Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
InhoudsopgaveA. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTELB. BEGROTINGSTOELICHTING1 Leeswijzer2 Het beleid2.1 Voorstel van wet2.2 Ontvangsten- en uitgavenmutaties2.3 Budgettaire gevolgen van beleidBeleidsartikel 1 Defensiebreed MaterieelBeleidsartikel 2 Maritiem MaterieelBeleidsartikel 3 Land MaterieelBeleidsartikel 4 Lucht MaterieelBeleidsartikel 5 Infrastructuur en VastgoedBeleidsartikel 6 ITBeleidsartikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken RijkBeleidsartikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten3 Verdiepingsbijlage
36 550 K Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2023‒2024
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Artikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Defensie,K.H. Ollongren
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De voorliggende eerste suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2024 van hoofdstuk K van de begroting van het Rijk.
In deze eerste suppletoire begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds zijn de besluiten van het kabinet uit de Voorjaarsnotabesluitvorming verwerkt. Deze suppletoire wet dient dan ook in samenhang te worden gezien met de Voorjaarsnota. Als gevolg hiervan wordt het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF) 2024 met € 1.113,1 miljoen verlaagd tot € 9.810,6 miljoen. De begroting is naar beneden bijgesteld omdat budget uit 2024 doorgeschoven wordt naar latere jaren. Het ministerie van Defensie spant zich tot het uiterste in om de voor 2024 op de Defensiebegroting beschikbare middelen tot besteding te laten komen. Desalniettemin is het, onder meer gezien de huidige grillige mondiale defensiemarkt en krapte op de arbeidsmarkt, niet mogelijk om alle projecten conform planning uit te voeren. Derhalve worden de uitgaven in een meer realistisch ritme gezet. De investeringsmiddelen die niet in 2024 uitgegeven kunnen worden blijven beschikbaar voor Defensie en zullen zo snel mogelijk alsnog besteed worden.
Het kabinet heeft besloten € 500 miljoen in 2028 toe te voegen aan de defensiebegroting. Deze middelen worden vanaf 2030 structureel verwerkt (in het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K)). De extra middelen worden besteed aan het versterken van de luchtverdediging en aan munitie voor de eigen krijgsmacht. De oorlog in Oekraïne heeft aangetoond dat luchtverdediging van levensbelang is. Ook voor de verdediging van het NAVO-bondgenootschap is luchtverdediging een absolute prioriteit. Nederland geeft daarom gehoor aan de vraag van de NAVO om hier met voorrang in te investeren. Gelet op de huidige situatie is ook de urgentie om onze munitievoorraden versneld verder aan te vullen groot. Dit aanvullende budget stelt Defensie in staat om nu reeds verplichtingen aan te gaan en de industrie duidelijkheid te geven.
In paragraaf 2.1 wordt de cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting uiteengezet. Vervolgens wordt in paragraaf 2.2 een overzicht weergegeven met de belangrijkste ontvangsten- en uitgavenmutaties. Afsluitend is in paragraaf 2.3 per artikel een tabel opgenomen met daarin de budgettaire gevolgen van beleid en de uitgaven- en ontvangstenmutaties. In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begroting. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1000
5
10
=> 1000
10
20
De toelichtingen op de uitgaven gelden ook voor de verplichtingen. Alleen indien sprake is van een groot verschil van de verplichtingenmutaties ten opzichte van de uitgavenmutaties wordt dit verschil apart toegelicht. Deze verschillen ontstaan bijvoorbeeld doordat verplichtingen dit jaar worden aangegaan terwijl de uitgaven pas volgend jaar (of in de jaren daarna) plaatsvinden.
De eerste suppletoire begroting geeft een totaaloverzicht van financiële afwijkingen ten opzichte van de ontwerpbegroting van het DMF en wordt tegelijk met de Voorjaarsnota ingediend en uiterlijk 1 juni gepubliceerd. Jaarlijks worden het DPO en de DPO-Afwijkingsrapportage aan de Kamer aangeboden. Deze rapportages geven een overzicht van alle materieel-, vastgoed- en IT-projecten met een investeringsbedrag van meer dan € 50,0 miljoen in onderzoek en realisatie. Gelet op het commercieel vertrouwelijke karakter van een aantal projecten wordt voor deze projecten slechts een bandbreedte van het projectbudget.
2 Het beleid
2.1 Voorstel van wet
Met het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgavenbegroting 2024 van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) ten opzichte van de vastgestelde begroting met een bedrag van € 1.113,1 miljoen te verlagen en het ontvangstenbudget met € 1.112,1 miljoen te verlagen. Dit leidt voor het Defensiematerieelbegrotingsfonds tot een uitgavenbudget van € 9.810,6 miljoen en een ontvangstenbudget van € 9.811,5 miljoen. Met de eerste suppletoire begroting 2024 wordt voorgesteld de aan te gane verplichtingen te laten stijgen met € 1.382,6 miljoen tot € 14.992,3 miljoen. De cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting 2024 is als volgt:
Uitgaven (in duizend euro)
Stand vastgestelde begroting 2024
€ 10.923.657
Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2024
‒ € 1.113.064
Stand begroting Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) in de voorjaarsnota 2023
€ 9.810.593
Ontvangsten (in duizend euro)
Stand vastgestelde begroting 2024
€ 10.923.657
Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2024
‒ € 1.112.147
Stand begroting Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) in de voorjaarsnota 2023
€ 9.811.510
2.2 Ontvangsten- en uitgavenmutaties
Belangrijkste suppletoire mutaties 2024 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Toelichting
Omschrijving
Artikelen
Totaal
1
Prijsbijstelling DMF
7, 8
322.136
2
Eindejaarsmarge
7, 8
695.530
3
Kasschuif investeringen
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
‒ 2.100.000
4
IT diversen
6, 7
35.000
5
Valuta
1, 7
‒ 33.621
6
Interdepartementale budgetoverhevelingen
1, 2, 3, 6, 7
6.136
Overige mutaties
‒ 27.639
Toelichting belangrijkste mutaties
1. PrijsbijstellingIn totaal wordt € 322,1 miljoen aan prijsbijstelling toegevoegd aan het DMF.
2. EindejaarsmargeDit betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2023 van € 695,5 miljoen.
3. Kasschuif investeringenDe middelen voor deze investeringen worden vanuit 2024 naar latere jaren geschoven. Het ministerie van Defensie spant zich tot het uiterste in om de voor 2024 op de Defensiebegroting beschikbare middelen tot besteding te laten komen. Desalniettemin is het, onder meer gezien de huidige grillige mondiale defensiemarkt en krapte op de arbeidsmarkt, niet mogelijk om alle projecten conform planning uit te voeren. Derhalve worden de uitgaven in een meer realistisch ritme gezet. De investeringsmiddelen die niet in 2024 uitgegeven kunnen worden blijven beschikbaar voor Defensie en zullen zo snel mogelijk alsnog besteed worden.
