Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ploumen en Kuiken over het faillissement van GGZ-instelling Vincere Groep
Vragen de leden Ploumen en Kuiken (beiden PvdA) aan de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het faillissement van GGZ-instelling Vincere Groep (ingezonden 19 september 2019).
Antwoord van Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
14 oktober 2019).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Verslavingskliniek failliet: schuld van 10 miljoen
euro»?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Bent u het eens dat het zorgelijk is dat instellingen als deze van de een op de andere
dag failliet worden verklaard?
Antwoord 2
Een faillissement van een zorgorganisatie is een ingrijpende gebeurtenis, in de eerste
plaats voor de cliënten en het personeel. Tegelijkertijd zijn zorgaanbieders zelf
verantwoordelijk voor hun financiële bedrijfsvoering en kunnen zij in het meest ongunstige
scenario failliet gaan. Voor mij is het in dat geval van belang dat de cliënten kunnen
blijven rekenen op kwalitatief goede en veilige zorg. Het is aan de curator en het
bestuur van de organisatie om te zorgen voor een goede overdracht van de patiëntenzorg.
De zorgverzekeraars blijven ondertussen gehouden aan hun zorgplicht en moeten zorgen
dat er voldoende zorg beschikbaar blijft voor hun verzekerden.
Vraag 3
Wat betekent de sluiting voor patiënten en cliënten van de Vincere Groep? Kunt u uw
antwoord toelichten?
Antwoord 3
De Vincere Groep heeft op het moment van faillissement zo’n 250 cliënten in actieve
zorg voor onder meer behandeling van alcohol-, drugs- en gokverslavingen. De curator
heeft mij laten weten zich tezamen met de organisatie er voor in te zetten alle huidige
behandelingen conform plan af te ronden. Wel is inmiddels besloten voorlopig geen
nieuwe patiënten in behandeling te nemen. In hoeverre de patiënten op de wachtlijst
alsnog bij Vincere zorg kunnen ontvangen zal de komende weken duidelijk gaan worden,
als er meer bekend is over een mogelijke doorstart. Volgens de curator hebben verschillende
partijen inmiddels belangstelling getoond om de zorgactiviteiten van Vincere over
te nemen. De curator is met deze partijen in gesprek en staat eveneens in actief contact
met de diverse zorgverzekeraars.
De IGJ houdt toezicht op de veiligheid en kwaliteit van de zorg bij de overdracht
van patiënten naar andere zorgverleners en/of bij de continuïteit van de zorg na een
mogelijke overname. Daarnaast is het beheer, de opslag en de overdracht van actuele
en afgesloten patiëntendossiers een belangrijk onderdeel van het toezicht. De IGJ
houdt voor het uitvoeren van haar toezicht activiteiten contact met de curator. De
NZa blijft er ondertussen op toezien dat de verzekeraars hun zorgplicht naleven. Beide
toezichthouders informeren elkaar over hun bevindingen.
Vraag 4
Wat betekent de sluiting voor mensen in Limburg die wachten op ggz-zorg, of mensen
die acute zorg nodig hebben?
Antwoord 4
Vincere Groep is een ongecontracteerde zorgaanbieder en heeft cliënten uit heel Nederland.
Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht en het is hun taak om voldoende zorg in te
kopen, de NZa ziet daar op toe. Vincere Groep bood geen crisiszorg. Zoals aangegeven
in mijn antwoord op vraag 3 hebben verschillende partijen inmiddels belangstelling
getoond om de zorgactiviteiten van Vincere over te nemen.
Vraag 5
Wat betekent het faillissement van de Vincere Groep voor de 200 medewerkers van de
instelling?
Antwoord 5
De curator heeft mij laten weten dat hij vanwege het faillissement, op grond van zijn
wettelijke bevoegdheid daartoe, de dienstbetrekkingen met het personeel heeft moeten
opzeggen. De medewerkers van Vincere is door de curator gevraagd hun werkzaamheden
voorlopig (d.w.z. gedurende de opzegtermijn) voort te zetten. Het UWV is ingeschakeld
om de loongarantieregeling in werking te stellen, aldus de curator. Hierdoor ontvangen
de werknemers hun loon via het UWV. Zodra er meer bekend is over een mogelijke doorstart
of overname van Vincere zal duidelijk worden wat het faillissement precies betekent
voor de medewerkers van de instelling.
Vraag 6
Welke invloed heeft de sluiting voor de beschikbaarheid en toegankelijkheid van geestelijke
gezondheidszorg in Limburg? Kunt u een overzicht geven van de wachtlijsten voor geestelijke
gezondheidszorg in Limburg? En kunt u inzicht geven in de impact die sluiting van
deze instelling zal hebben op de toch al toegenomen wachtlijsten?2
Antwoord 6
De impact van een eventuele sluiting hangt in grote mate af van de beschikbare capaciteit
van andere zorgaanbieders op dat moment, gecombineerd met de maatregelen die zorgverzekeraars
(zullen) ondernemen om patiënten op te vangen. Zorgverzekeraars hebben zorgplicht
en het is hun taak om voldoende zorg in te kopen. Zie ook mijn antwoord op vraag 4.
De NZa ontvangt van ggz-aanbieders geen informatie over wachtlijsten, maar over gemiddelde
wachttijden uitgesplitst naar hoofddiagnosegroep. Bij brief van 10 juli 2019 (Kamerstukken
25 424, nr. 481) heb ik uw Kamer de informatiekaart wachttijden ggz van de NZa aangeboden. Deze bevat
de meest recente landelijke wachttijdencijfers in de ggz. Voldoende gevalideerde regionale
cijfers heeft de NZa op dit moment nog niet. Voor het einde van dit jaar levert de
NZa een nieuwe informatiekaart met de laatste stand van de cijfers op. De NZa streeft
ernaar in die informatiekaart ook regionale cijfers op te nemen. Daarnaast werkt de
NZa er samen met het RIVM aan om de wachttijden op landelijk en regionaal niveau
maandelijks te ontsluiten via de website van het RIVM (www.volksgezondheidenzorg.info) en de website De Staat van Volksgezondheid en Zorg.
