Brief regering : Verschillen in de schadeafhandeling en versterkingsopgave als gevolg van de gaswinning in Groningen
33 529 Gaswinning
Nr. 1085 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 24 november 2022
Vandaag heeft de heer Wientjes zijn adviesrapport over de dorpenaanpak aan mij overhandigd.
Ik heb uw kamer hierover zojuist een brief gestuurd (Kamerstuk 33 529, nr. 1084). Een van de adviezen betreft het aanstellen van een commissie die een nadere analyse
maakt van de moeilijk uitlegbare verschillen binnen de hele versterkingsoperatie en
de schadeafhandeling.
Ik neem dit advies van de heer Wientjes over. Deze commissie wordt zo snel mogelijk
benoemd en zal uiterlijk het tweede kwartaal van 2023 advies uitbrengen over het vereenvoudigen
van het wegnemen van verschillen. Dit zodat de verschillenaanpak zo snel mogelijk
kan starten.
In deze brief ga ik in op de eerdere toezegging aan uw Kamer van 29 september om een
nadere analyse te maken van de casuïstiek (Kamerstuk 33 529, nr. 1069).
Op 26 september jl. heb ik uw Kamer geïnformeerd over mijn eerste analyse van ontstane
verschillen in de schadeafhandeling en versterkingsoperatie en problematiek die bewoners
als gevolg daarvan ervaren (Kamerstuk 33 529, nr. 1076). Ik ben daarbij onder andere ingegaan op de soorten verschillen waarvan ik vind
dat die naar hun aard of omvang niet of moeilijk uitlegbaar zijn en die leiden tot
onvrede en aantasting van de sociale cohesie.
Deze verschillen wil ik voor zover dat in redelijkheid en met oog voor proportionaliteit
mogelijk is overbruggen, ten behoeve van een goed uitlegbare en ruimhartige schadeafhandeling
en versterkingsoperatie zoals het kabinet zich ten doel heeft gesteld. Deze aanpak
is aanvullend op al bestaande initiatieven zoals de verschillenaanpak van het IMG.
In de eerste brief heb ik uw Kamer aan de hand van zeven beoordelingsfactoren meegenomen
in de complexiteit van deze problematiek, te weten:
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
2. De voorspelbaarheid van overheidshandelen.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing.
4. De handelingsruimte van bewoners.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast.
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Net als in de vorige brief maak ik in deze brief gebruik van drie componenten (menselijke
component, tijdscomponent en geografische component) en merk daarbij op dat deze kunnen
overlappen en niet uitputtend zijn. Deze componenten vloeien voort uit de toepassing
van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur waaronder het gelijkheidsbeginsel
en het vertrouwensbeginsel en het uitgangspunt ruimhartigheid uit de Tijdelijke wet
Groningen.
Onderaan deze brief vindt u een overzicht aan concrete verhalen van bewoners, waarvan
ik sommigen de afgelopen maanden zelf heb gesproken. Deze verhalen zijn in mijn optiek
een goede weergave van de veelzijdigheid van de verschillenproblematiek. Deze informatie
zal ik doen toekomen aan de nog in te stellen commissie.
De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, J.A. Vijlbrief
Casuïstiek Schade
Casusbeschrijving 1
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Bij een bewoner met schade ontving bijna iedereen in haar straat een flinke schadevergoeding
(circa € 8.000), maar mevrouw ontving niets. Beroep en bezwaar werden afgewezen.
Verschil = € 8.000.
Verschillen in uitkomsten afhandeling fysieke schade.
Frequentie: circa 40.000 adressen.
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (stress, juridische procedures)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Menselijke component: verschillen in uitkomsten afhandeling fysieke schade door toepassing
van beoordelingskaders door deskundige.
Casusbeschrijving 2
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Een bewoner heeft schade, maar krijgt een veel lagere vergoeding (€ 300) dan haar
buren in hetzelfde hofje (€ 2.000).
Verschil = € 1.700
Verschillen in uitkomsten afhandeling fysieke schade.
Frequentie: circa 40.000 adressen.
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (stress, juridische procedures)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Menselijke component: verschillen in uitkomsten afhandeling fysieke schade door toepassing
van beoordelingskaders door deskundige.
Casusbeschrijving 3
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Een bewoner meldde in 2020 een nieuwe schade bij het IMG. Na tijdlang on-hold te zijn
gezet ontving hij in augustus 2022 een afwijzing, terwijl eerder wél schade is toegekend.
De bewoner woont namelijk in één van de twee gebieden waar het IMG sinds mei 2021
geen schadevergoeding meer uitkeert omdat het bewijsvermoeden is weerlegd.
