Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Paternotte en Gijs van Dijk over het bericht 'Consumentenorganisaties: hef 25 cent per vliegticket voor garantiefonds'

Antwoord van Minister Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen
10 maart 2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 1057.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Consumentenorganisaties: hef 25 cent per vliegticket
voor garantiefonds»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Welke wettelijke garanties hebben Nederlandse consumenten als zij op vakantie gaan
en als zij een vliegticket boeken?

Antwoord 2

Een reisaanbieder is op basis van Europese regelgeving wettelijk verplicht om maatregelen
te treffen voor het geval van een faillissement of dreigend faillissement bij pakketreizen
of gekoppelde reisarrangementen. De maatregelen moeten verzekeren dat, wanneer de
aanbieder om financiële redenen zijn verplichtingen niet kan nakomen, een andere partij
zijn verplichtingen overneemt of de reissom wordt terugbetaald. Indien de pakketreisovereenkomst
personenvervoer omvat, moet ook repatriëring van de reiziger naar Nederland geregeld
zijn. Als consumenten een los vliegticket boeken dan geldt deze wettelijk verplichte
bescherming niet.

Vraag 3

Kunt u aangeven welke, op Schiphol vliegende, maatschappijen de afgelopen twee jaar
failleerden?

Antwoord 3

Ja, dat waren WOW Air, Adria Airways, Jet Airways en FlyBe.

Vraag 4

Klopt het dat de consument een wettelijke garantie heeft bij het kopen van een vakantiereis
van 700 euro, maar geen enkele garantie heeft bij het kopen van een los vliegticket
van 700 euro? Kunt u toelichten waarom er geen wettelijke garanties zijn voor consumenten
bij losse ticketkoop?

Antwoord 4

Zoals aangegeven in antwoord op vraag 2 gelden er wettelijke garanties in het geval
van een faillissement of dreigend faillissement bij pakketreizen of gekoppelde reisarrangementen.
Uit deze Europese regelgeving2 volgt dat er geen wettelijke garantie voor losse vliegtickets geldt. Het gaat om
een andere situatie dan bij pakketreizen en gekoppelde reisarrangementen waarbij consumenten
een door de reisorganisatie samengesteld pakket of gekoppeld reisarrangement kopen
en geen of beperkte keuzemogelijkheden hebben ten aanzien van de luchtvaartmaatschappij
die de vluchten uitvoert. In vraag 6 ga ik in op de andere mogelijkheden die consumenten
hebben om zich bij de aankoop van vliegtickets te laten beschermen tegen een mogelijk
faillissement.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de rechten van consumenten goed beschermd moeten worden, ook
als het om vliegreizen gaat?

Antwoord 5

Ja.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het wenselijk is dat kopers van vliegtickets van maatschappijen
of reisorganisaties die tijdens de reis, of vlak voor de vlucht failliet gaan, aanspraak
kunnen maken op een vervangende vlucht of vakantie, of in ieder geval hun geld terugkrijgen?

Antwoord 6

Consumenten lopen bij elke betaling vooraf het risico dat de verkoper failliet gaat
voordat de overeengekomen prestatie geleverd kan worden. Dat risico bestaat niet alleen
in de reissector. Net als in veel andere sectoren kunnen consumenten ervoor kiezen
om zich hiertegen te beschermen. Hierbij kan gedacht worden aan bescherming door de
aankoop via een creditcard te doen, een aanvullende verzekering af te sluiten of gebruik
te maken van zogenaamde rescue fares (vluchten met een gereduceerd tarief) die andere
luchtvaartmaatschappijen aanbieden aan reizigers die gestrand zijn. Op deze manier
wordt hier in de praktijk via private initiatieven invulling aan gegeven.

Vraag 7

Klopt het dat Denemarken een nationaal garantiefonds heeft waarmee de Deense consumenten
die vliegtickets kopen, een geld-teruggarantie hebben? Kunt u toelichten hoe dit Deense
garantiefonds werkt?

Antwoord 7

Nee, het Deense garantiefonds kent geen geld-teruggarantie bij losse vliegtickets.
In plaats daarvan zorgt het garantiefonds bij een faillissement van een luchtvaartmaatschappij
voor repatriëring van de consument als deze een geldig vliegticket heeft gekocht met
vertrek van en terugkeer naar een Deense luchthaven. Als de consument nog niet is
vertrokken, dan kan men mogelijk geld terugkrijgen. Er is een eigen risico van DKK
1.000 per persoon, zo’n 135 Euro, en er wordt betaald als er voldoende middelen in
het fonds zitten, na aftrek van de kosten voor thuisvervoer van gestrande consumenten.

Vraag 8

Welke stappen gaat u zetten om te voorkomen dat Nederlanders in de toekomst de dupe
worden van reisorganisaties of luchtvaartmaatschappijen die failliet gaan, waardoor
de reizigers vast komen te zitten in het buitenland en met een hoop extra kosten te
maken krijgen?

Antwoord 8

Zoals aangegeven in de beantwoording op vraag 6 zijn er voor alle consumenten reeds
mogelijkheden om zich bij de aankoop van vliegtickets te beschermen tegen een faillissement
van een luchtvaartmaatschappij.

Vraag 9

Bent u bereid om naar een garantiefonds, naar Deens model, voor vliegreizigers te
kijken?

Antwoord 9

Hoewel Nederlandse consumenten zijn geconfronteerd met faillissementen van luchtvaartmaatschappijen,
is het aantal luchtvaartmaatschappijen dat op Nederland vliegt en failliet gaat beperkt.
Gezien de bescherming die consumenten bij pakketreizen of gekoppelde reisarrangementen
genieten en de alternatieven die consumenten hebben bij het kopen van een los vliegticket,
zie ik vooralsnog geen aanleiding om een garantiefonds vliegtickets in Nederland nader
te onderzoeken.

Vraag 10

Zou u deze vragen apart kunnen beantwoorden?

Antwoord 10

Ja.