Brief regering : Geannoteerde Agenda informele Telecomraad 9 - 10 oktober 2025

Nr. 1149
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE
ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 september 2025

Op 9 en 10 oktober 2025 vindt de informele Telecomraad plaats in Horsens, Denemarken.
In deze brief vindt u de geannoteerde agenda met daarin een beschrijving van de onderwerpen
waarover een beleidsdebat zal plaatsvinden en de Nederlandse inzet op deze onderwerpen.
Ten tijde van het versturen van deze geannoteerde agenda waren de discussiestukken
van het Deense voorzitterschap nog niet beschikbaar. De agenda zelf was wel al vastgesteld.

De Minister van Economische Zaken,
V.P.G. Karremans

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
E. van Marum

Leeftijdsverificatie en maatregelen ter bescherming van minderjarige online

Tijdens de informele Telecomraad staan beleidsdebatten op de agenda over leeftijdsverificatie
en maatregelen om minderjarigen online te beschermen. Voor deze beleidsdebatten zijn
nog geen discussiestukken gedeeld. De inbreng in de Raad zal afhankelijk van de specifieke
aandachtsterreinen in de discussiestukken conform kabinetsbeleid zijn zoals hieronder
geschetst.

Het Deens voorzitterschap is voornemens om voorafgaand aan de informele Telecomraad
een verklaring over online minderjarigenbescherming aan te nemen. Hierover zal ik
u via het verslag van deze informele Telecomraad nader informeren.

Het kabinet wil ervoor zorgen dat de digitale leefomgeving van kinderen veilig(er)
wordt en hun rechten geborgd en versterkt worden en zal dat inbrengen tijdens het
debat in de Raad. In dat verband verwijs ik u ook naar de Kamerbrief strategie online
kinderrechten, waarin de strategie om dit doel te bereiken uiteen is gezet. Deze Kamerbrief
is op 4 september jl. aan uw Kamer verzonden.1

Leeftijdsverificatie kan een geschikte maatregel zijn om kinderen online beter te
beschermen. Het is daarom belangrijk dat er maatregelen worden genomen om leeftijdsverificatie
op een robuustere en betrouwbaardere manier mogelijk te maken. Daarbij is het belangrijk
dat fundamentele rechten zoals privacy, gegevensbescherming en non-discriminatie worden
gewaarborgd. Bij online leeftijdsverificatie moet daarnaast worden gekeken naar betrouwbaarheid,
veiligheid en digitale toegankelijkheid. Leeftijdsverificatiemaatregelen moeten op
een proportionele manier worden toegepast. Wat passend is, verschilt per situatie
en vraagt steeds om een aparte afweging.

Er is niet één one size fits all oplossing voorhanden. De uitdaging is om betrouwbare, privacyvriendelijke, veilige
en toegankelijke instrumenten te gebruiken. Om de ontwikkeling van privacyvriendelijke
leeftijdsverificatie te ondersteunen, heeft de Europese Commissie op 14 juli jl. een
blauwdruk voor een Europese white label leeftijdsverificatie-app gepubliceerd.2 Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft in dit kader
TNO gevraagd om op basis van de technische specificaties van deze app te verkennen
wat de mogelijkheden zijn voor de implementatie van deze app in Nederland. De uitkomsten
van dit onderzoek zullen dit najaar met uw Kamer worden gedeeld.

Hoewel leeftijdsverificatie een effectief instrument kan zijn om kinderen online beter
te beschermen, moet dit gezien worden als onderdeel van een bredere aanpak. Het Nederlandse
beleid is erop gericht om kinderrechten in alle fasen van de levenscyclus van online
producten en diensten te borgen. Bedrijven moeten het gebruik van schadelijke ontwerptechnieken
vermijden, voorkomen dat kinderen worden blootgesteld aan schadelijke content en persoonsgegevens
van minderjarigen zorgvuldig behandelen.

Zo heeft het Ministerie van BZK het Kinderrechten Impactassessment (KIA) ontwikkeld,
als instrument om met de industrie het gesprek aan te gaan over de risico’s én kansen
van specifieke digitale diensten voor kinderrechten. KIA’s zijn toegepast op de sociale
media platforms Instagram, SnapChat en TikTok en zijn op 4 september jl. naar uw Kamer
verzonden. In het najaar wordt gestart met het toepassen van KIA’s op streamingdiensten
en gaming platforms. Ook werkt het Ministerie van BZK aan de implementatie van een
Gamecheck die ouders (en jongeren) laat zien of games mogelijk schadelijk zijn voor
bepaalde leeftijden, en draagt zo bij aan bewuster gebruik. Daarnaast steunen we de
ontwikkeling van een digitale Kijkwijzer door het Nederlands Instituut voor de Classificatie
van Audiovisuele Media (NICAM).

Verder heeft het kabinet op 17 juni jl. een richtlijn gezond en verantwoord scherm-
en sociale media gebruik uitgebracht.3 Deze richtlijn geeft advies aan ouders vanaf welke leeftijd kinderen met een smartphone
en sociale media kunnen beginnen en een advies over de maximale schermtijd per leeftijdscategorie.

De meest recente maatregel is de nieuwe publiekscampagne «Blijf in Beeld», die op
8 september jl. door het Ministerie van BZK is aangekondigd. Deze campagne ondersteunt
ouders van kinderen tussen de 7 en 12 jaar bij het aangaan van gesprekken over hun
smartphonegebruik. In deze campagne wordt de richtlijn gezond en verantwoord scherm-
en sociale media ook betrokken.