Van de kasschuif wordt € 500 miljoen in 2029 toegevoegd. Deze middelen worden na de meerjarenperiode vanaf 2030 structureel in de begroting verwerkt ten behoeve van de aanschaf van munitie en luchtverdediging.
4. IT diversenHet betreft een verhoging van € 35 miljoen en bestaat uit drie verschillende componenten. De eerste bedraagt € 17 miljoen extra kosten voor een nieuw software contract ten behoeve van COMMIT voor onder andere een hoger beveiligingsniveau. De tweede bedraagt € 15 miljoen en bestaat uit extra kosten als gevolg van dataverbruik buiten de Europese Unie. De laatste en derde bedraagt € 3 miljoen en bestaat uit inkoop van extra satellietcapaciteit.
5. ValutaJaarlijks worden op basis van het Centraal Economisch Plan van het Centraal Planbureau de effecten van de wisselkoersmutaties verwerkt op het DMF.
6. Interdepartementale budgetoverhevelingenEen aantal ministeries heeft budget overgeheveld naar Defensie voor het uitvoeren van activiteiten. Een deel daarvan is toegevoegd aan het DMF. Het betreft onder meer een bijdrage (€ 9,7 miljoen) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat ten behoeve van Groeifondsproject POLARIS voor ontwikkeling van radartechnologie. Daarnaast draagt Defensie ook bij aan projecten van andere departementen, zoals een bijdrage aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor gezamenlijke eenheden. Per saldo komen de budgetoverhevelingen € 6,1 miljoen hoger uit dan begroot in de Ontwerpbegroting 2024.
2.3 Budgettaire gevolgen van beleid
Beleidsartikel 1 Defensiebreed Materieel
Artikel 1 Defensiebreed Materieel (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
1.477.899
200.000
1.677.899
12.795
1.690.694
‒ 557.758
17.197
‒ 37.390
‒ 142.061
101.684
Uitgaven
1.889.353
200.000
2.089.353
‒ 123.959
1.965.394
‒ 141.789
‒ 10.036
‒ 90.096
‒ 130.036
‒ 48.120
1.11
Verwerving
1.101.158
200.000
1.301.158
43.093
1.344.251
‒ 368.711
200.739
91.254
‒ 10.656
116.352
Opdrachten
1.101.158
200.000
1.301.158
43.093
1.344.251
‒ 368.711
200.739
91.254
‒ 10.656
116.352
Verwerving: voorbereidingsfase
226.844
200.000
426.844
‒ 299.726
127.118
‒ 168.272
‒ 187.807
‒ 169.773
‒ 167.304
42.896
Verwerving: realisatie
874.314
0
874.314
342.819
1.217.133
‒ 200.439
388.546
261.027
156.648
73.456
1.12
Instandhouding
517.237
0
517.237
38.453
555.690
7.729
7.349
5.832
7.832
8.381
Opdrachten
517.237
0
517.237
38.453
555.690
7.729
7.349
5.832
7.832
8.381
Instandhouding Materieel
517.237
0
517.237
38.453
555.690
7.729
7.349
5.832
7.832
8.381
1.13
Kennis en Innovatie
152.123
0
152.123
60.446
212.569
‒ 12.054
‒ 30.863
‒ 12.873
‒ 14.671
‒ 12.873
Bekostiging
152.123
0
152.123
60.446
212.569
‒ 12.054
‒ 30.863
‒ 12.873
‒ 14.671
‒ 12.873
Bijdrage grote onderzoeksfaciliteiten
94.687
0
94.687
‒ 47.923
46.764
‒ 83.438
‒ 84.936
‒ 84.773
‒ 77.571
‒ 75.773
Technologieontwikkeling
46.508
0
46.508
34.165
80.673
9.311
9.000
9.000
0
0
Kennisgebruik
3.744
0
3.744
450
4.194
0
0
0
0
0
Kort Cyclische Innovatie
7.184
0
7.184
73.754
80.938
62.073
45.073
62.900
62.900
62.900
1.16
Over-/ onderprogrammering
118.835
0
118.835
‒ 265.951
‒ 147.116
231.247
‒ 187.261
‒ 174.309
‒ 112.541
‒ 159.980
Fonds
118.835
0
118.835
‒ 265.951
‒ 147.116
231.247
‒ 187.261
‒ 174.309
‒ 112.541
‒ 159.980
Fonds
118.835
0
118.835
‒ 265.951
‒ 147.116
231.247
‒ 187.261
‒ 174.309
‒ 112.541
‒ 159.980
Ontvangsten
73.827
0
73.827
6.000
79.827
12.000
‒ 6.000
‒ 6.000
0
0
In totaal is voor 2024 71 % juridisch verplicht en 29 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor Defensiebreed materieel zijn per saldo met € 12,8 miljoen naar boven bijgesteld. Het betreft een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen bij de instrumenten. Bij Kennis en Innovatie heeft dat onder andere te maken met het uitvoeren van kort cyclische activiteiten. Bij verwerving heeft dit te maken met projecten die overgaan naar een andere fase, zoals de Vervanging Medium Utility Helicopter, en doordat projectbudgetten in de juiste jaren zijn gezet in lijn met actuele verwachte realisatiemomenten. Tot slot betreft het de overheveling van verplichtingen uit 2023 die in dat jaar niet zijn aangegaan.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase wordt met € 299,7 miljoen verlaagd. Deze verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt doordat er projectbudget wordt geschoven naar andere jaren om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten. Dit komt onder andere door langere doorlooptijden voor het afsluiten van contracten en levertijden ten gevolge van de huidige marktomstandigheden.
Tevens is er projectbudget overgeheveld naar de onderzoeks- of realisatiefase. Voorbeelden hiervan zijn Waterbarrière Nieuwe Haven, Medium Utility Helicopter en Strategic Aeromedical Evacuation SAE.
Verwerving: realisatiefase
De realisatiefase van Defensiebreed materieel is met € 342,8 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is enerzijds een gevolg van het toevoegen van budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 459,0 miljoen), voor onder andere Verwerving Beleidskader Inzetvoorraden Conventionele Munitie (BKI) en het project Defensiebrede Vervanging Wielvoertuigen (DVOW), het overhevelen van budget naar de realisatiefase (€ 104,8 miljoen), waaronder de projecten Waterbarrière Nieuwe Haven, Medium Utility Helicopter en Strategic Aeromedical Evacuation SAE. Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van kasschuiven waarmee de projecten in het juiste kasritme zijn gezet(-/- € 168,0 miljoen), zoals het programma Defensiebrede Vervanging Operationele Wielvoertuigen, het project BKI conventionele munitie en de herschikking van het wissellaadsysteem oplegcombinatie.
Instandhouding
Het instandhoudingsbudget is per saldo met € 38,5 miljoen gestegen. Dit is grotendeels een gevolg van het toevoegen van budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 33,9 miljoen). Het betreft uitgaven van het Munitiebedrijf voor de PATRIOT (Phased Array Tracking radar to Intercept On Target) raketten. Daar is het PATRIOT Advanced Capability (PAC)-3 missile recertificeringsprogramma van € 27,5 mln van 2023 naar 2024 geschoven. Het restant betreft diverse overige mutaties.
Kennis en Innovatie
Het budget voor Kennis en Innovatie is met € 60,4 miljoen gestegen. De verhoging wordt voornamelijk veroorzaakt door het versterken en formaliseren van de diverse innovatiecentra binnen Defensie met € 55,0 miljoen.
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%.
Beleidsartikel 2 Maritiem Materieel
Artikel 2 Maritiem Materieel (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
5.402.527
0
5.402.527
‒ 464.199
4.938.328
555.194
955.824
42.643
397.712
‒ 232.887
Uitgaven
1.482.684
0
1.482.684
‒ 232.573
1.250.111
‒ 212.955
224.763
146.826
126.408
‒ 24.781
2.11
Verwerving
1.216.079
0
1.216.079
966
1.217.045
235.866
368.175
‒ 101.664
176.426
‒ 361.143
Opdrachten
1.216.079
0
1.216.079
966
1.217.045
235.866
368.175
‒ 101.664
176.426
‒ 361.143
Verwerving: voorbereidingsfase
157.033
0
157.033
‒ 153.509
3.524
‒ 175.558
109.770
‒ 472.935
‒ 381.457
‒ 622.096
Verwerving: onderzoeksfase
332.866
0
332.866
‒ 331.728
1.138
‒ 305.554
‒ 441.738
‒ 562.758
‒ 500.313
‒ 568.970
Verwerving: realisatie
726.180
0
726.180
486.203
1.212.383
716.978
700.143
934.029
1.058.196
829.923
2.12
Instandhouding
228.896
0
228.896
46.095
274.991
16.037
‒ 28.016
14.223
6.421
‒ 9.718
Opdrachten
228.896
0
228.896
46.095
274.991
16.037
‒ 28.016
14.223
6.421
‒ 9.718
Instandhouding Materieel
228.896
0
228.896
46.095
274.991
16.037
‒ 28.016
14.223
6.421
‒ 9.718
2.16
Over-/ onderprogrammering
37.709
0
37.709
‒ 279.634
‒ 241.925
‒ 464.858
‒ 115.396
234.267
‒ 56.439
346.080
Fonds
37.709
0
37.709
‒ 279.634
‒ 241.925
‒ 464.858
‒ 115.396
234.267
‒ 56.439
346.080
Fonds
37.709
0
37.709
‒ 279.634
‒ 241.925
‒ 464.858
‒ 115.396
234.267
‒ 56.439
346.080
Ontvangsten
9.684
0
9.684
9.670
19.354
0
0
0
0
0
In totaal is voor 2024 42 % juridisch verplicht en 58 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor maritiem materieel zijn per saldo met € 464,2 miljoen naar beneden bijgesteld. Dit is grotendeels het gevolg van de onder verwerving opgenomen toelichtingen en kleinere overige mutaties. Het verplichtingenbudget voor de Multipurpose fregatten (M-fregatten) en Vervanging Onderzeeboten is van de onderzoeksfase overgeheveld naar de realisatiefase.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase is met de eerste suppletoire begroting met € 153,5 miljoen verlaagd.
Deze verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt, doordat projectbudget is overgeheveld naar de onderzoeks- of realisatiefase. Dat geldt bijvoorbeeld voor het langer doorvaren van de Luchtverdedigings- en commandofregatten (LCF-fregatten), het langer instandhouden van de Walrusklasse onderzeeboten en de Intelligence, Surveillance and Reconnaissance (ISR)-capaciteit Noordzee.
Ook wordt er projectbudget in de juiste jaren gezet om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten. Dit komt onder andere door langere doorlooptijden voor het afsluiten van contracten en levertijden ten gevolge van de huidige marktomstandigheden.
Verwerving: onderzoeksfase
Het budget voor de projecten in de onderzoeksfase is met de eerste suppletoire begroting met € 331,7 miljoen verlaagd.
Deze verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt, doordat projectbudget voor de Multipurposefregatten (M-fregatten) en Vervanging Onderzeeboten is overgeheveld naar de realisatiefase.
Verwerving: realisatiefase
De realisatiefase van Maritiem materieel is met € 486,2 miljoen verhoogd. Dit is enerzijds een gevolg van het toevoegen van budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 244,4 miljoen) zoals bij de projecten ESSM Block 2 en Vervanging MK46 Lightweight Torpedo, het overhevelen van budget naar de realisatiefase (€ 667,0 miljoen) voor onder andere de Vervanging M-Fregatten en de Vervanging Onderzeeboten. Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van kasschuiven uit het Defensie Lifecycle Plan, waarmee de projecten in het juiste kasritme zijn gezet (-/- € 413,5 miljoen). Dit betreft onder andere het project Future Littoral All-Terrain Mobility Band Vagn (FLATM BV), het project vervanging Hulpvaartuigen en ESSM Block 2. Het restant betreft diverse overige mutaties (-/- € 14,0 miljoen).
