Brief regering : Voortgang innovatiebudget Digitale Overheid

Nr. 761 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 juni 2021

Bij de presentatie van de Agenda Digitale Overheid – NL DIGIbeter1 heb ik aangekondigd te gaan investeren in innovatie ten behoeve van de digitale overheid.
Hiervoor heb ik het Innovatiebudget Digitale Overheid (IDO) beschikbaar gesteld vanuit
de Investeringspost Digitale Overheid. Dit biedt cofinanciering voor innovatieprojecten
van overheidsorganisaties die bijdragen aan betere digitale overheidsdienstverlening
en het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Met deze brief informeer ik u over
de stand van zaken met betrekking tot het IDO en de (tussentijdse) resultaten die
in de afgelopen periode zijn gerealiseerd. Voordat ik de resultaten nader toelicht,
wil ik u kort meenemen in het doel van het IDO.

Investeren in innovatie

De Agenda Digitale Overheid – NL DIGIbeter kent als uitgangspunt dat innovatie niet
het doel op zich is, maar een middel om (versneld) oplossingen te bieden voor maatschappelijke
vraagstukken, en om overheidsdienstverlening slim in te richten. Het IDO stelt gedurende
3 jaar (2019–2021) in totaal 18 miljoen euro beschikbaar ten behoeve van innovatie
en samenwerking door overheidspartijen2.

Het IDO staat open voor de hele Nederlandse overheid (ministeries, provincies, gemeenten,
waterschappen en uitvoeringsorganisaties). Met het ondersteunen van innovaties zet
het IDO in op de ontwikkeling van dienstverlening die inclusiever, persoonlijker,
gebruiksvriendelijker en veiliger is. Het co-financieren van innovatieve projecten
vergroot de ruimte die overheden voor innovatie hebben, en stimuleert een nieuwe manier
van werken waarin kennisdeling en samenwerking centraal staan.

Resultaten tot nu toe

Ingediende en gegunde voorstellen

In 2019 zijn er 74 definitieve voorstellen ingediend voor het IDO. Hiervan zijn 20 projecten
voor een totaalbedrag van € 4.936.070 gegund3. In 2020 zijn 135 definitieve voorstellen ontvangen. Hiervan zijn 24 projecten voor
een totaalbedrag van € 4.677.837 gegund4. Een overzicht van de gegunde projecten van zowel 2019 als 2020 zijn te vinden via
de website van Digitale Overheid (www.digitaleoverheid.nl). Het toekennen van innovatiebudget aan projecten gebeurt op basis van selectiecriteria5, volgens een vooraf omschreven proces. De beoordeling wordt gedaan door een jury,
bijgestaan door een voorselectiecommissie. Leden komen vanuit de rijksoverheid, decentrale
overheden, bedrijfsleven en wetenschap en hebben expertise in onder andere gebruikersgericht
ontwerpen, innovatie en de ontwikkeling van de digitale overheid. Enkel projecten
die door de jury van voldoende kwaliteit worden bevonden ontvangen een deel cofinanciering
uit het IDO. Toegekende projecten kennen een looptijd van een jaar vanaf het moment
van gunning. De projecten van 2019 zijn grotendeels afgerond6, de projecten van 2020 bevinden zich in de uitvoerende dan wel afrondende fase, en
het selectieproces voor de ingediende voorstellen in 2021 wordt in juli 2021 afgerond.
Omdat de resultaten ook potentiële meerwaarde hebben voor andere organisaties wordt
voor projecten gekeken naar de mogelijkheden voor ondersteuning bij opschaling dan
wel herbruikbaarheid.

Samenwerken aan innovatie

Het IDO ondersteunt overheden om op een andere manier te gaan (samen)werken, namelijk
door te experimenteren, ruimte te geven aan nieuwe initiatieven en connecties aan
te gaan met nieuwe partijen. Onder het IDO heeft zich een groot netwerk van samenwerkende
overheden gevormd. Elk voorstel wordt door een overheidspartij als regievoerder ingediend
en, in lijn met de selectiecriteria, werken zij hiervoor samen met minstens 1, vaak
2 of 3 andere overheidspartijen. Zo hebben in 2019 41 partijen een voorstel ingediend,
en in 2020 waren dit 65 partijen (figuur 1, unieke indieners). Gegunde projecten hebben
aangegeven dat zij door het ontvangen van centrale financiering en het succesvol doorlopen
van de selectieprocedure meer ruimte hebben gekregen binnen hun eigen organisatie
om zich in te zetten voor gezamenlijke belangen.

In figuur 1 vindt u een overzicht van aantallen ingediende en gegunde projecten; de
verdeling van financiering uit het IDO per type overheidspartij; de verhouding aangevraagd
en toegekend budget uit het IDO.

Figuur 1: overzicht cijfers ingediende en gegunde voorstellen 2019–2020

Voorbeelden7

Ter illustratie een tweetal voorbeelden van projecten die met hulp van cofinanciering
uit het IDO tot stand zijn gekomen.

Projecten 2019

Perceelwijzer

De app Perceelwijzer bevordert communicatie en data-uitwisseling tussen agrariërs
en waterschappen op perceelniveau. De applicatie is opgeschaald van 1 naar 14 waterschappen,
met concrete ambities richting de overige 7 waterschappen. Agrariërs en waterschappen
ondervinden voordelen van het gebruik van de app en werken hierdoor nog beter samen.

Stem van Groningen

De Stem van Groningen is een participatieplatform waarop inwoners laagdrempelig kunnen
meedenken en meebeslissen over zaken die in hun omgeving gebeuren. Het innovatieproject
is een samenwerking om de gebruiksvriendelijkheid en professionaliteit van het digitaal
participatieplatform te verbeteren, met oog voor opschaalbaarheid.

Tot slot

De eerste (tussentijdse) resultaten van het IDO, zowel wat betreft projecten, als
samenwerking als kennisdeling, lijken veelbelovend. Gedurende de drie edities van
het IDO is gekozen voor een wendbare opzet waarin continu geëvalueerd en verbeterd
is. Als gevolg hiervan zijn bijvoorbeeld de selectiecriteria verder aangescherpt:
in 2020 en 2021 is bij het beoordelen van de aanvragen meer aandacht voor het betrekken
van de eindgebruiker, de levensgebeurtenissenaanpak en open (source) softwareontwikkeling.

Daarnaast wordt het IDO als geheel dit jaar geëvalueerd. In de evaluatie wordt de
doeltreffendheid en de doelmatigheid van het Innovatiebudget als instrument onderzocht,
teneinde de opzet, voorwaarden en/of processen hierop aan te passen, en het Innovatiebudget
als instrument beter in te kunnen zetten.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.W. Knops