Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid De Groot over satellietgegevens landbouwgrond

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 22 februari
2021).

Vraag 1

Kunt u toelichten welke gegevens een boer moet aanleveren aan de Rijksdienst voor
Ondernemend Nederland (RVO) zodat eventuele subsidies kunnen worden vastgesteld en
de juiste controles kunnen worden gedaan omtrent landbouwgronden?

Antwoord 1

Voor het aanvragen van GLB-subsidie (rechtstreekse betalingen) geeft de boer alle
landbouwpercelen op die hij op de peildatum 15 mei van het aanvraagjaar in gebruik
heeft. Dit doet hij met de Gecombineerde Opgave. Per perceel geeft hij aan welk gewas
er wordt geteeld, de gebruikstitel van het perceel, of hij op het perceel betalingsrechten
gaat verzilveren, of hij het perceel inzet voor de vergroening (ecologisch aandachtsgebied)
en of er sprake is van de inzaai van vanggewassen.

Vraag 2

Klopt het dat alle boeren in Nederland in de maand mei deze gegevens moeten aanleveren
bij de RVO, wanneer worden de controles uitgevoerd en op welk moment krijgen de boeren
uitslag van de metingen en uitsluitsel of de juiste gegevens zijn aangeleverd?

Antwoord 2

Ja, dat klopt. De Gecombineerde Opgave is de opgave waarmee gegevens ten behoeve van
de landbouwtelling, de mestwetgeving en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)
worden ingediend. Het indienen van deze opgave is mogelijk vanaf 1 maart en de aanvraagperiode
sluit op 15 mei. Tijdens het online doen van de opgave vinden controles plaats, zoals
op de geregistreerde grenzen van een perceel en of een perceel niet dubbel wordt opgegeven.
Bij een mogelijke foute opgave krijgt de aanvrager een waarschuwing en heeft hij direct
de mogelijkheid om aanpassingen/herstel door te voeren.

Na ontvangst van de opgave door RVO.nl starten administratieve controles en controles
ter plaatse. Wanneer RVO.nl informatie nodig heeft van de aanvrager, ontvangt die
daarvan bericht.

RVO.nl stuurt vanaf 1 december van het aanvraagjaar de beschikking op de ingediende
aanvraag, waarin eventuele geconstateerde afwijkingen staan vermeld.

Vraag 3

Is het mogelijk dat bijna een jaar na dato een aangifte nog steeds niet is gecontroleerd?

Antwoord 3

De aanvraag voor GLB inkomenssteun (basisbetaling, vergroening, extra betaling jonge
landbouwers en de graasdierpremie) wordt betaald, nadat alle controles zijn afgerond.
De GLB-inkomenssteun mag RVO.nl vanaf 1 december van het aanvraagjaar aan de landbouwers
overmaken. Ruim 95% van de aanvragen is gecontroleerd, beschikt en uitbetaald in december.

Vrijwel alle aanvragen zijn op uiterlijk 30 juni in het jaar volgend op de aanvraag
gecontroleerd en betaald, conform Europese regelgeving. In een incidenteel geval is
het om specifieke redenen niet mogelijk om de aanvraag te beschikken, zoals bijvoorbeeld
een lopende beroepszaak.

Vraag 4

Kunt u toelichten welke functie satellieten hebben bij het controleren van de opgegeven
oppervlakte en op welke manier wordt bepaald wat voor perceel het betreft?

Antwoord 4

Data van satellieten met een hoge ruimtelijke resolutie van 50 cm worden gebruikt
als onderdeel van het meten van de opgegeven landbouwpercelen. De Europese Commissie
beschouwt 50 cm als de laagste resolutie die mag worden gebruikt voor het meten van
perceelsoppervlakten. Voor het controleren van de oppervlakte worden standaard (veel
scherpere) luchtfoto’s gebruikt en in sommige gevallen worden oppervlakten met GPS-apparatuur
op de grond gemeten.

Op basis van de satellietdata wordt zo mogelijk het gewas en het landbouwkundig gebruik
van het perceel vastgesteld. Indien dit op basis van de satellietdata en/of luchtfoto’s
niet mogelijk is, vindt dit plaats met een controle ter plaatse.

Vraag 5

Op welke wijze herkennen satellieten landbouwgrond en op welke manier wordt natuurinclusieve
landbouw herkend?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vraag 4.

Voor wat betreft natuurinclusieve landbouw: natuurinclusieve landbouw als zodanig
kan niet door satellieten worden herkend.

