Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Koerhuis en Van der Linde over de beperkte dekking van asbestdaken

Antwoord van Minister Hoekstra (Financiën), mede namens de Staatssecretaris van Infrastructuur
en Waterstaat (ontvangen 15 december 2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2020–2021, nr. 812.

Vraag 1

Kent u de uitzending van Kassa 3 oktober jl. en de oproep van Vereniging Eigen Huis?

Antwoord 1

Ja, ik ben bekend met de uitzending van Kassa van 24 oktober jl. over onder meer asbestdaken
en de oproep van Vereniging Eigen Huis.

Vraag 2

Is het waar dat in de aangeboden Woonverzekering van Centraal Beheer een beperking
is aangebracht voor de dekking van de schade aan asbestdaken, waarbij de dekking in
snel tempo wordt afgebouwd naar slechts 5% en niet aan andere daken? Zo ja, is hier
ook sprake van bij andere verzekeraars?

Antwoord 2

Ik heb geen zicht op voorwaarden van verzekeraars. Het Verbond van Verzekeraars heeft
mij laten weten dat zij een dergelijk overzicht ook niet heeft.

Achmea heeft mij desgevraagd gemeld dat zij voor schades in 2019 nog 20% vergoedt.
De vergoeding wordt ieder jaar met 5% verminderd en daarmee wordt vanaf 2022 nog 5%
van de waarde van de nieuwe dakbedekking vergoed. De afschrijvingsregeling geldt alleen
voor asbestdakbedekking; niet wordt afgeschreven op de binnenzijde van het dak, het
dakbeschot en de binnenbeplating. In de woonverzekering heeft Achmea in 2018 een afschrijvingsregeling
voor asbestdakbedekking in hun voorwaarden opgenomen. Achmea laat verder weten dat
ook vóór 2018 al de mogelijkheid bestond om een afschrijving op herstelkosten toe
te passen en dat deze regeling omwille van duidelijkere communicatie in 2018 concreter
is gemaakt.

Ook enkele andere verzekeraars lieten in hun reactie aan Kassa weten dat zij hebben
gekozen voor afbouw van de dekking van asbestdaken, onafhankelijk van het feit dat
de wetwijziging die asbestdaken zou verbieden niet door is gegaan. Maar een andere
verzekeraar vermeldt in een reactie aan Kassa de eerder verlaagde dekking juist terug
te draaien naar 100%.

Vraag 3, 9

Wat vindt u ervan dat woningeigenaren een groot financieel risico lopen en zich hier
niet tegen kunnen verzekeren? Hoe verhoudt dit zich tot de opvattingen van de branche
over universele dienstverlening?

Deelt u de mening dat woningeigenaren met deze wijziging van de dekking in de knel
worden gebracht? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3, 9

Sanering van asbestdaken is al langer het advies vanuit de overheid aan woningeigenaren.
Op 9 maart 2020 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat u geïnformeerd
over de samenwerkingsverklaring die zij met provincies, gemeenten en andere partijen
heeft getekend op 2 maart 2020.1 Doel hiervan is om op een veilige manier het saneren van de resterende asbestdaken
in Nederland te versnellen. In de samenwerkingsverklaring zijn acties afgesproken
die zijn gericht op bewustwording en communicatie, oprichting van een (leningen)fonds,
het ontzorgen van gemeenten, het gebruik maken van koppelkansen, het vereenvoudigen
van saneringen en monitoring. Aan deze acties wordt nu hard gewerkt.

Het is vervelend als woningeigenaren bij schade minder krijgen uitgekeerd dan waar
zij dachten aanspraak op te kunnen maken. Indien een consument meent dat op grond
van de polisvoorwaarden ten onrechte te weinig wordt uitgekeerd, kan hij de zaak voorleggen
aan het Kifid of de burgerlijke rechter. In de polisvoorwaarden van een verzekering
wordt geregeld welk type schade wordt gedekt. Wanneer iemand een verzekering heeft,
betaalt hij of zij premie waar deze afgesproken dekking tegenover staat. Wanneer de
dekking of de premie wijzigt, wordt de verzekeringnemer daarover geïnformeerd.

Het kan echter zo zijn dat, op basis van de geldende voorwaarden, de vervanging van
asbestdaken door bepaalde verzekeraars niet of niet geheel is gedekt. Ook wanneer
de schadeoorzaak bijvoorbeeld brand of storm is. Wanneer schade is ontstaan aan een
asbestdak, kan doorgaans niet worden volstaan met enkel reparatie van het dak, maar
zal het asbestdak volgens de geldende wet- en regelgeving met het oog op eventuele
gezondheidsrisico’s (deels) vervangen moeten worden. Daarmee heeft een asbestdak een
relatief hoge schadelast. Wanneer een element met een relatief hoge schadelast onder
de dekking valt kan dit een weerslag krijgen in de premie van dat verzekeringsproduct.
Dit kan consequenties hebben voor de premie van andere verzekeringnemers die een woonverzekering
hebben afgesloten bij die verzekeraar, omdat verzekeringen voor een belangrijk deel
op het beginsel van solidariteit berusten. Een verzekeraar maakt daarin onder meer
een afweging tussen de dekking en de consequenties voor de totale groep verzekerden.
Voor zover in de vraag met de opvatting van de sector over universele dienstverlening
wordt gedoeld op het streven dat de sector heeft uitgesproken om te zorgen voor een
zo goed mogelijke toegankelijkheid van verzekeringen, speelt daarin, naast solidariteit,
ook de inzet op preventie een grote rol. Met de eerdergenoemde maatregelen voor het
saneren van asbestdaken dragen woningeigenaren en de overheid ook bij aan preventie;
met preventie wordt schade voorkomen.

