Brief regering : Subsidieregelingen verbetering basisvaardigheden 2023

31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 662 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR PRIMAIR EN VOORTGEZET ONDERWIJS

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 maart 2023

Met deze brief informeer ik u over een nieuwe ronde van de subsidieregelingen basisvaardigheden
waarvan de inschrijving vanaf volgende week maandag 27 maart open gaat. In deze ronde
is het totale budget verhoogd en worden er meer scholen bereikt. Daarbij kijk ik scherp
naar de correcte besteding van het subsidiebedrag. Ik zie dit dan ook als een belangrijke
volgende stap in het Masterplan basisvaardigheden om alle leerlingen goed te leren
lezen, schrijven en rekenen. Met dit Masterplan benadrukken we dat het voor alle scholen
topprioriteit is om te werken aan de verbetering van basisvaardigheden. Hier ligt
een grote opdracht voor het onderwijs om leerlingen en daarmee ook ons land de beste
basis voor een succesvolle toekomst te bieden. Onderdeel daarvan is een scala van
maatregelen en hulpmiddelen, zoals een interventiekaart, praktische tips, goede voorbeelden,
webinars etc. Zo zorgen we samen voor een langjarige focus op de verbetering van basisvaardigheden.

In mei stuur ik u een uitgebreidere voortgangsbrief over het Masterplan basisvaardigheden
waar ik graag met uw Kamer in het door uw geplande commissiedebat over doorspreek
in juni.

Ongeveer 2.200 scholen gaan aan de slag met effectieve interventies

Onderdeel van het Masterplan basisvaardigheden is extra geld voor scholen waar de
meeste verbetering nodig is en waar verschillende uitdagingen zich opstapelen. Daarom
zijn vanaf september 2022 645 scholen aan de slag gegaan met het verbeteren van de
basisvaardigheden bij hun leerlingen met bewezen effectieve interventies aan de hand
van de subsidieregeling verbetering basisvaardigheden. Daarnaast worden er meer dan
120 scholen geholpen door op maat gemaakte basisteams. De scholen met een aanvullende
subsidie zijn inmiddels, op een enkeling na, allen fysiek bezocht. We merken veel
enthousiasme bij de deelnemende scholen. Voor scholen die onvoldoende of zeer zwak
zijn heb ik al toegezegd daar dit jaar een nieuwe regeling voor te maken met betere
selectiecriteria om de investeringen op de juiste scholen te laten landen.1 Daarom kom ik dit jaar met een nieuwe regeling, met betere selectiecriteria om de
investeringen op de juiste scholen te laten landen. Ook is het budget van de subsidieregelingen
in 2023 108 miljoen euro hoger dan in 20222. In de bijlage vindt u het beleidskader conform de Comptabiliteitswet.

Daarmee is voor de schooljaren 2023–2024 en 2024–2025 voor deze regelingen in totaal
bijna 332 miljoen euro per jaar beschikbaar. Met het budget van 332 miljoen euro per
jaar kunnen ongeveer 2.200 scholen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs een
beroep doen op de regelingen. Het gaat dan om ruim 650.000 leerlingen (25 tot 30%
van het totaal). Scholen die meedoen ontvangen 500 euro per leerling per jaar. Dat
geld kunnen ze gebruiken voor effectieve interventies zoals extra lessen, betere professionalisering
of andere lesmethodes. Hieronder geef ik een weergave op hoofdlijnen van de belangrijkste
veranderingen ten opzichte van de subsidieregeling verbetering basisvaardigheden van
2022:

• Twee regelingen. Er is een aparte regeling voor scholen met een oordeel onvoldoende/zeer zwak («prioriteitsscholen)
en alle andere scholen. De voorwaarden van beide regelingen zijn grotendeels vergelijkbaar,
maar verschilt bijvoorbeeld in het feit dat prioriteitsscholen een automatische toekenning
van het bedrag krijgen en gegarandeerde hulp vanuit een basisteam.

• Middelen worden beter verdeeld. Er wordt in geval van overtekening op de subsidie niet meer geloot, maar er wordt
gerichter gekeken naar welke scholen de middelen het meest nodig hebben.

• Nog scherper zicht op goede besteding van de middelen. Bij de nieuwe subsidieregelingen is er sprake van een aangescherpt verantwoordingsmodel.
Daarbij krijgen scholen de middelen verstrekt op voorschotbasis en wordt de subsidie
aan het eind van de bestedingstermijn vastgesteld op basis van de verantwoording die
van alle deelnemers gevraagd wordt. Ook vindt er aanvullend op deze 100% controle
een verdiepende steekproef plaats met een omvang van 10 tot 50%.

• Langere looptijd. De subsidieregelingen van 2023 hebben een looptijd van 2 jaar. Hiermee kunnen scholen
de versterking van de basisvaardigheden verduurzamen.

