Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Popken over het Europees Defensiefonds

Antwoord van Minister Bijleveld-Schouten (Defensie) (ontvangen 26 september 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «TNO lobbyt om Europese defensiemiljarden; Tweede Kamer
weet van niets»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Waarom moet de Kamer hiervan via de media kennisnemen? Kunt u aangeven hoe zich dit
verhoudt met uw belofte tot meer openheid? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

De Kamer is de afgelopen jaren steevast geïnformeerd over het Europees Defensiefonds
(EDF) in BNC-fiches, tijdens AO’s en door middel van de geannoteerde agenda’s en verslagen
van de Raden Buitenlandse Zaken met de ministers van Defensie, waar het EDF onderwerp
van gesprek was. Ook heb ik verschillende malen schriftelijke vragen over dit onderwerp
per brief beantwoord (Kamerstukken 21 501-28, nr. 188 en 21 501-28 nr. 170). Verder heb ik uw Kamer in 2016 het rapport van de Group of Personalities doen toekomen,
inclusief een appreciatie (Kamerstuk 33 279, nr. 17). Tot slot heeft de Kamer op 16 oktober 2018 een technische briefing ontvangen over
het European Defence Industrial Development Programme (EDIDP), de voorloper van het
Europees Defensiefonds.

Vraag 3

Bent u bereid om – met een dringend appel op uw informatieplicht – de niet aan Follow
the Money verstrekte gegevens openbaar te maken, zodat duidelijk wordt op welke wijze
geld wordt verspild aan de defensieplannen van dronkenlap Juncker? Zo nee, waarom
niet en wat heeft u te verbergen?

Antwoord 3

In het kader van artikel 68 van de Grondwet wordt bezien of de in het kader van het
WOB-verzoek niet verstrekte informatie, waarbij het staatsbelang niet in het geding
is, vertrouwelijk met de Kamer gedeeld kan worden. U wordt hierover geïnformeerd.

Vraag 4

In hoeverre klopt de berichtgeving dat Paul de Krom zich inspant voor Nederlandse
defensiebedrijven? Kunt u ook aangeven of deze charlatan opkwam voor Nederlandse defensiebedrijven
die niet mochten leveren, omdat Defensie meer heil zag in onveilig buitenlands materiaal?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

De heer De Krom is door de Europees Commissaris voor Interne Markt, Industrie, Ondernemerschap
en Midden- en Kleinbedrijf Bieńkowska gevraagd om aan te sluiten bij de Group of Personalities.
Deze groep had als doelstelling het geven van strategisch advies over de EU-ambities
om defensieonderzoek en capaciteitsontwikkeling te financieren.

Vraag 5 en 6

In hoeverre klopt de berichtgeving dat u graag niet-EU landen ziet meedingen in het
Europees Defensiefonds? Kunt u aangeven of Defensie hiervoor een lobby voert? Zo ja,
op welke wijze?

Kunt u voor elk niet-EU land aangeven waarom zij wel of niet mag meedingen in het
Europees Defensiefonds? Kunt u daarbij ook aangeven welke corruptie en kredietwaardigheidsscore
elk land bezit? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5 en 6

Het Europees Defensiefonds staat niet open voor landen, maar voor consortia van bedrijven
en kennisinstellingen in de EU en geassocieerde landen (landen van de Europese Vrijhandelsassociatie
(EVA) die lid zijn van de Europese Economische Ruimte (EER)). Alle consortia deelnemers
dienen duurzaam gevestigd te zijn in een EU-lidstaat of een geassocieerd land; het
werk dient op Europees grondgebied te worden uitgevoerd. In het voorkomende geval
dat een in de EU gevestigd bedrijf of kennisinstelling in handen is van een buitenlandse
moederonderneming, kan het bedrijf of kennisinstelling alleen in aanmerking komen
voor financiering uit het fonds indien de veiligheids- en defensiebelangen van de
EU en de lidstaten niet in gevaar worden gebracht. Hiervoor dient de EU-lidstaat waarin
het bedrijf of kennisinstelling gevestigd is garanties af te geven die betrekking
hebben op intellectueel eigendomsrecht, gevoelige informatie en het ontbreken van
controle van buitenaf.