Vraag 7
Kunt u ingaan op de oorzaak van het faillissement van Vincere Groep? Klopt het dat
de manier van bekostiging oorzaak van het faillissement is geweest omdat de instelling
aan steeds strengere eisen van zorgverzekeraars moest voldoen? En welke rol speelde
het feit dat Vincere Groep een niet gecontracteerde zorgaanbieder was. Kunt u een
toelichting geven?
Antwoord 7
Het is aan de curator van de Vincere Groep om onderzoek te doen naar de oorzaken van
het faillissement. Dit onderzoek zal in de komende maanden moeten worden uitgevoerd.
De curator heeft mij op basis van zijn eerste gesprekken met het bestuur laten weten
dat strengere eisen van zorgverzekeraars inderdaad een rol speelden in aanloop naar
het faillissement. De extra administratieve handelingen als gevolg van bijvoorbeeld
het cessieverbod en de uitbreiding van de machtingsvereiste resulteerde volgens de
curator in hogere kosten. Daarnaast had Vincere behandellocaties in het buitenland.
Verschillende verzekeraars hebben enkele maanden geleden aangekondigd deze zorg niet
meer te vergoeden, aldus de curator.
In het Hoofdlijnenakkoord ggz 2019 t/m 2022 hebben de partijen afspraken gemaakt om
de contractering te stimuleren. Het bevorderen van de contracteergraad wordt door
alle partijen (zorgaanbieders, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars) als een
belangrijk doel gezien, omdat het aandeel niet-gecontracteerde zorg de afgelopen jaren
in de ggz in hoog tempo toeneemt. Partijen maken zich zorgen over de gevolgen die
deze ontwikkeling kan hebben. Ze onderschreven in het akkoord dat contractering hét
vehikel is om afspraken te maken over doelmatigheid, kwaliteit, innovatie, organiserend
vermogen en de juiste zorg op de juiste plek. Partijen hebben afspraken gemaakt voor
een groot aantal maatregelen om het contracteerproces in de zorg te verbeteren en
om contracteren te stimuleren. In dat kader hebben partijen ook afspraken gemaakt
over het cessieverbod en machtigingsvereiste. Erkend werd dat zorgverzekeraars deze
instrumenten in de praktijk gebruiken en dat daarvan een stimulering uit kan gaan
om contracten te sluiten. In de brief van de Minister van VWS en mijzelf aan de Tweede
Kamer d.d. 9 november jl. (Kamerstukken 29 689, nr. 941) inzake het bevorderen van zorgcontractering zijn de maatregelen nader toegelicht.
De bemoeienis van zorgverzekeraars ten aanzien van het vergoeden van zorg is zowel
bij de contractering aan de orde als bij een machtigingsprocedure. In ons stelsel
hebben zorgverleners de verantwoordelijkheid om indicaties te stellen en hebben zorgverzekeraars
de verantwoordelijkheid om te toetsen of zorg rechtmatig en doelmatig geleverd wordt.
Hoewel ik begrijp dat een machtigingsprocedure en cessieverbod voor de zorgverleners
in de praktijk soms als een last ervaren kan worden, ben ik met de partijen in het
veld van mening dat het goede instrumenten zijn om de
doelmatigheid en rechtmatigheid van de zorg te borgen en contractering te stimuleren.
De typische last van deze instrumenten kan worden voorkomen door contracten te sluiten.
Vraag 8
Zijn er andere ggz-organisaties die kampen met financiële problemen en die het risico
lopen de deuren te moeten sluiten?
Antwoord 8
Ik kan deze vraag niet beantwoorden. Het is de verantwoordelijkheid van zorgaanbieders
zelf om tijdig maatregelen te nemen om financiële problemen aan te pakken en hierover
in overleg te treden met hun stakeholders. Van zorgverzekeraars wordt verwacht dat
zij zorgen over de continuïteit van de zorgaanbieder en de zorg die verleend wordt
melden bij de NZa. De NZa monitort vervolgens of zorgverzekeraars de nodige maatregelen
nemen om continuïteit van zorg te borgen. Als het moet komen tot afbouw c.q. verplaatsing
van zorg, dan zien de NZa en IGJ er op toe dat dit proces zorgvuldig verloopt en dat
alle belanghebbenden adequaat worden geïnformeerd. Pas op het moment dat de IGJ en
NZa desondanks risico’s zien voor de kwaliteit en/of continuïteit van de patiëntenzorg
wordt dit gemeld bij VWS.
Vraag 9
Sinds wanneer was u op de hoogte van het financiële tekort bij de Vincere Groep? Zijn
er maatregelen genomen om het faillissement te voorkomen? Zo ja, welke?
Antwoord 9
De IGJ heeft mij na het faillissement op de hoogte gebracht van de situatie en mij
laten weten dat de patiëntenzorg wordt voorgezet in aanloop naar een definitieve overname.
In de tussentijd blijft de IGJ toezicht houden op de kwaliteit en veiligheid van de
geboden zorg. Zie ook mijn antwoord op vraag 3.
De curator heeft mij laten weten dat er – voorafgaande aan het faillissement – een
business case (in de vorm van een soort reddingsplan) is uitgewerkt, welke is voorgelegd
aan betrokken stakeholders. Deze is akkoord bevonden, maar het is spaak gelopen bij
de financiering voor het uitvoeren van deze business case. Een faillissement bleek
vervolgens onafwendbaar, aldus de curator.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
P. Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.