Verschil = € 5.000
Veranderingen in beoordelingskaders en werkwijzen
Frequentie: 18.000 adressen (rond Norg) + 8.000 (rond Blijham)
2. De voorspelbaarheid van overheidshandelen.
6. Overlast (lange doorlooptijd)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Tijdscomponent: Nieuw beoordelingskader / aanpassing toepassingsgebied bewijsvermoeden
Casusbeschrijving 4
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Echtpaar heeft erkende fysieke schade, maar valt net buiten het waardedalingsgebied
van het IMG. Het gebied wordt omringd door gebieden waar de waardedalingsvergoeding
wel wordt toegekend. Het is voor hen moeilijk te verteren dat vrienden aan de overkant
van de straat of in het naastgelegen dorp met minder of geen fysieke schade wel een
waardedalingsvergoeding (circa € 5.5001) en later ook € 10.000 subsidie voor verbetering en verduurzaming van hun woning
ontvingen.
De afbakening op postcodeniveau maakt dat in sommige gevallen bewoners aan de ene
zijde van de straat wel in aanmerking komen voor de woningverbeteringssubsidie en
aan de andere zijde niet.
Verschil = circa € 15.500
Verschillende afbakening toepassingsgebieden
Frequentie: 100+ adressen
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing
Geografische component:
Waardedalingsregeling & Subsidie woningverbetering
X Noot
1
Dit is een grove schatting op basis van de gem. woningwaarde x het percentage waardedaling.
Casusbeschrijving 5
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Een ander echtpaar heeft jarenlang juridische strijd geleverd om fysieke schade toegekend
te krijgen, en vindt het moeilijk te verteren dat zij niet voor waardedaling (circa
€ 5.500) in aanmerking komen en nog lang moeten wachten op een eventuele vergoeding
voor immateriële schade (max. € 5.000).
Verschil = circa € 5.500 (+ evt. € 5.000)
Verschillende afbakening toepassingsgebieden
Frequentie: 100.000+ adressen
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing
Geografische component:
Waardedalingsregeling
Casuïstiek versterking
Casusbeschrijving 6
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Woningen aan de ene kant van de straat krijgen versterkingsmaatregelen. Woningen aan
de andere van de straat voldoen aan de veiligheidsnorm.
Verschil = ca 30.000 ihkv verduurzaming
Veranderingen in beoordelingskaders en werkwijzen
Frequentie: minimaal 4.000
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (bouwwerkzaamheden)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Tijdscomponent: Nieuw beoordelingskader / aanpassing NPR
Casusbeschrijving 7
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Beide delen van een twee-onder-een-kapwoning krijgen verschillende versterkingsadviezen,
doordat de woningen constructief van elkaar verschillen door een verbouwing bij de
ene woning. Doordat er bij de ene eigenaar meer versterkingsmaatregelen moeten worden
getroffen, kan er zonder meerkosten voor sloop/nieuwbouw kiezen en de andere niet.
Verschil = ca. € 40.0001
Verschillen in beoordelingen versterkingsoperatie
Frequentie: in ieder geval één situatie.
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (bouwwerkzaamheden)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Menselijke component: verschillen in uitkomsten versterkingsoperatie door toepassing
van beoordelingskaders door deskundige.
X Noot
1
Eigenbijdrage die in deze specifieke casus nodig is om tot sloop/nieuwbouw te komen.
Casusbeschrijving 8
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Een bewoner woont in een straat waar de oneven nummers nog wachten op een versterkingsadvies
op basis van actuele inzichten, terwijl de even nummers al een beoordeling hebben
op oude inzichten en een bestuurlijke toezegging sloop/nieuwbouw krijgen. Deze bewoner
(wonend op een oneven nummer) krijgt € 30.000 euro ter compensatie op basis van de
bestuurlijke afspraken van de gemeente.
Verschil = onbekend1
Veranderingen in beoordelingskaders en werkwijzen
Frequentie: ca 120 woningen om en nabij de betreffende straat.
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (bouwwerkzaamheden)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Tijdscomponent: Nieuw beoordelingskader / aanpassing NPR
X Noot
1
Ordegrootte € 100.000. Verschil tussen marktwaarde woning nieuwbouw en bestaande bouw.
Casusbeschrijving 9
Soort verschil
Beoordelingsfactoren
Componenten
Twee-onder-een-kapwoningen uit 1948 moeten versterkt worden. Alleen wanneer bewoners
zelf bijbetalen, is sloop-nieuwbouw mogelijk. Bewoners vinden het oneerlijk dat bewoners
in een andere wijk wel sloop/nieuwbouw krijgen.
Verschil = onbekend1
Afbakening toepassingsgebieden van beoordelingskaders
Frequentie: nog geen cijfers bekend van NCG
1. De grootte van de afwijking tussen bewoners.
3. Mate van technische en juridische onderbouwing.
5. De sociale nabijheid en zichtbaarheid van verschillen.
6. Overlast (bouwwerkzaamheden)
7. De vergelijkbaarheid van situaties.
Geografische component.
X Noot
1
Ordegrootte € 100.000. Verschil tussen marktwaarde woning nieuwbouw en bestaande bouw.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
J.A. Vijlbrief, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat