Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over de uitwerking van de maatregelen in de asielketen met betrekking tot het coronavirus (Kamerstuk 19637-2592) (herdruk)

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft een aantal vragen en opmerkingen
voorgelegd aan de Staatssecretaris voor Justitie en Veiligheid over de brief inzake
de uitwerking van de maatregelen in de asielketen met betrekking tot het coronavirus
(Kamerstuk 19 637, nr. 2592).

De voorzitter van de commissie, Van Meenen

Adjunct-griffier van de commissie, Tielens-Tripels

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

1. Inleiding

De leden van de VVD-fractie hebben met begrip kennisgenomen van uw brief met de uitwerking
van de maatregelen in de asielketen met betrekking tot het coronavirus. Deze leden
zijn van mening dat in deze tijden van internationale crisis de veiligheid van het
land voorop moet staan. Het voorkomen dat asielzoekers elkaar en andere mensen, zoals
medewerkers van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en Immigratie en Naturalisatie
Dienst (IND), besmetten verdient prioriteit. Voornoemde leden vinden het dan ook logisch
dat de normale handelwijze van de IND niet door kan gaan. Iedereen moet zich aanpassen
aan deze omstandigheden, dus dat vragen we ook van asielzoekers, die zich volgens
het VN-verdrag op gelijke wijze moeten houden aan de voorschriften van de overheid.

De leden van de PVV-fractie vragen waarom u stelt dat het belang van de Nederlandse
volksgezondheid ondergeschikt is aan de belangen van gelukszoekers door niet de grenzen
voor asielzoekers te sluiten, maar in plaats daarvan noodopvang voor asielzoekers
te faciliteren. Waarom doet u dit? Staat er een hek rondom de noodopvanglocaties die
zijn ingericht voor nieuwe asielzoekers? Kunnen zij de locatie en het terrein feitelijk
verlaten? Kunt u garanderen dat alle asielzoekers die, tijdens de gezondheidscrisis
waar Nederland nu mee te kampen heeft, door u ons land binnen worden gelaten, in quarantaine
worden gezet en op geen enkele manier in contact zullen komen met de Nederlandse bevolking?
Kunt u garanderen dat er geen mondkapjes, ontsmettingsmiddelen of andere hulpgoederen
naar asielzoekers in Griekenland of andere vluchtelingenkampen buiten Nederland worden
gestuurd aangezien onze helden in de zorg vaak al gedwongen zonder deze essentiële
beschermingsmiddelen en dus met gevaar voor eigen leven hun werk moeten doen? Sinds
de Nederlandse grens met België en Duitsland op verschillende punten beperkt is afgesloten,
is de asielinstroom afgenomen. Ziet u nu eindelijk in dat het sluiten van de grens
de enige effectieve manier is om de asielinstroom in te dammen? Zo nee, waarom niet?
Wat is volgens u dan de verklaring dat de asielinstroom de afgelopen weken fors is
afgenomen?

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de maatregelen
in de asielketen vanwege de uitbraak van het coronavirus. Deze leden hebben begrip
voor de getroffen maatregelen. Wel hebben zij nog enkele vragen.

De leden van de D66-fractie hebben vragen naar aanleiding van de maatregelen die in
de asielketen zijn genomen als gevolg van het coronavirus.

De leden van de GroenLinks-fractie hebben er begrip voor dat in deze uitzonderlijke
tijden verregaande maatregelen worden genomen in de asielketen om de verspreiding
van het coronavirus zoveel als mogelijk te kunnen beperken. Desondanks vinden zij
het van groot belang dat de maximale ruimte wordt genomen om, binnen de kaders van
de noodzakelijke coronamaatregelen, de opvang van asielzoekers en de organisatie van
asielprocedures zo goed mogelijk te organiseren. Zij vragen of dit nu op alle punten
het geval is, en stellen op basis daarvan u graag enkele vragen.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de brief naar aanleiding van de
maatregelen die in de asielketen zijn genomen als gevolg van het coronavirus. Zij
hebben een aantal vragen en opmerkingen. Om te beginnen spreken deze leden hun waardering
uit voor allen die tijdens de coronacrisis werkzaam zijn in de asielketen. Zij onderkennen
dat het werk nu extra zwaar is. De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling
kennisgenomen van de brief over de uitwerking van de maatregelen in de asielketen
met betrekking tot het coronavirus. Deze leden begrijpen de zorgen die er bestaan
ten aanzien van het besmettingsgevaar van medewerkers in de migratieketen en begrijpen
derhalve ook dat die risico’s zoveel als mogelijk beperkt moeten worden. Echter, zo
menen de aan het woord zijnde leden ook, mag dit niet op onevenredige wijze ten koste
gaan van de veiligheid en rechten van asielzoekers. Vandaar de volgende vragen.

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben kennisgenomen van de maatregelen
die u heeft genomen voor de asielketen met betrekking tot het coronavirus. Zij hebben
daar enkele vragen en opmerkingen over. Deze leden hebben begrip voor het feit dat
u maatregelen treft aangezien het asielproces inderdaad veel contactmomenten en reisbewegingen
met zich meebrengt. Zij spreken daarbij de wens uit dat u deze tijd – die naar verwachting
een lagere instroom asielzoekers zal laten zien – gebruikt om de grote achterstanden
in de behandeling van lopende dossiers in te halen. Kunt u dit toezeggen, zo vragen
deze leden. Zo nee, waarom niet?

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren erkennen de noodzaak in het kader
van de bestrijding van het coronavirus maatregelen te nemen binnen de asielketen.
Zij hebben enkele zorgen over de vreemdelingendetentie in Nederland en de situatie
op de Griekse eilanden.

De noodopvang

De leden van de VVD-fractie hebben in de brief aanleiding gezien tot het stellen van
de volgende vragen. Hoeveel asielzoekers zijn Nederland binnengekomen sinds de coronamaatregelen
van kracht zijn gegaan? Hoeveel verblijven er momenteel in de noodopvang en uit welke
landen van herkomst komen zij? Wat is de capaciteit van de noodopvang wanneer rekening
wordt gehouden met de richtlijnen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM)? Kunt u de Kamer tijdig informeren als deze locatie vol dreigt te raken en
een alternatief nodig is? U schrijft dat ten aanzien van de noodopvang een strak gebiedsverbod
geldt zodat nieuwe asielzoekers zich niet kunnen verplaatsen in de gemeente. Hoe zit
dit ten aanzien van andere COA-locaties? Legt de overheid daar momenteel ook een gebiedsverbod
op voor de omliggende gemeenten om besmettingsgevaar te minimaliseren? Zo nee, waarom
niet? U schrijft dat de opvang in de huidige situatie wordt gecontinueerd waar die
in normale omstandigheden zou komen te vervallen. Wat betekent dit voor het aantal
veiligelanders dat uitgeprocedeerd is en momenteel in de opvang zit? Hoe staat het
met de overlast in en rond asielzoekerscentra (azc’s) en hoeveel asielzoekers zijn
sinds de coronamaatregelen overgeplaatst naar de Handhaving en Toezichtslocatie (HTL)
in Hoogeveen?