Instandhouding
Voor de Instandhoudingsopgaven is het budget per saldo met € 46,1 miljoen gestegen. Dit is het gevolg van het toevoegen van budget (€ 20,0 miljoen) uit de Defensiebegroting artikel 2 omdat onderhoudswerkzaamheden vanwege personele ondervulling worden uitbesteed. Het restant betreft een overboeking uit de verwervingsvoorbereidingsfase en diverse kleinere mutaties.
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%. Daarnaast is het, gelet op de druk op de Defensie- en arbeidsmarkt, onzeker of alle beschikbare middelen in 2024 tot besteding komen. Om die reden is besloten een deel van het budget over meerdere jaren te spreiden.
Beleidsartikel 3 Land Materieel
Artikel 3 Land Materieel (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
1.508.189
0
1.508.189
1.299.991
2.808.180
‒ 986.743
37.802
150.142
‒ 7.690
510.358
Uitgaven
1.969.225
0
1.969.225
‒ 251.766
1.717.459
‒ 267.676
498.092
27.371
91.712
‒ 58.797
3.11
Verwerving
1.602.776
0
1.602.776
‒ 297.420
1.305.356
‒ 764.185
597.091
434.343
258.749
‒ 14.644
Opdrachten
1.602.776
0
1.602.776
‒ 297.420
1.305.356
‒ 764.185
597.091
434.343
258.749
‒ 14.644
Verwerving: voorbereidingsfase
453.910
0
453.910
‒ 406.674
47.236
‒ 570.834
221.633
‒ 30.258
4.103
40.000
Verwerving: onderzoeksfase
7.439
0
7.439
‒ 7.439
0
‒ 27.241
‒ 176.585
‒ 149.864
‒ 121.775
0
Verwerving: realisatie
1.141.427
0
1.141.427
116.693
1.258.120
‒ 166.110
552.043
614.465
376.421
‒ 54.644
3.12
Instandhouding
364.417
0
364.417
9.287
373.704
3.903
5.572
5.900
25.586
5.591
Opdrachten
364.417
0
364.417
9.287
373.704
3.903
5.572
5.900
25.586
5.591
Instandhouding Materieel
364.417
0
364.417
9.287
373.704
3.903
5.572
5.900
25.586
5.591
3.16
Over-/ onderprogrammering
2.032
0
2.032
36.367
38.399
492.606
‒ 104.571
‒ 412.872
‒ 192.623
‒ 49.744
Fonds
2.032
0
2.032
36.367
38.399
492.606
‒ 104.571
‒ 412.872
‒ 192.623
‒ 49.744
Fonds
2.032
0
2.032
36.367
38.399
492.606
‒ 104.571
‒ 412.872
‒ 192.623
‒ 49.744
Ontvangsten
2.500
0
2.500
0
2.500
0
0
0
0
0
In totaal is voor 2024 62 % juridisch verplicht en 38 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor land materieel zijn per saldo met € 1,3 miljard naar boven bijgesteld. Dit heeft grotendeels te maken met verplichtingen uit 2023 die in dat jaar niet zijn aangegaan. Daarnaast zijn de verplichtingen in lijn gebracht met actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten en heeft het versnellen van de aankoop van munitie een opwaartse bijstelling teweeggebracht.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase wordt met € 406,7 miljoen verlaagd. Deze verlaging wordt vooral veroorzaakt, doordat er projectbudget wordt geschoven naar andere jaren om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten. Dit komt onder andere door langere doorlooptijden voor het afsluiten van contracten en levertijden ten gevolge van de huidige marktomstandigheden.
Tevens is er projectbudget overgeheveld naar de onderzoeks- of realisatiefase. Dit geldt bijvoorbeeld voor het project Versterken vuursteun en het opheffen van het Single Service Management (SSM) vuursteuncapaciteit en de mortiercapaciteit.
Verwerving: realisatiefase
De realisatiefase van verwerving landmaterieel is met € 116,7 miljoen verhoogd. Dit is enerzijds een gevolg van het verwerken van kasschuiven waarmee de projecten in het juiste kasritme zijn gezet, zoals de projecten Verlenging levensduur Patriot en de Midlife Update (MLU) voor het wapensysteem Infanterie gevechtsvoertuig (IGV) CV9035NL. Anderzijds is het een gevolg van het toevoegen van budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 83,5 miljoen). Dit betreft onder andere het project Verwerving Beleidskader Inzetvoorraden Conventionele Munitie Land (BKI) en het project Verwerving Grootpantserwielvoertuig Boxer. Het restant betreft diverse overige mutaties.
Instandhouding
Het budget voor de instandhouding van materieel is per saldo gestegen met € 9,3 miljoen. Dit bestaat grotendeels uit € 6,8 miljoen aan middelen die niet tot uitgaven zijn gekomen in 2023. Het restant wordt verklaard door een aantal kleinere mutaties.
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%.
