Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Ojik over het uitblijven van een wetsvoorstel rond het vaststellen van staatloosheid

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 22 juli
2019) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3291.

Vraag 1, 2 en 3

Herinnert u zich dat u in antwoord op Kamervragen heeft aangegeven dat u het wetsvoorstel
over de vaststelling van staatloosheid in het voorjaar van 2018 zou indienen?1 Waarom is dit, ruim een jaar later, nog steeds niet gebeurd?

Bent u zich ervan bewust dat in de jaarplanning 2019 van het Ministerie van Justitie
en Veiligheid die u naar de Kamer heeft gezonden, de behandeling van het wetsvoorstel
was gepland voor het eerste kwartaal van 2019?

Wanneer gaat u het wetsvoorstel aan de Kamer aanbieden? Kunt u een concrete datum
geven? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 1, 2 en 3

Het wetsvoorstel over staatloosheid bestaat uit twee onderdelen. Allereerst wordt
een procedure in het leven geroepen om staatloosheid te laten vaststellen door een
civiele rechter. Met deze nieuwe vaststellingsprocedure kunnen meer personen hun staatloosheid
aantonen. Het wetsvoorstel strekt voorts tot wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap.
Aan deze rijkswet worden twee nieuwe optierechten toegevoegd, specifiek gericht op
staatloos in Nederland geboren kinderen. Aan de totstandkoming van dit wetsvoorstel
wordt al geruime tijd gewerkt. Anders dan gehoopt is het eerder aan uw Kamer gecommuniceerde
moment van indiening niet gehaald. Ik zal u na de zomer nader berichten over de vervolgstappen
in dit wetgevingsproces.

Vraag 4

Bent u bekend met het bericht «Utrecht wil staatlozen helpen»?2

Antwoord 4

Ja.

Vraag 5

Kunt u de schatting van Statelessness and Inclusion bevestigen dat circa 8.000 mensen
momenteel staatloos zijn?

Antwoord 5

Het betreft hier geen schatting van het aantal vreemdelingen in Nederland dat vastgesteld
staatloos is, maar een schatting van het aantal personen van wie verondersteld wordt
dat zij voor de status van staatloze in aanmerking komen. Ik beschik niet over informatie
waarop deze veronderstelling gebaseerd kan worden. Mij zijn alleen de aantallen bekend
van vreemdelingen die op dit moment als staatloos zijn geregistreerd in de Basisregistratie
Personen (BRP), en van vreemdelingen die nog in procedure zijn in afwachting van een
beslissing op een verblijfsaanvraag en in hun vreemdelingendossier staan vermeld als
staatloos.

Vraag 6

Bent u bereid om in overleg te treden met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
om gemeenten te ondersteunen en handvaten aan te rijken, bijvoorbeeld ten aanzien
van het opnemen van mensen in de Basisregistratie Personen en voor het helpen van
staatlozen, zolang het wetsvoorstel nog niet is behandeld? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Ik ben graag bereid tot overleg om scherp te krijgen welke problematiek zich concreet
voordoet en op welke wijze gemeenten zouden kunnen worden ondersteund. Mogelijk kunnen
reeds lopende overleggen met mijn departement worden gebruikt om informatie van de
zijde van de gemeenten in te brengen. Voor wat betreft uw verwijzing naar de BRP kan
ik alvast het volgende melden. Indien de gemeente de nationaliteit, of in dit geval
de staatloosheid, niet kan vaststellen op grond van artikel 2.15 van de Wet basisregistratie
personen dan informeert de gemeente, op basis van artikel 2.17 van deze wet, bij de
Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) met welk nationaliteitsgegeven betrokkene
bij de IND bekend is. Indien de Minister van Justitie en Veiligheid dit gegeven in
het kader van de toelating van de betrokkene tot Nederland heeft vastgesteld, dient
de gemeente dat gegeven te ontlenen aan de mededeling daarover van de Minister en
vervolgens in de BRP op te nemen. Indien betrokkene ook bij de IND niet bekend is
als staatloos, zal hij in de BRP worden geregistreerd met de vermelding dat de nationaliteit
onbekend is. Overigens kunnen uitsluitend vreemdelingen die rechtmatig in Nederland
verblijven als ingezetene in de BRP worden opgenomen.