Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Gerven over het bericht ‘SEH-artsen waarschuwen: “Ernstig zieke patiënt komt op verkeerde spoedpost” ‘

Antwoord van Minister Van Ark (Medische Zorg) (ontvangen 14 december 2020). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 960.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «SEH-artsen waarschuwen: «Ernstig zieke patiënt komt
op verkeerde spoedpost»»?1

Antwoord 1

Ik heb kennisgenomen van het artikel. Het artikel beschrijft dat SEH-artsen vrezen
dat veel patiënten met ernstige acute klachten op de verkeerde spoedpost voor eenvoudige
acute zorg zullen komen en dat zij een reductie van het aantal ziekenhuizen met SEH’s
verwachten naar aanleiding van de houtskoolschets acute zorg.

Ik onderschrijf dat toegankelijkheid tot de acute zorg van groot belang is. Daarnaast
vind ik het van groot belang dat patiënten op de juiste plek worden geholpen.

De houtskoolschets acute zorg beschrijft een perspectief op een nieuwe inrichting
en bekostiging van het acutezorglandschap. Het is bedoeld als een richtinggevend discussiedocument.
De houtskoolschets bouwt op zes pijlers: het voorkomen van acute zorg, regionale zorgmeldkamers
voor niet levensbedreigende acute zorg, meer acute zorg thuis, integrale spoedposten,
hoogcomplexe of levensbedreigende acute zorg en traumacentra. Ik vind het van groot
belang dat de uiteindelijke inrichting en bekostiging van het acutezorglandschap kan
rekenen op draagvlak bij betrokkenen. Daarom is er een consultatietraject gestart.
Alle betrokkenen en belangstellenden kunnen tot 1 januari aanstaande reageren. Nadat
ik de reacties heb ontvangen zal ik die reacties bundelen, samenvatten en aanbieden
aan uw Kamer. Ik streef ernaar dit voor het verkiezingsreces te doen. Daarna zal een
aantal onderwerpen uit de houtskoolschets nader moeten worden verkend, onderbouwd
en uitgewerkt. Daarbij valt te denken aan bijvoorbeeld spoedposten. Dit zal samen
met partijen gedaan worden die zijn betrokken bij de acute zorg. Definitieve besluitvorming
is aan het nieuwe kabinet.

Vraag 2, 3

Kunt u reageren op de vrees van Spoedeisende Hulp (SEH)-artsen dat het aantal SEH’s
gehalveerd wordt? Is dit een mogelijk gevolg van de houtskoolschets acute zorg?

Kunt u de passage uit de houtskoolschets, waarin SEH’s voor hoogcomplexe zorg worden
gedefinieerd als ziekenhuizen met een dottercentrum waarvan er dertig zijn in Nederland,
verhelderen? Begrijpt u op basis van deze passage de conclusie van de SEH-artsen dat
het aantal SEH’s gehalveerd wordt?

Antwoord 2, 3

De houtskoolschets acute zorg zegt nog niets over aantallen en spreiding van locaties
voor acute zorg. Het discussiestuk beschrijft dat uitsluitend de hoog-complexe acute
zorg geconcentreerd zal worden om de beste kwaliteit te borgen. Alle andere acute
zorg kan verleend worden op een integrale spoedpost. Hier kan de patiënt terecht voor
acute huisartsenzorg, acute geestelijke gezondheidszorg en laagcomplexere, niet levensbedreigende
acute medisch specialistische zorg. Het overgrote deel van de acute zorg kan nog steeds
lokaal, dichtbij de patiënt, verleend worden. Het is dan ook niet per definitie de
bedoeling dat er minder locaties komen waar acute zorg geleverd kan worden, het kan
zelfs zijn dat er meer locaties met acute zorg komen. De precieze uitwerking volgt
en besluitvorming hierover is aan het nieuwe kabinet.

Vraag 4

Is de vrees van de SEH-artsen dat veel patiënten met ernstige acute klachten op de
verkeerde spoedpost voor eenvoudige acute zorg terecht zullen komen, wat potentieel
levensbedreigend is, gegrond? Hoe gaat u dit te allen tijde voorkomen?

Antwoord 4

Graag wil ik benadrukken dat het heel belangrijk is dat we voorkomen dat patiënten
op de verkeerde plek komen. De houtskoolschets acute zorg beoogt een systeem waarbij
patiënten die acute zorg nodig hebben, juist direct op de goede plek terecht komen.

De internetconsultatie loopt tot 1 januari 2021. Daarna zal een aantal onderwerpen
nader worden verkend, onderbouwd en uitgewerkt. Daarbij valt te denken aan onderwerpen
zoals de zorgmeldkamer, de spoedposten, de bekostiging van de acute zorg en hoe de
sturing over de inrichting van het acutezorglandschap exact moet worden vormgegeven.
De signalen van de SEH-artsen zijn daarbij belangrijk en zullen meegenomen worden
bij de nadere uitwerking. Ik vind het namelijk van belang dat de nadere uitwerking
wordt gedaan samen met partijen die betrokken zijn bij de acute zorg. Definitieve
besluitvorming over de nieuwe inrichting en bekostiging is aan het nieuwe kabinet.

Vraag 5, 6, 7

Sluit volgens u het onderscheid tussen hoog- en laagcomplexe acute zorg, zoals die
gemaakt wordt in de houtskoolschets aan bij de praktijk? In hoeverre is bij triage
in te schatten of mensen heel ernstig ziek zijn? Kunt u uw antwoord toelichten?

