Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Omtzigt en Peters over ‘meer dan 100.000 ouders die de komende maanden meer dan 1.000 euro kindgebonden budget krijgen nabetaald en mogelijk geen enkele band meer hebben met hun kind(eren)’

Antwoord van Staatssecretaris Van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), mede namens
de Staatssecretaris van Financiën (ontvangen 6 september 2019)

Vraag 1

Herinnert u zich dat u aan het parlement gemeld heeft (meer dan 12 weken nadat de
vragen gesteld werden) dat in 2019 en 2020

a. meer dan 100.000 ouders een nabetaling krijgen van het kindgebonden budget van meer
dan 1.000 euro;

b. dat in totaal ongeveer 500 miljoen euro uitbetaald zal worden;

c. dat het geld overgemaakt wordt aan de ouder, die ook de kinderbijslag ontvangen

Antwoord 1

Ja, er zal in totaal ongeveer 420 miljoen euro uitbetaald worden.

Vraag 2

Klopt het dat het kindgebonden budget als overweging heeft dat het bedoeld is om gezinnen
te ondersteunen in de kosten van kinderen, namelijk: «Alzo Wij in overweging genomen
hebben, dat het wenselijk is dat personen voor wie de kosten van kinderen in verhouding
tot hun inkomen een te zware last vormen, een financiële bijdrage in die kosten ontvangen»?1

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Krijgt alleen de ouder die recht heeft op de nabetaling (de ouder die in het betreffende
jaar de kinderbijslag ontving) een beschikking over de nabetaling of krijgt ook de
andere ouder die beschikking? En kan de andere ouder dan bezwaar maken tegen uitbetaling?

Antwoord 3

Alleen de ouder die recht heeft op de nabetaling (dat is volgens artikel 2, eerste
lid, van de Wet op het kindgebonden budget de ouder wiens recht op kinderbijslag werd
uitbetaald conform het gestelde in artikel 18 van de Algemene Kinderbijslagwet, zie
ook het antwoord op de vragen 5 en 6) ontvangt een beschikking. Als de andere ouder
de toeslagpartner is van de ouder die de nabetaling ontvangt, dan kan de andere ouder
indien zij een gezamenlijke huishouding hebben bezwaar maken tegen uitbetaling bij
de Belastingdienst.

Vraag 4

Indien de ouders ondertussen gescheiden zijn, heeft dan de niet-ontvangende ouder
recht op de helft van het bedrag? Zo ja, hoe kan hij/zij dat dan opeisen?

Antwoord 4

De ouder die op grond van het uitbetaalde recht op kinderbijslag in de betreffende
periode aanspraak had op het kindgebonden budget, is ook de ouder die het volledige
bedrag van de nabetaling van kindgebonden budget over de desbetreffende periode ontvangt.
Het kindgebonden budget kan niet gesplitst worden uitbetaald. Dat geldt ook voor deze
nabetaling.

Vraag 5 en 6

Is het mogelijk dat een ouder, die ondertussen uit de ouderlijke macht ontzet is,
de nabetaling krijgt? Zo ja, deelt u dan de mening dat het wenselijk is dat het bedrag
uitbetaald wordt aan de ouder die niet ontzet is uit de ouderlijke macht?

Is het mogelijk dat een ouder, die ondertussen veroordeeld is voor een delict tegen
het kind zoals mishandeling of verwaarlozing of een ander misdrijf, de nabetaling
krijgt? Zo ja, deelt u dan de mening dat het wenselijk is dat het bedrag uitbetaald
wordt aan de ouder die niet veroordeeld is?

Antwoord 5 en 6

Ja, beide situaties kunnen voorkomen. Vanaf de introductie is de verstrekking van
het kindgebonden budget en zijn voorloper de kindertoeslag gekoppeld aan de uitbetaling
van de kinderbijslag. De kinderbijslag is gekoppeld aan een verzekerde ouder, dat
houdt in dat een persoon verzekerd is als diegene ingezetene is van Nederland of loonbelasting
betaalt (of in het geval van een zelfstandige inkomstenbelasting). Daarmee is de verzekerde
ouder in principe rechthebbende voor de kinderbijslag. Om echter dubbele uitbetaling
te voorkomen, is in de AKW in artikel 18 bepaald dat het ouderpaar – als sprake is
van een gezamenlijke huishouding – één ouder aanwijst wiens recht wordt uitbetaald.
Als het kind tot het huishouden behoort van één ouder wordt diens recht uitbetaald.
Ook als het kind niet thuis woont, zijn er regels voor de uitbetaling. Het kindgebonden
budget wordt (overeenkomstig artikel 2, eerste lid, van de Wet op het kindgebonden
budget) uitbetaald aan de ouder die in de betreffende periode het recht op de kinderbijslag
kreeg uitbetaald. Omdat de uitbetaling van kindgebonden budget ziet op de nabetaling
van een recht over een eerdere periode, wordt in lijn met de reguliere werkwijze bezien
welke ouder op dat moment recht had op kinderbijslag. Dat is de ouder aan wie het
kindgebonden budget wordt nabetaald.