De leden van de D66-fractie hebben allereerst een aantal vragen over de noodopvang
die is ingericht in de Willem Lodewijk van Nassaukazerne bij Zoutkamp. Hoeveel mensen
zijn er momenteel in de noodopvang? Hoeveel mensen kunnen hier worden gehuisvest?
Kunt u aangeven hoe de voorzieningen in deze kazerne eruit zien? Is deze opvang geschikt
voor gezinnen met kinderen? Is de opvang geschikt voor minderjarigen? Zijn er mogelijkheden
minderjarigen te begeleiden en is sprake van separate opvang? Is sprake van dagactiviteiten
en/of scholing voor minderjarigen? Zo nee, waarom niet en wat kunt u doen teneinde
de omstandigheden te verbeteren? Kunnen naast asielzoekers die net in Nederland zijn
aangekomen, ook anderen zoals staatlozen, asielzoekers met een herhaalde aanvraag
of afgewezen asielzoekers die wachten op uitzetting aanspraak maken op opvang in de
kazerne? Zo nee, waar kunnen deze mensen dan terecht voor opvang? Deelt u de mening
dat in ieder geval moet worden gezorgd dat niemand op straat komt te staan? Op welke
juridische grondslag is het besluit gebaseerd dat vreemdelingen die zich nieuw in
Nederland melden, ernstig beperkt worden in hun bewegingsvrijheid, doordat zij een
strakke gebiedsbeperking wordt opgelegd zodat zij zich niet vrijelijk in de gemeenten
kunnen bewegen? Kunt u dit besluit motiveren?

De leden van de GroenLinks-fractie zijn positief over het feit dat met relatieve snelheid
een noodopvangvoorziening is geregeld voor personen die sinds 15 maart2020 een asielverzoek
hebben gedaan. Wel vragen deze leden meer informatie over de aard van de opvang en
wie er al dan niet van het aanmeldcentrum in Ter Apel naar de noodopvanglocatie worden
gebracht, en wie niet. Signalen hebben deze leden bereikt dat de noodopvang niet voor
iedereen open staat, en dat sommigen alsnog zijn aangewezen op gemeentelijke noodopvang.
Kunt u aangeven of, en zo ja welke, selectiecriteria worden toegepast bij het doorverwijzen
naar de noodopvanglocatie Zoutkamp?

De leden van de GroenLinks-fractie zouden graag informatie krijgen hoeveel personen
zich sinds 15 maart 2020 hebben gemeld met een asielverzoek, hoeveel personen naar
de Zoutkamp zijn gebracht en hoeveel personen van hen kinderen zijn. Deze leden vragen
of er alleenstaande minderjarigen verblijven op de Zoutkamp, en zo ja, welke vorm
van zorg en begeleiding voor hen is georganiseerd. Heeft Nidos bijvoorbeeld toegang
tot de locatie? Voornoemde leden vragen voorts of er op de Zoutkamp speciale voorzieningen
zijn getroffen voor gezinnen met kinderen. Zo nee, waarom niet? De aan het woord zijnde
leden vragen of deze kinderen toegang hebben tot een vorm van onderwijs. Zo nee, waarom
niet? Deze leden vragen of het een optie is om gezinnen met kinderen en/of alleenstaande
minderjarigen elders dan op de Zoutkamp op te vangen. Is dit onderzocht? Zo nee, waarom
niet? Zo ja, wat was de uitkomst? De leden van de GroenLinks-fractie vragen of Vluchtelingenwerk
inmiddels toegang is verschaft tot de Zoutkamp, en zo nee, op welke termijn dit zal
gebeuren. Ook vragen deze leden naar de beschermingsmaatregelen die zijn getroffen
om besmettingen met corona onder asielzoekers en personeel te voorkomen. Is de Zoutkamp
hiervoor een geschikte locatie? Hoeveel asielzoekers verblijven er inmiddels in de
noodopvanglocatie Zoutkamp? Voor hoeveel asielzoekers is daar capaciteit? Welke voorzieningen
zijn daar aanwezig en dan met name medische voorzieningen? Hebben organisaties zoals
Vluchtelingenwerk toegang tot deze noodopvanglocatie? Zo nee, waarom niet en wanneer
zal dit wel het geval zijn?

De leden van de GroenLinks-fractie vinden het van belang dat het onderwijs voor kinderen
in azc en/of de noodopvang zoveel als mogelijk wordt voorgezet door middel van thuisonderwijs.
Er bereiken deze leden echter signalen dat de bandbreedte van het wifi-netwerk op
verschillende locaties onvoldoende is om dit thuisonderwijs te realiseren. Voornoemde
leden vragen of u bereid bent, eventueel samen met de Minister voor basis- en voortgezet
onderwijs en media, met spoed een grotere bandbreedte van wifi-netwerken op COA-locaties
te realiseren, en daar de eventueel benodigde middelen voor beschikbaar te stellen,
zodat kinderen thuisonderwijs kunnen krijgen, en zo ja, op welke termijn u dit kunt
realiseren.

De leden van de SP-fractie merken op dat voor de noodopvang is gekozen voor een locatie
in Zoutkamp. Is een capaciteit van 300 mensen voldoende volgens u? In hoeverre voldoet
de noodopvang aan de nieuwste richtlijnen van het RIVM? In hoeverre acht u de locatie
in Zoutkamp geschikt voor de opvang van gezinnen met kinderen? Bent u bereid gezinnen
met kinderen in de reguliere opvang onder te brengen, desnoods in quarantaine om besmettingen
te voorkomen? Kunt u aangeven hoe de noodopvang in Zoutkamp aan de opvangrichtlijn
voor kwetsbare groepen voldoet? Wat acht u een aanvaardbare verblijfstermijn voor
mensen op deze locatie? Kunt u reageren op de brief van de Werkgroep Kind in AZC van
19 maart jl, met name als het gaat om de roep op een kindvriendelijke opvang?

De leden van de PvdA fractie vragen of er binnen de groep asielzoekers die zich nu
meldt gedifferentieerd kan worden, bijvoorbeeld door zogenoemde veiligelanders wel
in een noodopvanglocatie onder te brengen maar asielzoekers die daar niet passen in
een meer geschikte setting zoals een regulier azc op te vangen. Bij die laatste groep
denken deze leden met name aan de groep asielzoekers met kinderen. Klopt het dat er
momenteel acht kinderen in de noodopvang zich bevinden? Deelt u de mening dat een
noodopvanglocatie niet geschikt is om kinderen in onder te brengen? Zo ja, hoe gaat
u zorgen dat die elders in betere omstandigheden opgevangen gaan worden? Zo nee, waarom
niet?

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben kennisgenomen van de noodopvanglocatie
die is ingericht voor nieuwe asielzoekers die zich nu melden. Voor hen is de asielprocedure
zelfs opgeschort. Kunt u aangeven hoeveel mensen tot nu toe in die noodopvanglocatie
terecht zijn gekomen? Melden zich daar nog steeds mensen? Worden zij nu wel of niet
geregistreerd, of waarin verschilt deze registratie van de normale gang van zaken?
Wat houdt de medische check in? Deze leden nemen aan dat de nieuwe aanmeldingen niet
gecontroleerd worden op het coronavirus, gezien de beperkte testcapaciteit tot nu
toe. Deelt u de mening dat dit eigenlijk zo spoedig mogelijk wel gedaan zou moeten
worden, juist omdat deze mensen een reis door verschillende landen achter de rug hebben?
Nu er gewerkt wordt aan het uitbreiden van de testcapaciteit in Nederland, op welke
termijn zou dit gerealiseerd kunnen worden? Verder zouden de aan het woord zijnde
leden willen weten of er al coronagevallen zijn gerapporteerd vanuit de azc’s en zo
ja, hoeveel. Wat is het beleid in dergelijke gevallen?

