Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ouwehand over de aanwezigheid van de minister bij de algemene ledenvergadering (ALV) van de organisatie van varkenshouders, waar hij blijkens het twitterverslag boeren heeft opgeroepen tot diefstal, leugens heeft verspreid en aan ophitsing heeft gedaan

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 23 januari 2020).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 1244.

Vraag 1

Waarom heeft u ervoor gekozen te spreken tijdens de algemene ledenvergadering van
de Producenten Organisatie Varkenshouders (POV)?1
2

Antwoord 1

Ik was maandag 25 november 2019 bij de Algemene Ledenvergadering van de Producenten
Organisatie Varkenshouderij (POV), om met varkenshouders in gesprek te gaan over dierenrechtenactivisme
en -extremisme. Dit naar aanleiding van de bezetting van een varkenshouderij in Boxtel
in mei 2019 en ter toelichting op de factsheet «dierenrechtenacties in de agrarische
sector».

Vraag 2

Was dit op uw initiatief of bent u ervoor uitgenodigd?

Antwoord 2

Ik was daar op uitnodiging van de POV.

Vraag 3

Wat heeft een bezoek aan varkenshouders te maken met uw werk als Minister van Justitie
en Veiligheid? Was het een ministerieel werkbezoek of een campagnestunt van het CDA?

Antwoord 3

Ik was daar als Minister van Justitie en Veiligheid. Ik verwijs naar het antwoord
op vraag 1.

Vraag 4

Op basis van welke afwegingen legt u bepaalde werkbezoeken af? Welke afwegingen lagen
ten grondslag aan uw bezoek aan de organisatie voor varkenshouders?

Antwoord 4

Na het incident op 13 mei jl. in Boxtel heb ik de familie waar de inval heeft plaatsgevonden
bezocht, waarbij ook vertegenwoordiging van brancheorganisatie POV aanwezig was. Bij
dit bezoek heb ik afgesproken om een factsheet voor de agrarische sector op te stellen.
Op uitnodiging van de POV heb ik die maandag in november de ALV bijgewoond en de boeren
ontmoet.

Vraag 5 t/m 11

Kunt u bevestigen dat u heeft gezegd «Gooi auto’s niet meer om, zoals in Boxtel gebeurde,
maar laad de auto’s van activisten op een platte kar en neem ze mee. Dan heb je ook
meteen de kentekens en mogen ze de auto zelf komen ophalen. Weten we ook precies wie
het zijn»?

Deelt u de mening dat dit een oproep tot diefstal is? Zo nee, hoe kan het meenemen
andermans auto dan geïnterpreteerd worden?

Vindt u het gepast voor een Minister van Justitie en Veiligheid om op te roepen tot
diefstal? Kunt u dat toelichten?

Kunt u bevestigen dat u heeft gezegd «met hogedrukspuit mag je activist wel verjagen»?

Bent u ervan op de hoogte dat in de gebruikshandleiding van een hogedrukspuit staat
het apparaat niet op personen mag worden gericht en dat deze waarschuwing valt onder
de categorie «onmiddellijk dreigend gevaar dat tot ernstige en zelfs dodelijke lichaamsverwondingen
leidt»?3

Vindt u het gepast voor een Minister van Justitie en Veiligheid om op te roepen tot
geweld? Kunt u dat toelichten?

Kunt u bevestigen dat u heeft gezegd dat «de dierenextremisten niet bepaald armoedzaaiers
waren, en met dure auto’s naar Boxtel kwamen [...] ze hebben volop geld en middelen
om dit te doen»? Op welke feiten baseert u deze uitspraak?

Antwoord 5 t/m 11

Tijdens de ALV heb ik een toelichting gegeven op de factsheet «dierenrechtenacties
in de agrarische sector» (bijgevoegd) bedoeld voor (boeren)bedrijven en organisaties
die te maken kunnen krijgen met dierenrechtenextremisme en strafbare uitingen van
dierenrechtenactivisme. Daarbij zijn verschillende handelingsperspectieven aan de
orde gekomen die ook in de factsheet zijn terug te vinden. Tref preventieve maatregelen.
Vergrendel zo mogelijk stallen en andere gebouwen indien u daarmee kan voorkomen dat
deze plaatsen illegaal betreden worden. Blijf rustig en bel direct de politie. Daarbij
ben ik ook ingegaan op de mogelijkheid die het Wetboek van Strafvordering biedt om
zelf iemand aan te houden als deze persoon op heterdaad wordt betrapt bij het plegen
van een misdrijf. Ook heb ik stilgestaan bij situaties waarin iemand genoodzaakt is
zichzelf of dieren te verdedigen tegen een directe aanval. Daarbij heb ik ook aangegeven
dat de varkenshouders bij verdenkingen van strafbare feiten beelden kunnen maken voor
de bewijsvoering, kentekens kunnen noteren en eventueel beslag kunnen laten leggen
door een daartoe bevoegde deurwaarder op auto’s van indringers op hun terrein. Telkenmale
heb ik benadrukt dat op andere wijzen het recht in eigen hand nemen door het plegen
van strafbare feiten («eigenrichting») verboden is en kan leiden tot strafvervolging.

