Brief regering : Kabinetsreactie op Deltaprogramma 2026

Nr. 3
BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 september 2025

Hierbij ontvangt u het Deltaprogramma 2026 (DP2026). Dit is het jaarlijkse voorstel
van de deltacommissaris voor de inzet op waterveiligheid, zoetwatervoorziening en
ruimtelijke adaptatie, dat u wordt aangeboden in overeenstemming met artikel 4.10,
eerste lid van de Waterwet.

Het DP2026 rapporteert over de voortgang en de wijzigingen in het Deltaprogramma en
over de maatregelen voor de komende jaren. Het DP2026 is tot stand gekomen in nauwe
samenwerking tussen Rijk, gemeenten, waterschappen, provincies, maatschappelijke organisaties
en bedrijfsleven en kan bij alle betrokkenen op brede steun rekenen. Met deze brief
informeert het kabinet de Eerste en Tweede Kamer over de wijze waarop het advies van
de deltacommissaris wordt meegenomen om beter voorbereid te zijn op de gevolgen van
een veranderend klimaat.

De deltacommissaris biedt het DP2026 aan het kabinet aan vanuit een gevoel van urgentie
en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de klimaatadaptieve toekomst van Nederland
en het behouden van goed vestigingsklimaat. Het programma bouwt voort op de lange
traditie van waterbeheer en richt zich op het omgaan met de gevolgen van veranderend
klimaat, zoals droogte en wateroverlast.

Nederland staat voor belangrijke keuzes in waterbeheer en daarbuiten als gevolg van
de toenemende effecten van klimaatverandering, zoals droogte, hevige neerslag, verzilting,
hitte, bodemdaling en zeespiegelstijging. In lijn met de eeuwenoude watertraditie
wordt gewerkt aan belangrijke aanpassingen om het land veilig, leefbaar en economisch
vitaal te houden. Ons waterbeheer is van cruciaal belang voor onder andere de zoetwaterbeschikbaarheid
en drinkwatervoorziening, de natuur en ecologische waterkwaliteit, de bevaarbaarheid
voor beroeps- en recreatievaart, economische ontwikkeling zoals landbouw, visserij,
recreatie en delfstoffenwinning, en voor de ruimtelijke kwaliteit en voedselzekerheid.
Dit vraagt om zorgvuldige afwegingen over onder meer de verdeling van het schaarser
wordende zoetwater, ruimte voor dijkversterking en waterberging, en een toekomstbestendige
ruimtelijke inrichting.

Het Deltaprogramma herijkt zijn koers in aanloop naar 2027, waarbij nationale en regionale
strategieën worden geëvalueerd en nieuwe maatregelen worden voorbereid. Samenwerking
tussen overheden, maatschappelijke partners en sectoren is daarbij belangrijk, net
als het betrekken van toekomstige generaties bij de besluitvorming. Het gezamenlijk
aanstellen van een Toekomst-ambassadeur Water en Klimaatadaptatie is hierin een belangrijke
stap. De deltacommissaris benadrukt dat de noodzaak tot handelen groot is, maar ook
kansen biedt voor een mooier, veerkrachtiger en klimaatrobuust Nederland.

Aanvullend op de voorstellen in het voorliggende Deltaprogramma 2026 adviseert de
deltacommissaris een bestuurlijke verkenning te starten die ingaat op de lange termijn
financiering van de opgaven, de samenwerking over bestuurlijke en sectorale grenzen
heen en de mogelijke bijdrage van maatschappelijke coalities.

Het kabinet waardeert het advies van de deltacommissaris en erkent de urgentie van
de langetermijn uitdagingen op het gebied van waterveiligheid, wateroverlast, zoetwatervoorziening,
klimaatadaptatie en ruimtelijke inrichting en beheer.

Het is van groot belang om vooruit te denken en de opgaven samenhangend in beeld te
brengen, zodat effectief kan worden ingespeeld op de complexiteit en schaal van de
uitdagingen. Het kabinet deelt dan ook de constatering dat de omvang van opgaven in
de toekomst zal toenemen, wat zeker ook financiële consequenties heeft. De financiële
druk op het Deltafonds zal toenemen door de groeiende en steeds complexer wordende
opgaven, zoals op het terrein van beheer en onderhoud en additionele opgaven.

Het kabinet zal in lijn met het advies en in samenwerking met de Stuurgroep Deltaprogramma
een verkenning starten naar de ontwikkeling van de financiële opgaven voor de lange
termijn en de maakbaarheid daarvan, in relatie tot de uitdagingen waar we in het watermanagement
voor gesteld staan in ons land. Hiertoe wordt op korte termijn een inhoudelijk onderbouwd
voorstel gedaan voor de inrichting van deze verkenning. Bij die verkenning wil het
kabinet zowel de benodigde investeringen voor de vervanging en renovatie van de waterstaatswerken
in beeld brengen alsook de investeringen voor de lange termijn opgaven die voortkomen
uit veranderend klimaat en de uitdagingen die dat meebrengt voor het waterbeheer.
Daarbij wordt de wateropgave niet alleen bezien in de context van het veranderend
klimaat, maar ook in relatie tot andere opgaven in de ruimtelijke ordening zoals woningbouw,
energietransitie en landbouw. Het kabinet zal daarbij verkennen of en op welke wijze
de bestuurlijke en maatschappelijke samenwerking versterkt kan worden om deze opgaven
met breed draagvlak te kunnen realiseren.

Ter afsluiting wil ik de deltacommissaris, zijn staf en alle betrokken partners bedanken
voor de totstandkoming van het DP2026.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
R. Tieman