Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Raemakers over het bericht dat jeugdrechtadvocaten massaal overwegen piketdienst terug te schroeven

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 21 augustus 2019). Zie
ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3494.

Vraag 1

Kent u het bericht «Jeugdrechtadvocaten overwegen piketdienst terug te schroeven»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van de brandbrief die jeugdrechtadvocaten u over deze situatie
gestuurd hebben?2

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Bent u van mening dat goede rechtsbijstand van groot belang is, juist voor kwetsbare
groepen zoals jongeren?

Antwoord 3

Ja.

Vraag 4

Bent u ook van mening dat de aanwezigheid van jeugdrechtadvocaten bij verhoren door
de politie een belangrijk onderdeel is van deze goede rechtsbijstand, en dat piketdienst
onmisbaar is?

Antwoord 4

Ja. De aanwezigheid van (jeugdrecht)advocaten bij politieverhoren van jongeren is
sinds de wetswijziging van 1 juni jl. daarom zelfs verplicht. Verdachten kunnen geen
afstand doen van dit recht.

Vraag 5

In welke mate worden jongeren nu niet bij elk verhoor bijgestaan door jeugdrechtadvocaten?
Hoe verhoudt dit zich tot de garanties rond het beschermen van een eerlijk proces
dat artikel 6 van het Europees verdrag voor de rechten van de mens biedt?

Antwoord 5

Sinds de inwerkingtreding van de wet ter implementatie van richtlijn 2016/800/EU per
1 juni jl. hebben minderjarigen het recht op verhoorbijstand door een (jeugdrecht)advocaat.
Zij kunnen geen afstand doen van dit recht. Dit betekent dat er altijd een advocaat
bij een politieverhoor van een minderjarige aanwezig moet zijn. Het recht op bijstand
van een raadsman is naar de gangbare opvattingen ook onderdeel van het recht op een
eerlijk proces als bedoeld in artikel 6 van het Europees verdrag voor de rechten van
de mens.

Vraag 6

Welke gevolgen zou het massaal terugschroeven van de piketdienst hebben voor jongeren
en de hele rechtsketen?

Antwoord 6

Dat is afhankelijk van de regio, het aantal advocaten dat de piketdiensten daadwerkelijk
zou gaan terugschroeven en de overige omstandigheden van het geval. De gevolgen kunnen
zijn dat in voorkomende gevallen pas zeer laat een advocaat ter plekke kan komen.
In dergelijke gevallen zal moeten worden gewacht met het verhoor totdat daadwerkelijk
een advocaat beschikbaar is.

Vraag 7

Deelt u de mening van de jeugdstrafrechtadvocaten dat de vaste vergoeding per cliënt
voor hun werkzaamheden van 150 euro nu niet meer in verhouding staat met hun tijdsinspanning
en werkzaamheden?

Antwoord 7

Bij de implementatie van de richtlijn per 1 juni jongstleden is ervoor gekozen de
vergoeding aan te laten sluiten bij de huidige puntenvergoeding voor het bijwonen
van politieverhoren. In 2016 is deze puntenvergoeding voor minderjarige verdachten
met 50% verhoogd tot het niveau van de vergoeding voor verhoorbijstand voor meerderjarige
verdachten. Ik stel vast dat dit voorstel in het kader van de consultatie niet tot
kritiek heeft geleid.

Ik zal de vergoeding bespreken in de overleggen die op korte termijn zullen plaatsvinden
met jeugdrechtadvocatuur, Raad voor rechtsbijstand, politie en OM over de praktische
uitvoering van de wet.

Vraag 8

Wat bent u voornemens te doen in het geval dat veel minder advocaten beschikbaar zijn
voor de piketdienst en de Europese richtlijn dus overtreden dreigt te worden?

Antwoord 8

Hoewel ik het signaal van de jeugdrechtadvocatuur goed heb verstaan, heb ik nog altijd
een zodanig vertrouwen in de advocatuur dat ik ervan uitga dat een dergelijke situatie
zich niet zal voordoen. Zoals ik recent in mijn brief van 4 juli jl. in reactie op
het verzoek van de Vaste Commissie voor Justitie en Veiligheid heb aangegeven, zal
ik in het kader van de reeds bestaande functionele contacten over de implementatie
van de richtlijn en de praktische uitvoering van de wet ter uitvoering van deze richtlijn,
op korte termijn samen met politie en openbaar ministerie nader in overleg treden
met de (jeugdrecht)advocatuur en daarbij ook de gesignaleerde knelpunten bespreken.

Vraag 9

Herrinnert u zich uw brief van 8 november 2018 «Contouren herziening stelsel gesubsidieerde
rechtsbijstand» waarin u enkele pilots aankondigde, onder meer betreffende de verbinding
tussen het sociaal en juridische domein en strafzaken? Wat is hiervan de stand van
zaken en hoe zijn jeugdigen bij de invulling van deze pilots betrokken?3

Antwoord 9

Ja. Over de voortgang van de stelselherziening gesubsidieerde rechtsbijstand verwijs
ik u naar mijn brief aan u van 12 juli jongstleden.