Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Snels over Nederland als fiscaal doorsluisland en het nieuwe rulingbeleid`

Mededeling van Staatssecretaris Snel (Financiën) (ontvangen 18 februari 2019).

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de bevinding van het Centraal Planbureau (CPB) dat Nederland al jarenlang
wereldwijd aan de top staat wat betreft de omvang van zowel de inkomende als de uitgaande
directe buitenlandse investeringsvoorraad? Vindt u, net als het CPB, dat de internationale
reputatie van Nederland op het spel staat op het gebied van winstbelastingen? Onderschrijft
u de constatering van het CPB dat Nederland op dit moment een aantrekkelijk doorsluisland
is?

Vraag 2

Wat zou u ervan vinden als een groot techbedrijf in 2016 ongeveer 16 miljard euro
aan royalty’s door Nederland naar Bermuda liet stromen, zonder dat in Nederland sprake
is wezenlijke activiteiten? Onder welke voorwaarden zou een in een dergelijk geval
voldaan kunnen zijn aan de «economische nexus»-toets voor het verkrijgen van een ruling
vanaf 1 juli 2019? Indien een dusdanige situatie in aanmerking komt voor een ruling,
hoe legt u aan mensen in de samenleving uit dat Nederland dergelijke constructies
faciliteert?

Vraag 3

Klopt het dat u wilt voorkomen dat Nederland wordt gebruikt voor doorstroomactiviteiten
naar belastingparadijzen? Wat wordt verstaan onder «doorstroomactiviteiten»? Wat is
precies het onderscheid tussen «belastingparadijs» en «doorstroomland» of «doorsluisland»?
In hoeverre beschouwt u het als problematisch dat Nederland als doorstroomland wordt
gezien? Is er, voor zover u kunt overzien, in dit verband sprake van kritiek op Nederland
door andere landen of internationale organisaties? Bent u bereid om er alles aan te
doen om te voorkomen dat Nederland als doorsluisland fiscale planning faciliteert
en daarmee de belastingdruk voor multinationals verlaagt? Kunt u aangeven onder welke
omstandigheden dergelijke planning, naar uw inzien, resulteert in belastingontwijking?

Vraag 4

Deelt u de analyse van het CPB dat de voorwaardelijke bronbelasting in 2021 van dit
kabinet niet voldoende is om het fiscaal doorsluizen tegen te gaan? Zo nee, welk deel
van de CPB-analyse is onjuist? Hoe beoordeelt u het CPB-voorstel van een minimumbronbelasting
voor de Europese Unie als geheel?

Vraag 5

Klopt het dat een hoog statutair belastingtarief weinig zegt over het effectieve tarief
in een bepaald geval, als de belastingwetgeving belastingverlagende uitzonderingen
bevat? Deelt u de conclusie van het CPB dat een voorwaardelijke bronbelasting, waarbij
gekeken wordt naar de effectieve belasting in andere landen, effectiever zal zijn
om het faciliteren van belastingontwijking via Nederland tegen te gaan? Wat vindt
u van het voorstel van Vleggeert en Vording (2017)1 om de voorwaardelijke bronbelasting uit te breiden met een toets op de effectieve
belastingvoet?

Vraag 6

Op welke manier heeft u een bronbelasting op basis van effectieve tarieven onderzocht?
Zijn er, voor zover u weet, andere landen waar gewerkt wordt met een bronbelasting
op basis van effectieve tarieven? Zo ja, wat zijn daar de ervaringen? Heeft u een
uitvoeringstoets laten maken bij het voorstel om te kijken naar het effectieve belastingtarief?
Zo ja, zou u deze uitvoeringstoets kunnen delen met de Kamer? Zo niet, hoe kunt u
inschatten dat het «onbegonnen werk» is?2 Kunt u deze uitvoeringstoets alsnog laten maken?

Vraag 7

Klopt het dat Nederlandse bedrijven die rente betalen aan buitenlandse moederbedrijven
in sommige gevallen al moeten aangeven hoeveel winstbelasting in het buitenland over
de rente is betaald, om de rente te mogen aftrekken voor de Nederlandse vennootschapsbelasting?

Vraag 8

Klopt het dat de overheid bedrijven kan verplichten om jaarlijks te rapporteren over
wat het effectieve belastingtarief over rente en royalty’s in het buitenland is geweest?
Is het mogelijk om de bewijslast voor de effectieve belastingdruk op buitenlandse
rente en royalty's bij de belastingplichtige neer te leggen? Indien nee, waarom niet?

Vraag 9

In hoeverre wijken de gemiddelde effectieve tarieven af van statutaire tarieven in
de landen waar vanuit Nederland de hoogste bedragen aan rente en royalty's doorstromen?
Welke rol speelt de cijfermatige omvang van de hiervoor bedoelde geldstromen bij de
totstandkoming van de Nederlandse benadering t.o.v. de doorstroomproblematiek?

Vraag 10

Klopt het dat de bronbelasting op rente en royalty’s, zoals nu beoogd wordt, ook gaat
gelden als er sprake is van misbruik van het Nederlandse belastingstelsel? Is het
bij ingewikkelde belastingstructuren eenvoudiger om misbruik aan te tonen dan om het
effectieve tarief te bepalen?