Opschorten asielprocedures (termijnen)

De leden van de VVD-fractie vragen u wat de crisis betekent voor de voortgang in de
werkvoorraad van de IND? Verwacht u dat er een deel van de achterstand kan worden
ingelopen omdat er nu geen nieuwe instroom is? Of is dat vanwege de vereiste contactmomenten
in lopende procedures niet mogelijk? Wordt momenteel gekeken naar een werkwijze waardoor
achterstanden gedurende de crisis toch zoveel mogelijk kunnen worden ingelopen en
zo ja, welke? Wat betekent de crisis voor het aantrekken van het benodigde extra personeel
bij de IND? Wat is de planning van de taskforce dwangsommen en het managementonderzoek
dat u naar de IND heeft lopen?

De leden van de CDA-fractie lezen in uw brief dat de asielprocedure voor asielzoekers
die zich nieuw aanmelden voorlopig is opgeschort, maar dat registratie van personen
die zich melden voor asiel wel plaatsvindt. Zij verbazen zich over het feit dat juist
de contactmomenten bij de registratie van asielzoekers lijken door te gaan (vingerafdrukken
en fouilleren bijvoorbeeld). Kunt u aangeven waarom deze keuze zo gemaakt is? Zou
het afnemen van vingerafdrukken en eventueel fouilleren voorlopig niet eveneens opgeschort
moeten worden? Deze leden vragen voorts wat deze maatregelen precies betekenen voor
reeds lopende procedures. Verwacht u dat de procedures ernstig vertraagd zullen worden?
De aan het woord zijnde leden vragen naar de strategie indien er op een COA-locatie
het coronavirus wordt vastgesteld. Indien dat wordt vastgesteld zal de gehele COA-locatie
dan geïsoleerd worden of worden de besmette personen bijvoorbeeld van het terrein
gehaald? Voorts vragen deze leden of er strengere regels gelden voor COA-locaties
in Brabant in vergelijking met COA-locaties elders in het land. De leden van de CDA-fractie
lezen in uw brief dat u, om humanitaire redenen, heeft besloten om verblijf in een
COA-locatie te continueren voor personen die daar onder normale omstandigheden geen
recht meer op zouden hebben. Hoewel deze leden begrip hebben voor deze maatregel,
vragen zij hoelang deze maatregel van kracht blijft. Zijn ook deze maatregelen vooralsnog
tot zes april van kracht?

De leden van de D66-fractie vragen op welke juridische grondslag het besluit is gebaseerd
om uitzettingen op te schorten? Welke gevolgen heeft dit voor de vreemdelingendetentie
die immers alleen kan worden opgelegd als er reëel uitzicht op uitzetting is binnen
een redelijke termijn is? Op welk moment is er, volgens u, niet langer sprake van
een redelijke termijn? Voorts vragen deze leden wat de exacte juridische status is
van de beperkte registratie, die blijkbaar bestaat uit het afnemen van vingerafdrukken,
het doorzoeken van systemen, fouilleren, het doorzoeken van bagage en het innemen
van documenten. Waarin verschilt dit van de praktijk van de laatste tijd gelet op
alle vertragingen bij de IND? Is deze beperkte registratie een registratie conform
de Procedurerichtlijn, of is er sprake van een soort voor-registratie? Wat is de juridische
status van de groep mensen met een beperkte registratie? Klopt het dat zij een rechtmatig
verblijf hebben? Welke gevolgen heeft deze beperkte registratie met betrekking tot
de Dublinverordening? Op grond van de Procedurerichtlijn hebben asielzoekers het recht
hun asielaanvraag zo spoedig mogelijk in te dienen. Hoe is geborgd dat dat onder de
huidige situatie nog steeds kan? De aan het woord zijnde leden lezen in de brief dat
indien niet binnen bepaalde termijnen volgens wettelijk voorschrift kan worden beslist
als gevolg van de coronacrisis, er sprake is van een situatie van overmacht, als bedoeld
in artikel 4:15 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Geldt dat, volgens u, ook voor mensen
die worden geconfronteerd met het verlopen van bijvoorbeeld een aanvraagdeadline voor
de verlening van een verblijfsvergunning, beroep- en bezwaartermijnen, termijnen in
het kader van een nareisprocedure en andere termijn-gebonden procedures? Zo nee, waarom
niet? De leden van de D66-fractie vragen u voorts naar de eerste inschatting van de
gevolgen van de coronacrisis voor de wacht- en doorlooptijden. Op welke wijze kunt
u de negatieve gevolgen zoveel mogelijk opvangen? Wat is in dit verband de stand van
zaken met betrekking tot de taskforce die voorstellen maakt over de wacht- en doorlooptijden?
Wat is uw inschatting wat de invloed zal zijn van de coronacrisis op het migratiepact
dat de Europese Commissie dit voorjaar wil presenteren?

De leden van de GroenLinks-fractie hebben kennisgenomen van uw besluit om sinds 15 maart
2020 de asielprocedures op te schorten. U heeft aangegeven dat, gelet op het contact-intensieve
karakter van de asielprocedure, voortzetting niet verantwoord zou zijn. Voornoemde
leden kunnen zich voorstellen dat dit besluit onder tijdsdruk tot stand is gekomen.
Zij vragen u daarom of sindsdien nauwkeuriger is bekeken of, en zo ja, hoe, asielprocedures
weer in gang kunnen worden gezet indien beschermingsmaatregelen worden getroffen.
Zo ja, wat is uit deze analyse gebleken? Zo nee, bent u bereid alsnog op korte termijn
dit te laten bekijken? De aan het woord zijnde leden vragen u een duiding te geven
welke aspecten van de asielprocedure precies zijn opgeschort en welke nog doorgang
vinden. Zo begrijpen deze leden dat in sommige procedures die reeds in gang waren
gezet, door de IND nog besluiten worden genomen. Kunt u een overzicht verschaffen
welke activiteiten nog wél door de IND worden uitgevoerd, en welke niet? De leden
van de GroenLinks-fractie vragen voorts of u inmiddels een mededeling kunt doen over
de te verwachten duur van de genomen maatregelen. Zij hopen dat u in uw beslissing
over eventuele voortzetting van de maatregelen wil meewegen dat asielzoekers zich
momenteel in een zeer beknellende positie bevinden, waarin de onzekerheid over de
mondiale ontwikkelingen rond het coronavirus en een gebrek aan bewegingsvrijheid worden
vermengd met de onzekerheid over het toekomstperspectief in Nederland. Voorts vragen
voornoemde leden hoe asielzoekers tot nu toe zijn geïnformeerd over de maatregelen
en de verwachting over de ontwikkelingen voor de korte termijn, en of hierbij bijzondere
aandacht is voor het passend informeren van kinderen. U schreef in de kabinetsbrief
van 15 maart 2020 dat vanwege de coronacrisis bij het niet halen van gebruikelijke
termijnen door de IND een beroep op overmacht in juridische zin zal worden gedaan.
De aan het woord zijnde leden hebben daar begrip voor. Evenwel vinden deze leden dat
hetzelfde hoort te gelden voor asielzoekers die vanwege de coronacrisis termijnen
overschrijden, bijvoorbeeld omdat er vanwege de coronacrisis onvoldoende contact met
de raadsheer of raadsvrouw kan zijn. Kunt u bevestigen dat ook termijnoverschrijdingen
door asielzoekers bij bijvoorbeeld de indiening van beroeps- of bezwaarschriften,
aanvragen of het aanleveren van informatie door de vingers zullen worden gezien? Zo
nee, waarom niet?