Is niet de praktijk van alle dag dat patiënten in een aantal gevallen moeilijk de
ernst van hun situatie kunnen inschatten en ook of hun klacht eenvoudig dan wel ernstig
is?

Hoe beoordeelt u het risico dat bestaat bij uitvoering van de houtskoolschets dat
mensen met ernstige klachten op de verkeerde plek komen?

Antwoord 5, 6, 7

In de zorgmeldkamer behandelen medische triagisten de (acuut ervaren)

zorgvraag van de patiënt. Of een patiënt naar een spoedpost of een SEH voor hoogcomplexe
zorg wordt verwezen is aan de triagist. Als er geen sprake is van een levensbedreigende
situatie, kan er wat meer tijd genomen worden voor de triage waardoor de patiënt veel
vaker direct op de juiste plek en bij de juiste zorgprofessional terecht komt. Dit
kan in acute situaties heel belangrijk zijn. Het is van cruciaal belang dat de triage
goed vormgegeven wordt zodat patiënten meteen op de juiste plek terecht komen.

Hoe dit precies vormgegeven wordt, zal verder moeten worden uitgewerkt in het proces
na de internetconsultatie. Definitieve besluitvorming hierover is aan het nieuwe kabinet.

Vraag 8, 9

Hoe beoordeelt u het risico dat het kleine aantal ziekenhuizen met volwaardige SEH’s
overspoeld wordt met patiënten met eenvoudige klachten als de plannen uit de houtskoolschets
doorgevoerd worden? Zo ja, zal dit de zorg niet alleen maar duurder maken?

Leidt de verdergaande schaalvergroting en de grotere afstand tot de bevolking niet
juist tot meer zorgconsumptie omdat mensen dan het zekere voor het onzekere nemen
omdat ze zich onveilig voelen omdat het vertrouwde ziekenhuis steeds verder weg komt
te liggen?

Antwoord 8, 9

Patiënten met laagcomplexe acute zorg klachten kunnen volgens de houtskoolschets zorg
krijgen op een integrale spoedpost. Hier kan de patiënt terecht voor acute huisartsenzorg,
acute geestelijke gezondheidszorg en laagcomplexere, niet levensbedreigende acute
medisch specialistische zorg. Het overgrote deel van de acute zorg kan nog steeds
lokaal, dichtbij de patiënt, verleend worden. Uitsluitend hoogcomplexe acute zorg
wordt geconcentreerd op basis van kwaliteit. De houtskoolschets beschrijft nog geen
aantallen en locaties van spoedposten en SEH’s. Dit zal in het vervolgtraject per
regio onderzocht moeten worden, ook in gesprek met de relevante veldpartijen. Dit
betekent dat er niet per se sprake is van minder locaties, er kan zelfs sprake zijn
van dat er meer acutezorglocaties komen dan dat er nu zijn.

Vraag 10

Klopt het dat in de houtskoolschets de samenwerking tussen huisartsenpost (HAP) en
SEH verbroken wordt? Zo ja, waarom wordt hiervoor gekozen?

Antwoord 10

In de houtskoolschets wordt een spoedpost voorgesteld. Hier kan de patiënt terecht
voor zowel acute huisartsenzorg, acute geestelijke gezondheidszorg en laagcomplexere,
niet levensbedreigende acute medisch specialistische zorg. Dit is een integrale samenwerking
tussen de zorg die nu op een HAP wordt verleend en een deel van de zorg die nu op
een SEH wordt verleend. De houtskoolschets beoogt juist deze samenwerking te versterken.

Vraag 11

Hoe reageert u op de zorgen van de SEH-artsen wat betreft de personele bezetting op
de nieuw op te richten integrale spoedposten? Wat is uw reactie op de verwachting
van de SEH-artsen «dat gespecialiseerde SEH-verpleegkundigen en SEH-artsen niet willen
werken op de integrale spoedposten, omdat ze hun expertise hebben in de ziekenhuiszorg.
Die diensten zullen dan worden overgenomen door onervaren arts-assistenten en niet-gespecialiseerde
verpleegkundigen. De minst ervaren arts gaat zorgen voor de potentieel ziekste patiënten.
Dit scenario is reëel. Dat is de actualiteit bij de spoedpost in Lelystad»?

Antwoord 11

Hoe de personele bezetting eruit ziet op de verschillende locaties voor acute zorg
zal in het vervolgproces verder moeten worden uitgewerkt.

Vraag 12

Wat staat centraal in de houtskoolschets, kwaliteit of doelmatigheid?

Antwoord 12

Ook voor de toekomst willen we kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van acute
zorg voor iedereen garanderen. De acute zorg moet meebewegen, met het oog op een toekomstbestendige
inrichting van het zorglandschap. Hierbij is het van belang dat iedereen de zekerheid
heeft en houdt over beschikbaarheid van goede acute zorg. Dit is voor mij leidend
geweest bij het opstellen van de houtskoolschets.

Vraag 13

Heeft de samenleving zich uitgesproken voor de houtskoolschets?

Antwoord 13

Ik ben blij te zien dat er al veel reacties zijn gekomen op de houtskoolschets acute
zorg. De internetconsultatie loopt nog tot 1 januari 2021 en ik nodig iedereen uit
om te reageren.