Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Groothuizen over de uitzetting van de heer Isbatov

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 4 september
2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3626.

Vraag 1 t/m 5

Bent u bekend met de uitzetting van de heer Isbatov en zijn gezin naar Azerbeidzjan
op 9 juli jl?

Bent u op de hoogte van het feit dat hij na zijn terugkomst in Azerbeidzjan is opgepakt
en in de gevangenis is gezet?

Op grond van welke beschuldiging wordt de heer Isbatov vastgehouden? In hoeverre houdt
dit verband met zijn acties tegen het regime in Azerbeidzjan? Hoe beoordeelt u dit?

Klopt het, dat de broer van de heer Isbatov ook een asielverzoek in Nederland heeft
ingediend en dat de arrestatie van de heer Isbatov in Azerbeidzjan verband houdt met
de politieke activiteiten van die broer?

Onderneemt Nederland op dit moment diplomatieke stappen om opheldering te krijgen
in deze zaak? Zo nee, bent u dat alsnog van plan? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 1 t/m 5

Zoals uw Kamer bekend, kan ik in verband met de privacy van de betrokken persoon geen
uitspraken doen over individuele zaken.

Vraag 6

Herinnert u zich uw antwoorden op schriftelijke vragen van de leden Groothuizen en
Voordewind ingezonden op 8 januari en 8 maart jl?1

Antwoord 6

Ja.

Vraag 7 t/m 10

Wat vindt u ervan dat er in korte tijd meerdere asielzoekers zijn uitgezet die politiek
asiel hadden aangevraagd, en vervolgens na hun aankomst in het herkomstland zijn gearresteerd?
Deelt u de mening dat deze zaken zorgelijk zijn? Welke lering trekt u uit deze zaken?
Welke oplossingen en verbeteringen ziet u?

Bent u van mening dat de beoordelingen of iemand recht heeft op asiel op grond van
politieke motieven op dit moment naar wens verlopen? Zo ja, waarom? Zo nee, welke
verbeteringen ziet u en wat gaat u daarmee doen?

Welke informatie gebruikt de IND om een asielverzoek op grond van politieke redenen
te beoordelen? In hoeverre is de beoordeling die de IND gebruikt voor politieke vluchtelingen
uit Azerbeidzjan in het algemeen in lijn met de beoordeling van andere EU-lidstaten
voor vergelijkbare zaken?

In hoeverre is het volgens u mogelijk om politieke motieven, als potentieel gegronde
asiel reden, goed te kunnen beoordelen? Welke verbeteringen ziet u? Hoe worden politieke
asielmotieven in andere EU-lidstaten beoordeeld en welke lering kan Nederland daar
uit trekken?

Antwoord 7 t/m 10

In algemene zin kan ik u melden dat het kan voorkomen dat een uitgeprocedeerde asielzoeker
na terugkeer naar zijn land van herkomst wordt gearresteerd. Daarmee is echter nog
niet zonder meer gezegd dat er een causaal verband bestaat tussen hetgeen ten grondslag
ligt aan de asielaanvraag en de arrestatie. Er zijn meerdere oorzaken mogelijk voor
een arrestatie.

Ik ben voorts van mening dat Nederland een zorgvuldige en kwalitatief hoogwaardige
asielprocedure kent. Dit geldt voor de beoordeling van asielaanvragen ongeacht het
achterliggende asielmotief, of dit nu een politieke, religieuze, een etnische of andere
achtergrond heeft. De IND beoordeelt daarbij iedere asielaanvraag binnen de kaders
van de internationale verdragen en het EU recht.

De aanvragen worden beoordeeld op individuele mérites van de betreffende zaak en de
IND toetst daarbij de geloofwaardigheid en de zwaarwegendheid van het relaas van de
vreemdeling met gebruik van de beschikbare informatie van het betreffende land van
herkomst. Afhankelijk van het betreffend land van herkomst maakt de IND gebruik van
de ambtsberichten van het Ministerie van Buitenlandse zaken en van betrouwbare en
objectieve informatie uit diverse andere openbare bronnen. Hierbij is het goed om
op te merken dat de IND een afdeling heeft met op een land gespecialiseerde medewerkers
die door de hoor- en beslismedewerkers benaderd kunnen worden voor actuele en betrouwbare
informatie uit diverse betrouwbare bronnen. Op basis van deze informatie is de IND
in staat zorgvuldig te beslissen in individuele asielzaken.

Daarnaast is er bij de IND ook continu aandacht voor de kwaliteit van de asielbesluitvorming
in de vorm van opleidingen, begeleiding en, daar waar dit nodig wordt geacht, collegiale
toetsing tussen beslismedewerkers onderling. Er vinden bij voortduring kwaliteitsmetingen
plaats, waarbij onder meer gekeken wordt naar de kwaliteit van de gehoren en de besluitvorming.
Nadat een aanvraag is afgewezen wordt bovendien nog door de juristen van de IND bezien
of de aanvraag terecht is afgewezen en of de besluitvorming voldoende zorgvuldig heeft
plaatsgevonden. Indien de besluitvorming te kort schiet, wordt dit ook door de juristen
teruggekoppeld aan degene die het besluit heeft genomen. Binnen de IND is dan ook
bij voortduring oog voor kwaliteit. Ik zie op dit moment dan ook geen aanleiding om
concrete verbeteringen voor te stellen.

Ten slotte, als belangrijk onderdeel van een zorgvuldige asielprocedure, heeft de
vreemdeling het recht om tegen een afgewezen asielverzoek in beroep te gaan.

Vraag 11

Hoeveel asielverzoeken op grond van politieke motieven zijn er de afgelopen jaren
ingediend in Nederland? Hoeveel hiervan zijn gegrond verklaard? Hoe verhouden deze
cijfers zich tot andere (vergelijkbare) EU-lidstaten?

Antwoord 11

Hierover zijn geen cijfers beschikbaar. Er vindt geen gestructureerde registratie
van de asielmotieven plaats in het INDIGO systeem van de IND.

Vraag 12 en 13

Bent u van mening dat de arrestatie van de asielzoeker uit Azerbeidzjan niets te maken
heeft met het afgewezen asielverzoek? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet? Kunt u in
uw antwoord toelichten hoe u de relatie ziet tussen een politiek gemotiveerd asielverzoek
en een verdenking van een misdrijf dat mogelijke politiek van aard is?

Bent u bereid onderzoek te laten doen naar deze uitzetting? Zo nee waarom niet?

Antwoord 12 en 13

Zoals hiervoor aangegeven kan ik niet ingaan op de individuele zaak en de door de
betrokken persoon aangevoerde asielmotieven.

In algemene zin kan ik zeggen dat het in het verleden een enkele keer eerder is gebeurd
dat kort na terugkeer er berichten waren dat een afgewezen asielzoeker werd vastgezet
of (anderszins) behandeld werd in strijd met de mensenrechten. Een relatief kortdurende
detentie aan de grens om de identiteit en achtergrond van een persoon vast te stellen
zonder dat sprake van onmenselijke behandeling reken ik niet tot zo een gebeurtenis.

Het is daarbij niet altijd mogelijk geweest de juistheid van die berichten vast te
stellen. Daarnaast is het ook niet altijd mogelijk gebleken de causaliteit vast te
stellen van hetgeen naar voren is gebracht in de doorlopen asielprocedure en de gebeurtenissen
na terugkeer.Het is immers mogelijk dat bij terugkeer een persoon wordt vastgezet
om andere redenen dan de redenen die de persoon naar voren heeft gebracht in de asielprocedure.

Vraag 14

Kunt u al deze vragen individueel beantwoorden?

Antwoord 14

Aangezien een aantal vragen in elkaars verlengde lagen en dit de beantwoording ten
goede kwam is er voor gekozen deze gezamenlijk te beantwoorden.