De leden van de SP-fractie onderschrijven de noodzaak om verdere besmettingen te voorkomen,
maar maken zich daarnaast zorgen over de opgelopen wachttijden in de asielketen. De
richtlijnen van het RIVM zijn inmiddels alweer aangescherpt ten opzichte van de brief
van 20 maart 2020. Kunt u aangeven wat dit betekent voor de richtlijnen binnen de
asielketen, wat is de laatste stand van zaken? Lukt het om binnen de AZC te voldoen
aan alle richtlijnen, om te beginnen het voorschrift om 1,5 meter afstand te houden?
Zo nee, wat wordt daartegen ondernomen? U geeft in antwoord op schriftelijke vragen
van de SP-fractie van 18 maart 2020 (2020D10941) aan dat besloten is de asielprocedure stil te leggen vanwege de vele contactmomenten,
maar gaat niet in op de suggestie om alternatieven te onderzoeken. Heeft u dit alsnog
gedaan? Wat zijn de geschatte gevolgen voor de wachttijden en de dwangsommen als u
geen methode vindt om besmettingsvrij en fatsoenlijk asielaanvragen in behandeling
te nemen? Is het mogelijk de uitbetaling van dwangsommen stil te leggen vanwege de
coronacrisis? In hoeverre ziet u mogelijkheden de asielaanvragen alsnog in behandeling
te nemen, zonder het risico op besmettingen te vergroten? Bent u bereid de schriftelijke
asielaanvragen in behandeling te nemen zoals Duitsland dat doet, dan wel te onderzoeken
of interviews digitaal afgenomen kunnen worden? De leden van de SP-fractie vragen
voorts op welke wijze vreemdelingen op de hoogte worden gebracht van de richtlijnen
van het RIVM en hoe wordt erop toegezien dat deze worden nageleefd. Welk risico lopen
vreemdelingen, medewerkers en advocaten? Klopt het dat het medewerkers en advocaten
niet is toegestaan beschermingsmiddelen te dragen teneinde onrust te voorkomen? Welke
maatregelen neemt u om de veiligheid te garanderen en verdere verspreiding van het
virus te voorkomen? Wat is uw reactie op de oproep van de Hoge Commissaris van de
Mensenrechten van de Raad van Europa om gedurende de coronacrisis de vreemdelingendetentie
op te heffen?

De leden van de PvdA-fractie vragen of er onder medewerkers werkzaam in de migratieketen
of onder asielzoekers voor zover bekend sprake is van besmetting met het coronavirus.
Zo ja, wat is de aard en omvang van die besmetting? Wordt er in de migratieketen,
mede gezien de soms onduidelijk herkomst van asielzoekers, specifiek op corona getest?

Voornoemde leden zouden graag inzicht krijgen in de huidige toestroom van asielzoekers.
Hoeveel asielzoekers komen er, ondanks de binnen de EU veelal gesloten grenzen, toch
nog naar Nederland? Hoe is de opvang van asielzoekers die sinds u besloten heeft dat
de reguliere opvang niet voor nieuwe asielzoekers open staat, wel geregeld? Krijgen
alle asielzoekers die zich melden voor asiel daadwerkelijk opvang en waar bestaat
die uit? De aan het woord zijnde leden begrijpen dat indien niet binnen bij wettelijk
voorgeschreven bepaalde termijnen over een asielaanvraag kan worden beslist, er onder
de huidige omstandigheden sprake kan zijn van een situatie van overmacht. Als dat
geldt voor de IND die deze beslissingen moet nemen, geldt de overmachtssituatie dan
ook ten aanzien van de wettelijke termijnen waaraan asielzoekers en vluchtelingen
gehouden zijn? Deze leden menen dat dit billijk zou zijn in deze tijd waarin de dienstverlening
aan deze groep wellicht beperkt is en de normale termijn voor asielzoekers moeilijk
haalbaar is. Daarbij zouden voornoemde leden met name om coulance willen vragen ten
aanzien van aanvragen voor gezinshereniging die niet op tijd kunnen worden ingediend
of de andere termijnen die gelden gedurende de nareisprocedure. Vluchtelingenwerk
wijst er op dat er gezinsleden zijn die nu niet tijdig hun machtiging tot voorlopig
verblijf hebben kunnen ophalen of niet tijdig ermee kunnen reizen. Vluchtelingenwerk
vraagt vanwege de overmachtssituatie om de termijnen in de nareisprocedure soepeler
te hanteren en dit ook duidelijk te communiceren zodat niet in iedere individuele
zaak apart om uitstel gevraagd moet worden. Dit speelt ook bij andere termijn gebonden
procedures zoals de aanvraag voor verlenging van verblijfsvergunningen of bijvoorbeeld
de aanvraag van een verblijfsvergunning voor een pasgeboren kind. Kunt u hierop ingaan?
De aan het woord zijnde leden hebben begrip voor het feit dat u maatregelen treft
aangezien het asielproces inderdaad veel contactmomenten en reisbewegingen met zich
meebrengt. Zij spreken daarbij de wens uit dat u deze tijd, die naar verwachting een
lagere instroom asielzoekers zal laten zien, gebruikt om de grote achterstanden in
de behandeling van lopende dossiers in te halen. Kunt u dit toezeggen? Zo nee, waarom
niet?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen wie er nu daadwerkelijk bij de Nederlandse
grens geen toegang meer krijgt als gevolg van de coronamaatregelen. Klopt het dat
dit in de praktijk eigenlijk alleen voor asielzoekers geldt? Deze leden vragen of
het klopt dat ook de registratie en opvang van asielzoekers met een onderbouwde opvolgende
asielaanvraag nu geweigerd wordt. Zo ja, wat is de juridische grondslag hiervoor?
Zijn er overigens geen praktische maatregelen te nemen om de contactmomenten in het
asielproces doorgang te laten vinden, zoals plexiglazen scheidingwanden bijvoorbeeld,
zoals die nu ook in supermarkten gebruikt worden? Hoe zit het met nareizende gezinsherenigers?
Wat verandert er in de situatie voor deze gevallen?

Bent u bereid om niet alleen voor de overheid de termijnen in de asielketen te versoepelen,
maar juist ook voor de statushouders die nu bijvoorbeeld het risico lopen gezinshereniging
mis te lopen? Bent u het met voornoemde leden eens dat ambassades, met name als de
visa al afgegeven kunnen worden, gezinsleden van vluchtelingen ondersteuning zouden
kunnen blijven bieden zodat zij nog naar Nederland kunnen reizen? De aan het woord
zijnde leden vinden dit belangrijk omdat het juist in deze gevallen kan gaan om gezinsleden
die zich vaak in moeilijke en onveilige situaties bevinden. Ziet u dit belang ook?