De emoties liepen tijdens de bijeenkomst af en toe hoog op, omdat er heel persoonlijke
verhalen uit de zaal kwamen over de ervaringen die men had met dierenrechtenactivisten
en dierenrechtenextremisten. Dan spreken we dus over bezettingen, nachtelijke insluipingen
en onverklaarbare branden, iets wat een enorme impact heeft op boerenfamilies en hun
werknemers. De varkenshouderij zoekt daarbij terecht naar een eigen handelingsperspectief,
«wat kan ik doen?»

Dit handelingsperspectief en bijbehorende begrenzingen heb ik, als gezegd aan de hand
van deze factsheet, besproken.

Vraag 12

Kunt u bevestigen dat de dierenactivisten bij de stalbezetting in Boxtel niet zijn
veroordeeld voor intimidatie en vernieling?

Antwoord 12

Dat klopt, de dierenextremisten zijn veroordeeld voor binnendringen en urenlang bezet
houden van een varkenshouderij in Boxtel.

Vraag 13

Wist u dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft geoordeeld dat
de dieren bij de stalbezetting in Boxtel niet besmet zijn geraakt?4

Antwoord 13

Ja

Vraag 14

Kunt u bevestigen dat u heeft gezegd «die dierextremisten intimideren de werknemers,
slopen de boel, besmetten de dieren»? Op welke feiten baseert u deze uitspraak?

Antwoord 14

Ik verwijs naar de beantwoording van vraag 5 t/m 11.

Vraag 15, 16 en 17

Waarom roept u op om «rare oproepen op Twitter« te melden bij POV? Wat hoopt u hiermee
te bereiken?

Deelt u de mening dat het iedereen vrij staat oproepen te doen op Twitter, zolang
zij zich aan de wet houden?

Deelt u de mening dat oproepen tot strafbare feiten altijd gemeld moeten worden bij
de politie? Wat heeft de POV daarmee te maken?

Antwoord 15, 16 en 17

Indien de varkenshouders zich bedreigd voelen door diverse uitingen zoals op Twitter,
dan kunnen de varkenshouders dit melden bij de politie, maar ook bij brancheverenigingen
zoals POV of LTO. In de factsheet is daarover het volgende opgenomen: «Indien u twijfelt
of informatie nuttig kan zijn voor de politie, kunt u advies inwinnen bij LTO. Via
hen kan eveneens informatie gedeeld worden met de politie. Signalen over bijvoorbeeld
op handen zijnde acties die u op sociale media aantreft, kunt u melden bij LTO. Ook
andere informatie die wel relevant is voor de politie, maar niet acuut is, kunt u
melden bij LTO. LTO heeft een directe lijn gekregen met de politie en kan daar meldingen
maken, zo nodig gebundeld.»

Vraag 18 en 19

Waar baseert u de uitspraak op dat «deze mensen [...] medelijden opwekken bij de rechter»?
Suggereert u dat, als het waar zou zijn wat u beweert, dit invloed zou hebben op het
oordeel van de rechter? Zo nee, wat bedoelt u dan?

Vindt u het gepast om als Minister van Justitie en Veiligheid het onafhankelijk functioneren
van rechters op deze manier in twijfel te trekken?

Antwoord vragen 18 en 19

Ik heb in dat kader – net als eerder tijdens het mondelinge vragenuur – benadrukt
dat door acties getroffen boeren zich in hun reactie houden aan de wet, teneinde te
voorkomen dat eventuele daders tot slachtoffer worden. Bij demonstraties komen er
doorgaans veel emoties vrij. Ik ben van mening dat de Nederlandse rechters rechtvaardig
rechtspreken. Ik heb op geen enkele wijze het functioneren van rechters in twijfel
getrokken. Ik heb wel, zoals ook in uw Kamer tijdens het mondelinge vragenuur, aangegeven
dat het van groot belang is dat ook door acties getroffen boeren niet het recht in
eigen hand nemen.

Vraag 20

Kunt u bevestigen dat u varkenshouders advies heeft gegeven hoe om te gaan met mediaoptredens?
Vindt u dat bij uw taak als Minister van Justitie en Veiligheid horen?

Antwoord 20

Naar aanleiding van de onvrede over hoe het boerenbedrijf voor het voetlicht wordt
gebracht in de media heb ik aangegeven dat het ook de varkenshouders vrij staat om
hun verhaal te doen in de media.

Vraag 21

Kunt u bevestigen dat u op de foto bent gegaan met een vleespakket?

Antwoord 21

Ja

Vraag 22

Vindt u het gepast dat een Minister van Justitie en Veiligheid zich inzet als promotor
van de vleesindustrie?

Antwoord 22

Het betrof een besloten bijeenkomst waarbij ik een vleespakket cadeau heb gekregen.
Bij overhandiging hiervan is van mij samen met Linda Janssen, de voorzitter van de
POV, en het cadeau een foto genomen. Er is geen sprake van een optreden als promotor
van de vleesindustrie.