Vraag 6

Is het mogelijk dat landbouwgrond die natuurinclusief wordt gebruikt door satellieten
niet als zodanig geclassificeerd wordt? Zo ja, wat is daarvan de reden?

Antwoord 6

Zie het antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Is het mogelijk dat door de aanwezigheid van een boom in een weiland landbouwgrond
niet meer als zodanig geclassificeerd wordt? Zo ja, op welke manier wordt een boer
dan gestimuleerd om toch bomen te laten staan op zijn grond?

Antwoord 7

Een boom in een weiland is geen reden om de grond niet meer als landbouwgrond te classificeren.
Er mogen bomen tot het aantal van 50 per ha staan om nog als landbouwgrond te worden
geclassificeerd, voor zover landbouwactiviteiten kunnen worden verricht. De oppervlakte
die deze bomen innemen, wordt ook niet van de subsidiabele landbouwgrond afgetrokken.

Alleen in geval dat sprake is van een cluster van bomen of struiken, waarbij de bomen
zo dicht op elkaar staan dat het eenvoudigweg niet meer mogelijk is er met landbouwmachines
tussen door te gaan, met een omvang die groter is dan 50 m2, wordt dit niet beschouwd als subsidiabele landbouwgrond.

Vraag 8

Kunt u reflecteren op de methode van het classificeren van landbouwgrond door de RVO
en op welke manier de RVO omgaat met landbouwgrond welke wordt ontzien door de boer
voor natuur bijvoorbeeld vanwege een dassenburcht waardoor een gedeelte van de landbouwgrond
niet goed wordt begraasd en verwildert?

Antwoord 8

De EU verplicht de lidstaten om landbouwgrond in een perceelsregister vast te leggen.
De grond in uw voorbeeld mag geen onderdeel zijn van de in het perceelsregister vastgelegde
landbouwgrond, omdat het niet landbouwkundig gebruikt wordt.

Binnen de regeling «Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer» binnen het GLB zijn wel
mogelijkheden om beheersactiviteiten en inkomensverlies ten behoeve van het behoud
of de inrichting van leefgebieden te vergoeden.

Vraag 9

Is het mogelijk dat een boer de satellietbeelden kan krijgen als basis voor zijn opgave,
net zoals de belastingdienst in bepaalde gevallen ook al gegevens vooraf invult?

Antwoord 9

De boer heeft de beschikking over een recente luchtfoto, als basis voor zijn opgave.
Daarnaast worden de perceelsgrenzen getoond. Naast deze informatie worden ook andere
beschikbare gegevens vooraf ingevuld in de opgave. De boer kan onvolkomenheden in
zijn opgave zien en aanpassen.

Vraag 10

Bent u het ermee eens dat natuurinclusieve landbouw gestimuleerd moet worden en dat
boeren niet onevenredig «gestraft» dienen te worden wanneer natuuronderdelen deel
uit maken van hun landbouwgrond? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

Antwoord 10

Ik ben het met het lid de Groot eens dat natuurinclusieve landbouw een belangrijke
bijdrage kan leveren aan meerdere doelen in het agrarisch gebied, waaronder niet in
de laatste plaats landschap en biodiversiteitsherstel. Daarvoor kijk ik ook naar manieren
om het toepassen van natuurinclusieve principes te stimuleren en eventuele belemmeringen
weg te nemen.

Met het oog op het nieuwe GLB heb ik me tot nu toe ingezet voor voldoende nationale
ruimte in de definities van «landbouwgrond» en «subsidiabele hectare» om de gewenste
transitie van de Nederlandse landbouw ook met het GLB goed te kunnen ondersteunen.
In de lopende triloogonderhandelingen zal ik me daarop blijven inzetten. Een voorbeeld
hiervan is om natte teelten subsidiabel te maken in het nieuwe GLB, zodat in veenweidegebieden
meer natuurinclusief kan worden geteeld. Een ander concreet voorbeeld is om de landschapselementen
onder de subsidiabele landbouwgrond te brengen, zodat er een positieve prikkel ontstaat
om landschapselementen te behouden en beheren. In de Raadspositie van het GLB is ook
opgenomen dat landbouwgrond, die niet langer subsidiabel is vanwege maatregelen op
het gebied van klimaat en leefomgeving, subsidiabel blijft.

In het bredere kringloopbeleid zet ik daarnaast in op het zoveel mogelijk integreren
van natuurinclusieve principes ten behoeve van een duurzame, volhoudbare en natuurvriendelijke
landbouw.