Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Jasper van Dijk over ‘het rücksichtslos afsluiten van energie in een seniorenwoning’

Antwoord van Minister Van ’t Wout (Economische Zaken en Klimaat), mede namens de Minister
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 8 februari 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 1149.

Vraag 1, 2, 3, 4 en 6

Wat is uw reactie op het bericht «Geen licht, geen tv, je doucht met koud water»?1

Deelt u de mening dat het onverantwoord is dat Stedin de energie heeft afgesloten
bij het betreffende seniorenflatje, in plaats van de meneer te benaderen om de rekeningen
toe te lichten en een schappelijke regeling te treffen?

Hoe kan het dat meneer in de seniorenwoning een half jaar bleef afgesloten van energie,
zonder dat een nieuwe aansluiting geregeld werd?

Heeft Stedin de zorgplicht en de zorgvuldigheidseisen overschreden, mede gezien het
feit dat het een seniorenwoning betreft?

Bent u bereid de regelgeving zo aan te scherpen dat energiemaatschappijen mensen niet
rücksichtloos afsluiten, maar contact opnemen en overgaan tot het treffen van een
regeling dan wel schuldhulpverlening?

Antwoorden 1, 2, 3, 4 en 6

Privacy

In het algemeen merk ik op dat in het onderstaande de naam van de betreffende bewoner
uit het krantenartikel omwille van de privacy bewust is weggelaten. Ook andere tot
de persoon herleidbare gegevens zijn om die reden weggelaten.

Afsluitbeleid

Iedere afsluiting van gas- en elektriciteit wegens achterstallige betalingen is een
situatie die treurig is voor de afgeslotene en is een situatie die door mij en ook
door leveranciers en netbeheerders bij voorkeur wordt voorkomen. Afsluiten van energie
mag dan ook niet zomaar. In iedere situatie met een betalingsachterstand moet door
leveranciers en de netbeheerders het afsluitbeleid worden gevolgd2. Hierin staat ook de verplichting om degene met een betalingsachterstand voorafgaand
aan het afsluiten te wijzen op schuldhulpverlening3. In deze betreurenswaardige situatie is de bewoner verschillende malen erop gewezen
dat de energierekening volledig moest worden betaald. De gehele periode vanaf het
niet betalen van de energierekening en het uiteindelijke afsluiten heeft gelopen van
2018 tot begin 2020, na ook tussenkomst van de rechter. In deze periode is de bewoner
ook gewezen op de mogelijkheid van schuldhulpverlening4.

De wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening5, die op 1 januari 2021 in werking is getreden, zal energieafsluitingen verder verminderen
door het vroeg signaleren van schulden. De wetswijziging regelt dat gemeenten betalingsachterstanden
van onder meer energieleveranciers mogen ontvangen om de inwoners actief schuldhulpverlening
aan te bieden. Hiermee is nu expliciet wettelijk geregeld dat het tot de wettelijke
taken van gemeenten behoort om op basis van signalen van schuldeisers actief aan inwoners
schuldhulpverlening aan te bieden en dat gemeenten bevoegd zijn daartoe persoonsgegevens
te verwerken.

Afsluiting uit het krantenbericht

Afsluitingen zijn ernstige ingrepen en ik heb mij er daarom van vergewist dat het
afsluitbeleid is gevolgd en dat de nodige waarschuwingen aan de bewoner zijn uitgebracht.
In de specifieke situatie die wordt genoemd in het krantenbericht waaraan in de vragen
wordt gerefereerd hebben zowel de energieleverancier (Eneco) als de netbeheerder (Stedin)
meerdere pogingen ondernomen om contact te krijgen met de bewoner, maar hier is niet
op gereageerd door de bewoner6.

De bewoner heeft nu een nieuw energiecontract. De bewoner is voorafgaand aan het beëindigen
van het leveringscontract door Eneco gewezen op de mogelijkheid van schuldhulpverlening.
Eneco heeft laten weten tevens de melding bij de gemeente te hebben gedaan. Ook Stedin
heeft meerder malen gewaarschuwd dat bij het niet volledig betalen van de energierekening
er afsluiting zou volgen.

De betreurenswaardige situatie, die heeft geleid tot het afsluiten van energie wegens
het niet volledig betalen van de energierekeningen, is begonnen in 2018 en uiteindelijk
is er begin 2020 afgesloten. In deze tijd zijn er zowel door de energieleverancier
als door de netbeheerder verschillende pogingen gedaan om hierover in contact te treden
met de bewoner. Dat er «rücksichtslos» zou zijn afgesloten, vind ik daarom te stellig.
Dit neemt niet weg dat ik vind dat energieafsluitingen verder verminderd moeten worden.
Met de eerder genoemde recente wijziging van de Wet gemeentelijk schuldhulpverlening
en het naar aanleiding daarvan gesloten Landelijk Convenant Vroegsignalering, waaraan
ook de energiesector deelneemt, zijn concrete stappen gezet om energieafsluitingen
vanaf dit jaar zoveel mogelijk te voorkomen.

Het landelijke Convenant Vroegsignalering vergemakkelijkt de samenwerking tussen leveranciers
en gemeenten. De leveranciers geven zorgelijke betalingsachterstanden op de vaste
lasten huur, energie, water en de zorgverzekering door aan de gemeenten. Per 1 januari
2021 is wettelijk geregeld dat gemeenten vervolgens contact opnemen met de betrokkenen
om samen zo snel mogelijk aan een oplossing te gaan werken. Het convenant is op 10 november
2020 ondertekend door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de branchevereniging
voor schuldhulpverlening (NVVK), de landelijke brancheorganisatie van woningcorporaties
(Aedes), Energie Nederland, de Vereniging van drinkwaterbedrijven in Nederland (VEWIN)
en Zorgverzekeraars Nederland.

Vraag 5

Bent u bereid in gesprek te gaan met Stedin om te voorkomen dat mensen zo bruusk worden
afgesloten van energie?

Antwoord 5

De samenwerking tussen energiebedrijven, waaronder ook Stedin, en gemeenten bij het
vroeg signaleren van schulden zal verder beschermen tegen energieafsluitingen. De
recente wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening en het landelijke Convenant
Vroegsignalering geven een impuls aan het vroeg signaleren van schulden. Aanvullend
overleg is daarom niet nodig.