Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kuiken en Nijboer over de brandbrief van de Raad van Toezicht van jeugdzorginstelling Elker – het Poortje

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 3 juni
2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2256.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de aan u gerichte brief van de Raad van Toezicht (RvT) van
Elker – het Poortje van 18 maart 2019?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Baart het u ook zorgen dat de RvT van een van de grootste jeugdzorginstellingen aangeeft
dat instellingen niet meer in staat zijn goede en passende zorg te bieden aan kwetsbare
jongeren?

Zo ja, welke stappen gaat u per direct zetten om deze onhoudbare situatie te verbeteren?

Antwoord 2

Het is een zorgelijk signaal en het heeft nadrukkelijk mijn aandacht. Met behulp van
het Ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd (OZJ) loopt er op dit moment een bemiddelingstraject
met Elker-Het Poortje en de jeugdhulpregio’s Groningen en Drenthe. In dit bemiddelingstraject
worden afspraken gemaakt over het vervolg, zowel voor de korte termijn (2019) als
de langere termijn. Ik volg de ontwikkelingen nauwlettend en houd als stelselverantwoordelijke
nadrukkelijk een vinger aan de pols

Vraag 3, 4, 5

Erkent en herkent u de signalen dat zowel financiële tekorten alsook gebrek aan regie
in de jeugdzorgtransitie leiden tot een uiterst penibele situatie waardoor jongeren
«tussen wal en schip belanden, met ernstige beschadiging tot gevolg»?

Bent u bereid de regie op u te nemen en de condities te verbeteren waaronder alle
betrokken partijen in gezamenlijke verantwoordelijkheid kunnen gaan werken aan het
verbeteren van de jeugdzorg? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u een tijdspad hiervoor
aangeven?

Bent u het met mij eens dat de bestaande actieprogramma’s ontoereikende maatregelen
bieden om de huidige problematiek op te lossen? Zo nee, wat is volgens u de reden
dat de RvT van deze jeugdzorginstelling nu de noodklok luidt?

Antwoord 3, 4, 5

De signalen over financiële tekorten herken ik. De onderzoeken die ik naar aanleiding
van deze signalen over tekorten heb laten uitvoeren, en die ik inmiddels heb toegestuurd
naar uw Kamer, bevestigen dit beeld. Inmiddels heeft het kabinet tevens besloten om
gemeenten tegemoet te komen door in 2019 € 420 miljoen extra beschikbaar te stellen
en in 2020 en 2021 jaarlijks € 300 miljoen.1 Overigens ontslaan financiële tekorten de gemeente niet van haar jeugdhulpplicht.
Dit houdt in dat zij kinderen die dit nodig hebben tijdig passende hulp moeten bieden.
Dat is ook de reden dat de jeugdhulpregio’s Groningen en Drenthe en Elker-Het Poortje
met elkaar in gesprek zijn.

Zoals ik ook heb aangegeven in mijn recente brief over de extra middelen voor de Jeugdzorg
is alleen extra geld niet de oplossing voor de volumestijging en tekorten in de Jeugdzorg.

Vanuit het actieprogramma Zorg voor de Jeugd werken we samen met alle betrokken partijen
aan het verbeteren van de jeugdhulp. Vanaf 1 januari 2019 t/m 2021 ondersteunt en
adviseert het OZJ onder andere rond jeugdhulpvernieuwing, het uitvoeren van de transformatieplannen
en de inkoop van jeugdhulp. In aanvulling op dit actieprogramma worden met gemeenten
– in het kader van de ter beschikking gestelde extra gelden – nieuwe afspraken gemaakt
om de jeugdhulp effectiever en efficiënter te maken. Daar ligt immers nog ruimte voor
verbetering, zo blijkt uit het zojuist genoemde onderzoek.

Daarnaast is er sinds 1 januari 2019 een «Jeugdautoriteit». Deze bemiddelt rond de
inkoop van jeugdhulp, spreekt gemeenten aan over continuïteitsvraagstukken en bereidt
zo nodig bestuurlijke maatregelen voor. Met de VNG is afgesproken om -uit de extra
beschikbaar gestelde middelen- voor de periode 2019–2021 in totaal € 20 miljoen bij
de Jeugdautoriteit te positioneren. Dit bedrag is bedoeld om als de zorgcontinuïteit
in gevaar komt de mogelijkheid te hebben om tijdelijke liquiditeitssteun toe te kennen.
De middelen kunnen na advies van de Jeugdautoriteit en na akkoord van gemeenten worden
ingezet.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het feit dat de RvT van Elker – het Poortje niet langer de verantwoordelijkheid
over de kwaliteit van zorg en zelfs de veiligheid van haar cliënten kan dragen dermate
serieus is dat concrete actie zo spoedig mogelijk nodig is? Zo ja, welke stappen overweegt
u?

Antwoord 6

Elker-Het Poortje heeft aangegeven dat de organisatie kwalitatief verantwoorde zorg
levert en kan blijven leveren.