Vraag 4

Hoeveel woningeigenaren hebben een dak waar asbest in zit? Is het waar dat deze woningeigenaren
bij schade die niets te maken heeft met asbest, straks onverzekerd zijn of een veel
lagere uitkering krijgen dan waarvoor ze jarenlang premie betaald hebben?

Antwoord 4

Er is naar schatting nog 80 miljoen m2 asbestdaken in Nederland. Dit is grofweg in te delen in daken van particulieren (25
miljoen m2) en zakelijke dakeigenaren (55 miljoen m2). Uit de cijfers over de totale oppervlakten kan niet het aantal particuliere eigenaren
worden afgeleid. Het is dus niet bekend hoeveel particuliere eigenaren nog een asbestdak
hebben.

Zoals toegelicht in het antwoord op vraag 3 kan het zo zijn dat de vervanging van
asbestdaken door bepaalde verzekeraars niet of niet geheel is gedekt, terwijl de schadeoorzaak
niet de asbest zelf is, maar bijvoorbeeld brand of storm. Maar dat is dan altijd op
basis van de in dat geval geldende voorwaarden.

Volledigheidshalve merk ik op dat het bij een verzekering niet zo is dat een verzekeringnemer
recht heeft op een hogere uitkering vanwege de eerdere inleg in premies. Dat zou afbreuk
doen aan de solidariteit en zou ook betekenen dat wanneer verzekeringsnemers pas net
de verzekering hebben afgesloten, zij vrijwel niets uitgekeerd zou krijgen omdat zij
nog nauwelijks premie hebben betaald. Men verzekert zich tegen bepaalde voorwaarden
en op het moment dat zich schade voordoet wordt er op basis van de geldende voorwaarden
uitgekeerd.

Vraag 5

Hoe vaak wordt per jaar een claim ingediend voor schade aan een dak of gevel? Welk
bedrag is hier in totaal mee gemoeid?

Antwoord 5

Over de frequentie van schadeclaims aan specifiek daken en gevels is geen informatie
beschikbaar. Het Verbond van Verzekeraars heeft aangegeven dat verzekeraars wel een
meer generiek beeld hebben van het aantal schadeclaims als gevolg van bijvoorbeeld
brand, maar dat er geen overzicht is van schade aan bepaalde delen van een woning.

Vraag 6

Welk bedrag wordt naar verwachting minder uitgekeerd door het uitsluiten van woningeigenaren
met asbest in het dak?

Antwoord 6

Het is niet bekend welk effect deze wijziging in polisvoorwaarden door één of meerdere
verzekeraars heeft of zal hebben op de uit te keren bedragen bij woonverzekeringen.

Vraag 7

Wat is de gemiddelde schadepost bij schade aan het dak van een woning? Is het waar
dat door de aanscherpingen van de polisvoorwaarden, mensen die jarenlang netjes hun
premie betaald hebben straks helemaal zelf moeten opdraaien voor de schade?

Antwoord 7

Ik beschik niet over informatie over de gemiddelde schadepost bij schade aan het dak
van een woning. Zoals boven beschreven is het aan verzekeraars om te bepalen of en
tegen welke prijs zij een verzekering aanbieden. Daarmee kunnen de polisvoorwaarden
van elkaar afwijken en ook het type schade dat is gedekt evenals de gedekte som. De
uitkering is afhankelijk van de polisvoorwaarden en niet van de looptijd van de verzekering
en de eerdere betaling van verzekeringspremies. Dit zou immers afbreuk doen aan de
solidariteit.

Vraag 8

Is het waar dat het hebben van een asbestdak niet illegaal is?

Antwoord 8

Het is niet illegaal om een asbestdak te hebben. Volgens artikel 1a van de Woningwet
moet er echter wel voor worden gezorgd dat als gevolg van de staat van een bouwwerk
geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat.

Vraag 10

Bent u bereid om met deze verzekeraar en andere verzekeraars in gesprek te gaan over
het feit dat een grote groep huiseigenaren onverzekerbaar dreigt te worden? Kunt u
er in dit gesprek op aandringen dat deze wijziging van de dekking wordt teruggedraaid
en een nette oplossing wordt gevonden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat heeft mede namens mij het Programmabureau
Versnellingsaanpak Asbestdaken gevraagd om met verzekeraars in gesprek te gaan. Het
doel hiervan is om meer helderheid te krijgen over de al dan niet veranderende voorwaarden,
zodat het Programmabureau hier duidelijk over kan communiceren.