Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van der Linde en Yesilgöz-Zegerius over het verhuren van dakruimte voor zonnepanelen

Antwoord van Minister Hoekstra (Financiën) mede namens de Minister van Economische
Zaken en Klimaat (ontvangen 6 november 2018). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2018–2019, nr. 329.

Vraag 1

Bent u bekend met signalen uit de sector dat ondernemers problemen ondervinden als
ze hun dak willen verhuren ten behoeve van verduurzaming?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de situatie waarbij een hypotheekverstrekker bedrijfspandeigenaren
verbiedt hun dakoppervlakte te verhuren voor verduurzamingsinitiatieven, zoals de
plaatsing van zonnepanelen, omdat dit in strijd is met het onderhuurverbod in hun
hypotheekovereenkomst?

Antwoord 2

Hypotheekverstrekkers kunnen voorwaarden stellen. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat
door een verkeerde plaatsing of onderhoud van zonnepanelen het onderpand wordt beschadigd.
Ook dient het onderpand voldoende verzekerd te zijn tegen brand of schade door plaatsing
van de zonnepanelen. Als deze voorwaarden niet worden nageleefd kan dat tot gevolg
hebben dat hypotheekverstrekkers niet akkoord gaan met de plaatsing van zonnepanelen.

Vraag 3

Strekken clausules die onderhuur verbieden zich ook uit tot daken en zonnepanelen?
Welke financiële instellingen scharen het leggen en verhuren van zonnepanelen onder
onderhuur?

Antwoord 3

De bank waar de hypotheek is afgesloten zal in de meeste gevallen toestemming moeten
verlenen voor het verhuren van zonnepanelen op het dak van een bedrijfspand. Het opstalrecht
zal in dat geval goed moeten zijn geregeld. Ik heb geen inzicht in welke financiële
instellingen het verhuren van zonnepanelen zien als onderhuur.

Vraag 4

Acht u dit, gegeven de duurzaamheidsopgave, wenselijk?

Hebt u meer signalen dat financiële instellingen bedrijfspandeigenaren belemmeren
om een deel van hun pand te kunnen verduurzamen omdat dit in strijd is met bepalingen
in de hypotheekovereenkomst?

Antwoord 4

Nee, ik heb niet meer signalen dat financiële instellingen bedrijfspandeigenaren belemmeren
om een deel van hun pand te kunnen verduurzamen. Recent heeft de Nederlandse Vereniging
van Banken (NVB) samen met vertegenwoordigers uit de zonnepanelenbranche, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), vastgoedtaxateurs en de beroepsvereniging van notarissen (de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie) een modelakte opgesteld zodat het vestigen
van een opstalrecht wordt vergemakkelijkt en daarmee ook de financiering en plaatsing
van zonnepanelen op daken van bedrijfspanden.Dit initiatief van de NVB verwelkom ik, omdat het kabinet het gelet op de ambitieuze
duurzaamheidsopgave van belang vindt dat beschikbare, geschikte dakruimte wordt benut
voor het plaatsen van zonnepanelen.

Vraag 5

Kunt u, met het oog op de verduurzamingsopgave, in goed overleg met de financiële
sector aansturen op meer flexibiliteit voor verduurzamingsinitiatieven? Bent u bereid
dit mee te nemen in uw regulier overleg met de sector?

Antwoord 5

De door de NVB recent opgestelde modelakte zal bijdragen aan meer flexibiliteit voor
verduurzamingsinitiatieven. In het regulier overleg met de sector zal ik aandacht
vragen voor het oplossen van mogelijke belemmeringen voor verduurzamingsinitiatieven
en samen met de sector bezien hoe verduurzamingsinitiatieven kunnen worden bevorderd.

Vraag 6

Ziet u verder nog mogelijkheden om het gebruik van zonnepanelen door bedrijven te
bevorderen en belemmeringen weg te nemen? Kan de overheid hier, al is het een privaatrechtelijke
overeenkomst, zonnepanelen en andere duurzaamheidsinitiatieven uitzonderen van onderhuurverboden?

Antwoord 6

Het huidige stimuleringskader voor zonnepanelen bij bedrijven is reeds uitgebreid.
De aanschaf van zonnepanelen door bedrijven wordt gestimuleerd via bijvoorbeeld de
Energie Investerings-Aftrek (EIA), de salderingsregeling (die conform het Regeerakkoord
zal worden omgevormd naar een terugleversubsidie), de Regeling Verlaagd Tarief (ook
wel de Postcoderoosregeling genoemd), de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+)
regeling en de mogelijkheid om de btw van de aanschaf terug te vorderen. Naast deze
bestaande regelingen zie ik geen noodzaak tot het creëren van verdere mogelijkheden
om het gebruik van zonnepanelen door bedrijven te bevorderen.

Aangezien het bij hypotheken gaat om een privaatrechtelijke overeenkomst tussen de
hypotheekverstrekker en een bedrijfspandeigenaar, kunnen partijen zelf afspraken maken
over de mogelijkheid en de voorwaarden waaronder zonnepanelen kunnen worden geplaatst
(zie ook het antwoord op vraag 2). Er is geen aanleiding voor de overheid om in te
grijpen in deze contractuele relatie.

Vraag 7

Hoeveel individuen en bedrijven gebruiken hun dak op dit moment voor het leggen van
zonnepanelen?

Antwoord 7

Er zijn bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) geen cijfers beschikbaar
over hoeveel individuen en bedrijven op hun dak zonnepanelen hebben geplaatst. Wel
beschikt het CBS over het opgestelde vermogen van zonnepanelen in 2017 bij huishoudens
en bedrijven. Het totaal vermogen voor zonnestroom in Nederland eind 2017 is ongeveer
2.800 megawatt. Hiervan staat circa 1.600 megawatt op woningen en circa 1.200 megawatt
op bedrijven. Het totale aantal zonnepanelen eind 2017 is bijna 550.000.

Vraag 8

Welke rol kan maatwerk hier spelen in de hypotheekverstrekking?

Antwoord 8

Hypotheekverstrekking aan bedrijven is vaak maatwerk. Bij kleinere kredietaanvragen
(zoals voor de financiering van zonnepanelen) kan juist met standaardisatie meer resultaat
worden bereikt.

Vraag 9

Bent u het ermee eens dat hier sprake is van een onwenselijke doorkruising van de
ambities voor de energietransitie?

Antwoord 9

Nee, aangezien ik niet van mening ben dat de ambities voor de energietransitie hierdoor
worden doorkruist. De sector probeert juist knelpunten op te lossen om verduurzamingsinitiatieven
te stimuleren door bijvoorbeeld een modelakte op te stellen voor de financiering van
zonnepanelen op daken van bedrijven.