Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Gerven over het vergoeden van stamceltherapie bij MS-patiënten

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 30 augustus 2019).

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het standpunt van de Nederlandse Vereniging van Neurologie
dat stamceltherapie (autologe hematologische stamceltherapie, aHSCT) voor een bepaalde
groep jonge MS-patiënten van waarde zou kunnen zijn om de progressie van de ziekte
te stoppen en dat verder onderzoek via een goed gerandomiseerde studie, waarbij effectiviteit
en veiligheid van aHSCT vergeleken wordt met tweedelijnsmiddelen, wenselijk zou zijn?1

Antwoord 1

De neurologen hebben de expertise in huis om te oordelen naar welke behandelingen
zij onderzoek willen doen. Naar ik begrijp zien zij dat er mogelijk meerwaarde kan
zijn voor een bepaalde groep jonge MS-patiënten door aHSCT te vergelijken met tweedelijnsmiddelen.
Daarom zouden zij hier onderzoek naar willen doen. Ik kan me dat goed voorstellen.

Vraag 2

Bent u bereid om voorwaardelijke toegang te bieden tot stamceltherapie aan patiënten
die niet kunnen wachten op de resultaten van een meerjarig onderzoek omdat zij dusdanig
hard achteruitgaan, terwijl bekend is dat zij baat zullen hebben bij de behandeling?
Kunt u uw antwoord uitgebreid motiveren?2

Antwoord 2

Zoals ik heb aangegeven in mijn brief van 19 juni 20183 zijn er verschillende voorzieningen waarmee vanuit de overheid financiering voor
dergelijke onderzoekstrajecten beschikbaar wordt gesteld. Ik heb daarbij ook de opvolger
van het instrument Voorwaardelijke Toelating genoemd, de subsidieregeling Veelbelovende
Zorg Sneller bij de Patiënt, omdat voor Voorwaardelijke Toelating vanaf 1 januari
2019 geen nieuwe onderzoeksvoorstellen meer kunnen worden ingediend. Het staat de
onderzoekers vrij om te verkennen of zij hun voorstel voor dit onderzoek in kunnen
dienen voor bovenstaande subsidieregeling of voor een van de andere regelingen.

Vraag 3

Hoe is de situatie als mensen in het buitenland zijn geholpen met aHSCT, wordt dan
de nazorg in Nederland wel vergoed door de zorgverzekeraar? Bestaat hiervoor niet
een zorgplicht? Maken de verzekeraars en/of ziekenhuizen hierin onderscheid?4

Antwoord 3

Op dit moment hebben de onderzoekers nog niet kunnen vaststellen of de behandeling
aHSCT effectieve zorg is en om die reden wordt deze behandeling op dit moment niet
vergoed uit het basispakket. Indien gedoeld wordt op nazorg die onderdeel uitmaakt
van de behandeling aHSCT dan wordt die nazorg ook niet vergoed, omdat het een integraal
onderdeel is van die behandeling. De zorgplicht van verzekeraars ziet alleen op alle
zorg uit het basispakket. In principe zouden zorgverzekeraars of ziekenhuizen hier
dan ook geen onderscheid in moeten maken. Indien een verzekerde die aHSCT heeft ondergaan
acute zorg nodig heeft, bijvoorbeeld vanwege complicaties, dan wordt deze zorg uiteraard
wel vergoed vanuit basispakket.