• Lager bedrag per leerling om meer scholen te bereiken. Op basis van de ervaringen met de vorige regeling en om ook meer scholen te helpen
en te leren van de bestede middelen in de huidige regeling, heb ik het leerlingbedrag
verlaagd naar € 500 per jaar.

Vanaf 27 maart tot en met 14 april kan een aanvraag voor de subsidie worden ingediend
bij DUS-I. Belangrijk daarbij is dat de aanvraag door de hele school gedragen is,
dus inclusief de medezeggenschapsraad. In de subsidieregelingen wordt ook ingegaan
op de ouderbetrokkenheid, conform de toezegging die ik het lid Bisschop heb gemaakt
bij het debat over het Masterplan Basisvaardigheden op 14 juni 2022. Om de werkdruk
te beperken, heb ik er voor gezorgd dat het insturen van de subsidieaanvraag relatief
weinig tijd kost. Uiterlijk 21 april horen scholen of ze in aanmerking komen, waarna
het geld in de loop van juni wordt uitgekeerd. Hieronder wordt nader toegelicht wat
het verschil is tussen de regeling voor prioriteitsscholen en andere scholen.

Met de regeling voor prioriteitsscholen hebben ongeveer 200 scholen met een oordeel
onvoldoende/zeer zwak aanspraak op financiële hulp en ondersteuning

Voor ongeveer 200 prioriteitsscholen zijn er twee aanvraagtijdvakken. Ik heb gekozen
voor twee aanvraagtijdvakken omdat een school zo snel mogelijk beter moet worden,
en zo niet een jaar lang hoeft te wachten op extra hulp. Bij de aanvraagtijdvakken
kijk ik naar de peildata die gekoppeld zijn aan het oordeel van de Inspectie van het
Onderwijs. In het eerste aanvraagtijdvak kunnen prioriteitsscholen met een peildatum
van 1 september 2022 en van 1 februari 2023 een aanvraag indienen. Het tweede aanvraagtijdvak
volgt in het najaar (1 september 2023 tot en met 15 september 2023).

Deze scholen krijgen ook hulp vanuit een basisteam. Daarmee wordt een ondersteuningsnetwerk
vorm gegeven dat bestaat uit (publieke) partijen die de scholen kunnen helpen, ontzorgen
en ondersteunen. Hierbij is de hulpvraag van de school leidend: elk basisteam wordt
op maat samengesteld op basis van de opgave waar de school voor staat.

In combinatie met de regeling voor overige scholen bereiken we een ongeveer 650.000
leerlingen die dat het meeste nodig hebben

Voor ongeveer 2.000 scholen wordt ook de mogelijkheid geboden om de basisvaardigheden
te versterken via financiële ondersteuning. Hierbij is er sprake van één aanvraagronde.
Wanneer daar meer vraag voor is dan er middelen zijn, worden scholen geselecteerd
op basis van hun onderwijsachterstandsscores3 in het regulier onderwijs en de cumi-regeling4 in het speciaal basisonderwijs en het speciaal (voortgezet) onderwijs. Ook hier kunnen
scholen gebruiken maken van hulp uit een basisteam, zij moeten deze behoefte wel actief
aangeven in de aanvraag.

De looptijd van de subsidieregeling 2022 wordt verlengd met een halfjaar

Zojuist heeft u kunnen lezen dat ik voor de subsidieregeling 2023 een aantal andere
accenten heb gelegd ten opzichte van de regeling in 2022. Mede dankzij de informatie
die ik uit alle onderwijscoördinatoren van het ministerie krijg, wordt steeds duidelijker
waar de investeringen van het Masterplan basisvaardigheden aan kracht kan winnen om
te garanderen dat het geld goed wordt besteed. Want wat we met het Masterplan doen
is breder, en de regeling is niet het einddoel. We gaan de input die we krijgen ook
in de bekostiging verwerken. Uit de gesprekken met scholen, onderwijscoördinatoren
en basisteams is gebleken dat de bestedingstermijn van één jaar het risico met zich
meebrengt dat de interventies niet duurzaam in de school kunnen worden verankerd.
Daarom heb ik besloten om de bestedingstermijn van de subsidieregeling verbetering
basisvaardigheden 2022 te verlengen van één naar bijna twee jaar, zoals de nieuwe
regelingen. Scholen zijn hier inmiddels over geïnformeerd.

Tot slot

Met de reeds lopende subsidieregeling en de subsidieregelingen die nu open worden
gesteld, krijgen vele scholen extra middelen om de basisvaardigheden te versterken.
Dat vind ik een mooie stap, maar we zijn er nog niet. Zoals ik vorig jaar heb aangegeven
in de voortgangsrapportage5 werken we toe naar structurele extra bekostiging en af van de financieringsvorm van
een subsidie. Deze behoefte om duurzame financiering hoor ik ook steeds terug in mijn
gesprekken met scholen. In de komende voortgangsbrief voor het Masterplan Basisvaardigheden
informeer ik u over de vorderingen op dit punt en ik ga daar graag in juni met uw
Kamer over in gesprek.

De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, A.D. Wiersma