Vraag 7

Indien een ouder overleden is en de kinderen leven met de (nieuwe) partner van de
overleden ouder, krijgt dan de overlevende biologisch ouder de nabetaling of de nieuwe
partner van de overleden ouder? Is de uitkomst in dit geval rechtvaardig?

Antwoord 7

In situaties dat de ouder die aanspraak maakt op de nabetaling van het kindgebonden
budget is overleden dan zal de nabetaling (zoals gebruikelijk conform de regels die
gelden bij erfrecht) uitbetaald worden aan de erven van de overleden ouder.

Vraag 8

Hoeveel mensen die nu in het buitenland wonen, hebben recht op nabetaling? Kunt u
de top tien van landen geven waar mensen wonen aan wie nabetaald wordt en de aantallen
en bedragen waarom het gaat?

Antwoord 8

Land

aantal1

bedrag

Polen

5.000

15,2 mln

Bondsrepubliek Duitsland

1.500

6,6 mln

België

1.500

6,9 mln

Verenigd Koninkrijk

300

0,7 mln

Turkije

300

0,3 mln

Spanje

300

0,8 mln

Curaçao

200

0,3 mln

Roemenië

200

0,5 mln

Verenigde Staten van Amerika

200

0,3 mln

Frankrijk

150

0,4 mln

X Noot

1

Aantallen (en bedragen) afgerond op honderdtallen, omdat het een raming betreft. Zie
voor de factoren die spelen bij deze raming ook het antwoord op vraag 9.

Vraag 9

Hoe gaat u ervoor zorgen dat de anti-cumulatiebepaling (met buitenlandse kindregelingen)
wordt nageleefd?

Antwoord 9

Anticumulatie gaat over het voorkomen van meervoudige rechten voor hetzelfde kind
uit verschillende landen en via al of niet verschillende rechthebbenden. Over de werkwijze
voor de gevallen waarin sprake is van anticumulatie tussen Nederlandse kindregelingen
en kindregelingen in het buitenland, worden nog afspraken gemaakt tussen de Belastingdienst
en de SVB. De uitwisseling van informatie over de rechten op gezinsuitkeringen in
het buitenland, gezinsuitkeringen in het verleden en de herstelactie kindgebonden
budget is complex vanwege de noodzaak om samen te werken tussen de SVB, de Belastingdienst/Toeslagen
en de verschillende zusterorganen in het buitenland. Daar bovenop kunnen wettelijk
gezien nabetalingen in Nederland tot vorderingen in het buitenland leiden. De praktische
aanpak zal in overleg met de uitvoerders Belastingdienst/Toeslagen en de SVB bepaald
worden.

Vraag 10

Er kan geen beslag gelegd worden op het kindgebonden budget; kan er ook geen beslag
gelegd worden op een nabetaling van het kindgebonden budget?

Antwoord 10

Het beslagverbod geldt ook voor nabetalingen van het kindgebonden budget.

Vraag 11

Wat gebeurt er met de nabetaling bij mensen die in de schuldsanering zitten? Komt
de nabetaling bij hen ten goede aan de kinderen?

Antwoord 11

In situaties dat de ouder die de nabetaling ontvangt in de wettelijke schuldsanering
zit, geldt de reguliere wet- en regelgeving omtrent schuldsanering. Dat betekent dat
de nabetaling in de boedel valt. Bij de berekening van het Vrij Te Laten Bedrag (VTLB)
zal met de nabetaling rekening worden gehouden of is al rekening gehouden met het
recht op kindgebonden budget. Alle leden van de NVVK, branchevereniging voor schuldhulpverlening
en sociaal bankieren, volgen bij een minnelijke schuldregeling ook de methodiek van
het VTLB.

Vraag 12

Kunt u deze vragen een voor en binnen tien dagen beantwoorden, omdat er nu allerlei
voorbereidingen getroffen worden voor de uitbetaling?

Antwoord 12

Op 11 juli heeft de Staatssecretaris van Financiën aan uw Kamer een uitstelbrief gestuurd.
Wel hebben wij deze vragen beantwoord voordat de Belastingdienst/Toeslagen start met
uitbetaling in het kader van de hersteloperatie. Deze zal starten op 9 september met
de eerste beschikkingen en de eerste uitbetalingen starten eind september.