Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over het tijdelijk opheffen van de sluis voor Trodelvy (Kamerstuk 29477-908)

In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond bij enkele fracties
behoefte een aantal vragen en opmerkingen voor te leggen aan de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport over de brief van 27 september 2024 inzake het Tijdelijk opheffen
van de sluis voor Trodelvy (Kamerstuk 29 477, nr. 908).

De voorzitter van de commissie,

Mohandis

Adjunct-griffier van de commissie,

Sjerp

Inhoudsopgave

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de NSC-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de BBB-fractie

II. Reactie van de Minister

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie hebben met bijzondere belangstelling kennisgenomen van
het besluit van de Minister om het geneesmiddel Trodelvy op te nemen in het basispakket
voor een specifieke groep patiënten met borstkanker. Deze leden zijn verheugd dat
er met de leverancier een maatschappelijk aanvaardbare prijs overeengekomen is. Genoemde
leden hopen dat prijsonderhandelingen over dure geneesmiddelen voortaan sneller afgerond
zullen worden, maar hebben op dit moment geen aanvullende vragen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de brief over het tijdelijk opheffen
van de sluis voor Trodelvy. Deze leden begrijpen goed dat het opheffen van de sluis
voor de patiënten een hoop onzekerheid wegneemt maar hebben nog wel enkele vragen
hierover aan de Minister.

Allereerst willen genoemde leden weten of met het «tijdelijk opheffen van de sluis
voor Trodelvy», wordt bedoeld dat deze prijsafspraken gelden tot en met 31 december
2027, dus voor de duur van drie jaar. Deze leden zijn benieuwd hoeveel patiënten gebruik
kunnen gaan maken van dit geneesmiddel gedurende deze periode. Ook zijn zij benieuwd
wat toegang tot dit medicijn betekent voor de verwachte levensduur en de verwachte
kwaliteit van leven voor patiënten.

In de beslisnota wordt vermeld dat deze opname gepaard gaat met meerkosten. Om hoeveel
meerkosten gaat het in de periode 2024–2027? Betekent de opname van dit dure geneesmiddel
in het basispakket ook het verwijderen van een vergelijkbaar (duur) alternatief uit
het basispakket? Zo nee, is dergelijk beleid overwogen?

De leden van de VVD-fractie vinden het positief dat de fabrikant nieuwe studiedata
heeft kunnen aanleveren die, zo lezen deze leden, de ongunstige kosteneffectiviteit
enigszins minder ongunstig hebben kunnen maken. Om wat voor type effectiviteitsdata
gaat het, welke factoren zijn bestudeerd? Ging het om nieuwe (peer reviewed gepubliceerde)
studieresultaten, of om resultaten van al eerder gedane studies die op een andere
wijze zijn gepresenteerd? Is er ook nieuwe kwaliteit-van-leven-data beschikbaar gekomen
en zo ja, kan de Minister beschrijven op welke manier die zijn meegewogen in de kosteneffectiviteit?

De leden van de VVD-fractie zijn al langer verbaasd over hoe fabrikanten omgaan met
de lijstprijzen, de relatie tussen prijzen en effectiviteitsdata en het gebrek aan
transparantie van prijsopbouw. Is tijdens de onderhandelingen meer transparantie gekomen
op die prijsopbouw voor de betrokken onderhandelaars? Zo ja, op welke wijze kan deze
gedeeltelijke transparantie bijdragen aan de onderhandelingen over andere medicijnen
in de sluis? Zo nee, is daar wel om gevraagd?

In de brief met daarin de kabinetsvisie over dure geneesmiddelen1 geeft de Minister aan dat zij van mening is dat het beleid omtrent financiële arrangementen
soms doorslaat. In hoeverre heeft deze mening van de Minister bijgedragen aan het
besluit over een aanvaardbare prijs van dit middel? Welke invloed hebben de uitspraken
over dit specifieke geneesmiddel tijdens het Kamerlidmaatschap van de Minister gehad
op de onderhandelingen en het definitieve besluit van de Minister? De leden van de
VVD-fractie vragen om een nadere toelichting op het «doorslaan van financiële arrangementen».
Wanneer vindt de Minister dat dergelijke financiële afspraken doorslaan en op welke
wijze is zij van plan dat doorslaan te voorkomen?

In dezelfde brief lezen de leden van de VVD-fractie dat er voor de aanvullende maatregelen
uit de brief geen financiële dekking is, maar dat de Minister «samen met de Kamer
een afweging (zal) maken over de mate waarin de verwachte meerkosten te verantwoorden
zijn met de verwachte toename in toegankelijkheid van dure middelen». Genoemde leden
zijn hier kritisch over. Waarom is niet gezorgd voor financiële dekking voorafgaand
aan het besluit over Trodelvy? Wat verwacht de Minister überhaupt aan financiële dekking
en meerkosten te willen of moeten besteden als het gaat om (dure) geneesmiddelen?
Waar kijkt de Minister nu naar als het gaat om de bron daarvoor? Kan de Minister bevestigen
dat zij voorkomt dat dit een verhoging van de zorgpremie zou betekenen?

