Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Aukje de Vries over het bericht 'Italiaans begrotingstekort groeit in 2020'

Antwoord van Minister Hoekstra (Financiën) (ontvangen 12 november 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Italiaanse begrotingstekort groeit in 2020»?1

Antwoord 1

Ik ben bekend met het artikel.

Vraag 2

Wat vindt u van de uitkomst van het begrotingsoverleg van de Italiaanse regering,
te weten dat het begrotingstekort van Italië in 2020 stijgt tot 2,2,%?

Antwoord 2

Op dit moment rekent de Europese Commissie de plannen door die Eurolanden hebben opgenomen
in hun ontwerpbegrotingen en verwerkt deze in de herfstraming. Op basis van deze raming
zal de Commissie een oordeel vormen over de begroting in het kader van het Stabiliteits-
en Groeipact (SGP). Ik wacht de herfstraming en de beoordeling van de Commissie af.

Vraag 3

Wat vindt u van het feit dat de staatschuld van Italië in 2020 verder stijgt naar
132,5% (i.v.m. 131,5% in 2019)?

Antwoord 3

Zoals vermeld in het antwoord op vraag twee is het in mijn ogen nu eerst aan de Europese
Commissie om een oordeel te vormen over de Italiaanse begrotingspositie op basis van
de ontwerpbegroting en de herfstraming. In algemene zin ben ik van mening dat lidstaten
met een schuld die ver boven de 60% bbp ligt deze af dienen te bouwen in lijn met
de vereisten van het SGP.

Vraag 4

Is de Italiaanse begroting al officieel ingediend bij de Europese Commissie, zoals
zij verplicht zijn voor 15 oktober? Bevestigt deze begroting deze cijfers?

Antwoord 4

Alle eurolanden zijn volgens het SGP verplicht in het najaar hun ontwerpbegroting
bij de Europese Commissie in te dienen.2 Alle eurolanden hebben dat ook gedaan.3 De Italiaanse ontwerpbegroting noemt onder andere een nominaal begrotingstekort van
2,2% bbp in 2019 en 2020, en een publieke schuld van 135,7% bbp in 2019 en 135,2%
bbp in 2020.4
5

Vraag 5

Hoe verhouden deze cijfers zich tot de eerdere afspraken en het commitment van de
Italiaanse regering om de overheidsbegroting op orde te brengen?

Antwoord 5

In het najaar van 2018 heeft de Italiaanse regering met de Europese Commissie afspraken
gemaakt over de begroting voor 2019.6 In de zomer van dit jaar heeft de Italiaanse regering additionele maatregelen genomen
om het tekort in 2019 te verlagen.7 Er zijn destijds geen gedetailleerde afspraken gemaakt over de begroting voor 2020
anders dan dat deze in lijn met het SGP dient te zijn.

Vraag 6

Hoe verhouden zich de nieuwe begrotingsinspanningen van Italië zich met de EU-begrotingsregels
in het kader van het Stabiliteits- en Groeipact (SGP)? In hoeverre voldoet Italië
hiermee nog aan het SGP? Klopt het dat de OESO en andere relevante instanties met
een lagere geraamde groei rekent dan de Italiaanse regering? Wat zouden de relevante
EMU-cijfers zijn wanneer de groeicijfers van de OESO gehanteerd worden? Indien dit
niet bekend is, kunt u zelf een berekening maken?

Antwoord 6

De Italiaanse regering voorspelt een economische groei van 0,6% in 2020 terwijl de
Europese Commissie in haar zomerraming8 uit gaat van 0,7%, het IMF in zijn World Economic Outlook van oktober dit jaar9 van 0,5% bbp en de OECD in haar Economic Outlook in september van 0,4%10. Er is dus geen sprake van een significant verschil tussen de verwachtte economische
groei van de Italiaanse regering en die van internationale instellingen.

Vraag 7

Hoe realistisch is de bewering van de Italiaanse regering dat er 0,4% BBP binnen te
halen is door onder andere Italianen meer elektronisch te laten betalen?

Antwoord 7

De Europese Commissie beoordeelt bij het opstellen van de raming wat zij verwacht
dat de impact is van bepaalde beleidsmaatregelen op macro-economische indicatoren.
Hierin kan het afwijken van de verwachtingen van de lidstaat in kwestie. Zoals aangegeven
in mijn antwoorden op vraag twee en drie wacht ik daarom graag de herfstraming en
de beoordeling van de Commissie af.

Vraag 8

Welke instantie in Italië is aangewezen als de Onafhankelijke Begrotingsautoriteit?
Welke cijfers hanteert deze instantie? Kan een lijst van de onafhankelijke begrotingsautoriteiten
in de eurozonelanden gegeven worden?

