Brief regering : Uitvoering van de motie van de leden Van der Graaf en Kuik over de bestrijding van online seksueel misbruik en uitbuiting van alle kinderen opnemen als onderdeel van de SRGR-agenda (Kamerstuk 36200-XVII-30)

Nr. 186
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 juni 2023

In november 2022 werd door uw Kamer de motie van de leden Van der Graaf en Kuik (Kamerstuk
36 200 XVII, nr. 30) aangenomen. Hierin wordt verzocht de bestrijding van online seksueel misbruik en
uitbuiting van alle kinderen op te nemen als onderdeel van de agenda gericht op seksuele
en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR). Ook wordt verzocht hierover afstemming
te zoeken met het Ministerie van Justitie en Veiligheid in het kader van beleidscoherentie.
Middels deze brief informeer ik u over de uitvoering van deze motie.

In het rapport «Analyse Werkveld Bestrijding Seksuele Uitbuiting van Kinderen»1, uitgebracht in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, wordt gesteld
dat seksuele uitbuiting een complex probleem is met een breed pallet aan oorzaken
en risicofactoren. De toenemende digitalisering in de wereld leidt tot een toename
van risico’s op online seksuele uitbuiting van kinderen. In het rapport wordt gesteld
dat online en offline seksuele uitbuiting van kinderen vaak met elkaar verweven zijn.
Ook organisaties met expertise op dit thema geven aan dat er geen duidelijke scheiding
tussen online en offline vormen van seksuele uitbuiting gemaakt kan worden. Zo kan
een kind online benaderd worden waarna misbruik en uitbuiting offline plaatsvindt,
en kan offline gemaakt materiaal online verspreid worden.

In een brief aan uw Kamer op 18 mei 20222 heb ik aangegeven dat de financiering voor de bestrijding van seksuele uitbuiting
van kinderen in ontwikkelingslanden is geïntegreerd in het beleid gericht op SRGR.
De inzet hierop wordt door het kabinet gefinancierd via het beleidskader Fonds Bestrijding
Seksuele Uitbuiting van Kinderen. Binnen dit beleidskader wordt breed ingezet op de
bestrijding van seksuele uitbuiting van kinderen, waarbij inzet mogelijk is op zowel
online en offline vormen van seksuele uitbuiting.

Via het onder dit beleidskader geselecteerde programma, dat op 1 maart jl. gestart
is, investeert het kabinet onder andere op de volgende manieren in de bestrijding
van online seksuele uitbuiting van kinderen:

– Investeren in digital literacy: online vaardigheden en zelfvertrouwen van kinderen om op een veilige manier gebruik
te maken van het internet, zoals kennis over wat wel en niet te delen, het afwijzen
van ongewenste berichten en hoe in contact te komen met een vertrouwenspersoon bij
vragen of twijfel;

– Training voor kinderen, jongeren en ouders over de verschillende vormen van (online)
seksuele uitbuiting, waaronder grooming, sextortion, live streaming en het versturen van ongewenste berichten, en hoe deze herkent kunnen worden;

– Samenwerking met de private sector, zoals Facebook en Twitter, maar ook kleinschalige
bedrijven zoals internetcafés, om hun diensten meer kindvriendelijk en veiliger te
maken;

– Ondersteunen van pleitcampagnes gericht op overheden om online vormen van seksuele
uitbuiting van kinderen strafbaar te stellen.

Naast deze financiële investering in het bestrijden van online seksuele uitbuiting
van kinderen zal het kabinet in de communicatie en de inzet in het multilaterale domein
rondom dit thema, wanneer hier aanknopingspunten voor zijn, expliciet aandacht besteden
aan de online vormen van dit type uitbuiting.

Het kabinet werkt ook in een breder kader, buiten de agenda gericht op SRGR, aan de
bestrijding van online seksueel misbruik en uitbuiting van kinderen. Een voorbeeld
hiervan is de onderhandeling over een Commissievoorstel voor een EU-verordening gericht
op aanbieders van onlinediensten binnen de Unie ter bevordering van het opsporen,
melden en voorkomen van online seksueel misbruik. Het voorstel voor deze verordening
wordt op dit moment besproken in de Raad.

Zoals aangegeven in mijn brief aan uw Kamer van 18 mei 2022, wordt er op relevante
momenten uitwisseling gezocht met andere actoren die betrokken zijn bij deze thematiek,
waaronder het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Deze uitwisseling zal ook in
de toekomst worden doorgezet.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,
E.N.A.J. Schreinemacher