Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Gerven over ‘Topvrouw HMC: ‘Bronovo is ongeschikt voor de opvang van coronapatiënten’

Antwoord van Minister Van Ark (Medische Zorg) (ontvangen 19 november 2020).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Topvrouw HMC: «Bronovo is ongeschikt voor de opvang
van coronapatiënten»?1

Antwoord 1

Door het Landelijk Netwerk Acute Zorg – de koepelorganisatie van de gezamenlijke ROAZ’en
– is het «Opschalingsplan Covid-19» gemaakt, voor extra capaciteit aan IC- en klinische
bedden. Het opschalingsplan is momenteel in uitvoering en een deel van de uitbreiding
is al gerealiseerd. De gekozen aanpak in het Opschalingsplan maakt goed gebruik van
alle faciliteiten die er al in de ziekenhuizen zijn. Ten behoeve van de opschaling
konden ROAZ-regio’s dan ook zelf aangeven in welke ziekenhuizen de opschaling van
IC-bedden en bijbehorende klinische bedden ging plaatsvinden, passend bij de bestaande
faciliteiten, signatuur en omvang van het ziekenhuis. Het Haaglanden Medisch Centrum
(HMC) locatie Westeinde heeft zich gecommitteerd aan het vergroten van de IC-capaciteit
van 12 bedden per 1 januari 2021, met bijbehorende opschaling van de klinische bedden
capaciteit. HMC locatie Bronovo heeft gezien de daar aanwezige faciliteiten geen opschaling
toegezegd.

Als gevolg van de toenemende Covid-druk onderzoeken de ziekenhuizen binnen het Netwerk
Acute Zorg West (NAZW), waaronder het HMC, wat de mogelijkheden zijn om extra capaciteit
te creëren voor de opvang van COVID-19 patiënten in de regio West. In dit kader is
onder andere onderzocht of een apart noodhospitaal kon worden gerealiseerd, waarbij
is gekeken naar de locatie HMC Bronovo. In het NAZW is, na onderzoek door het NAZW,
geconcludeerd dat realisatie van een dergelijke voorziening, op deze locatie of elders
in de regio, niet haalbaar is. Het grootste knelpunt is dat het in de regio niet lukt
om voldoende medisch personeel beschikbaar te stellen om een dergelijk hospitaal te
bemensen aangezien al het beschikbare personeel al is vol ingezet in de ziekenhuizen
in de regio. Daarbij kost het veel tijd en geld om een noodhospitaal in te richten
en werkend te krijgen. Ondertussen zoekt het NAZW wel naar alternatieven om tijdelijk
meer Covid-patiënten te kunnen opnemen binnen ziekenhuizen.

Vraag 2

Zou u het wenselijk vinden als het Bronovo een doorstart maakt?

Antwoord 2

Zorgverzekeraars en zorgaanbieders bespreken samen en in goed overleg hoe het zorglandschap
er in de regio uit ziet, gezien de waarborgen die er gelden voor kwalitatief goede
en toegankelijke zorg. Hierbij vind ik het van belang dat beslissingen over de inrichting
van het acute zorglandschap genomen worden langs de lijnen van de concept AMvB acute
zorg, zoals uw Kamer die op 26 mei jongstleden heeft ontvangen.2

Het HMC heeft in overleg met zorgverzekeraars, andere zorgaanbieders en met een uitgebreide
reeks dialoogsessies met de inwoners in 2019, besluiten genomen voor een toekomstbestendig
zorgaanbod in de regio. De koers van het HMC is op dat moment helder geformuleerd
en recent verder uitgewerkt in de herijkte strategie 2020–2024 «HMC klaar voor de
toekomst». Daarmee is HMC Bronovo tot in 2024 open als weekziekenhuis en is er geen
sprake van een heropening van de voormalige IC- of SEH-functies van locatie HMC Bronovo.
In deze aangescherpte strategie is wederom voorzien in een vervolgdialoog met zorgpartners
en de omgeving. Zo wordt momenteel in kernteams gewerkt aan de innovatieve zorgconcepten
in de Haagse wijken (bijvoorbeeld Benoordenhout, Scheveningen) en in Wassenaar.

Vraag 3 en 4

Welke mogelijkheden en belemmeringen ziet u voor het Bronovo als ziekenhuis voor coronapatiënten?