Beleidsartikel 4 Lucht Materieel
Artikel 4 Lucht Materieel (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
2.357.939
0
2.357.939
778.462
3.136.401
‒ 22.862
283.303
‒ 492.646
‒ 82.167
70.666
Uitgaven
2.568.092
0
2.568.092
‒ 594.617
1.973.475
‒ 59.095
274.861
119.649
73.213
50.870
4.11
Verwerving
2.130.721
0
2.130.721
‒ 303.260
1.827.461
81.988
421.351
‒ 175.427
192.772
191.247
Opdrachten
2.130.721
0
2.130.721
‒ 303.260
1.827.461
81.988
421.351
‒ 175.427
192.772
191.247
Verwerving: voorbereidingsfase
315.740
0
315.740
‒ 235.532
80.208
‒ 54.350
203.744
‒ 372.430
‒ 99.344
‒ 140.037
Verwerving: realisatie
1.814.981
0
1.814.981
‒ 67.728
1.747.253
136.338
217.607
197.003
292.116
331.284
4.12
Instandhouding
437.371
0
437.371
11.816
449.187
10.711
12.489
‒ 4.646
‒ 8.015
16.135
Opdrachten
437.371
0
437.371
11.816
449.187
10.711
12.489
‒ 4.646
‒ 8.015
16.135
Instandhouding Materieel
437.371
0
437.371
11.816
449.187
10.711
12.489
‒ 4.646
‒ 8.015
16.135
4.16
Over-/ onderprogrammering
0
0
0
‒ 303.173
‒ 303.173
‒ 151.794
‒ 158.979
299.722
‒ 111.544
‒ 156.512
Fonds
0
0
0
‒ 303.173
‒ 303.173
‒ 151.794
‒ 158.979
299.722
‒ 111.544
‒ 156.512
Fonds
0
0
0
‒ 303.173
‒ 303.173
‒ 151.794
‒ 158.979
299.722
‒ 111.544
‒ 156.512
Ontvangsten
400
0
400
3.769
4.169
1.027
0
0
0
0
In totaal is voor 2024 100 % juridisch verplicht en 0 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget. Het huidige percentage juridisch verplicht wordt nog nader bezien in samenhang met veranderende leverschema's en indien nodig bij het eerstvolgende begrotingsmoment aangepast.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor lucht materieel zijn per saldo met € 778,5 miljoen naar boven bijgesteld. Dit heeft grotendeels te maken met verplichtingen uit 2023 die in dat jaar niet zijn aangegaan.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase wordt met € 235,5 miljoen verlaagd.
Deze verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt door het herschikken van projectbudget naar latere jaren om deze in lijn te brengen met actuele inzichten over realisatiemomenten. Ook heeft er overheveling van projectbudget naar de realisatiefase plaatsgevonden, bijvoorbeeld voor het project Helix.
Verwerving: realisatiefase
Het budget voor de verwerving realisatiefase is met € 67,7 miljoen verlaagd. Het betreft een optelsom van neerwaartse en opwaartse bijstellingen. Dit wordt onder andere veroorzaakt door het verwerken van kasschuiven waarmee de projecten in het juiste kasritme zijn gezet, waaronder het project Verwerving F-35. Daarnaast is er budget toegevoegd dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 285,0 miljoen), zoals projecten Apache Remanufacture en Chinook Vervanging en Modernisering. Het restant betreft een deel dat van de voorbereidingsfase is overgeheveld naar de realisatiefase en diverse overige mutaties.
Instandhouding
Het instandhoudingsbudget lucht materieel is per saldo met € 11,8 miljoen gestegen. Dit is enerzijds het gevolg van de toevoeging van het Multi Role Tanker Transport (MRTT-) budget van € 30,9 miljoen. Dit budget is vanuit de investeringen (delta-exploitatiereeks) naar het CLSK-deel van lucht materieel overgeheveld. Daartegenover staat dat het budget met € 13,9 miljoen naar beneden is bijgesteld omdat de bijbehorende uitgaven al in 2023 hebben plaatsgevonden en heeft een negatieve bijstelling op het budget plaatsgevonden van € 5,2 miljoen vanwege de gewijzigde wisselkoers van de Amerikaanse dollar en de Zweedse Kroon (CEP wisselkoerscorrectie).
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%.
Beleidsartikel 5 Infrastructuur en Vastgoed
Artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
911.097
0
911.097
53.001
964.098
123.059
449.727
186.959
553.415
647.376
Uitgaven
982.991
0
982.991
77.691
1.060.682
‒ 195.946
163.993
‒ 8.993
‒ 4.956
250.352
5.11
Verwerving
700.815
0
700.815
46.227
747.042
75.483
410.823
156.749
519.727
582.490
Opdrachten
700.815
0
700.815
46.227
747.042
75.483
410.823
156.749
519.727
582.490
Verwerving: voorbereidingsfase
119.443
0
119.443
‒ 103.274
16.169
81.161
237.823
‒ 71.888
398.589
548.222
Verwerving: realisatie
581.372
0
581.372
149.501
730.873
‒ 5.678
173.000
228.637
121.138
34.268
5.12
Instandhouding
456.046
0
456.046
40.083
496.129
41.642
39.492
41.070
42.024
46.186
Opdrachten
456.046
0
456.046
40.083
496.129
41.642
39.492
41.070
42.024
46.186
Instandhouding Infrastructuur
456.046
0
456.046
40.083
496.129
41.642
39.492
41.070
42.024
46.186
5.15
Onzekerheidsreservering
0
0
0
0
0
0
0
0
0
18.700
Fonds
0
0
0
0
0
0
0
0
0
18.700
Fonds
0
0
0
0
0
0
0
0
0
18.700
5.16
Over-/ onderprogrammering
‒ 173.870
0
‒ 173.870
‒ 8.619
‒ 182.489
‒ 313.071
‒ 286.322
‒ 206.812
‒ 566.707
‒ 397.024
Fonds
‒ 173.870
0
‒ 173.870
‒ 8.619
‒ 182.489
‒ 313.071
‒ 286.322
‒ 206.812
‒ 566.707
‒ 397.024
Fonds
‒ 173.870
0
‒ 173.870
‒ 8.619
‒ 182.489
‒ 313.071
‒ 286.322
‒ 206.812
‒ 566.707
‒ 397.024
Ontvangsten
28.240
0
28.240
0
28.240
0
0
0
0
0
In totaal is voor 2024 83 % juridisch verplicht en 17% beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor infrastructuur en vastgoed zijn per saldo met € 53,0 miljoen naar boven bijgesteld. Het betreft een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen bij de instrumenten. Dit is onder andere het gevolg van de onder verwerving toegelichte overhevelingen en verplichtingen uit 2023 die in dat jaar niet zijn aangegaan.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase is met de eerste suppletoire begroting met € 103,3 miljoen verlaagd.
Deze verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt, doordat projectbudget is overgeheveld naar de realisatiefase. Dit geldt bijvoorbeeld voor het project Verbeteren legering Defensiebreed fase 2 en Revitalisering Johannes Postkazerne te Havelte. Daarnaast wordt er projectbudget geschoven naar andere jaren om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten.
Verwerving: realisatiefase
Het budget voor de realisatiefase is per saldo met € 149,5 miljoen verhoogd. Budget wat in 2023 niet tot uitgaven heeft geleid is toegevoegd aan het budget voor 2024 (€ 234,2 miljoen). Daarnaast is budget van de voorbereidingsfase naar de uitvoeringsfase verschoven (€ 58,9 miljoen).
