Brief regering : Voortgang normering topinkomens (semi)publieke sector en WNT-Jaarrapportage 2019

Nr. 124
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 december 2020

Met deze brief informeer ik u over de voortgang van het topinkomensbeleid van het
kabinet in de (semi-)publieke sector. Overeenkomstig artikel 7.1 van de Wet normering
topinkomens (WNT) is bij deze brief de WNT-jaarrapportage 20191 gevoegd met een overzicht van geconstateerde overtredingen en getroffen handhavingsmaatregelen2. Eveneens geef ik met deze brief invulling aan de motie van de heer Van der Molen
(CDA)3. In bijlage 2 geef ik een geactualiseerd overzicht van ingediende en gehonoreerde
uitzonderingsverzoeken in het kader van de WNT4.

Uit de huidige gegevens blijkt, evenals de voorgaande jaren, dat de WNT een effectief
instrument is dat bovenmatige bezoldiging in de (semi-)publieke sector tegengaat en
zorgt voor transparantie over topinkomens in deze sector. De WNT-jaarrapportage 2019
laat immers opnieuw weinig nieuwe accountantsmeldingen zien. De uitkomsten van de
deelonderzoeken betreffende doeltreffendheid Wet normering topinkomens in het kader
van de Wetsevaluatie WNT 2016–2020 laten een gelijkluidend beeld zien5. In de Kamerbrief en het overkoepelend eindrapport van de Wetsevaluatie WNT 2016–2020
kom ik hierop terug (Kamerstuk 30 111, nr. 125). Eveneens ga ik dan in op de doelmatigheid en de potentiele neveneffecten van de
wet. Voor het einde van het jaar zend ik deze naar de Staten-Generaal.

1. Toezicht en handhaving 2019

De WNT-jaarrapportage 2019 (bijlage 1) omvat zowel nieuw geconstateerde overtredingen
als een actualisatie van overtredingen uit eerdere WNT-rapportages die nog in behandeling
waren. Een belangrijk deel van de vermelde overtredingen is gesignaleerd door de accountant,
die fungeert als eerstelijns toezichthouder. De WNT-toezichthouders (2e lijn, i.c. CIBG, ILT/AW, Onderwijsinspectie, Eenheid Toezicht WNT) kunnen ook proactief
toezicht uitoefenen of reageren op signalen die zij langs andere wegen ontvangen.

Ten opzichte van de WNT-jaarrapportage 2018 zijn er 36 nieuwe meldingen. Hiervan zijn
er 29 door de accountant en 7 door de WNT-toezichthouder zelf gesignaleerd. Van deze
meldingen zijn 23 dossiers nog in onderzoek bij de WNT-toezichthouder. Het restant
van de meldingen is afgerond. In vier gevallen is er geconstateerd dat er geen sprake
was van een overtreding. Van de overige negen zijn er zes schendingen van de openbaarmakingsplicht
en drie overtredingen van de bezoldigingsnorm. Er zijn vooralsnog geen overtredingen
van de normering van de ontslagvergoeding geconstateerd.

Het overzicht bevestigt het beeld uit eerdere WNT-jaarrapportages dat de WNT een doeltreffend
instrument is. Er is sprake van een relatief beperkt aantal overtredingen.

2. Uitzonderingsverzoeken

Naast de WNT-jaarrapportage geef ik uitvoering aan de motie van het lid Van der Molen6 met een geactualiseerd overzicht met uitzonderingsverzoeken op de WNT (zie bijlage
2). Sinds de peildatum van bijlage 2 van de WNT-Jaarrapportage 2018 (15 oktober 2019)
zijn er twee uitzonderingsverzoeken op grond van art. 2.4 WNT ingediend, waarvan er
één verzoek is gehonoreerd.

3. Vaststelling Normenkader 2021 en regels voor verantwoording 2020

Jaarlijks wordt in het najaar een aantal besluiten genomen en regelingen geactualiseerd
met het oog op de uitvoering van de WNT. Hierna geef ik een kort overzicht van de
belangrijkste wijzigingen.

Indexering bezoldigingsmaxima

Het algemeen bezoldigingsmaximum voor 2021 komt uit op € 209.000. Op grond van de
WNT wordt het bezoldigingsmaximum jaarlijks geïndexeerd en vastgesteld op basis van
het CBS-cijfer voor de contractloonstijging bij de overheid in het voorgaande jaar
en afgerond naar boven op duizendtallen. Ook de overige maxima voor onder meer toezichthoudende
topfunctionarissen en interim-topfunctionarissen zijn op overeenkomstige wijze geïndexeerd.

Sectorregelingen

De sectorale regelingen voor de zorg, jeugdhulp en zorgverzekeraars, woningcorporaties,
onderwijs, cultuur en de media en ontwikkelingssamenwerking zijn in november 2020
opnieuw vastgesteld en gepubliceerd. De indexering van de verlaagde bezoldigingsmaxima
per bezoldigingsklasse is vastgesteld en de regelingen zijn op een aantal kleine punten
aangepast. De regelingen treden met ingang van 1 januari 2021 in werking. Vanaf 1 januari
2021 worden voor de topfunctionarissen van de landelijke en regionale media-instellingen
verlaagde bezoldigingsmaxima van kracht. De regeling voor media-instellingen bevat
drie verlaagde bezoldigingsmaxima, namelijk € 148.000, € 176.000 en € 193.000 (niveau
2021).

Uitvoeringsregeling WNT

De Uitvoeringsregeling WNT bevat nadere regels ter uitwerking of verduidelijking van
een aantal onderwerpen, zoals het bezoldigingsbegrip en de openbaar-makingsverplichting.
Naar aanleiding van verzoeken om verduidelijking uit het veld, rechterlijke uitspraken
e.d. wordt de regeling tot op heden jaarlijks geactualiseerd. Op 2 september 2020
heb ik de gewijzigde Uitvoeringsregeling WNT vastgesteld7. De belangrijkste wijziging houdt in dat de WNT-instelling met betrekking tot een
niet-topfunctionaris die boven het algemeen WNT-bezoldigingsmaximum wordt bezoldigd,
niet langer de begin- en einddatum van de vervulling van de functie hoeft te vermelden
bij openbaarmaking van de overschrijding. In de WNT is bepaald dat van een niet-topfunctionaris
alleen de functie in de WNT-verantwoording hoeft te worden opgenomen. Met vermelding
van genoemde gegevens konden alsnog de gegevens van de niet-topfunctionaris worden
achterhaald.

Controleprotocol

Op 9 juni 2020 is het Controleprotocol WNT 2020 vastgesteld8. Hierin worden de controlewerkzaamheden beschreven die de accountant moet uitvoeren
bij de WNT-verantwoording van WNT-instellingen over 2020. Het protocol is tot stand
gekomen in nauwe samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van
Accountants (NBA). Dit controleprotocol is minimaal gewijzigd ten opzichte van het
vorige controleprotocol.

4. Tweede wetsevaluatie

Overeenkomstig artikel 7.2 WNT ontvangt u voor het einde van dit jaar de evaluatie
van de Wet normering topinkomens (WNT) over de periode 2016–2020. In deze tweede wetsevaluatie
zijn de doeltreffendheid, de doelmatigheid en de neveneffecten van de WNT onderzocht9.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
K.H. Ollongren