Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Geurts en Gijs van Dijk over het krantenbericht van het Eindhovens Dagblad dat een aquaduct bij Oirschot ruim 100 miljoen euro goedkoper is dan Rijkswaterstaat eerder voorrekende

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen
10 mei 2021).

Vraag 1

Kent u het bericht «Aquaduct bij Oirschot ruim 100 miljoen goedkoper dan Rijkswaterstaat
eerder voorrekende»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kloppen volgens u de verschillende cijfers van het onderzoek van ingenieursbureau
IPV Delft in opdracht van de gemeente Oirschot? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Een groot deel van de eenheidsprijzen en kengetallen klopt, maar op een aantal onderdelen
is de raming niet in overeenstemming met de uitgangspunten van RWS. Er is gerekend
met een lager percentage voor ingenieurskosten (Engineering). Dit betreft de ontwerp
en voorbereidingskosten voor alle betrokken partijen, alsmede onderzoekskosten en
tendervergoedingen. IPV Delft hanteert een kostenraming van 7%, terwijl Rijkswaterstaat
hiervoor een kostenraming hanteert van minstens 15%.

Verder is de risicoreservering lager ingeschat; Rijkswaterstaat hanteert in deze fase
een risicoreservering van 25%, mede gelet op het schetsmatige ontwerp. IPV Delft hanteert
een risicoreservering van 9%. Studies van Horvath/AT Osborne/Rijkswaterstaat laten
zien dat in de planfases percentages van 25% tot 30% noodzakelijk zijn voor een stabiele
realisatiefase en om het risico op latere tegenvallers te verkleinen.

De kostenraming van 105 miljoen euro van IPV Delft is exclusief BTW, terwijl de raming
van Rijkswaterstaat inclusief BTW is. Met BTW zou de raming van IPV Delft 127 miljoen
euro bedragen. Tenslotte hanteert Rijkswaterstaat een gefaseerde uitvoering, waar
het neerzetten van een tijdelijke brug bijvoorbeeld onderdeel van is. Hierdoor blijft
de binnenscheepvaart mogelijk, maar zijn de uitvoeringskosten logischerwijs ook hoger.

Vraag 3

Wat is volgens u de verklaring dat volgens het onderzoek de kosten om een aquaduct
aan te leggen als alternatief voor het A58-viaduct bij Oirschot geen 220 miljoen euro
zou kosten maar 105 miljoen euro, dat er een onderschatting is van de kosten van de
huidige voorkeursvariant van een viaduct met circa 5 miljoen euro (geen 70 miljoen
maar 74,3 miljoen euro) en dat de meerkosten van een aquaduct in vergelijking met
een viaduct circa 30 miljoen euro bedragen in plaats van 150 miljoen euro, waar bij
het nemen van de startbeslissing nog van werd uitgegaan?

Antwoord 3

In het artikel worden de verkeerde ramingen met elkaar vergeleken. De raming die sluit
op 220 miljoen euro is een raming van ingenieursbureau Grontmij welke in 2008 in opdracht
van de gemeente Oirschot is uitgevoerd voor een aantal interne analyses. De kostenraming
die Rijkswaterstaat heeft ingebracht voor de besluitvorming in 2014 over het aquaduct
sluit op een bedrag van 141 miljoen euro, incl. BTW (prijspeil 2013). Daarmee is de
vergelijking die wordt gemaakt tussen de bedragen 220 miljoen euro en 105 miljoen
euro een onjuiste vergelijking.

Wat betreft de kosten van de huidige voorkeursvariant: deze gegevens worden niet herkend.
Er is geen reden om aan te nemen dat de raming buiten de gehanteerde marges van 25%
valt.

De meerkosten van een aquaduct t.o.v. een viaduct zoals in het artikel aangedragen
(aangenomen wordt dat met viaduct brug bedoeld wordt), zijn meer dan 30 miljoen euro,
aangezien IPV Delft niet alle kosten voor het aquaduct meegerekend heeft (zie antwoord
2).

Vraag 4

Klopt het dat het onderzoek «appels met appels» heeft vergeleken door dezelfde berekening
als Rijkswaterstaat te gebruiken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Nee, omdat de verkeerde ramingen met elkaar vergeleken zijn. Ook als wel met de raming
van Rijkswaterstaat vergeleken wordt, zijn er nog een aantal verschillen. Zie hiervoor
het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Hoe komt het volgens u dat Rijkswaterstaat in 2013 stelde dat een aquaduct 220 miljoen
euro zou gaan kosten?

Antwoord 5

De kostenraming die Rijkswaterstaat heeft ingebracht voor de besluitvorming in 2014
over het aquaduct sluit op een bedrag van 141 miljoen euro, incl. BTW (prijspeil 2013).
De raming die sluit op 220 miljoen euro is een raming van het ingenieursbureau Grontmij.
Deze is in 2008 in opdracht van de gemeente Oirschot uitgevoerd voor een aantal interne
analyses.

Vraag 6

Verwacht u dat wanneer Rijkswaterstaat deze berekening opnieuw zou gaan maken, zij
nog steeds op 220 miljoen euro uit zou komen?

Antwoord 6

Nee, de kostenraming van Rijkswaterstaat kwam niet uit op 220 miljoen, maar sluit
op een bedrag van 141 miljoen euro. Met de huidige uitgangspunten zou een nieuwe raming
op de jaarlijkse indexatie na niet wijzigen.

Vraag 7

Bent u bereid in gesprek te gaan met de gemeente Oirschot en eventueel de provincie
Noord-Brabant om de bevindingen van het nieuwe onderzoek te bespreken en te bezien
waar de verschillen vandaan kunnen komen?

Antwoord 7

De besluitvorming over het niet verder onderzoeken van het aquaduct is tot stand gekomen
in samenwerking met alle betrokken overheden, waaronder de gemeente Oirschot. Er zijn
uit de onderzoeken geen nieuwe feiten op tafel gekomen die voor mij aanleiding zijn
om hierover het gesprek met de regionale bestuurders aan te gaan en tot heroverweging
van mijn eerdere besluit te komen.

Uiteraard is Rijkswaterstaat bereid om desgewenst een toelichting te geven op de cijfers
uit de verschillende ramingen.

Vraag 8

Kunt u aangeven of dit nieuwe onderzoek van ingenieursbureau IPV Delft in opdracht
van de gemeente Oirschot voor u aanleiding geeft om nader te verkennen of een aquaduct
aanleggen als alternatief voor het A58-viaduct bij Oirschot een verstandig idee zou
zijn, aangezien dit een nadrukkelijk wens is van de lokale gemeenschap in Oirschot?

Antwoord 8

Zie antwoord 7.