Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
35 830 B Jaarverslag en slotwet van het Gemeentefonds 2020
Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2020–2021
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5 van de Fvw)
Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering en de aanvullende uitkeringen is opgenomen. Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de gemeenten gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,K.H.Ollongren
De Staatssecretaris van Financiën,J.A.Vijlbrief
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN (SLOTVERSCHILLEN)
Artikel 1 Gemeentefonds
Uitgaven
In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2020 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 146 mln. verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.
Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds 2020 (bedragen x € 1.000)
Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2020
31.901.410
Stand uitgavenbedrag eerste suppletoire begroting 20201
33.151.951
Stand uitgavenbedrag tweede suppletoire begroting 2020
33.582.549
Voorgestelde mutaties bij slotwet 2020
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten
‒ 32
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen
4
3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2020
‒ 136.025
4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2020
‒ 2
5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2020
‒ 10.094
Totaal mutaties bij slotwet
‒ 146.149
Stand uitgavenbedrag slotwet 2020
33.436.400
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten
1.208
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen
769
Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkering
26.817.031
Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen
4.809.716
Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen
1.807.676
X Noot
1
Inclusief mutaties 1e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35480, nr. 1) en mutaties 2e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35544, nr. 1)
De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 32 duizend lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Het budget voor 2020 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2021 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 4.000 hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd.
3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 136 mln. De reden voor het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor niet definitief is, de omvang van de betalingen aan de gemeenten kan afwijken van het budget dat in de begroting vermeld staat. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 2.000. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 10 mln. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
Verplichtingen
In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2020 is het verplichtingenbedrag met € 14 mln. verlaagd.
Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds 2020 (bedragen x € 1.000)
Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2020
31.901.410
Stand verplichtingenbedrag eerste suppletoire begroting 20201
33.065.583
Stand verplichtingenbedrag tweede suppletoire begroting 2020
33.496.181
Voorgestelde mutaties bij slotwet 2020
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten
‒ 511
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen
39
3) Afboeken oude verplichtingen decentralisatie-uitkeringen
‒ 13.502
Totaal mutaties bij slotwet
‒ 13.974
Stand verplichtingenbedrag slotwet 2020
33.482.207
Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten
729
Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen
804
Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkering
26.905.046
Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen
4.809.717
Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen
1.765.911
X Noot
1
Inclusief mutaties 1e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35480, nr. 1) en mutaties 2e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35544, nr. 1)
De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 511 duizend lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 minder opdrachten zijn aangegaan dan vooraf geraamd.
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 39 duizend hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 iets meer bijdragen zijn verleend dan vooraf geraamd.