Voor een aantal projecten is het budget verhoogd. Dit betreft Verbeteren legering Defensiebreed voor € 62,9 miljoen, startbudget PFAS voor € 22,4 miljoen en verdeling budget Programma Concentreren, Vernieuwen, Verduurzamen (CVV) voor € 25,0 miljoen. Dit budget komt gedeeltelijk uit 2023 waar het niet tot realisatie is gekomen. Specifiek voor het project Verbeteren legering Defensiebreed komt het budget uit de voorbereidingsfase naar de realisatiefase.
De realisatie van een aantal projecten is van 2024 verschoven naar latere jaren en de hiermee samenhangende budgetten schuiven ook mee wat leidt tot een verlaging van het budget (€ 260,6 miljoen). Dit bedrag wordt opgemaakt uit onder andere de projecten Aanpassing Vastgoed en Equipmentcomplex.
Een aantal andere kleine herschikkingen leidt per saldo tot een verhoging van het budget met € 6,7 miljoen.
Instandhouding
Het budget voor de instandhouding van het vastgoed is met € 40,1 miljoen gestegen.
Budget wat in 2023 niet tot uitgaven heeft geleid is toegevoegd aan het budget voor 2024 (€ 143,4 miljoen). Dit betreft het budget voor instandhouding van vastgoed (€ 78,4 miljoen) en CVV-budget (€ 65 miljoen). De realisatie van een aantal projecten is van 2024 verschoven naar latere jaren en de hiermee samenhangende budgetten schuiven ook mee wat leidt tot een verlaging van het budget (€ 128,4 miljoen). Een aantal andere kleine herschikkingen leidt per saldo tot een verhoging van het budget met € 25 miljoen.
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%.
Beleidsartikel 6 IT
Artikel 6 IT (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
1.737.187
0
1.737.187
‒ 751.480
985.707
‒ 234.349
318.167
5.093
278.032
338.454
Uitgaven
1.816.435
0
1.816.435
‒ 440.985
1.375.450
‒ 107.356
108.599
191.817
159.528
85.276
6.11
Verwerving
1.410.078
0
1.410.078
‒ 548.682
861.396
‒ 188.634
272.419
‒ 6.743
263.745
268.365
Opdrachten
1.410.078
0
1.410.078
‒ 548.682
861.396
‒ 188.634
272.419
‒ 6.743
263.745
268.365
Verwerving: voorbereidingsfase
619.107
0
619.107
‒ 573.193
45.914
‒ 539.876
‒ 81.679
‒ 264.625
97.361
201.802
Verwerving: realisatie
790.971
0
790.971
24.511
815.482
351.242
354.098
257.882
166.384
66.563
6.12
Instandhouding
555.159
0
555.159
‒ 33.666
521.493
53.161
48.752
50.805
47.283
46.731
Opdrachten
555.159
0
555.159
‒ 33.666
521.493
53.161
48.752
50.805
47.283
46.731
Instandhouding IT
555.159
0
555.159
‒ 33.666
521.493
53.161
48.752
50.805
47.283
46.731
6.16
Over-/ onderprogrammering
‒ 148.802
0
‒ 148.802
141.363
‒ 7.439
28.117
‒ 212.572
147.755
‒ 151.500
‒ 229.820
Fonds
‒ 148.802
0
‒ 148.802
141.363
‒ 7.439
28.117
‒ 212.572
147.755
‒ 151.500
‒ 229.820
Fonds
‒ 148.802
0
‒ 148.802
141.363
‒ 7.439
28.117
‒ 212.572
147.755
‒ 151.500
‒ 229.820
Ontvangsten
16.769
0
16.769
0
16.769
0
0
0
0
0
In totaal is voor 2024 76 % juridisch verplicht en 24 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor IT zijn per saldo met € 751,5 miljoen naar beneden bijgesteld. Het betreft een optelsom van opwaartse en neerwaartse bijstellingen bij de instrumenten. Dit is grotendeels het gevolg van de onder verwerving toegelichte overhevelingen, zoals de overgang van projecten naar een andere fase, maar ook van verplichtingen uit 2023 die niet in dat jaar zijn aangegaan. Tevens zijn de verplichtingenstanden van diverse projecten in lijn gebracht met actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget voor de projecten in de voorbereidingsfase wordt met € 573,2 miljoen verlaagd.
Deze verlaging wordt onder andere veroorzaakt, doordat projectbudget is overgeheveld naar de realisatiefase. Voorbeelden hiervan zijn het project Bouwen fundering data gedreven werken en Data Science (DS) & Artificial Intelligence (AI), Joint Targeting Support Cell, Command and Control (C2) systemen van de luchtmacht en Verduurzamen IT gezondheidszorg.
Daarnaast wordt er projectbudget geschoven naar andere jaren om aan te sluiten bij de actuele inzichten over de verwachte realisatiemomenten. Dit komt onder andere door beperkte capaciteiten in de ‘voorzien in’-keten en door langere doorlooptijden voor het afsluiten van contracten. In de Defensieorganisatie wordt met het voorzien-in van materieel het proces bedoeld dat loopt van de behoeftestelling tot en met levering van goederen en/of diensten inclusief de nazorg aan de gebruikers. Binnen het voorzien-in proces worden als dat nodig is goederen en/of diensten ingekocht of aanbesteed voor de hele Defensieorganisatie.
Verwerving: realisatiefase
Het budget voor de projecten in de realisatiefase van IT materieel is met € 24,5 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is enerzijds een gevolg van het toevoegen van budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen (€ 18,5 miljoen) voor onder andere Maritiem Operationeel Centrum Kustwacht en ERP M&F S/4HANA (Roger) en het overhevelen van budget naar de realisatiefase (€ 152,6 miljoen). Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van kasschuiven waarmee de projecten in het juiste kasritme zijn gezet, zoals het programma Grensverleggende IT (GrIT).
