Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Helvert, Amhaouch, Wilders, Graus, Emiel van Dijk, Regterschot, Nijkerken-De Haan, Raemakers, Ploumen, Gijs van Dijk, Öztürk en Wassenberg over het advies van de Raad van Europa over aandacht voor de Limburgse taal
Vragen van de leden Van Helvert, Amhaouch (beiden CDA), Wilders, Graus, Emiel van Dijk (allen PVV), Regterschot, Nijkerken-De Haan (beiden VVD), Raemakers (D66), Ploumen, Gijs van Dijk (beiden PvdA), Öztürk (DENK) en Wassenberg (PvdD) aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over het advies van de Raad van Europa over aandacht voor de Limburgse taal (ingezonden 25 september 2020).
Antwoord van Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
16 oktober 2020).
Vraag 1
Kent u het advies van de Raad van Europa over aandacht voor de Limburgse taal?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Deelt u de mening van de Raad van Europa dat de Limburgse taal en andere streektalen
meer aandacht dienen te krijgen van de regering?
Antwoord 2
Onlangs is de 6e monitoringscyclus voor het Europees Handvest afgerond. De evaluatie
van de Raad van Europa (RvE) was overwegend positief. De RvE constateert op een aantal
punten vooruitgang ten opzichte van de vorige cyclus, met name op het gebied van het
promoten van het Limburgs, contact met sprekers van andere talen, wederzijds begrip
tussen diverse taalgroepen en het in acht nemen van wensen vanuit de taalgroep.
De regering heeft ruime aandacht voor het Limburgs en de andere streektalen. Het Ministerie
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft als coördinerend departement nauw
contact met de provincie Limburg over het Limburgs en de lokale overheden betrokken
bij de andere streektalen. In 2019 sloot ik met de provincie het convenant inzake
de Nederlandse erkenning van de Limburgse taal. De provincie heeft een voortrekkersrol
met betrekking tot het ontwikkelen van Limburgs taalbeleid. Het ministerie schakelt
indien nodig met andere betrokken departementen.
Naar aanleiding van de terugkerende aanbeveling van het comité van experts van de
Raad van Europa, over het ontbreken van dialoog met de taalgroepen, organiseerde het
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in 2017 bovendien een eerste
Streektalensymposium. In 2019 heeft het symposium een vervolg gekregen. Doel van de
symposia is om beleidsmakers, sprekers, taalinstituten en experts van de erkende,
regio-gebonden talen (Fries, Nedersaksisch en Limburgs) om het jaar samen te brengen
en kennis en ervaringen uit te wisselen over diverse thema’s. In 2021 vindt een volgend
symposium plaats. Dit wordt in overleg met betrokken taalorganisaties, overheden en
wetenschappers georganiseerd.
Vraag 3
Wat doet de regering op dit moment voor de Limburgse taal?
Antwoord 3
De Wet op het primair onderwijs (artikel 9 lid 12 Wet op het Primair Onderwijs) maakt
het mogelijk het Limburgs mede als voertaal, naast het Nederlands, in het primair
onderwijs te gebruiken. Dit is eveneens het geval voor de kinderopvang (artikel 55,
lid 1 Wet Kinderopvang). In het voortgezet onderwijs kan het Limburgs, in aanvulling
op de verplichte lesstof, vakken en andere programmaonderdelen worden aangeboden.
In 2019 sloot het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties met Provincie
Limburg een convenant inzake de Nederlandse erkenning van de Limburgse taal. Het convenant
erkent de Limburgse taal als een wezenlijke, volwaardige en zelfstandige regionale
taal in Nederland. Deze erkenning is complementair aan de erkenning onder het Europees
Handvest voor regionale talen of talen van minderheden. In het convenant is afgesproken
dat de provincie Limburg met betrekking tot het ontwikkelen van het Limburgs taalbeleid
een voortrekkersrol heeft, waarbij de provincie zelf bepaalt waar op passende wijze
aandacht gegeven kan worden aan de bescherming van het Limburgs. De Minister van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties vervult daar waar mogelijk een complementaire rol. Het
ministerie heeft bij de ondertekening van het convenant een bedrag van € 25.000 beschikbaar
gesteld aan de provincie voor de bevordering van de Limburgse taal.
