Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Paternotte over het bericht 'Studentenorganisaties vrezen hogere studie-uitval door coronamaatregelen'

Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen
24 september 2020).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Studentenorganisaties vrezen hogere studie-uitval door
coronamaatregelen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de zorgen van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en het Interstedelijk
Studentenoverleg (ISO) dat de beperkte introductieprogramma’s en het veelal digitaal
onderwijs zal leiden tot minder binding met medestudenten, de studie en stad en daarmee
tot een hoge studie-uitval?

Antwoord 2

Binding met de studie, stad en medestudenten zijn belangrijke elementen van studentsucces.
Daarom ben ik blij dat hogescholen en universiteiten gedeeltelijk weer open kunnen
om fysiek onderwijs te geven. De afgelopen maanden hebben hogescholen en universiteiten
ontzettend veel werk verzet om niet alleen het onderwijs (digitaal) te continueren,
maar ook om de binding met de huidige studenten te behouden en om de nieuwe studenten
te verwelkomen. Door zowel offline als online (introductie)programma’s te bieden,
houden hogescholen en universiteiten binding met de studenten.

Ook de komende tijd blijft studentsucces en de binding met studie, stad en medestudenten
een onderwerp van mijn gesprekken met studenten, docenten, hogescholen en universiteiten.

Vraag 3

Is extra aandacht voor de begeleiding van eerstejaarsstudenten – zoals bepleit door
de studentenorganisaties – onderdeel van de «Gezamenlijke Ambitie Studentenwelzijn»?2

Antwoord 3

De Landelijke Werkgroep Studentenwelzijn helpt het hoger onderwijs bij het leveren
van maatwerk voor studenten met een ondersteuningsvraag.

Op 23 augustus 2020 is aan uw Kamer de «Handreiking studentenwelzijn in Corona-tijd»
(kamerstuk 2020D31729) aangeboden die door de leden van de werkgroep samen is opgesteld. Doel van de handreiking
is het delen van manieren om onder bijzondere omstandigheden de stress voor studenten
met een ondersteuningsvraag te verminderen.

De handreiking is op 14 juli jl. openbaar gemaakt voor de instellingen. De handreiking
is, onder andere, gepubliceerd op de website rijksoverheid.nl, de website van de Vereniging
Hogescholen en de website van het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO).

Vraag 4

Hoeveel hogescholen en universiteiten hebben de studievoorschotmiddelen gebruikt om
kwaliteitsafspraken te maken over intensieve begeleiding van eerstejaarsstudenten
of kleinere groepen?

Antwoord 4

Op dit moment zijn van 35 hogescholen en universiteiten de kwaliteitsafspraken goedgekeurd.
Uit een eerste analyse van deze plannen blijkt dat veel instellingen investeren in
extra docenten en begeleiders. Deze wijze waarop deze extra docenten en begeleiders
worden ingezet verschilt per instelling, per faculteit of zelfs per opleiding. Dit
komt omdat de medezeggenschap een grote rol heeft gekregen bij de besteding van deze
middelen. Er wordt hierdoor maatwerk geleverd. Zo gaat de Radboud Universiteit meer
uren voor begeleiding toekennen aan docenten, en krijgen ouderejaars studenten een
grotere rol in de begeleiding van jongerejaars. Deze maatregelen die leiden tot schaalverkleining
komen ook ten goede aan de eerstejaarsstudenten.

Vraag 5

Is er ruimte voor de onderwijsinstellingen om – als studenten en docenten vanwege
de coronacrisis andere wensen hebben over de inzet van het kwaliteitsbudget – de kwaliteitsafspraken
tussentijds te wijzigen?

Antwoord 5

Er is ruimte om de plannen te herzien. Aanpassingen moeten altijd in overleg met medezeggenschap
en de Raad van Toezicht en moeten ook passen bij de gekozen thema’s uit het sectorakkoord
en impact hebben op onderwijskwaliteit. Daarbij wordt in 2022 getoetst of de instelling
haar voornemens in voldoende mate heeft gerealiseerd in de periode 2019 tot en met
2021.

Vraag 6

Hoe geeft u uitvoering aan de motie van het lid Van Meenen waarin de Kamer verzoekt
een onafhankelijke expertgroep in te stellen die adviezen geeft aan het ministerie
en instellingen over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs?3

Antwoord 6

Met de VH, de VSNU, het ISO en de LSVb is overeengekomen dat de Expertgroep toegankelijkheid
hoger onderwijs (ETHO) wordt ondergebracht bij het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek
(NRO). Daarmee krijgt de aandacht voor de toegankelijkheid van het hoger onderwijs,
conform de inzet van de motie, een meer structurele plek in het stelsel van hoger
onderwijs. De opdrachtverlening is in augustus door NRO ondertekend. In het najaar
van 2020 wordt door NRO een startbijeenkomst met alle belanghebbenden gepland om input
te leveren voor de agenda van de ETHO. De ETHO zal eind december met haar werkzaamheden
beginnen.

Op korte termijn ontvangt de Kamer een brief met een overzicht van de maatregelen
die ik neem op het gebied van toegankelijkheid van het hoger onderwijs en selectie.
Hierin geef ik ook meer informatie over de taken van de ETHO.

Vraag 7

Bent u bereidt om de handreiking «#operatiezachtelanding’van LSVb en ISO met de studentenorganisaties,
de hogescholen en de universiteiten te bespreken?4

Antwoord 7

Ik waardeer de inzet en bijdrage van LSVb en ISO om een goede binding te creëren voor
de nieuwe studenten met de studie, stad en medestudenten. Daarom zal ik de inhoud
van de handreiking bespreken met studentenorganisaties, hogescholen en universiteiten.