Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Smeets, Van Nispen en Bikker over de ontstane onduidelijkheid bij de detentiefasering door invoering van de Wet straffen en beschermen

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 6 mei 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2541.

Vraag 1

Klopt het dat u nog geen besluit heeft genomen over de inwerkingtreding van de Wet
straffen en beschermen?

Antwoord 1

Nee. In mijn brief van 2 april 2021 heb ik uw Kamer geïnformeerd over mijn besluit
inzake de inwerkingtreding van de Wet straffen en beschermen (hierna: Wet SenB).

Vraag 2

Kunt u aangeven wanneer deze wijziging in werking zal treden? Is dat, zoals in uw
laatste Kamerbrief van 2 april 2021, de beoogde 1 juli 2021? Is dit de daadwerkelijke
datum van wijziging of is dit een streefdatum? Wanneer kunt u duidelijkheid verschaffen
over de daadwerkelijke wijzigingsdatum?1

Antwoord 2

De genoemde 1 juli 2021 is de datum waarop de Wet SenB partieel in werking zal treden.
Per die datum worden de in de Wet SenB opgenomen veranderingen omtrent het detentie-
en re-integratieplan, het re-integratieverlof en de Beperkt Beveiligde Afdelingen
(exclusief het meewegen van het slachtofferbelang zoals beoogd), de voorwaardelijke
invrijheidstelling (v.i.) en de gegevensdeling tussen instanties als verwoord in de
artikelen 18a en 18b Pbw van kracht.

Op advies van de uitvoering volgt de inwerkingtreding van de in het kader van de Wet
SenB afgekondigde nieuwe regeling ten aanzien van het penitentiair programma enkele
maanden later, namelijk per 1 december 2021.2 Deze inwerkingtredingsdata (1 juli en 1 december 2021) krijgen hun beslag in een
inwerkingtredingsbesluit dat uiterlijk medio juni 2021 zal worden gepubliceerd. Het
meewegen van het slachtofferbelang bij het re-integratieverlof zal via een ingroeimodel
volledig worden geïmplementeerd in 2022.

Vraag 3

Wat betekent een eventuele wijzing in de datum voor de inwerkingtreding van de wijzigingen
in de verlofregeling?

Antwoord 3

Een wijziging in de invoeringsdatum van de Wet SenB betekent een identieke wijziging
voor de datum waarop de nieuwe verlofregeling in werking treedt. De ministeriële regelingen,
waarmee het re-integratieverlof wordt geïntroduceerd, worden gelijktijdig met de Wet
SenB per 1 juli 2021 ingevoerd.

Vraag 4

Wat is nu precies de situatie voor justitiabelen tot 1 juli? Deelt u de mening dat
casemanagers niet nu al justitiabelen in het proces van fasering kunnen tegenhouden
op basis van een wet die niet in werking is getreden?

Antwoord 4

De huidige regelingen zijn van toepassing totdat de Wet SenB in werking treedt. Casemanagers
spreken met gedetineerden over de mogelijkheden met betrekking tot hun detentiefasering.
In dit verband informeren en adviseren zij, ook over de (mogelijke) gevolgen die voortvloeien
uit de Wet SenB. Uiteindelijk is het aan de gedetineerden zelf, op basis van verkregen
informatie, een keuze te maken inzake het indienen van een aanvraag aangaande hun
fasering. Elke ingediende aanvraag wordt aan de hand van de op dat moment geldende
regels bekeken en beoordeeld.

Vraag 5

Erkent u dat de ontstane onduidelijkheid over de inwerkingtreding kan leiden tot rechtsonzekerheid
bij justitiabelen en hun families? Zo ja, hoe bent u van plan die onduidelijkheid
weg te nemen bij hen?

Antwoord 5

Het is van belang dat gedetineerden een duidelijk beeld hebben over de effecten van
de inwerkingtreding van de Wet SenB op hun detentie. De precieze invloed van de invoering
op een detentiefaseringstraject kan per gedetineerde verschillen. Dit is bijvoorbeeld
mede afhankelijk van hoe vergevorderd een dergelijk traject is en de duur van een
opgelegde gevangenisstraf. Gelet hierop is het van belang om, naast de algemene informatie
die aan gedetineerden wordt verstrekt, hierover in gesprek te gaan met een gedetineerde,
waarbij ook eventuele ontstane onduidelijkheid kan worden weggenomen. Daarop zet de
Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) dan ook actief in. DJI heeft, in dit verband,
de opdracht de komende periode te zorgen voor aanvullende communicatie richting de
penitentiaire inrichtingen over de veranderingen door de Wet SenB, zodat gedetineerden
juist en volledig worden geïnformeerd.

Vraag 6

Kunt u deze vragen apart beantwoorden?

Antwoord 6

Ja.