Nederland heeft zich actief ingezet voor deze voorwaarden en is dan ook tevreden over
het huidige resultaat. Hierbij moet worden opgemerkt dat de onderhandelingen over
het EDF nog niet geheel zijn afgerond. Tussen de Raad en het Europees parlement is
een politiek deelakkoord bereikt, waarbij enkele punten nog openstaan. De definitieve
uitkomst van de onderhandelingen en het tijdstip daarvan hangen tevens samen met de
onderhandelingen over het gehele Meerjarig Financieel Kader (MFK).

Vraag 7, 9 en 10

Vindt u het niet beschamend dat u bezig bent om ons defensiebudget om te vormen tot
een snoeppot voor Frans-Duitse wapenfabrikanten, corrupte Oostblok bestuurders en,
indien uw krankzinnig plan werkelijkheid wordt, schurkenstaten zoals Turkije? Zo nee,
waarom niet?

Bent u bereid de plannen voor een Europees Defensiefonds in de burn pit te gooien,
nu vaststaat dat deze gebaseerd zijn op vooringenomen rapporten? Zo nee, waarom niet?

Indien de vorige drie vragen ontkennend worden beantwoord, waar bent u dan in hemelsnaam
mee bezig? Solliciteert u soms voor een baan bij het Europees Defensiefonds omdat
u bang bent voor een motie van wantrouwen?

Antwoord 7, 9 en 10

Zoals uiteengezet in het BNC-fiche, wordt de analyse van de Europese Commissie die
ten grondslag ligt aan het EDF, door Defensie onderschreven. Betere (Europese) coördinatie
en samenwerking op het gebied van onderzoek en ontwikkeling van defensie-capaciteiten
kan marktfragmentatie verminderen, onnodige duplicatie voorkomen en efficiënte investeringen
bevorderen. Een sterker Europees veiligheids- en defensiebeleid is ook in het strategische
belang van Nederland. De voorstellen van de Commissie dienen bij te dragen aan het
creëren van belangrijke randvoorwaarden hiervoor: een sterke Europese technologische
en industriële defensiebasis en een open, competitieve en goed functionerende Europese
defensiemarkt, waar ruimte is voor grensoverschrijdende deelname van het innovatieve
MKB. Het EDF kan van belangrijke toegevoegde waarde zijn in het streven om als Europa
meer verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen veiligheid.

Vraag 8

Vindt u het niet verwerpelijk dat militairen zijn opgezadeld met een slecht salaris
en defensieslachtoffers jarenlang moeten procederen voor een aalmoes, terwijl u wel
graag de portemonnee trekt voor de krankzinnige defensieplannen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Zoals beschreven in de Defensienota is het naast het investeren in mensen en manieren
ook noodzakelijk om te investeren in middelen. Vernieuwing en innovatie zijn immers
sleutelwoorden bij de doorontwikkeling van de krijgsmacht.

Het EDF wordt betaald uit de EU-begroting, waar Nederland aan bijdraagt, maar ook
de vruchten van kan plukken. Het EDF kan in de toekomst een belangrijk instrument
worden voor de instandhouding, modernisering en versterking van de huidige slagkracht
en het voortzettingsvermogen. Dat is noodzakelijk voor de uitvoering van onze grondwettelijke
taken en de inzet die daarvoor nodig is, zowel binnen Nederland als ook in NAVO-,
EU- en VN-verband.

Vraag 11

Kunt u deze vragen tijdig en afzonderlijk van elkaar beantwoorden, zonder drogredenen
en Haagse prietpraat? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 11

Gelet op het verband tussen enkele van uw vragen (vragen 5 en 6, en 7, 9 en 10) zijn
deze in samenhang beantwoord.