Vraag 11

Bent u het met het CPB eens dat bij de toepassing van de regels voor buitenlandse
gecontroleerde entiteiten (CFC's) een toets op de effectieve belasting in de herkomstlanden
ook te prefereren zou zijn boven die op statutaire tarieven? Is er een land in Europa
waar dit gebeurt? Zo ja, welk land? Wanneer wordt de Kamer geïnformeerd over de manier
waarop andere Europese lidstaten de CFC-regels hebben toegepast?

Vraag 12

Bent u bekend met het feit dat landen als Luxemburg, Ierland en Zwitserland door academici
worden gezien als belastingparadijzen? Is het voor u juridisch mogelijk om landen
als Luxemburg, Ierland en Zwitserland als belastingparadijs te bestempelen? Is het
voor u juridisch mogelijk een bronbelasting te gaan heffen op rente- en royaltybetalingen
aan lichamen die zijn gevestigd in een ander EU/EER-lidstaat?

Vraag 13

Klopt het dat u voorstander bent van publieke Country-by-Country Reporting (CbCR)?
In hoeverre heeft u zich hiervoor ingezet in Europees verband? Wat zijn de meest recente
ontwikkelingen op dit gebied in het afgelopen jaar?

Vraag 14

Deelt u de analyse dat publiek inzicht en controle vanuit de Kamer op de exacte inhoud
van rulings nog steeds niet mogelijk is zolang er slechts een samenvatting wordt gepubliceerd?
Hoe kan de Kamer controleren of er zaken buiten de samenvatting zijn gebleven? Kunt
u enkele voorbeelden van samenvattingen aan de Kamer verstrekken?

Vraag 15

Deelt u de opvatting dat publicatie van rulings goed is voor een level playing field
tussen Nederlandse belastingplichtigen, goed is voor de rechtsontwikkeling en helpt
bij informatieontwikkeling van fiscalisten, journalisten en ngo’s? Klopt het dat rechtsvragen
die voorwerp zijn van een ruling in beginsel niet zullen worden voorgelegd aan een
rechter en dus niet tot de vorming van jurisprudentie leiden? Heeft het achterwege
blijven van rechtspraak nadelen? Kunt u hierbij specifiek aandacht besteden aan de
omgang met verrekenprijzen (transfer pricing) en de inzet van afspraken betreffende
informeel kapitaal? Heeft het publiceren van (samenvattingen van) rulings gevolgen
voor de staatssteunonderzoeken van de Europese Commissie?

Vraag 16

Heeft u serieus overwogen om rulings volledig te publiceren en daarbij de anonimiseringrichtlijnen
voor de rechtspraak te gebruiken?3 Kunt u aangeven wat de belangrijkste voor- en tegenargumenten hierbij zijn? Waarom
is het bij het publiceren van jurisprudentie wel mogelijk om volledig te publiceren
en daarbij slechts namen en bedragen weg te lakken? Verschilt de wijze van anonimisering
door de Europese Commissie in staatssteunzaken (zoals het Starbucks-besluit) van de
voornoemde richtlijnen, bijvoorbeeld op het punt van de anonimisering van getallen?
Is onderzocht of de benadering van de Europese Commissie aanknopingspunten zou kunnen
bieden bij de publicatie van de volledige, anonieme teksten van Nederlandse rulings?

Vraag 17

Gaat u in het kader van transparantie ook de onderliggende stukken bij rulings publiceren?
Wordt het mogelijk om onderliggende stukken op te vragen, indien daar om wordt verzocht?
In hoeverre kunnen rulings en/of de daaraan ten grondslag liggende stukken worden
opgevraagd via een Wob-verzoek? Is er bij uw weten ooit een Wob-verzoek ingediend
voor een specifieke ruling en/of de onderliggende stukken? Zo ja, hoe is dit verzoek
afgelopen? Zo nee, ziet u ruimte voor het publiceren van geanonimiseerde rulings en/of
onderliggende stukken met een beroep op de Wet openbaarheid bestuur?

Vraag 18

Zou uit het volledig publiceren van rulings kunnen blijken dat grote bedrijven relatief
weinig belasting betalen? Wanneer betaalt een bedrijf naar uw inzicht «voldoende»
belasting? Hebben bedrijven de plicht om aan te tonen dat ze voldoende belasting betalen
(in het buitenland) om in aanmerking te komen voor een ruling? Zo niet, zou een dergelijke
plicht juridisch mogelijk zijn?

Vraag 19

Waarom is (geanonimiseerde) publicatie van een ruling geen voorwaarde voor het verkrijgen
van een ruling? Is het mogelijk om (anonieme) publicatie voortaan als voorwaarde te
stellen voor het verkrijgen van een ruling? Is het juridisch mogelijk om bestaande
rulings (bijvoorbeeld: een ruling die in 2016 is afgegeven) (anoniem) te publiceren,
gegeven de relevante fiscale, civiele en eventueel internationale rechtsbepalingen?

Vraag 20

Hoeveel extra werk levert het publiceren van een samenvatting van een afgegeven ruling
op?

