Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Van Gerven over de miljoenenschikking van farmaceuten Bayer en Johnson & Johnson van Amerikaanse claims over het bloedverdunningsmiddel rivaroxaban (Xarelto)

Mededeling van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 18 april 2019).

Vraag 1

Kent u het bericht «Farmaceuten betalen fors in schikking om bloedverdunner»?1 Wat is uw reactie daarop?

Vraag 2

Wat vindt u van het feit dat Bayer en Johnson & Johnson stellen dat de schadeclaims
ongegrond zijn en de schikking geen schuldbekentenis is dat het middel Xarelto, waar
het hier om gaat, een verhoogde kans op spontane bloedingen veroorzaakt?

Vraag 3

Hoe ziet u deze ontwikkelingen in het licht van meldingen van de Stichting Farmaceutische
Kengetallen dat steeds meer patiënten in Nederland dit middel gebruiken2 en dus aan dezelfde risico’s worden blootgesteld, terwijl het Geneesmiddelenbulletin
heeft gesteld dat deze bloedverdunners geen eerstekeuzemiddelen zijn?3

Vraag 4

Bent u bereid maatregelen te nemen om te voorkomen dat een dergelijke situatie zich
ook in Nederland voordoet? Zo ja, welke?

Vraag 5

Blijft u vasthouden aan de meerwaarde van Directe Orale AntiCoagulantia (DOAC’s) als
het middel Xarelto ten opzichte van antistollingsmiddelen van het type vitamine K-antagonist
(VKA), die voorheen veelal door deze patiënten werden gebruikt? Kunt u in uw antwoord
ingaan op de kosten van het middel en de resultaten van eventueel onderzoek dat is
verricht naar de werkzaamheid en veiligheid, zoals interacties met andere geneesmiddelen
en de specifieke Nederlandse situatie die uitzonderlijk is vanwege de nauwkeurige
controle van patiënten door middel van trombosediensten?

Vraag 6

Hoe is de actuele situatie als het gaat om onderzoek naar de werkzaamheid en veiligheid
van DOAC’s vergeleken met de antwoorden van uw voorganger in 2015? Welke onderzoeksresultaten
zijn sindsdien bekend geworden en welke conclusies kunnen daaruit worden getrokken?4

Vraag 7

Deelt u de analyse van het Geneesmiddelenbulletin dat:

– rivaroxaban onmiskenbaar zijn weg heeft gevonden in de Nederlandse medische praktijk,
bij een beperkt aantal geregistreerde indicaties: bij een VTE (veneuze trombo-embolie,
behandeling en preventie), en ter preventie van trombusvorming bij atriumfibrilleren
zonder hartklepafwijking of comorbiditeit en na een acuut coronair syndroom gecombineerd
met een trombocytenaggregatieremmer;

– het opvallend is hoe het aantal gebruikers van rivaroxaban zo heeft kunnen toenemen
in Nederland, aangezien de werkzaamheid en veiligheid zelden of nooit werd vergeleken
met Nederlandse standaardzorg;

– de resultaten van onderzoek naar de werkzaamheid van rivaroxaban bij indicaties die
niet in Nederland geregistreerd zijn (langdurige antistolling na elke VTE, secundaire
cardiovasculaire preventie in combinatie met acetylsalicylzuur en secundaire cardiovasculaire
preventie bij een beroerte met onbekende oorzaak) waarbij het werd vergeleken met
acetylsalicylzuur teleurstellend zijn en het risico op bloedingen vaak veel groter
bleek;

– bij de geregistreerde indicatie van rivaroxaban voor verlengde antistolling tot 30
dagen na een initiële antistolling bij een knie- of heupvervangende operatie acetylsalicylzuur
(100 mg) even veilig en effectief als rivaroxaban lijkt en een interessante bevinding
die uitnodigt tot verder onderzoek, zeker uit kostenoverwegingen;

– er nog geen directe antagonist is van rivaroxaban die ingezet kan worden bij overdosering
of het optreden van ernstige bloedingen;

– al met al zijn er nog steeds voldoende redenen zijn om terughoudend te blijven met
het voorschrijven van direct werkende antistollingsmiddelen (DOAC’s) zoals rivaroxaban?

Vraag 8

Wilt u op elk van de punten in de analyse van het Geneesmiddelenbulletin afzonderlijk
ingaan?5

Mededeling

De vragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) over de miljoenenschikking van farmaceuten
Bayer en Johnson & Johnson van Amerikaanse claims over het bloedverdunningsmiddel
rivaroxaban (Xarelto) (2019Z05994) kunnen tot mijn spijt niet binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord.

De reden van het uitstel is dat de afstemming ten behoeve van de beantwoording meer
tijd vergt.

Ik zal u zo spoedig mogelijk de antwoorden op de Kamervragen doen toekomen.