Provincie Limburg is op verzoek van diverse taalorganisaties in Limburg gestart met
de doorontwikkeling van het taalveld. Verjonging, modernisering en professionalisering
zijn hierin belangrijke uitgangspunten. Dit wordt ondersteund door het Huis voor de
Kunsten Limburg, dat hiervoor een plan van aanpak aan het ontwikkelen is. Inhoud en
vormgeving vindt samen met taalorganisaties plaats, maar ook met partners uit verschillende
domeinen zoals cultuur, bibliotheken en onderwijs. Voor een toekomstbestendig taalbeleid
moet de rol van professional en vrijwilliger duidelijk zijn. Het streektaalveld moet
gemoderniseerd worden en zich slagvaardig op partners, de jeugd én de toekomst van
de Limburgse taal gaan richten.
Vraag 4
Hoe is de regering van plan om het gebruik van de streektaal te bevorderen?
Antwoord 4
Het convenant inzake de Nederlandse erkenning van de Limburgse taal onderschrijft
de wenselijkheid van het volwaardig bestaan van het Limburgs als regionale taal in
levend gebruik, in gesproken zowel als in geschreven vorm, ten einde het gebruik van
de taal te stimuleren. Het convenant moet bijdragen aan de verbetering van het imago
van het Limburgs en de gebruiksmogelijkheden stimuleren zodat oudere generaties sprekers
eerder gemotiveerd zijn hun taal door te geven aan jongere generaties en jongeren
meer gemotiveerd raken het Limburgs te (blijven) gebruiken. In de beantwoording van
vraag 3 is reeds aangegeven dat het primaat van de ontwikkeling van beleid met betrekking
tot het Limburgs ligt bij de provincie Limburg. Daar waar een praktische of complementaire
rol weggelegd kan of moet zijn voor de rijksoverheid ben ik bereid deze te vervullen
of doen vervullen.
Vraag 5
In welke mate werkt de regering aan het erkennen van het Limburgs als overheidstaal?
Antwoord 5
De regering werkt niet aan het erkennen van het Limburgs als overheidstaal. Dit is
geen deel van de erkenning van de taal onder deel II van het Europees Handvest voor
regionale talen of talen van minderheden of het convenant inzake de Nederlandse erkenning
van de Limburgse taal. Het convenant is niet gericht op de totstandkoming van nieuwe
verplichtingen, maar op het bevorderen van het gebruik van het Limburgs.
Vraag 6
Welke tastbare resultaten heeft het door de Minister erkennen van het Limburgs als
officiële streektaal opgeleverd?
Antwoord 6
Naar aanleiding van de ondertekening van het Convenant Limburgse taal in november
2019 heeft Provincie Limburg besloten de bijdrage van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties van € 25.000 te verdubbelen. Het beschikbare budget van
€ 50.000 zal worden besteed aan initiatieven die het gebruik van de Limburgse taal
stimuleren. Dit zal gebeuren door middel van een prijsvraag, van waaruit uiteindelijk
vier initiatieven beloond zullen worden met een bijdrage van € 12.500. De provincie
richt zich in deze prijsvraag op initiatieven voor de nieuwe, jonge, Limburgers (0–12
jaar). De provincie verwacht in maart 2021 de winnende initiatieven van de prijsvraag
bekend te kunnen maken. Het Provinciebestuur maakt zich veel zorgen over het feit
dat kinderen in peuterspeelzalen standaard vaak slechts Nederlandstalig toegesproken
worden. Door partijen in de kinderopvangsector wordt gewerkt aan pilots om hier meer
Limburgs toe te passen. Meertaligheid vanuit het Limburgs als eerste of tweede taal
en de sociaal-emotionele veiligheid van kinderen staan hierbij centraal. De provincie
wil al doende ervaren wat het toepassen van het Limburgs, naast het Nederlands, doet.
Dit staat ook opgenomen in de beleidsbrief Erfgoed 2020–2021 «Erfgoed leeft!»2 van de provincie Limburg.
Vraag 7
Kunt u deze vragen van de Limburgse Kamerleden, die dit advies van de Raad van Europa
onderschrijven, zo spoedig mogelijk beantwoorden?
Antwoord 7
Ja.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.