Instandhouding
Het instandhoudingsbudget is per saldo met € 33,7 miljoen gedaald. Dit betreft enerzijds de correctie van de delta exploitatie van Datacenter naar het project Grensverleggende IT (GrIT). Anderzijds is er € 32,0 miljoen toegevoegd aan het budget vanwege de extra kosten van het Microsoft contract en extra kosten aan dataverbruik buiten de Europese Unie. Het restant betreft diverse overige mutaties.
Over-/ onderprogrammering
Op het DMF wordt gewerkt met overprogrammering. Als gevolg van de mutaties die op dit artikel plaatsvinden, wordt ook de overprogrammering aangepast. Hiermee blijft de omvang van de overprogrammering binnen de overeengekomen grens van 30%. Daarnaast is het, gelet op de druk op de Defensie- en arbeidsmarkt, onzeker of alle beschikbare middelen in 2024 tot besteding komen. Om die reden is besloten een deel van het budget over meerdere jaren te spreiden.
Beleidsartikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk
Artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Uitgaven
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
10.592.237
200.000
10.792.237
‒ 1.827.116
8.965.121
‒ 668.923
1.592.335
700.775
1.120.842
551.703
Toelichting op de uitgaven
Dit begrotingsartikel is technisch van aard. Op dit artikel worden de bijdragen verantwoord die vanuit de reguliere Defensiebegroting (Hoofdstuk X) overgeheveld worden naar het DMF.
Beleidsartikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten
Artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Art.
Verplichtingen
14.877
0
14.877
454.062
468.939
328.921
326.063
308.201
804.973
296.903
Uitgaven
14.877
0
14.877
453.145
468.022
328.921
326.063
308.201
804.973
296.903
8.18
Nader te wijzen uitgaven
14.877
0
14.877
453.145
468.022
328.921
326.063
308.201
804.973
296.903
Fonds
14.877
0
14.877
453.145
468.022
328.921
326.063
308.201
804.973
296.903
Fonds
14.877
0
14.877
453.145
468.022
328.921
326.063
308.201
804.973
296.903
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting op de uitgaven
Het kabinet stelt in 2028 incidenteel 500 miljoen euro beschikbaar voor versterking van de luchtverdediging en voor het aanvullen van munitie voor de eigen krijgsmacht.
3 Verdiepingsbijlage
In de verdiepingsbijlage is per begrotingsartikel een meerjarige (voor de volledige planperiode) tabel met daarin de mutaties per jaar opgenomen.
Artikel 1 Defensiebreed Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
‒ 137.084
‒ 5.251
120.529
72.692
‒ 2.710
‒ 51.799
‒ 26.793
‒ 675.730
‒ 103.366
1.404.895
Uitgaven
‒ 177.875
‒ 67.256
‒ 68.347
‒ 84.574
‒ 65.282
‒ 65.283
‒ 68.484
‒ 65.286
‒ 65.276
1.644.203
Verwerving
Opdrachten
‒ 130.643
1.408
127.182
79.340
3.932
‒ 45.156
‒ 20.149
‒ 669.084
‒ 96.720
721.034
Verwerving: voorbereidingsfase
‒ 177.175
‒ 44.326
83.212
35.370
‒ 40.038
‒ 93.032
‒ 61.358
‒ 560.983
‒ 80.688
454.500
Verwerving: realisatie
46.532
45.734
43.970
43.970
43.970
47.876
41.209
‒ 108.101
‒ 16.032
266.534
Instandhouding
Opdrachten
6.432
6.214
6.220
6.225
6.231
6.230
6.229
6.227
6.227
430.046
Instandhouding Materieel
6.432
6.214
6.220
6.225
6.231
6.230
6.229
6.227
6.227
430.046
Kennis en Innovatie
Bekostiging
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
‒ 12.873
270.062
Bijdrage grote onderzoeksfaciliteiten
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
‒ 75.773
159.266
Technologieontwikkeling
0
0
0
0
0
0
0
0
0
40.351
Kennisgebruik
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.430
Kort Cyclische Innovatie
62.900
62.900
62.900
62.900
62.900
62.900
62.900
62.900
62.900
67.015
Over-/ onderprogrammering
Fonds
‒ 40.791
‒ 62.005
‒ 188.876
‒ 157.266
‒ 62.572
‒ 13.484
‒ 41.691
610.444
38.090
223.061
Fonds
‒ 40.791
‒ 62.005
‒ 188.876
‒ 157.266
‒ 62.572
‒ 13.484
‒ 41.691
610.444
38.090
223.061
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
85.698
Artikel 2 Maritiem Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
‒ 699.084
‒ 875.041
‒ 1.034.663
‒ 727.815
‒ 174.649
85.003
217.196
407.111
611.437
1.209.121
Uitgaven
‒ 32.929
‒ 27.854
‒ 9.587
‒ 11.256
‒ 7.854
‒ 7.838
‒ 4.635
‒ 7.124
‒ 4.066
1.269.744
Verwerving
Opdrachten
‒ 455.308
‒ 419.579
‒ 557.105
‒ 292.554
72.694
166.814
273.212
457.315
602.815
987.108
Verwerving: voorbereidingsfase
‒ 672.433
‒ 332.402
‒ 201.694
‒ 701
242.182
313.130
447.637
557.543
646.291
756.841
Verwerving: onderzoeksfase
‒ 554.681
‒ 772.699
‒ 834.925
‒ 742.103
‒ 417.476
‒ 228.470
‒ 228.470
‒ 199.821
‒ 833.390
0
Verwerving: realisatie
771.806
685.522
479.514
450.250
247.988
82.154
54.045
99.593
789.914
230.267
Instandhouding
Opdrachten
‒ 14.217
‒ 8.976
782
888
467
467
‒ 586
‒ 586
‒ 986
222.013
Instandhouding Materieel
‒ 14.217
‒ 8.976
782
888
467
467
‒ 586
‒ 586
‒ 986
222.013
Over-/ onderprogrammering
Fonds
436.596
400.701
546.736
280.410
‒ 81.015
‒ 175.119
‒ 277.261
‒ 463.853
‒ 605.895
60.623
Fonds
436.596
400.701
546.736
280.410
‒ 81.015
‒ 175.119
‒ 277.261
‒ 463.853
‒ 605.895
60.623
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
9.684
Artikel 3 Land Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