3) Afboeken oude verplichtingen DU
Deze boeking hangt samen met het afboeken van enkele oude verplichtingen samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2016 en 2017.
Ontvangsten
Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begrotig 2020 worden de ontvangsten met € 146 mln. verlaagd.
Bijlage specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen
Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen gemeentefonds 2020 (bedragen x € 1.000)
Budget na NJN
Slotwet
Budget totaal
Uitgegeven
Verschil
Integratie-uitkeringen
Voogdij 18+
704.592
704.592
704.592
0
Beschermd wonen
1.938.274
1.938.274
1.938.274
0
Participatie
2.122.682
2.122.682
2.122.682
0
Verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten
9.763
9.763
9.763
0
Uitvoeringskosten inburgering
34.406
34.406
34.405
‒ 1
Wijziging betalingsverloop 2019
1
1
0
‒ 1
SUBTOTAAL IU
4.809.718
0
4.809.718
4.809.717
‒ 1
Decentralisatie-uitkeringen
Aanpak discriminatie
257
257
257
0
Aanpak laaggeletterdheid
5.000
5.000
5.000
0
Aanpak lerarentekort G4
4.000
4.000
4.000
0
Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren
156
156
156
0
Beeldende kunst en vormgeving
13.500
13.500
13.500
0
Bevolkingsdaling
11.245
11.245
11.245
0
Bibliotheekmiddelen
1.000
1.000
1.000
0
Bodemsanering
51.760
51.760
51.758
‒ 2
Brede aanpak dak- en thuisloosheid
73.000
73.000
73.000
0
BRP centralisering inschrijving vergunninghouders
4.731
4.731
4.731
0
Buurtsportcoaches
75.005
75.005
75.004
‒ 1
Correctie Waterschapswegen (Knelpunten verdeelproblematiek)
3.695
3.695
3.695
0
Crisisdienstverlening (covid 19)
16.040
16.040
16.040
0
Deltaprogramma Ruimtelijke adaptie
4.639
4.639
4.639
0
Dialoog Sinterklaasintocht
35
35
35
0
Duurzaam erfgoed
913
913
913
0
Eigen bijdrage Wmo (abonnementstarief)
18.000
18.000
18.000
0
Erfgoed deal
2.205
2.205
2.205
0
Experiment gesloten coffeeshopketen
1.500
1.500
1.500
0
Extra kosten verkiezingen 2020 en 2021 ivm Covid-19
28.975
28.975
28.975
0
Faciliteitenbesluit opvangcentra
13.657
13.657
8.308
‒ 5.349
Geweld hoort nergens thuis
3.600
3.600
3.600
0
Gezond in de stad
24.042
24.042
24.042
0
Groeiopgave Almere
8.676
8.676
8.676
0
Impactanalyse Leefbaarheid en veiligheid
198
198
198
0
Implementatie traject 5 sociaal domein
310
310
310
0
Jeugd
21.700
21.700
21.700
0
Jeugd aan zet
470
470
470
0
Jeugdhulp aan kinderen in een AZC
5.100
5.100
5.100
0
Kansen voor alle kinderen
85.000
85.000
85.000
0
Kerkenvisies
3.200
3.200
2.075
‒ 1.125
Koplopergemeenten clientondersteuning
4.152
4.152
4.152
0
Landelijke functies opvang
8.114
8.114
8.113
‒ 1
Landelijke voorziening vreemdelingen
17.000
17.000
17.000
0
LHBTI beleid regenboogsteden
1.323
1.323
1.323
0
Maatschappelijke begeleiding
18.005
18.005
18.005
0
Maatschappelijke opvang
476.057
476.057
476.057
0
Meetsystemen geluidsnet Geilenkirchen
40
40
39
‒ 1
Noodopvang kinderen van ouders met cruciaal beroep
23.000
23.000
23.000
0
Perspectief op werk
35.000
35.000
35.000
0
Pilot opvang en begeleiding asielzoekers
443
443
443
0
Pilots Logeerzorg
485
485
485
0
Pilots Roma en Sinti
239
239
239
0
Pilots Veranderopgave inburgering (VOI)
5.109
5.109
5.108
‒ 1
Pilots Verdere integratie arbeidsmarkt (VIA)
176
176
176
0
Precariobelasting en mark- en evenemententleges
20.000
20.000
20.000
0
Proeftuinen cultuurprofielen
1.399
1.399
1.399
0
Programmabureau Sociaal domein
325
325
325
0
Regionale opgaven
64.342
64.342
64.342
0
Scholenprogramma Groningen
3.000
3.000
3.000
0
Toeristen- en parkeerbelasting
225.000
225.000
225.000
0
Transformatiefonds Sociaal Domein Jeugd
36.000
36.000
36.000
0
Veilige steden
391
391
391
0
Veiligheidshuizen
7.699
7.699
7.699
0
Verhoging taalniveau statushouders
20.000
20.000
20.000
0
Versterken lokale werkgelegenheid Groningen
1.300
1.300
1.300
0
Versterking arbeidsmarktregio's
2.692
2.692
2.692
0
Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede
22.225
22.225
22.225
0
Voorschoolse voorziening peuters
38.300
38.300
38.300
0
Vrouwenopvang
217.655
217.655
217.654
‒ 1
VTH-taken
46.700
46.700
46.700
0
Vuelta 2020
1.500
1.500
1.500
0
Weerbare samenleving
133
133
133
0
Wijziging betalingsverloop 2019
38.357
38.357
34.741
‒ 3.616
TOTAAL DU
1.817.770
0
1.817.770
1.807.675
‒ 10.095
TOTAAL IU en DU
6.627.488
0
6.627.488
6.617.392
‒ 10.096
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties -
Mede ondertekenaar
J.A. Vijlbrief, staatssecretaris van Financiën
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.