Voornoemde leden roepen u op om er nu opnieuw bij de Bahreinse autoriteiten op aan
te dringen de veroordeelde Bahreinse vluchteling die vanuit Nederland is teruggestuurd
vrij te laten uit humanitaire overwegingen. Kunt u aangeven wat de stand van zaken
is rond het inspectierapport over deze zaak?

Opschorten en intrekken van vergunningen

De leden van de GroenLinks-fractie merken op dat het onder de huidige omstandigheden
nagenoeg onmogelijk is om internationaal te reizen. Zij constateren dat het daarmee
noodzakelijk is om mensen die momenteel in Nederland verblijven op basis van een tijdelijk
verblijfsrecht dat dezer dagen zou aflopen onder normale omstandigheden, van een verlenging
van deze juridische basis te voorzien. Bent u voornemens alle bestaande verblijfstitels
te verlengen tot het moment dat internationaal reizen redelijkerwijs weer mogelijk
is? Zo nee, waarom niet? In het bijzonder vragen voornoemde leden of voor mensen met
een tijdelijke verblijfsvergunning welke afhankelijk is van het economische verdienvermogen
van de houder, zoals bijvoorbeeld de tijdelijke vergunning onder beperking «arbeid
als zelfstandige» (artikel 3.4 lid 1, onder c, Vreemdelingenbesluit), een uitzondering
wordt gemaakt vanwege de huidige coronacrisis. Zo nee, waarom niet? Bent u bereid
de mogelijkheid en wenselijkheid te onderzoeken van het verstrekken van tijdelijke
verblijfsvergunningen aan alle personen die momenteel in de asielprocedure zitten,
geldig tot het moment dat aanvragen weer in behandeling genomen kunnen worden, zoals
door Portugal reeds is besloten (https://joop.bnnvara.nl/nieuws/portugal-schiet-asielzoekers-te-hulp)? Zo nee, waarom niet?

Vreemdelingendetentie

De leden van de VVD-fractie vragen wat er gebeurt met uitgeprocedeerde asielzoekers
waarvan zicht op uitzetting bestond en die om die reden in detentie zitten. Kunt u
deze detentie verlengen? Hoe voorkomt u dat uitgeprocedeerde asielzoekers uit het
zicht van de overheid raken? Bent u bereid vanuit uw stelselverantwoordelijkheid aan
gemeenten te vragen hoe het momenteel staat met het aantal illegaal verblijvenden
in de bed-, bad-, broodvoorzieningen en hun bewegingsvrijheid? In welke mate wordt
in deze crisissituatie vanuit de reguliere daklozenopvang capaciteit ingezet voor
ongedocumenteerden? Kunt u vanuit uw stelselverantwoordelijkheid in overleg met gemeenten
treden om ervoor te zorgen dat opvang van illegaal verblijvende personen niet bijdraagt
aan een hoger lokaal besmettingsrisico? Bijvoorbeeld door grootschalige opvang van
illegalen zoals recent voor Amsterdam-Zuid is besloten, gepaard te laten gaan met
een gebiedsverbod/gebod, zodat het risico voor bewoners niet wordt vergroot? Kunt
u bovendien bij gemeenten met een illegalenopvang nagaan of zorghulpverleners zoals
het Leger des Heils niet worden ingezet in de illegalenopvang bij mensen die over
het algemeen zelfredzaam zijn, zodat hun inzet benut kan worden waar die echt nodig
is, zoals bij mensen die niet zelf redzaam zijn?

De leden van de PVV-fractie vragen of het klopt dat uitgeprocedeerde vreemdelingen,
die op dit moment niet gedwongen kunnen worden uitgezet, niet meer in vreemdelingendetentie
worden geplaatst maar gewoon vrij worden gelaten of op kosten van de belastingbetaler
in dure azc’s of in bed-, bad-, en broodlocaties worden opgevangen. Zo ja, hoeveel
uitgeprocedeerden zijn er naar azc’s en de bed-, bad-, en broodlocaties gestuurd en
hoeveel daarvan hebben de benen genomen? Per wanneer bent u van plan de gedwongen
uitzettingen te hervatten?

De leden van de D66-fractie vragen of u kunt aangeven welke maatregelen worden geadviseerd
door het RIVM met betrekking tot vreemdelingendetentie. Kunt u uiteenzetten welke
beperkende maatregelen op basis van deze adviezen er zijn genomen, welke activiteiten
nog wel mogelijk zijn en in welke mate contact, al dan niet telefonisch, met de buitenwereld
daadwerkelijk mogelijk is voor gedetineerden?

De leden van de GroenLinks-fractie maken zich zorgen over de mensen die momenteel
in vreemdelingendetentie zitten. Asielzoekers kunnen in vreemdelingendetentie worden
geplaatst als uitzicht bestaat op uitzetting. Het is nadrukkelijk geen strafrechtelijke
vorm van detentie. Nu uitzettingen de facto onmogelijk zijn vanwege de coronacrisis,
nemen deze leden aan dat alle personen waarvoor uitzicht op uitzetting was aangenomen,
inmiddels in vrijheid zijn gesteld. Mediaberichten lijken hier ook op te duiden, maar
graag krijgen deze leden een bevestiging (https://nos.nl/artikel/2328839-vreemdelingen-vrijgelaten-uit-detentie-v…). In deze mediaberichten wordt echter ook gemeld dat momenteel nog 330 personen in
vreemdelingendetentie zitten. Kunt u motiveren op welke juridische basis deze mensen
worden vastgehouden, nu zicht op uitzetting op de korte termijn ontbreekt? De aan
het woord zijnde leden vragen u een appreciatie te geven van de oproep van de Hoge
Commissaris voor de Mensenrechten van de Raad van Europa om mensen die nu vastzitten
in vreemdelingendetentie vrij te laten gedurende de coronacrisis (https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/commissioner-calls-for-releas…).

De leden van de PvdA-fractie begrijpen dat ondanks dat er op dit moment geen zicht
op uitzetting is, vreemdelingen toch in vreemdelingendetentie blijven. Waaruit bestaat
nog de juridische titel om vreemdelingendetentie te handhaven? Daarnaast vragen de
aan het woord zijnde leden of om praktische redenen niet voor andere oplossingen dan
detentie kan worden gekozen. Het blijkt immers dat er sprake is van onderbezetting
van personeel voor de vreemdelingendetentie, gedetineerden geen bezoek meer mogen
ontvangen en dagprogramma’s worden aangepast. Daar waar de Dienst Justitiële Inrichtingen
(DJI) voor strafrechtelijk gedetineerden maatregelen heeft genomen die inhouden dat
een aantal van die gedetineerden tijdelijk vrij komen, wordt hier voor de nota bene
op bestuursrechtelijke titel gedetineerde vreemdelingen niet voor gekozen. Acht u
het mogelijk dat de vreemdelingen die een verblijfsadres hebben tijdelijk in vrijheid
worden gesteld en wellicht op een andere wijze in beeld kunnen blijven? Zo ja, om
hoeveel gedetineerden zou het kunnen gaan? Zo nee, waarom niet?

