleidsdeelneming Winair?

Antwoord 7

Op dit moment evalueer ik de staatsdeelneming in Winair. Naar aanleiding daarvan wordt
bezien of dit instrument nog altijd het meest geschikt is om het publieke belang van
de bereikbaarheid van Caribisch Nederland te borgen. Zodra daarover meer bekend is,
zal ik uw Kamer informeren. Naar verwachting is dit later dit jaar.

Vraag 8

Wat is de stand van zaken van de plannen voor de ferryverbinding tussen de bovenwindse
eilanden, die medio 2021 van start zou gaan? Welke vertraging heeft dit opgelopen
door de coronacrisis?

Antwoord 8

Het aanbestedingstraject voor de veerdienst is inmiddels door Saba en Sint Eustatius
gestart. Eventueel geïnteresseerde marktpartijen hebben zes weken de tijd om een voorstel
in te dienen. De verwachting is dat medio augustus de selectie kan plaatsvinden en
dat vervolgens het aanbestedingstraject kan worden afgerond. Het project heeft door
de coronacrisis hoofdzakelijk vertraging opgelopen doordat onduidelijk was wanneer
de reisbewegingen dermate zouden aantrekken dat het opportuun zou zijn om de veerdienst
op te starten.

Vraag 9

Kunt u garanderen dat de ferryverbinding van start kan gaan, zodra de eilanden weer
open gaan, zodat het toerisme weer volop van start kan gaan?

Antwoord 9

Of de veerdienst daadwerkelijk van start kan gaan is met name afhankelijk van het
vinden van een geïnteresseerde en geschikte marktpartij om de veerdienst te exploiteren.
Indien het aanbestedingstraject succesvol verloopt en een geschikte kandidaat zich
aandient, is de verwachting dat in november/december dit jaar de veerdienst van start
kan gaan.