Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Nijboer over het bericht dat 70 procent van de huurbemiddelaars illegale bemiddelingskosten rekent

Antwoord van Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
9 april 2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 1981.

Vraag 1, 2, 4

Kent u het bericht «70 procent huurbemiddelaars rekent illegale bemiddelingskosten»?1

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat malafide huurbemiddelingsbureaus geld
verdienen aan de machteloze positie van woningzoekenden? Zo ja, wat gaat u doen om
te voorkomen dat in de toekomst nog illegale bemiddelingskosten worden gevraagd? Zullen
bemiddelingsbureaus die bemiddelingskosten vragen strafrechtelijk worden vervolgd?

Deelt u de mening dat als 70 procent van de huurbemmiddelaars illegale bemiddelingskosten
rekenen er iets goed mis is in de sector en daarom hard moet worden opgetreden? Zo
ja, welke actie wordt ondernomen?

Antwoord 1, 2, 4

Ja, ik ben met het bericht bekend. Ik ben dan ook verheugd over de aankondiging2 van de Autoriteit Consument & Markt (ACM), die intensiever op gaat treden tegen huurbemiddelaars
die onterechte kosten in rekening brengen aan huurders. Het is een logisch vervolg
van de geïntensiveerde contacten van mijn departement met de ACM. Deze contacten hebben
ertoe geleid dat ik verschillende vormen van verkapte bemiddelingskosten heb verduidelijkt
zodat ACM haar handhaving scherper kan inzetten.

De wet is duidelijk. Het is verboden om, onder welke benaming dan ook, kosten bij
de huurder in rekening te brengen in het geval dat de bemiddelaar (ook) in opdracht
van de verhuurder bemiddelt. Met diverse partijen verken ik hoe gerichter opgetreden
kan worden tegen deze malafide huurbemiddelaars. In mijn brief van 9 november 2018
over Goed verhuurderschap3 licht ik dit uitgebreid toe. Ik kan echter niet garanderen dat bemiddelaars nooit
meer onterechte bemiddelingskosten in rekening (blijven) brengen. Dat komt mede omdat
bemiddelaars altijd nieuwe wegen zoeken om al dan niet geoorloofde verdienmodellen
in de markt neer te zetten. Daarom is hier in de contacten met de ACM blijvende aandacht
voor.

Bij een overtreding kan de ACM een boete opleggen aan de overtreder en eventueel aan
degene die opdracht tot deze overtreding heeft gegeven of er een leidinggevende rol
in heeft gespeeld. De boete kan oplopen tot € 900.000 per overtreding. In sommige
gevallen kan de boete nog hoger zijn en een percentage van de totale jaaromzet bedragen.

Vraag 3

Vindt u ook dat huurders die bemiddelingskosten hebben betaald dit geld terug moeten
krijgen? Zo ja, wordt dit bedrag terug gevorderd? Gaat u huurders helpen hun geld
terug te krijgen?

Antwoord 3

Naast handhaving blijft het belangrijk dat huurders zo vaak mogelijk onterecht betaalde
bemiddelingskosten terugvorderen. Niet alleen om de schade die zij zelf hebben geleden
terug te draaien, maar ook om huurbemiddelaars te ontmoedigen dergelijke kosten in
rekening te brengen. De ACM heeft geconstateerd dat malafide bemiddelaars voorheen
een maand huur in rekening brachten maar nu een zodanig laag bedrag in rekening brengen
dat de huurder minder gauw de stap zet om het geld, desnoods via de rechter, terug
te vorderen. Naast de aankondiging hiertegen op te gaan treden verwijst de ACM gedupeerden
naar haar consumentenloket ConsuWijzer. Daar kunnen consumenten meer informatie vinden
over hun rechten bij huurbemiddeling en een voorbeeldbrief waarmee zij de onterecht
betaalde kosten kunnen terugvorderen. Verder is op de website van de Woonbond een
deurwaarderscheck te vinden aan de hand waarvan de huurder kan beoordelen of hij kans
maakt met het terugvorderen van de betaalde bemiddelingskosten. Bovendien is op de
website van de Woonbond een modelbrief te vinden waarmee huurders de ten onrechte
betaalde bemiddelingskosten van de bemiddelaar kunnen terugvorderen.

Tenslotte is op de website van de NVM informatie te vinden over het terugvorderen
van ten onrechte betaalde bemiddelingskosten, inclusief een voorbeeld van een terugvorderingsbrief
en een voorbeelddagvaarding.

Vraag 5

Denkt u ook dat de landelijke invoering van een verhuurdersvergunning naar Gronings
voorbeeld de huurder kan beschermen tegen illegale praktijken zoals het innen van
bemiddelingskosten?

Antwoord 5

Het «Groningse model» is een lokale aanpak waar ik graag als voorbeeld naar kijk.
Ik faciliteer dit door het als pilot te ondersteunen met een bijdrage van € 500.000.
De gemeente Groningen heeft hierbij gebruikgemaakt van haar lokale autonomie om de
problematiek die in haar gemeente speelt met deze aanpak te bestrijden. Het is aan
iedere gemeente zelf om op basis van de lokale omstandigheden een afweging te maken
over de voor haar gemeente wenselijke en toepasbare aanpak. Zoals in mijn brief van
12 februari 2019 is uiteengezet monitort de gemeente Groningen de aanpak en deelt
zij de opgedane kennis en ervaringen met mij en andere gemeenten, zodat op basis daarvan
kan worden bezien of een dergelijke aanpak ook bij andere gemeenten kan worden uitgerold.
Zoals in die brief toegezegd zal ik uw Kamer op de hoogte houden van de voortgang.
Zoals in mijn brief van november 2018 aangegeven is een algemene vergunningplicht
voor verhuurders disproportioneel en niet doelmatig en leidt deze tot hoge uitvoeringslasten.