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie maken zich zorgen over enkele honderden
mensen die zich op dit moment in vreemdelingendetentie bevinden. Op basis van welke
juridische gronden worden deze mensen momenteel in vreemdelingendetentie gehouden,
nu mensen niet uitgezet kunnen worden? Kunt u reageren op de oproep van de Hoge Commissaris
voor de Mensenrechten van de Raad van Europa om gedurende de coronacrisis de vreemdelingendetentie
op te heffen? Bovendien kunnen in vreemdelingendetentie over het algemeen de adviezen
van het RIVM rondom corona praktisch niet opgevolgd worden. Bent u bereid voor deze
mensen alternatieve opvang te regelen?

Grensdetentie Schiphol

De leden van de D66-fractie hebben vernomen dat advocaten die hun cliënt willen bezoeken
in het aanmeldcentrum Schiphol zou worden verboden mondkapjes te dragen tijdens contact
met hun cliënt. Kunt u aangeven of dat bericht klopt en zo ja, waarom dat zo is? Bent
u bereid dat beleid te wijzigen en daarbij ook te kijken naar andere beschermingsmaatregelen,
zoals handschoenen? Kunt u ook ingaan op de vraag of het klopt dat mensen die zich
op Schiphol melden niet worden getest op corona? Indien dit allemaal juist is, kunt
u dan aangeven hoe dit ogenschijnlijke gebrek aan voorzorgmaatregelen zich verhoudt
tot de vergaande afschermingsmaatregelen bij COA-locaties en het gegeven dat de IND
de meeste contactmomenten heeft opgeschort? Kunt u aangeven welke gezondheidsmaatregelen
zijn getroffen op het aanmeldcentrum Schiphol en op basis van welk advies? Bent u
bereid dat advies met de Kamer te delen? Welke gevolgen heeft het eventuele gebrek
aan testen voor mensen die op enig moment van het aanmeldcentrum worden overgebracht
naar een opvanglocatie van het COA? Welke besmettingsrisico’s zijn hieraan verbonden?
Welke gevolgen hebben de maatregelen voor de duur van de grensdetentie?

De leden van de GroenLinks-fractie merken op dat u in de brief van 20 maart 2020 beschrijft
dat mensen die aan de grens of op Schiphol aankomen en asiel aanvragen vanaf nu langer
in grensdetentie worden geplaatst om incubatie van het coronavirus uit te kunnen sluiten.
De IND blijft echter wel beslissingen nemen in grensprocedures, in tegenstelling tot
in asielprocedures. Kunt u dit verschil toelichten? Is het mogelijk grensprocedures
goed uit te voeren binnen de kaders van de richtlijnen van het RIVM? Zo ja, waarom
kan dit dan niet bij andere procedures? Kunt u toelichten op welke wijze de toegang
tot rechtshulp in de grensdetentie nu geborgd is? Hoe wordt de gedetineerde in staat
gesteld om zijn of haar verzoek met bewijs te onderbouwen, gelet op het feit dat de
telefoon wordt afgenomen? Kunt u toelichten wat er gebeurt met een persoon zodra de
IND een positieve, dan wel een negatieve beslissing neemt? Hoeveel mensen hebben zich
sinds de aanvang van de maatregelen aan de grens of op Schiphol gemeld met een asielverzoek?

De leden van de SP-fractie vragen of u heeft kennisgenomen van het interview met asieladvocaat
Flip Schüller (Radio1, 27 maart, 07:10). Hij luidt de noodklok over de situatie op
Schiphol waar asielzoekers en uitgeprocedeerden in grensdetentie en vreemdelingenbewaring
worden gehouden. In hoeverre worden de coronavoorschriften op deze locatie gehandhaafd?
Neemt u maatregelen naar aanleiding van zijn bevindingen? In hoeverre worden zij gehandhaafd
in het vreemdelingendetentiecentrum in Rotterdam?

Ten aanzien van de grensdetentie op Schiphol zouden de leden van de ChristenUnie-fractie
willen weten waarom asielzoekers hun mobiele telefoon eigenlijk moeten inleveren tijdens
de incubatieperiode. Wat is de reden van de verkorting van de voorbereidingstijd van
zes tot drie dagen? Is een goede voorbereiding, voldoende rechtsbijstand en de mogelijkheid
tot het verzamelen van bewijs nog gegarandeerd?

Dublinoverdrachten

De leden van de PVV-fractie vragen wat er gebeurt met de vreemdelingen die op grond
van de Dublinverordening in een ander Europees land asiel hadden moeten aanvragen/of
hebben aangevraagd maar waarvan de overdracht naar een andere EU-lidstaat op dit moment
is opgeschort. Worden zij vastgezet tot het moment dat de overdracht naar een andere
EU-lidstaat kan worden geëffectueerd? Zo nee, hoeveel Dublinclaimenten heeft u inmiddels
vrijgelaten en waar zijn zij nu?

De leden van de D66-fractie krijgen de indruk dat veel EU-lidstaten met betrekking
tot de uitvoering van de Dublinverordening individueel het besluit hebben genomen
de feitelijke overdrachten van asielzoekers tijdelijk op te schorten, zo ook Nederland.
Voornoemde leden vinden het opvallend dat EU-lidstaten individuele besluiten nemen
over een Europese verordening die invloed heeft op andere EU-lidstaten. Waarom worden
er over maatregelen met betrekking tot Europese verordeningen op het terrein van asiel
en migratie geen gezamenlijke besluiten genomen? Kunt u de aan het woord zijnde leden
een inspanningsverplichting toezeggen in de toekomst zoveel mogelijk gezamenlijk besluiten
te nemen als het gaat om Europese verordeningen waar alle EU-lidstaten zich aan hebben
gecommitteerd, om zo de uitvoering van dit beleid zo effectief mogelijk te laten zijn?

De leden van de GroenLinks-fractie merken op dat u in uw brief van 20 maart 2020 aankondigt
dat Nederland in ieder geval tot zes april geen Dublinoverdrachten zal doen. Deze
leden zijn benieuwd wat er tot het hervatten van de Dublinoverdrachten gebeurt met
personen bij wie Nederland een Dublinclaim heeft geregistreerd. Worden zij in de opvang,
de noodopvang in Groningen, Vreemdelingendetentie of op straat geplaatst? Kunt u uw
keuze daarvoor motiveren?

De Griekse eilanden

De leden van de PVV-fractie vragen of u kunt garanderen dat er geen minderjarige vreemdelingen
worden overgenomen van Griekenland of van andere landen. Zo nee, waarom niet?

De leden van de CDA-fractie vragen u of u iets kunt zeggen over de effecten van uw
beleid en uw inzet ten aanzien van de zorgelijke omstandigheden in de kampen in Griekenland.
Worden er bijvoorbeeld al personen in de kampen overgeheveld naar het Griekse vasteland?

De leden van de D66-fractie maken zich zorgen over de overvolle vluchtelingenkampen
op de Griekse eilanden, gelet op het feit dat op dit moment, maar zeker bij een coronauitbraak,
de bewoners van deze kampen zichzelf niet goed kunnen beschermen. Er is immers nauwelijks
voldoende water en zeep voor de meest basale hygiëne. Deze leden zijn van mening dat
mensen zo snel mogelijk moeten worden overgebracht naar, bijvoorbeeld, leegstaande
hotels en andere fatsoenlijke huisvestiging in Griekenland waar de coronamaatregelen
beter kunnen worden nageleefd. De Tweede Kamer heeft een motie (2020D09697) aangenomen om Griekenland aan te sporen mensen over te brengen naar het Griekse
vasteland. Wat is er tot nu toe concreet door u gedaan om deze motie uit te voeren?
Heeft u de Grieken hierop aangesproken en wat was de Griekse reactie? Zijn de Griekse
autoriteiten al bezig om mensen uit de kampen over te plaatsen? Wat doet u om de Griekse
autoriteiten te helpen? Is er ondertussen al een Europees noodplan opgesteld voor
vluchtelingenkampen in verband met het coronavirus? Zo ja, wie heeft hierin de leiding?
Zo nee, bent u bereid in Europees verband aan te dringen op een noodplan?