Ten slotte zet Nederland zich in aanloop naar de aangekondigde Digital Fairness Act
in voor de Europese aanpak van verslavend ontwerp in sociale media en verleidingstechnieken
in games, zoals in-game aankopen en lootboxes. Uw Kamer zal in een aparte brief verder
over deze inzet worden geïnformeerd.

Technologische soevereiniteit

De Raad zal daarnaast een beleidsdebat voeren over technologische soevereiniteit.
Dit debat bouwt voort op eerdere gedachtewisselingen onder Belgisch voorzitterschap
van 2024 en de conferentie Future of Digital Investments in the EU ter gelegenheid van de start van het Deens voorzitterschap. Voor het debat zijn bij
het opstellen van deze Geannoteerde agenda nog geen voorbereidende stukken gedeeld
door het Deens voorzitterschap.

Digitale technologie creëert nieuwe kansen voor onze economie en samenleving, maar
ook afhankelijkheden die de nationale veiligheid, onze concurrentiekracht, de bescherming
van grondrechten en de democratische rechtsorde kunnen raken. Het kabinet acht het
van belang om in Europees verband risicovolle strategische afhankelijkheden systematisch
in kaart te brengen en duidelijke keuzes te maken om de open strategische autonomie
te behouden en versterken.

De Nederlandse Digitaliseringsstrategie is één van de pijlers van het Nederlandse
kabinetsbeleid op digitalisering die bepaalt hoe de Nederlandse overheid als één overheid
gaat inzetten op onder andere het versterken van onze digitale weerbaarheid en autonomie
van de overheid om deze kansen te pakken. Tegelijkertijd moet gericht worden geïnvesteerd
in de digitale technologieën die vormend zijn voor de economie van de toekomst. Daarbij
staan voor Nederland met name halfgeleiders, quantumtechnologie, kunstmatige intelligentie,
cloud, netwerktechnologie (inclusief 6G) en cybersecurity centraal.4

Het kabinet zet zich hiervoor al in met de realisatie van een AI fabriek in Groningen.
Het kabinet verkent ook de mogelijkheden in Nederland voor het AI Gigafabrieken initiatief
van de Europese Commissie. Hiermee wil de Commissie vier of vijf zeer grote datacenters
bouwen ten behoeve van de uitrol van AI modellen op Europese bodem en zo de Europese
afhankelijkheid van aanbieders uit derden landen verkleinen.

Nederland onderstreept de noodzaak van investeringen in strategische technologieën
in onder meer de Nationale Technologiestrategie5 en in de Agenda Digitale Open Strategische Autonomie.6 Daarbij is het essentieel om private investeringen in de fundamentele bouwstenen
van deze technologieën te stimuleren. Zoals benadrukt in de ministeriële verklaring
van de D9+ van 27 maart jl., moet er op Europees niveau een strategische, integrale
benadering komen van digitale technologie, waarbij wordt samengewerkt met bedrijven,
investeerders, onderzoekers en gelijkgestemde internationale partners. Het kabinet
onderstreept dat versterking van Europees technologisch leiderschap ook moet worden
gezocht in het stimuleren van interoperabiliteit, standaardisatie en een sterker innovatie-ecosysteem.

Daarnaast hecht het kabinet aan een meer geharmoniseerde Europese aanpak op het gebied
van economische veiligheid, met behoud van nationale bevoegdheden, en steunt het kabinet
de driepijlerstrategie van de EU: bevorderen, beschermen en partnerschappen aangaan.
Nederland pleit in Europees verband voor versterking van de onderzeese kabelinfrastructuur,
die cruciaal is voor de digitale weerbaarheid van de Unie. Meer route-diversiteit,
gezamenlijke innovatie en coördinatie van veiligheidsmaatregelen zijn hierbij essentieel.
Projecten zoals de Arctic Far North Fibre route illustreren het strategisch belang van een goed verbonden en veerkrachtig Europa.

Tegelijkertijd acht het kabinet het van belang om essentiële digitale overheidsdiensten
te beschermen waar nodig. In dat kader zet Nederland zich in Europees verband in voor
het versterken van cloudsoevereiniteit van overheden. Een meer geharmoniseerde benadering
is nodig voor het gebruik van cloud door overheden en het ontwikkelen van soevereine
alternatieven, bijvoorbeeld door het ontwikkelen een gemeenschappelijk afwegingskader
voor cloudgebruik.7

Eveneens acht het kabinet het noodzakelijk om in Europees verband een gemeenschappelijke
definitie voor cloudsoevereiniteit vast te stellen, verankerd in de aangekondigde
Cloud and AI Development Act. Ook wil het kabinet verder inzetten op Europese samenwerking. Een goed voorbeeld
hiervan is de inzet van Nederland voor de oprichting van een EDIC voor digitale gemeenschapsgoederen,
gezamenlijk met Duitsland, Frankrijk en Italië.

Deze EDIC is ontstaan vanuit de samenwerking met Frankrijk en Duitsland bij het ontwikkelen
van kantoorsoftware en zal, zodra er formeel akkoord komt vanuit de Europese Commissie,
worden gevestigd in Parijs. Binnen de EDIC Digitale Gemeenschapsgoederen zal met technische
en juridische kennis en door het bij elkaar brengen van financiering worden geïnvesteerd
in start ups en scale ups om Europese digitale alternatieven te ontwikkelen die onze
kernbelangen beschermen.

Samenvattend zal Nederland tijdens het beleidsdebat benadrukken dat de EU gericht
moet investeren, risico’s beheersen en internationale samenwerking benutten om technologische
soevereiniteit, concurrentievermogen en open strategische autonomie te versterken.