Vindt u het een realistisch idee om het Bronovo als calamiteitenhospitaal te gebruiken
nu het aantal besmettingen met corona blijft oplopen en coronapatiënten moeten worden
verspreid over het land? Zo nee, waarom niet? Zo ja, zou u bereid zijn het bestuur
van het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) daartoe op te roepen? Zo ja, ziet u hierin
ook een optie voor een doorstart van het Bronovo?

Antwoord 3 en 4

Omdat niet uitgesloten is dat het aantal Covid-19 patiënten in de ziekenhuizen in
de toekomst wederom flink kan toenemen, kijkt het kabinet naar extra maatregelen in
de zorg. Bijvoorbeeld naar de concentratie van Covid-19 patiënten binnen regio’s indien
er sprake is van een zeer grote piek aan patiënten die niet opgevangen kan worden
met de in het Opschalingsplan afgesproken opgeschaalde IC capaciteit van 1700 bedden
en bijbehorende opschaling van 1100 extra klinische Covid bedden (mede naar aanleiding
van de motie van de leden Van der Staaij en Veldman3). Het gaat hier dan niet om het instellen van een nieuw Calamiteitenhospitaal; dit
vraagt namelijk specifieke scholing en training van personeel, gebaseerd op expertise
en jarenlange ervaring bij het opvangen van trauma’s, een speciale ziekenhuisinrichting
gericht op (onder meer) grote groepen patiënten, het transport van deze patiënten
en de opvang van verwanten, en samenwerking met Defensie. Wel wordt er gekeken naar
concentratie van Covid-19 patiënten in een aantal ziekenhuizen per regio.

Vraag 5

Welke specifieke eisen worden gesteld aan een calamiteitenhospitaal, bijvoorbeeld
qua personeel en afdelingen?

Antwoord 5

Er is in Nederland momenteel één Calamiteitenhospitaal (in Utrecht). Het Calamiteitenhospitaal
is het vroegere militaire noodhospitaal en voorziet in de infrastructuur die nodig
is voor de opvang van grotere aantallen militaire slachtoffers. Daarnaast is het beschikbaar
voor de opvang van civiele slachtoffers bij ongevallen en rampen. Het is een volledig
operationeel ziekenhuis dat gegarandeerde, kortdurende medische en daaraan gerelateerde
kortdurende opvangcapaciteit heeft voor groepen van militaire en burgerslachtoffers,
die de reguliere opvangcapaciteit van ziekenhuizen in kwalitatief of kwantitatief
opzicht te boven gaan. Het Calamiteitenhospitaal functioneert op basis van een overeenkomst
tussen Defensie, VWS en de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht.

Het Calamiteitenhospitaal heeft op dit moment de volgende voorzieningen: een intensive-care
afdeling (18 bedden), een medium/low-care afdeling (50 bedden), twee low-care afdelingen,
vier isolatieboxen, drie operatiekamers met recovery, een röntgenafdeling en een triage-
en behandelruimte (10 bedden). Voor het snel beschikbaar hebben van personeel wordt
gebruik gemaakt van een geautomatiseerd personeelswaarschuwingssysteem. Hiermee wordt
het personeel gewaarschuwd en middels een internetverbinding heeft de leiding van
het Calamiteitenhospitaal continue een overzicht over het aantal personeelsleden dat
beschikbaar is. Het is van belang te noemen dat het grootste gedeelte van het personeel
werkzaam is in andere ziekenhuizen in Nederland, waaronder het UMC Utrecht. Dit personeel
is dus niet «over» als het Calamiteitenhospitaal niet in gebruik is.

Vraag 6

Wat is uw reactie op de opmerking dat er nog niet wordt onderhandeld met potentiële
kopers? Maakt dit een doorstart van het ziekenhuis makkelijker?

Antwoord 6

Het is aan de zorginstelling, in afstemming met de zorgverzekeraars, om de zorg in
de regio vorm te geven en hierbij een eventuele doorstart van HMC locatie Bronovo
te betrekken. Naar ik heb begrepen kunnen inwoners van Den Haag en omgeving de komende
drie tot vier jaar nog terecht bij hun vertrouwde zorgverlener in Bronovo. Daarna
zal HMC locatie Bronovo als ziekenhuis in de huidige vorm sluiten. Het HMC geeft aan
in Den Haag Noord/Oost (het verzorgingsgebied van HMC Bronovo), in samenspraak met
alle belanghebbenden en de zorgpartners, een innovatief concept dichtbij in de wijk
te ontwikkelen ten behoeve van de zorg voor chronische patiënten en kwetsbare ouderen.