De leden van de GroenLinks-fractie maken zich grote zorgen over de gevolgen van een
eventuele corona-uitbraak op de Griekse eilanden. Het is van het grootst mogelijke
belang dat de overbevolkte vluchtelingenkampen op de eilanden minstens van adequate
beschermingsmaatregelen worden voorzien, maar bij voorkeur dat de mensen op deze eilanden
naar het vaste land worden overgebracht. Voornoemde leden herhalen graag de oproep
aan u om samen met andere Europese lidstaten en Griekenland te komen tot een humanitaire
oplossing. De aan het woord zijnde leden maken zich ernstige zorgen over de potentiele
humanitaire ramp die zich kan voltrekken bij een corona-uitbraak op de dichtbevolkte
Griekse eilanden. Heeft u kennisgenomen van de noodkreet van ruim 5.000 Europese artsen
en hun oproep in ieder geval kamp Moria op Lesbos zo snel mogelijk te evacueren, en
van de oproep van zeven hulporganisaties van vergelijkbare strekking (https://www.vluchtelingenwerk.nl/nieuws/oproep-aan-minister-president-r…)? Ook vragen voornoemde leden of u kennis heeft genomen van de brief die, op initiatief
van Nederlandse Europarlementariër Tineke Strik, namens de LIBE-commissie van het
Europees parlement (EP) aan de Europese Commissie is gestuurd, met een oproep acuut
te werken aan hervestiging van kinderen uit Griekenland (https://groenlinks.nl/sites/groenlinks.nl/files/downloads/newsarticle/D…), en hoe zij bereid is deze brede oproep van het EP te ondersteunen in woord en daad?
Dat na jaren nog steeds niet is ingegrepen om een einde te maken aan de mensonterende
positie van migranten op de Griekse eilanden is wat hen betreft een collectief falen
van de EU, en in het licht van de corona-crisis bovendien levensgevaarlijk. De leden
van de GroenLinks-fractie wijzen ook op het specifieke Nederlandse falen in het tonen
van internationale solidariteit, door reeds voor de coronacrisis te weigeren op substantiële
wijze deel uit te maken van een Europese oplossing. Zelfs nationale initiatieven van
lokale gemeenschappen om een bescheiden bijdrage te leveren, heeft u geblokkeerd.
Deze leden verwijzen naar het aanbod van tientallen gemeenten om alleenstaande minderjarigen
uit Griekenland op te nemen. Door niet op dit aanbod in te gaan, heeft u bijgedragen
aan het voortbestaan van de verschrikkelijke situatie op de Griekse eilanden. In dit
licht vragen de aan het woord zijnde leden of u bereid bent tot inkeer te komen, en
alsnog gehoor te geven en als Nederland een deel van de verantwoordelijkheid op te
nemen voor dit Europese vraagstuk. Indien uw antwoord negatief luidt, vragen zij hoe
u de (mede)verantwoordelijkheid voor een mogelijke humanitaire ramp op de eilanden
dan beziet.

De leden van de GroenLinks-fractie vragen voorts of het klopt dat er inmiddels drie
corona-besmettingen zijn geconstateerd op Lesbos onder eilandbewoners. Zij vragen
welke maatregelen zijn genomen door Griekenland en/of de Europese Unie om een uitbraak
van corona op de Griekse eilanden te voorkomen en te testen op aanwezigheid van het
virus onder de migrantenpopulatie. Wordt met spoed gewerkt aan adequaat sanitair en
hygiënische producten zoals zeep? Heeft de Griekse regering om assistentie verzocht?
Zo ja, in welke vorm, en welke bijdrage kan Nederland hieraan leveren? Is Nederland
bereid om via non- Official Development Assistance (ODA) middelen op de begroting
van Buitenlandse zaken bij te dragen aan het met spoed leveren van sanitair en hygiëne-producten?
Is Nederland bereid aan te dringen op de inzet van Europese Civiele Bescherming en
Humanitaire Hulp (ECHO)-hulpmiddelen via de EU? Zo nee, waarom niet? Welk deel van
de op 3 maart 2020 toegezegde € 350 miljoen van de EU die direct aan Griekenland ter
beschikking zou komen voor het verbeteren van de opvang is inmiddels uitgegeven? Wordt
dit gespendeerd om de kampen op de Griekse eilanden van goed sanitair en goede hygiëne
te voorzien? Zo nee, waarom niet?

De aan het woord zijnde leden vragen u toe te lichten wat de stand van zaken is rond
het herplaatsen van alleenstaande minderjarige vluchtelingen op verzoek van Griekenland,
waar enkele Europese landen aan zouden meewerken. Wordt deze inspanning doorgezet,
ondanks de uitbraak van het coronavirus, of hebben landen hun aanbod om minderjarigen
te hervestigen ingetrokken? Indien dit het geval is, zijn deze landen dan voornemens
op een later moment alsnog tot hervestiging over te gaan, en zo ja, is Nederland dan
bereid hier alsnog deel aan te nemen? Voornoemde leden vragen of de maatregel asielzoekers
op de Griekse eilanden een vertrekpremie te bieden, inmiddels effect heeft. Hoeveel
mensen hebben van deze regeling inmiddels gebruik gemaakt?

De leden van de SP-fractie merken op dat de situatie op de Griekse eilanden al dramatisch
was, maar dat als gevolg van corona een catastrofe dreigt. Tienduizenden mensen, waaronder
kinderen, zitten op elkaar gepakt. Mensen moeten uren in de rij staan voor een maaltijd.
Stromend water en toiletten zijn er nauwelijks,hygiëne en sociale distantie zijn feitelijk
onmogelijk. Deelt u de mening dat een corona-uitbraak op de eilanden tot een grote
ramp zal leiden? EU-lidstaten dienen gezamenlijk in te grijpen om het onheil af te
wenden. Om een ramp te voorkomen dienen vluchtelingen in veiligheid gebracht te worden.
Dit kan door mensen naar het vasteland te brengen, in lijn met een aangenomen motie.
Bent u bereid alles op alles te zetten om dit te realiseren? Voornoemde leden vragen
een reactie op de oproep van Europese artsen onder de naam #SOSMoria, de brief van
Amnesty International, Artsen zonder Grenzen, Defence for Children, PAX, Stichting
Vluchteling, Terre des Hommes, Save the Children en VluchtelingenWerk de mensen in
de kampen op de Griekse eilanden zo snel mogelijk in veiligheid te brengen: «Het is
volledig onverantwoord om vluchtelingen met hun kinderen in deze omstandigheden vast
te houden. Er moet onmiddellijk begonnen worden met de evacuatie van mensen van de
eilanden en het regelen van veilige, hygiënische en humane opvang van deze mensen.
De gevolgen zijn anders niet te overzien.»1