Hoeveel extra werk zou het voor de Belastingdienst opleveren als alle rulings volledig
(geanonimiseerd) gepubliceerd moesten worden? Klopt het dat het volledig publiceren
van rulings minder werk oplevert dan het maken van een samenvatting voor elke ruling?

Vraag 21

Wat zijn de consequenties voor bedrijven die niet langer een ruling met de Belastingdienst
mogen maken, bijvoorbeeld omdat het doorslaggevende motief eruit bestaat om buitenlandse
belasting te besparen? Klopt het dat het voor deze bedrijven nog steeds mogelijk blijft
om dezelfde fiscale structuren te blijven gebruiken, ondanks het feit dat er geen
ruling wordt afgesloten? Kunnen deze bedrijven rechten ontlenen aan het feit dat er
in eerdere jaren wel rulings werden afgesloten met dergelijk fiscale structuren?

Vraag 22

Gaat de maximale looptijd van vijf jaar (en tien jaar in uitzonderlijke gevallen)
ook voor alle huidige rulings gelden? Zo ja, vanaf welk moment moet deze maximale
looptijd berekend worden? Wordt een verlenging van een bestaande ruling aangemerkt
als een nieuwe ruling? Zo nee, hoe gaat u ervoor zorgen dat de nieuwe regels ook gaan
gelden voor alle bestaande rulings?

Vraag 23

Klopt het dat een ruling vervalt bij een relevante wetswijziging en dat relevante
wijzigingen van feiten en omstandigheden in rulings opgenomen worden? Geldt dit ook
voor alle maatregelen opgenomen in uw brief van 22 november 2018?4 Gaat het nieuwe beleidsbesluit automatisch gelden voor alle huidige rulings?

Vraag 24

Klopt het dat er in de toekomst geen rulings worden afgesloten als (internationale)
belastingbesparing een doorslaggevend motief is? Wat voor rulings blijven er dan nog
over? Hoe kunt u beoordelen of er internationaal belasting wordt ontweken? Vereist
dat geen kennis van het effectieve belastingtarief in andere landen?

Vraag 25

Klopt het dat derde partijen zelf geen ruling meer nodig hebben wanneer rulings van
andere bedrijven gepubliceerd worden omdat zij zich in een gelijke situatie kunnen
beroepen op het gelijkheidsbeginsel, vertrouwensbeginsel of enig ander beginsel?

Vraag 26

Kunt u nader omschrijven hoe de rulingpraktijk in België werkt? Wat zijn, voor zover
u bekend, de afgelopen jaren de ervaringen met deze praktijk? Worden de teksten van
rulings daar volledig gepubliceerd? Wat wordt er precies weggelakt? Zijn er (andere)
landen waar rulings volledig gepubliceerd worden?

Vraag 27

In hoeverre gaat de Kamer worden geïnformeerd over het nieuwe beleidsbesluit en in
hoeverre kan de Kamer hier wijzigingen in aanbrengen?

Vraag 28

Klopt het dat anoniem publiceren van rulings niet in strijd is met artikel 67 van
de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR)? Kan dit ook met terugwerkende kracht
gebeuren? Is het juridisch mogelijk om artikel 67 van de AWR aan te passen zodat er
onderscheid wordt gemaakt tussen individuele personen en rechtspersonen?

Vraag 29

Wanneer en hoe gaat de Europese gedragscodegroep inzake bedrijfsbelastingen de implementatie
van de Europese richtsnoeren voor goede belastingrulingpraktijken monitoren?

Klopt het dat er in Europa landen zijn waar het wel openbaar is hoeveel belasting
bedrijven afdragen? Om welke landen gaat het? Hoe werkt het daar precies?

Vraag 30

Waarom zegt u in uw brief van 22 november 20185 dat al aan de Europese richtsnoeren6 voor goede belastingrulingpraktijken zou zijn voldaan door middel van de publicatie
van een notitie, exemplarische voorbeelden en een jaarverslag van het APA/ATR-team?
Is het niet zo dat de Europese richtsnoeren nou juist publicatie voorschrijven van
de feiten en omstandigheden die ten grondslag liggen aan een belastingruling, zodat
in elk geval de publicatie van een samenvatting van die feiten en omstandigheden,
al dan niet in de vorm van een bijgewerkte handleiding, een ondergrens is? Wat vindt
u ervan dat een Europese topambtenaar uw voornemen om geanonimiseerde samenvattingen
per belastingruling te gaan publiceren rechtstreeks toeschrijft aan de Europese richtsnoeren?7

Vraag 31

Kunt u bovenstaande vragen een voor een beantwoorden voor het algemeen overleg over
Belastingontwijking op donderdag 21 februari 2019?

Mededeling

De schriftelijke vragen van het lid Snels (GroenLinks) over Nederland als fiscaal
doorsluisland en het nieuwe rulingbeleid (kenmerk: 1019Z02026), ingezonden op 5 februari 2019, kunnen met het oog op zorgvuldige en volledige beantwoording
niet zoals voorgesteld vóór 21 februari 2019 beantwoord worden. Deze vragen zullen
binnen de reguliere termijn van drie weken worden beantwoord.