‒ 88.565
‒ 175.002
‒ 175.820
‒ 93.160
‒ 84.601
‒ 89.403
74.932
‒ 65.212
‒ 247.365
1.678.040
Uitgaven
‒ 42.680
‒ 43.572
‒ 77.865
‒ 71.567
‒ 78.469
‒ 79.007
‒ 77.847
25.667
5.716
1.418.519
Verwerving
Opdrachten
Verwerving: voorbereidingsfase
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
453.910
Verwerving: onderzoeksfase
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
7.439
Verwerving: realisatie
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
1.141.427
Instandhouding
Opdrachten
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
392.972
Instandhouding Materieel
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
5.591
392.972
Over-/ onderprogrammering
Fonds
58.768
85.705
52.230
‒ 71.271
6.132
10.396
‒ 152.779
90.879
253.081
‒ 259.521
Fonds
58.768
85.705
52.230
‒ 71.271
6.132
10.396
‒ 152.779
90.879
253.081
‒ 259.521
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2.500
Artikel 4 Lucht Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
168.898
‒ 40.602
16.745
‒ 10.584
‒ 8.054
‒ 65.482
48.318
‒ 182.377
‒ 202.355
2.103.632
Uitgaven
52.464
‒ 46.067
‒ 28.238
‒ 25.067
‒ 24.851
‒ 25.937
‒ 33.797
‒ 41.304
‒ 66.213
2.362.484
Verwerving
Opdrachten
203.175
‒ 56.762
13.585
‒ 13.744
‒ 11.214
‒ 68.642
45.158
‒ 178.537
‒ 200.273
1.645.873
Verwerving: voorbereidingsfase
2.667
‒ 25.857
17.203
7.398
2.918
5.313
124.087
‒ 1.625
‒ 176.676
1.127.253
Verwerving: realisatie
200.508
‒ 30.905
‒ 3.618
‒ 21.142
‒ 14.132
‒ 73.955
‒ 78.929
‒ 176.912
‒ 23.597
518.620
Instandhouding
Opdrachten
16.160
16.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
457.759
Instandhouding Materieel
16.160
16.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
3.160
457.759
Over-/ onderprogrammering
Fonds
‒ 166.871
‒ 5.465
‒ 44.983
‒ 14.483
‒ 16.797
39.545
‒ 82.115
134.073
130.900
258.852
Fonds
‒ 166.871
‒ 5.465
‒ 44.983
‒ 14.483
‒ 16.797
39.545
‒ 82.115
134.073
130.900
258.852
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.000
Artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
106.440
54.481
33.478
‒ 65.532
‒ 271.609
‒ 290.883
‒ 285.512
‒ 232.512
‒ 153.588
749.213
Uitgaven
‒ 21.087
48.382
48.451
55.840
48.450
48.450
48.450
48.449
48.385
1.024.524
Verwerving
Opdrachten
46.973
8.511
‒ 12.562
‒ 111.271
‒ 307.610
‒ 308.055
‒ 310.239
‒ 264.249
‒ 185.261
275.606
Verwerving: voorbereidingsfase
65.284
27.668
29.560
‒ 132.739
‒ 271.214
‒ 271.959
‒ 274.601
‒ 227.781
‒ 154.640
9.390
Verwerving: realisatie
‒ 18.311
‒ 19.157
‒ 42.122
21.468
‒ 36.396
‒ 36.096
‒ 35.638
‒ 36.468
‒ 30.621
266.216
Instandhouding
Opdrachten
45.734
45.970
46.040
45.739
31.738
31.738
31.738
31.737
31.673
473.607
Instandhouding Infrastructuur
45.734
45.970
46.040
45.739
31.738
31.738
31.738
31.737
31.673
473.607
Onzekerheidsreservering
Fonds
13.733
0
0
0
4.263
0
0
0
0
0
Fonds
13.733
0
0
0
4.263
0
0
0
0
0
Over-/ onderprogrammering
Fonds
‒ 127.527
‒ 6.099
14.973
121.372
320.059
324.767
326.951
280.961
201.973
275.311
Fonds
‒ 127.527
‒ 6.099
14.973
121.372
320.059
324.767
326.951
280.961
201.973
275.311
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
28.240
Artikel 6 IT (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
69.258
96.444
74.104
36.637
‒ 13.733
‒ 9.842
‒ 16.168
‒ 9.867
‒ 9.309
1.454.171
Uitgaven
‒ 21.949
‒ 22.202
‒ 22.202
‒ 22.202
‒ 22.202
‒ 22.202
‒ 22.355
‒ 22.355
‒ 19.055
1.359.289
Verwerving
Opdrachten
19.144
51.057
28.680
‒ 7.812
‒ 65.700
‒ 62.816
‒ 64.190
‒ 52.586
‒ 619.310
930.429
Verwerving: voorbereidingsfase
‒ 39.653
‒ 33.044
15.953
‒ 22.240
‒ 73.716
‒ 75.446
‒ 76.819
‒ 65.216
‒ 627.004
796.122
Verwerving: realisatie
58.797
84.101
12.727
14.428
8.016
12.630
12.629
12.630
7.694
134.307
Instandhouding
Opdrachten
47.067
43.389
43.425
43.451
47.984
43.588
43.471
43.817
44.063
527.326
Instandhouding IT
47.067
43.389
43.425
43.451
47.984
43.588
43.471
43.817
44.063
527.326
Over-/ onderprogrammering
Fonds
‒ 88.160
‒ 116.648
‒ 94.307
‒ 57.841
‒ 4.486
‒ 2.974
‒ 1.636
‒ 13.586
556.192
‒ 98.466
Fonds
‒ 88.160
‒ 116.648
‒ 94.307
‒ 57.841
‒ 4.486
‒ 2.974
‒ 1.636
‒ 13.586
556.192
‒ 98.466
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
16.621
Artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Uitgaven
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
552.847
638.334
639.115
638.077
646.695
645.086
638.235
629.628
614.200
9.731.923
Artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten
Omschrijving
mutatie 2030
mutatie 2031
mutatie 2032
mutatie 2033
mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Mutatie 2038
Mutatie 2039
Verplichtingen
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
691.581
714.709
796.903
Uitgaven
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
691.581
714.709
796.903
Nader te wijzen uitgaven
Fonds
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
691.581
714.709
796.903
Fonds
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
796.903
691.581
714.709
796.903
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Defensie
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.