Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Gijs van Dijk over payrollbedrijven die misbruik maken van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW)

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 4 februari
2021). Zie Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020-2021, nr. 1270.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «payrollbedrijven kunnen miljoenen incasseren aan coronasteun
– die daar niet voor bedoeld is»? 1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel payrollbedrijven een NOW-aanvraag (NOW-1, NOW-2 en NOW-3)
hebben ingediend? Voor welk bedrag hebben zij NOW aangevraagd? Kunt u hier een overzicht
van geven?

Antwoord 2

Dergelijk onderscheid kan niet worden gemaakt binnen de aanvragen voor NOW. Het overzicht
op de SV-sector geeft niet het gewenste inzicht, aangezien payrollbedrijven zijn ingedeeld
binnen de sector zakelijke dienstverlening waar een groot deel van de Nederlandse
bedrijven onder valt.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat payrollbedrijven vanwege de Wet arbeidsmarkt in balans
sinds 1 januari 2020 niet meer kunnen concurreren op arbeidsvoorwaarden van werknemers,
waardoor veel minder werkgevers in 2020 van hun diensten gebruik maken?

Antwoord 3

De Wet arbeidsmarkt in balans heeft als doel de verschillen tussen flexibele en vaste
werknemers te verkleinen. Dit resulteert onder meer in gelijke arbeidsvoorwaarden
voor alle personeelsleden. Ik herken de signalen niet dat er minder gebruik wordt
gemaakt van de diensten van payrollbedrijven.

Vraag 4

Klopt het dat het in januari 2020 geleden omzetverlies van payrollbedrijven het gevolg
was van de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans en geen verband heeft met de
coronacrisis?

Antwoord 4

Omzetverlies is van vele factoren afhankelijk en verschilt zeer waarschijnlijk ook
per payrollbedrijf. Deze vraag is daardoor moeilijk in algemene zin te beantwoorden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat bedrijven, zoals deze payrollbedrijven, geen gebruik dienen
te maken van de NOW als het omzetverlies nauwelijks verband houdt met de coronacrisis
en er hierdoor geen banen worden behouden?

Antwoord 5

Om in aanmerking te komen voor de NOW-regeling moet een bedrijf met ten minste 20%
omzetverlies kampen ten opzichte van 2019. Daarbij kan geen onderscheid worden gemaakt
in de oorzaak van omzetverlies. Payrollbedrijven komen in aanmerking voor NOW-subsidie
als ze aan deze voorwaarde (en overige voorwaarden) voldoen.

Vraag 6

Bent u tevens van mening dat als bedrijven de overheidssteun niet gebruiken voor het
behoud van banen dit zeer ongewenst is en dat zij hiermee misbruik maken van deze,
op vertrouwen gebaseerde, steunregeling?

Antwoord 6

Ja. De NOW-regeling heeft baanbehoud als voornaamste doel. Om recht te hebben op NOW
moet de werkgever de subsidie aanwenden voor loondoorbetaling van het personeel. Als
blijkt dat niet aan deze voorwaarde is voldaan, vindt navenante terugvordering van
de subsidie plaats. Vanaf de derde subsidieperiode (oktober tot en met december 2020)
krijgen werkgevers de mogelijkheid om hun loonsom met 10% te laten dalen zonder dat
dit gevolgen heeft voor de hoogte van de NOW. Hiermee bieden we werkgevers de mogelijkheid
om hun bedrijfsvoering aan te passen.

Vraag 7

Bent u bereid om het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) te verzoeken
om specifiek bij payrollbedrijven die NOW ontvangen, na te trekken of de ontvangen
steun ook daadwerkelijk door omzetverlies vanwege de coronacrisis is ontstaan?

Antwoord 7

Zoals reeds toegelicht bij vraag 5, bestaat er recht op NOW-subsidie bij een minimaal
omzetverlies van 20%. Het is geen vereiste dat de werkgever moet aantonen dat dit
omzetverlies Covid-19 gerelateerd is.

Vraag 8

Klopt het dat een (payroll)bedrijf overheidscontrole kan vermijden als zij zich opknippen
in kleinere ondernemingen waar de controle minder strikt is, terwijl het in totaliteit
om grote subsidiebedragen gaat?

Antwoord 8

Voor de subsidieverlening wordt het omzetverlies vergeleken met 2019. De aanvragen
worden verder per loonheffingennummer beoordeeld. Een splitsing zou dan al vooruitlopend
op de regeling moeten hebben plaatsgevonden en die kans acht ik niet groot.

Vraag 9

Bent u daarom bereid te onderzoeken in hoeverre bedrijven via verschillende constructies
en BV’s NOW-steun hebben aangevraagd om zodoende striktere controles te ontlopen?

Antwoord 9

Dat vind ik gezien het antwoord op de bovenstaande vraag niet nodig.

Vraag 10

Gaat u deze onterechte steun, indien bewezen, terugvorderen bij deze payrollbedrijven?

Antwoord 10

Als blijkt dat er werkgevers zijn die onterecht subsidiegeld hebben ontvangen, dan
wordt dit teruggevorderd. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt naar de aard van
de onderneming.

Vraag 11

Gaat u dit ongewenste gedrag van deze payrollbedrijven met de brancheorganisaties,
de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) en de Algemene Bond Uitzendondernemingen
(NBBU), bespreken?

Antwoord 11

Ik heb tijdens een gesprek op 26 januari 2021 de ABU gewezen op het belang van verantwoorde
omgang met publiek geld. De ABU deelt dat belang. Ik heb de ABU verzocht haar leden
te wijzen op de verantwoordelijkheid om enkel van de NOW-regeling gebruik te maken
als dit echt noodzakelijk is. De ABU heeft dit moreel appèl al eerder gedaan bij haar
leden, maar zal dit opnieuw onder de aandacht brengen.

Vraag 12

Bent u bereid deze Kamervragen binnen een week te beantwoorden?

Antwoord 12

Aan dit verzoek heb ik helaas niet kunnen voldoen, ook omdat ik graag naar aanleiding
van mijn toezegging over dit onderwerp in het debat van 9 december 2020 hierover eerst
met de ABU in gesprek wilde gaan.