De leden van de PvdA-fractie hebben reeds eerder dringend uw aandacht gevraagd voor
de onhoudbare situatie in de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. In dit verband
vragen zij of u de woorden van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
kent zoals zij die zaterdagavond 28 maart 2020 in het tv programma Op1 uitte? (https://twitter.com/D66/status/1244195130925604864?ref_src=twsrc%5Egoog…) Daarin stelde zij, naar de mening van de aan het woord zijnde leden terecht dat
1,5 meter afstand houden en vaak je handen wassen in een vluchtelingenkamp niet kan.
Voorts stelde de Minister voor BHOS, ook terecht, «dat in de coronacrisis we ook deze
kwetsbare groep moeten helpen. Dat doe je vanuit moraliteit, maar ook vanuit Nederlands
belang». Daarbij duidde zij op vluchtelingen in Afrika. Deelt u de mening van de Minister
voor BHOS ten aanzien van de situatie in de Afrikaanse kampen? Zo nee, waarom niet
en spreekt de regering dan niet meer met een mond? Deelt u de mening van de aan het
woord zijnde leden dat de overwegingen van de Minister voor BHOS eveneens van toepassing
zijn op de Griekse vluchtelingenkampen? Zo ja, welke gevolgen verbindt u hieraan?
Zo nee, waarom niet en kunt u dan puntsgewijs aangeven waarom a) social distancing
in de Griekse kampen beter mogelijk zou zijn dan in de Afrikaanse kampen, b) waarom
je vanuit moraliteit de vluchtelingen in de Griekse kampen niet beter dan nu het geval
is zou moeten helpen, en c) waarom het niet ook in het Nederlandse en Europees belang
zou zijn om die vluchtelingen te helpen? Die situatie in de Griekse vluchtelingenkampen
was al onhoudbaar toen er nog geen sprake van dreiging met corona was. Echter, is
die situatie nu helaas wel sprake is van een coronadreiging, niet nog onhoudbaarder
geworden? Zo ja, welke concrete actie verbindt u hieraan? Zo nee, waarom niet? Deelt
u de mening dat ten minste gezinnen met kinderen en zeker alleenstaande kinderen onmiddellijk
in veiligheid moeten worden gebracht? Zo ja, welke concrete bijdrage gaat Nederland
daaraan leveren? Zo nee, waarom niet? Deelt u de mening dat nu er in Nederland welwillende
gemeenten zijn die aangeven alleenstaande kinderen te willen opnemen en voogdijinstelling
Nidos heeft laten weten dat zij klaar staat als Nederland 500 kinderen overneemt,
dat er geen valide reden meer is om geen kinderen op te nemen? Zelfs als dat geen
structurele oplossing voor dit schrijnende probleem is, kunnen er immers wel kinderen
die in acuut gevaar zijn of kunnen komen, door geholpen of gered worden. Zo ja, wat
gaat u doen om er voor te zorgen dat, nadat andere EU-lidstaten dat reeds hebben toegezegd,
ook Nederland dergelijke kinderen gaat opnemen? Zo nee, waarom deelt u die mening
niet?

De leden van de ChristenUnie-fractie willen weten wat er gebeurd is naar aanleiding
van de motie om 2500 kwetsbare kinderen van de Griekse eilanden naar het vaste land
over te brengen. Klopt het dat er momenteel slechts 1 kraan op 1300 mensen beschikbaar
is in de kampen op de Griekse eilanden? Hoeveel geld heeft de Griekse regering van
de EU gekregen specifiek voor deze hotspots? Is dit volgens u voldoende om acceptabele
opvang te realiseren? Deelt u de mening dat de situatie op de Griekse eilanden een
gezamenlijke Europese verantwoordelijkheid is, aangezien deze rechtstreeks voortvloeit
uit de EU-Turkijeverklaring? Welke plannen zijn er gemaakt mocht het coronavirus ook
deze kampen bereiken? Deelt u de mening dat het beter is om vóórdat er een coronageval
is in de kampen mensen te evacueren en verspreiden? Deelt u voorts de mening dat het
steeds urgenter wordt om in elk geval met een coalitie van bereidwillige landen asielzoekers
uit Griekenland te herplaatsen? Waarom sluit u zich niet aan bij de coalities die
al gevormd zijn om deze structureel te maken? Wat bent u van plan nu te doen?

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie maken zich grote zorgen over de situatie
op de Griekse eilanden. Bovenop de humanitaire ramp die zich daar voltrekt, komt nu
het risico van de ongehinderde verspreiding van het coronavirus. De asielzoekers op
de Griekse eilanden moeten zo snel mogelijk op een humane, veilige en hygiënische
manier opgevangen worden. Is Nederland bereid zich aan te sluiten bij de oproep van
talloze organisaties en bezorgde burgers om evacuatie, relocatie en medische zorg
mogelijk te maken? Zo nee, waarom niet? Voornoemde leden hebben enkele weken geleden
de oproep gesteund om 2500 kwetsbare alleenstaande kinderen uit de Griekse kampen
weg te halen en te verdelen over de EU-lidstaten. Helaas is aan die oproep nog altijd
geen gehoor gegeven. Daarom roepen de aan het woord zijnde leden hierbij u alsnog
met klem op in ieder geval de alleenstaande kinderen opvang te bieden. Kunt u aangeven
of u hiertoe bereid bent en zo nee, waarom niet?

De Vietnamese kinderen

De leden van de SP-fractie constateren met grote zorg dat bijna alle Vietnamese kinderen
uit de beschermde opvang met onbekende bestemming verdwijnen. Het onderzoek van het
Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) bevestigt de signalen dat deze
kinderen zeer waarschijnlijk slachtoffer worden van mensenhandel of mensensmokkel.
Kunt u reageren op de brief van Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld
tegen Kinderen.Herman Bolhaar, die het onbegrijpelijk vindt dat nieuwe maatregelen
uitblijven aangezien de Nederlandse staat mede verantwoordelijk is voor deze kinderen?

Consulaire dienstverlening en visa

De leden van de D66-fractie vragen of het klopt dat ambassades tijdelijk zijn gestopt
met alle dienstverlening voor bijvoorbeeld nareizigers of voor het verstrekken van
een machtiging tot voorlopig verblijf. Zo ja, deelt u de mening dat dit voor de mensen
tot grote onzekerheden kan leiden? Welke opties kunnen er verkend worden om deze mensen
toch op een bepaalde manier van dienst te zijn? Hoe wordt omgegaan met het aflopen
van visa van mensen die zich nu in Nederland bevinden en moeilijk terug kunnen naar
hun herkomstland, bijvoorbeeld vanwege gesloten grenzen of vanwege de slechte gezondheidssituatie
aldaar?

Vrijwilligerswerk

De leden van de D66-fractie vragen of u heeft kennisgenomen van het bericht «Arts
Feisal Abou uit Syrië: «Ik wil de pijn van coronapatiënten verlichten'» en het bericht
«Asiel bestrijden corona in ter Apel: Mensen steken duimpjes omhoog»? Kunt u deze
berichten bevestigen? Welke mogelijkheden ziet u nog meer voor asielzoekers in de
opvang van het COA die zich nuttig willen inzetten tijdens de coronacrisis?

II. Reactie van de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid