Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Markuszower over het bericht ‘Gewelddadige tbs’er Hendrik M. neemt wederom de benen, zoekactie gestart’

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 29 juni 2020). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3154.

Vraag 1

Kent u het bericht «Gewelddadige tbs’er Hendrik M. neemt wederom de benen, zoekactie
gestart»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe is het mogelijk dat het personeel in deze tbs-kliniek zich heeft laten misleiden
door deze gewelddadige verkrachter om te adviseren hem op onbegeleid verlof te sturen,
vooral omdat dit niet de eerste maar de derde keer is dat hij de benen neemt waarvan
hij de laatste keer zelfs naar het buitenland was gevlucht? Hoeveel lessen moet je
dan leren? Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst
niet steeds maar weer gebeurd?

Antwoord 2

Het klopt dat betrokkene zich op eerdere momenten gedurende zijn tbs-behandeling heeft
onttrokken tijdens verlof. De laatste keer betrof in 2016.

Vorig jaar werd de tbs-maatregel van betrokkene door het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
onder voorwaarden beëindigd. Betrokkene verbleef in het kader van de voorwaardelijke
beëindiging van de dwangverpleging (art. 38 g WvSr) dan ook niet meer in een tbs-kliniek.

Het gerechtshof heeft als voorwaarde voor beëindiging wel bepaald dat betrokkene zich
vrijwillig moest laten opnemen in een kliniek. De officier van justitie is verantwoordelijk
voor het toezicht op de naleving van de gestelde voorwaarde(n). Het toezicht en de
rapportering vinden op dezelfde manier plaats als bij tbs met voorwaarden.

Sinds 2019 verbleef hij in het kader van de voorwaardelijke beëindiging in een forensisch
psychiatrische kliniek (FPK) in Assen en later, ten tijde van zijn onttrekking op
een forensisch psychiatrische afdeling (FPA) op hetzelfde terrein. Betrokkene stond
tevens onder toezicht van de reclassering. Vanuit de kliniek ging hij op verlof. De
geneesheer-directeur van de kliniek beslist in dergelijke gevallen over het toekennen
van verlof. De reclassering heeft mij laten weten dat betrokkene zich tot het moment
van de onttrekking aan de afspraken hield en dat er geen aanwijzingen waren dat hij
zich zou onttrekken.

Vraag 3

Deze gevaarlijke tbs’er is nu al tien dagen zoek, waarom is hij nog niet opgespoord
en opgepakt?

Antwoord 3

Op 9 juni 2020 is betrokkene aangehouden.

Vraag 4

Waarom is er door de politie geen opsporingsbericht uitgegaan? Bent u bereid ervoor
te zorgen dat dit alsnog gebeurd?

Antwoord 4

Er is een foto van betrokkene getoond in de media. De meerwaarde van een opsporingsbericht
werd na overleg tussen politie en het Openbaar Ministerie (OM) om deze reden als gering
gezien.

Vraag 5

Bent u bereid ervoor te zorgen dat deze tbs’er nooit meer op onbegeleid verlof mag
worden gestuurd? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

In het geval van betrokkene was de TBS onder voorwaarden beëindigd. Er was dus sprake
van een ex-TBS’er op het moment van onttrekking. Het is aan de rechter om te beslissen
of de tbs-behandeling met dwangverpleging opnieuw wordt hervat. Gedurende een tbs-maatregel
wordt elke verlofaanvraag grondig getoetst door een interne commissie van een tbs-kliniek.
Vervolgens adviseert het Adviescollege verloftoetsing tbs (AVT) over de verlofaanvraag.
Dit college bestaat uit deskundigen en is onafhankelijk. De Dienst Justitiële Inrichtingen
beslist uiteindelijk namens mij over de aanvraag. Een negatief verlofadvies van het
AVT wordt altijd overgenomen. Een (poging tot) onttrekking aan een eerder verlof wordt
meegenomen bij de beoordeling van een verlofaanvraag.

Vraag 6

Hoeveel tbs’ers met een gevaarlijke en gewelddadige achtergrond lopen op dit moment
zonder begeleiding vrij rond?

Antwoord 6

Zoals eerder in deze beantwoording aangegeven was de tbs-maatregel met dwangverpleging
van betrokkene onder voorwaarden beëindigd. Een voorwaardelijke beëindiging van een
tbs-maatregel wordt door de rechter pas uitgesproken indien de rechter oordeelt dat
de gevaarlijkheid van een tbs-gestelde is teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau.
Op dit moment zijn er 174 tbs-maatregelen met dwangverpleging onder voorwaarden beëindigd.
Het OM is verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de voorwaarden in
deze zaken. Zowel bij de TBS met voorwaarden als bij de voorwaardelijke beëindiging
speelt de reclassering een centrale rol bij het adviseren over en formuleren van te
stellen voorwaarden. De reclassering houdt ook toezicht op de naleving van de gestelde
voorwaarden.

Vraag 7

Bent u bereid per direct alle verloven van tbs’ers in te trekken, zolang u niet voor
100% kan garanderen dat deze gewelddadige tbs’ers opnieuw onschuldige slachtoffers
maken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Nee. De tbs-maatregel is gericht op het behandelen van de onderliggende stoornis en
het voorkomen van recidive. Verlof is een essentieel onderdeel van de tbs-behandeling
waarmee stapsgewijs en zorgvuldig meer bewegingsvrijheid wordt toegekend. Hiermee
kan worden toegewerkt naar een veilige terugkeer in de samenleving.