Antwoord 8

In Italië is het «Ufficio parlamentare di bilancio (UPB)» aangewezen als onafhankelijke
begrotingsautoriteit. Het UPB heeft de macro-economische aannames die zijn opgenomen
in de Italiaanse ontwerpbegroting onderschreven.11 Het onderschrijven van dergelijke aannames in de ontwerpbegroting door de onafhankelijke
begrotingsautoriteit is verplicht.12 Onderstaand is een lijst opgenomen van onafhankelijke begrotingsautoriteiten in de
Europese Unie13:

Land

Naam IFI

Oostenrijk

Fiskalrat

Oostenrijk

Institut für Höhere Studien

Bulgarije

Фискален съвет на България

België

Hoge Raad van Financiën/Conseil Supérieur des Finances

België

Instituut voor de Nationale Rekeningen/Institut des Comptes Nationaux

Cyprus

Δημοσιονομικό Συμβούλιο

Duitsland

Unabhängiger Beirat des Stabilitätsrates

Denemarken

Det Økonomiske Råd

Estland

Riigikontroll

Griekenland

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Spanje

Autoridad Independiente de Responsabilidad Fiscal

Finland

Valtiontalouden tarkastusvirasto

Frankrijk

Haut Conseil de Finances Publiques

Kroatië

Commission on Fiscal Policy

Hongarije

Költségvetési tanács

Ierland

Irish Fiscal Advisory Council

Italië

Ufficio parlamentare di bilancio

Litouwen

Lietuvos Respublikos valstybės kontrolė

Luxemburg

Conseil National des Finances Publiques

Luxemburg

National Institute of statistics and economic studies of the Grand Duchy of Luxembourg

Letland

Fiskālās disciplīnas padome

Malta

Malta Fiscal Advisory Council

Nederland

Centraal Planbureau

Nederland

Raad van State

Polen

Najwyzsza Izba Kontroli

Portugal

Conselho das Financas Publicas

Roemenië

Consiliul Fiscal

Zweden

Finanspolitiska rådet

Slovenië

Urad RS za makroekonomske analize in razvoj

Slovenië

Fiskalni svet

Slowakije

Rada pre rozpočtovú zodpovednosť

Verenigd Koninkrijk

Office of Budget Responsibility

Vraag 9

Wat is uw opvatting over deze, hernieuwde, verslechtering van de begrotingsdiscipline
van de Italiaanse regering?

Antwoord 9

In algemene zin is het kabinet van mening dat gezonde overheidsfinanciën cruciaal
zijn voor de stabiliteit binnen de Eurozone en een noodzakelijke voorwaarde voor het
realiseren van duurzame economische groei. Dat geldt ook voor Italië.

Vraag 10

Deelt u de mening dat de Europese Commissie Italië tot de orde moet roepen? Welke
mogelijkheden heeft de Europese Commissie om op basis van de huidige begrotingscijfers
(na 15 oktober) maatregelen te nemen?

Antwoord 10

De Europese Commissie heeft op 22 oktober een brief gestuurd aan de Italiaanse regering
waarin het om verduidelijking vraagt omtrent de afwijking van de geplande structurele
begrotingsinspanning ten opzichte van de vereiste structurele begrotingsinspanning.14 De Italiaanse regering heeft op 23 oktober gereageerd waarin zij aangeeft dat er
geen sprake is van een significante afwijking van de begrotingsvereisten in 2020.15 De Europese Commissie zal nu een opinie vormen over de ontwerpbegroting van Italië.
Deze opinie van de Commissie wacht ik af.

Vraag 11

Herinnert u zich uw beantwoording van schriftelijke vragen, waarin u aangaf dat u
zich in Europees verband blijft inzetten voor een strikte naleving en consequente
handhaving van het SGP? Is uw inzet onveranderd gebleven? Welke mogelijkheden ziet
u om wederom strikte naleving en consequente handhaving te bedingen? En welke stappen
gaat u hiertoe zetten?16

Antwoord 11

Volgens het kabinet vergt een sterke Economische en Monetaire Unie (EMU) gezonde en
veerkrachtige nationale economieën, met houdbare overheidsfinanciën. Om de houdbaarheid
van overheidsfinanciën te bevorderen met het oog op stabiliteit en economische groei,
zijn de lidstaten begrotingsregels overeengekomen, die zijn vastgelegd in het SGP.

Naar verwachting komt de Europese Commissie in het begin van volgend jaar met haar
vijfjaarlijkse evaluatie van de secundaire wetgeving van het SGP. Deze evaluatie kan
leiden tot voorstellen van de Commissie tot aanpassing van het SGP. Of deze voorstellen
er inderdaad zullen komen, is nog niet bekend. Indien een dergelijk voorstel door
de Commissie wordt gepresenteerd, zal de Kamer hier op de gebruikelijke wijze over
worden geïnformeerd. Over de inzet van het kabinet bij discussies over het SGP naar
aanleiding van de evaluatie van de Commissie heb ik de Kamer in september dit jaar
uitgebreider geïnformeerd.17

Het kabinet blijft zich inzetten voor een strikte naleving en consequente handhaving
van de Europese begrotingsregels, en zal het belang van prudent begrotingsbeleid blijven
uitdragen.