Vragen en opmerkingen van de leden van de NSC-fractie

De leden van de NSC-fractie hebben kennisgenomen van de brief over het tijdelijk opheffen
van de sluis voor Trodelvy. Zij constateren dat het medicijn tegen een maatschappelijk
aanvaardbare prijs wordt opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering voor
een specifieke groep patiënten met borstkanker. Deze leden hebben echter nog enkele
vragen hierover aan de Minister.

De leden van de NSC-fractie wijzen erop dat de Kamer op 28 maart 2023 is geïnformeerd
dat Trodelvy niet in het basispakket zou worden opgenomen vanwege de ongunstige kosteneffectiviteit.
Recentelijk hebben deze leden vernomen dat de kosteneffectiviteit van Trodelvy nog
steeds ongunstig is, maar in mindere mate, waardoor de benodigde prijsverlaging voor
opname in het basispakket lager is. Hoe kan de Minister garanderen dat de prijs van
geneesmiddelen zoals Trodelvy maatschappelijk aanvaardbaar is, als fabrikanten geen
transparantie bieden over de prijsopbouw? Kan de Minister toelichten op welke manieren
zij zich inzet om meer inzicht te krijgen in deze prijsstructuur? Daarnaast constateren
deze leden dat deze opname gepaard gaat met meerkosten. Kan de Minister aangeven wat
de verwachte meerkosten zijn?

De leden van de NSC-fractie merken op dat de onderhandelingen over Trodelvy veel tijd
in beslag hebben genomen, en dat dit ook geldt voor andere geneesmiddelen. Hoewel
deze leden het belang van zorgvuldige onderhandelingen erkennen, uiten zij hun zorgen
over de lange doorlooptijden en de gevolgen hiervan voor de beschikbaarheid van nieuwe
geneesmiddelen. Ook na afronding van de sluisprocedure duurt het vaak lang voordat
patiënten daadwerkelijk toegang krijgen tot deze middelen. In dat verband zijn deze
leden benieuwd naar de voortgang van het Dashboard Doorlooptijden Geneesmiddelen.
Kan de Minister toelichten in hoeverre zij verwacht dat de betrokken partijen bereid
zijn om periodiek data aan te leveren voor het dashboard? Is de Minister bereid om
maatregelen te treffen om deze samenwerking te bevorderen?

Verder willen de leden van de NSC-fractie graag weten hoe de Minister kijkt naar de
tijdelijke toelating van geneesmiddelen. De vorige Minister stelde dat, wanneer een
geneesmiddel voldoet aan de gestelde eisen, inclusief de stand van wetenschap en praktijk,
er geen reden is om het slechts tijdelijk toe te laten. Wat is de visie van de huidige
Minister hierop? Kan de Minister toelichten waarom in het geval van Trodelvy is gekozen
voor een tijdelijke toelating, terwijl dit voldoet aan de gestelde eisen?

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

De leden van de D66-fractie hebben met interesse de brief van de Minister gelezen
om het borstkankermedicijn Trodelvy op te nemen in het basispakket. Deze leden vinden
het goed nieuws dat de veelal jonge vrouwen die worden geraakt door deze vorm van
borstkanker nu toegang krijgen tot een behandeling tegen een aanvaardbare prijs. Dit
is mede gelukt na inspanning van borstkankervereniging Nederland (BVN). Genoemde leden
hebben nog enkele vragen aan de Minister.

De leden van de D66-fractie vinden het belangrijk dat de prijs van een medicijn meeweegt
in de beslissing of het vergoed wordt of niet. Als die prijs geen rol speelt, wordt
de zorg in de toekomst onbetaalbaar en kunnen we patiënten niet de zorg geven die
ze nodig hebben. Daarnaast verlies je een sterke onderhandelingspositie tegenover
farmaceutische bedrijven, die dan de prijs van medicijnen makkelijk kunnen verhogen.
Kan de Minister aangeven hoe zij invulling geeft aan haar rol en verantwoordelijkheid
om tot eerlijke en aanvaardbare prijzen van (dure) behandelingen te komen? Kan de
Minister toelichten of zij bereid is om «nee» te verkopen bij een onaanvaardbare prijs?
Welke plannen heeft de Minister om transparantie over prijsonderhandelingen in Nederland
en in samenwerking met andere Europese lidstaten te vergroten, zo vragen deze leden.

De leden van de D66-fractie zien dat het proces om te komen tot een beslissing over
een vergoeding beter kan. Veel patiënten zitten te lang in onzekerheid. Deze leden
vragen welke mogelijkheden de Minister ziet om het proces beter in te richten en welk
tijdspad hierbij past.

Vragen en opmerkingen van de leden van de BBB-fractie

De leden van de BBB-fractie hebben kennisgenomen van de brief over het tijdelijk opheffen
van de sluis voor Trodelvy. Genoemde leden hebben hierover geen verdere vragen aan
de Minister.

II. Reactie van de Minister