Verslag (initiatief)wetsvoorstel (nader) : Verslag

Nr. 5 VERSLAG

Vastgesteld 4 april 2022

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, belast met het voorbereidend onderzoek
van dit voorstel van wet, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen. Onder het
voorbehoud dat de hierin gestelde vragen en gemaakte opmerkingen voldoende zullen
zijn beantwoord, acht de commissie de openbare behandeling van het voorstel van wet
genoegzaam voorbereid.

I. ALGEMEEN

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel van wet tot wijziging
van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
BES in verband met het op 2 december 2004 te New York tot stand gekomen Verdrag van
de Verenigde Naties inzake de immuniteit van rechtsmacht van staten en hun eigendommen
(Uitvoeringswet VN-Verdrag staatsimmuniteit). Zij stellen graag nog enkele vragen
over het wetsvoorstel.

1. Inleiding

De leden van de VVD-fractie merken op, dat er geen grote internationale belangstelling
bestaat voor het Verdrag inzake de immuniteit van rechtsmacht van staten en hun eigendommen.
Ook merken deze leden op dat de afgelopen jaren zeer weinig landen zijn toegetreden
tot het verdrag. Hierover hebben zij vragen gesteld bij het voorstel van Rijkswet
tot goedkeuring van het VN-verdrag staatsimmuniteit. Voornoemde leden wachten de beantwoording
af van deze vragen voordat zij definitief kunnen concluderen dat goedkeuring van het
verdrag met daaraan gekoppeld de uitvoeringswetgeving zowel wenselijk als noodzakelijk
is.

Kan de regering aangeven wat het voor de rechtspraktijk concreet betekent als het
verdrag wordt geïmplementeerd in Nederland? Zijn er situaties denkbaar waarin staten
op dit moment nog wel, maar in de toekomst niet meer een geslaagd beroep kunnen doen
op staatsimmuniteit? Of juist andersom?

De leden van de VVD-fractie hebben voorts kennisgenomen van enkele verklaringen van
andere landen die zijn afgelegd bij ondertekening van het VN-verdrag. Meer specifiek
hebben Finland en Italië verklaard dat het VN-verdrag volgens deze landen niet van
toepassing is aangaande activiteiten van hun militairen die opereren gedurende een
gewapend conflict, zoals gedefinieerd in het internationaal recht of in de uitoefening
van andere taken die zijn opgedragen door het bevoegd gezag. Is de regering voornemens
bij ratificatie van dit VN-verdrag een soortgelijke verklaring af te leggen? Zo nee,
waarom niet?

2. Regeldrukeffecten

De leden van de VVD-fractie constateren dat een aparte paragraaf in de memorie van
toelichting is gewijd aan regeldrukeffecten. Hierin beschrijft de regering dat geen
sprake is van effecten op de regeldruk. De voorgenoemde leden stellen hier enkele
vragen bij. De kosten die met informatieverplichtingen uit het burgerlijk procesrecht
gemoeid zijn, worden door de regering vanwege het bijzondere karakter niet als regeldruk
aangemerkt. Kan deze stelling worden toegelicht? Klopt het dat procespartijen in de
praktijk wel degelijk met (enige) kosten en extra regeldruk te maken kunnen krijgen
als gevolg van dit wetsvoorstel? Heeft de regering in het kader van dit wetsvoorstel
contact opgenomen met het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) en onderschrijft
het ATR de stelling dat het burgerlijk procesrecht als geheel en dit wetsvoorstel
buiten de reductiedoelstellingen voor regeldrukkosten vallen? Zo nee, is de regering
bereid dit alsnog te doen?

3. Consultatie

De leden van de VVD-fractie lezen dat het wetsvoorstel vooraf is afgestemd met de
Raad voor de rechtspraak en het Hof van Justitie van Caribisch Nederland. Uit het
nader rapport bij de Goedkeuringswet van het VN-verdrag Staatsimmuniteit (Kamerstuk
36 027 (R2160) nr. 4) blijkt, dat de Adviescommissie voor burgerlijk procesrecht om advies is gevraagd.
Hierbij is hen specifiek gevraagd of het verdrag aanleiding gaf tot andere aanpassingen
in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Kan het advies van de Adviescommissie
voor burgerlijk procesrecht met de Kamer worden gedeeld? Dit advies is voor deze leden
relevant, omdat ook de Afdeling advisering van de Raad van State (hierna: de Afdeling)
expliciet een toelichting miste op welke punten het verdrag overeenkomt met, of afwijkt
van, de Nederlandse regelgeving en rechtspraktijk. Op welke punten is de regering
tegemoet gekomen aan de adviezen van de adviescommissie voor burgerlijk procesrecht
en de Afdeling?

II. Artikelsgewijs

Artikel IV

De leden van de VVD-fractie begrijpen dat in het wetsvoorstel een artikel is opgenomen
in verband met het bestaan van twee versies van het Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering.
De wijzigingsvoorstellen in artikel I gelden voor de versie waarvoor de wetgeving
vereenvoudiging en digitalisering procesrecht niet is ingevoerd en de wijzigingsvoorstellen
in artikel II van dit wetsvoorstel zien op de versie waarvoor deze wetgeving wel is
ingevoerd. Kan de regering aangeven op welke termijn weer sprake zal zijn van één
versie van het Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering? Welke stappen is de regering
voornemens te zetten teneinde de complexiteit van verschillende versies en de daaruit
volgende verschillende procedures te reduceren?

De voorzitter van de commissie, Van Meenen

De adjunct-griffier van de commissie, Tielens-Tripels