Brief regering : Geannoteerde Agenda OJCS Raad - onderdeel Jeugd van 17 mei 2021

Nr. 362
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 april 2021

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda van de Onderwijs-, Jeugd-, Cultuur- en Sportraad
(OJCS-Raad) aan voor het onderdeel Jeugd, dat op maandag 17 mei plaatsvindt, onder
het Portugees voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.

Op dit moment staat een fysieke OJCS-Raad in Brussel gepland. Indien in mei wordt
besloten om – vanwege de beperkende maatregelen in verband met COVID-19 – deze Raad
te vervangen door een informele videoconferentie van Ministers, worden de Raadsconclusies
schriftelijk vastgesteld in het Comité van Permanente Vertegenwoordigers (Coreper).

In de bijlage worden de onderwerpen nader toegelicht en treft u per onderwerp het
doel van de Raadsbehandeling, de inhoud van het onderwerp, de inzet van Nederland
en een indicatie van het krachtenveld aan. De achtergrond stukken voor het beleidsdebat
zijn nog niet uitgebracht, bijgevoegde annotatie bevat de verwachte inzet.

Nederland zal tijdens de Raad worden vertegenwoordigd door de Plaatsvervangend Permanent
Vertegenwoordiger, Ambassadeur Ronald van Roeden.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
P. Blokhuis

GEANNOTEERDE AGENDA OJCS RAAD- JEUGD

Jeugd – Maandag 17 mei

Voor de Jeugdraad staan de volgende onderwerpen geagendeerd:

• Raadsconclusies voor het versterken van de multi-level governance bij het promoten
van jeugdparticipatie in besluitvormingsprocessen.

• Beleidsdebat: Een op rechten gebaseerde benadering van beleid voor jongeren

Raadsconclusies: Versterken van de multi-level governance bij het promoten van jeugdparticipatie
in besluitvormingsprocessen

Inhoud

De Raadsconclusies voor het versterken van de multi-level governance bij het promoten
van jeugdparticipatie in besluitvormingsprocessen sluiten aan op bestaande wetgeving; de EU jeugdstrategie 2019–2027 en het daarin
opgenomen EU jeugddoel over participatie; eerder aangenomen Raadsconclusies over betekenisvolle
jongerenparticipatie; en de Raadsresolutie over jongeren en democratische betrokkenheid.

De Raadsconclusies benadrukken het belang van betrokkenheid van jongeren en dat zij
leren om autonoom en genuanceerd te denken en actieve, betrokken burgers te zijn.
In de Raadsconclusies worden lidstaten specifiek uitgenodigd om participatie en vertegenwoordiging
van jongeren op alle bestuurlijke niveaus aan te moedigen, waarmee een samenleving
inclusiever en veerkrachtiger wordt. Daartoe worden een aantal acties voorgesteld
aan lidstaten, zoals het opzetten van duurzame bestuursstructuren of deze transparanter
te maken, waardoor jongeren gemakkelijker aan besluitvormingsprocessen kunnen deelnemen.

Gesteld wordt dat lidstaten initiatieven kunnen opzetten via jongerenorganisaties
en jongerenwerk of onderwijs. Ook wordt verzocht te kijken naar ideeën van jongeren(vertegenwoordigers)
zoals voortgekomen uit de EU jongerendialoog.

Aan de Europese Commissie wordt verzocht een peer learning activiteit over jongerenparticipatie
te organiseren en de al bestaande EU-jongerenprogramma’s Erasmus+ en het Europees
Solidariteitskorps en instrumenten zoals Youth Wiki te benutten.

Achtergrond

De bevordering van jongerenparticipatie op alle bestuurlijke lagen is één van de beginselen
van de EU-Jeugd Strategie (2019–2027). Deze strategie heeft tot doel de betrokkenheid
van jongeren in Europa bij het vormgeven van de samenleving en de politiek te ondersteunen.
Met dit in gedachten wordt rekening gehouden met de mening van jongeren via bijvoorbeeld
de EU Jeugddialoog en de daarin opgenomen jeugddoelen. Hierbij is het jeugddoel «Ruimte
en participatie voor iedereen» in het bijzonder relevant voor de betrokkenheid van
jongeren.

Jongerenparticipatie gaat over het hebben en uitoefenen van rechten, kansen, gelijke
toegang, ondersteuning en verantwoordelijkheden om deel te nemen en beslissingen te
beïnvloeden. En ook om deel te nemen aan acties en activiteiten die bijdragen aan
het versterken van een samenleving die gebaseerd is op de waarden van de Europese
Unie.

Gesteld wordt dat het belangrijk is hierbij te kijken naar alle zaken die jongeren
aangaan, zoals bijvoorbeeld onderwijs en fatsoenlijke banen, duurzame ontwikkeling,
huisvesting, klimaatverandering, mensenrechten, gelijkheid en solidariteit tussen
de generaties, gendergelijkheid, en de impact van digitalisering.

De Raadsconclusies zijn niet bindend en de aanbevelingen in de tekst moeten vooral
gezien worden als uitnodigingen aan lidstaten, de Europese Commissie, jongerenorganisaties
en jongerenwerk.

Inzet Nederland

Nederland vindt jongerenparticipatie van alle jongeren van belang, evenals het feit
dat jongeren in staat worden gesteld op zinvolle wijze deel te nemen aan beslissingen
over zaken die hen aangaan. Mede door de impact van Covid-19 wordt de kwetsbaarheid
van jongeren op bijvoorbeeld onderwerpen als bestaanszekerheid en mentale gezondheid
gezien. Het is ook daarom belangrijk dat jongeren op alle bestuurslagen goed vertegenwoordigd
zijn.

In Nederland worden initiatieven gericht op het vergroten van de jongerenparticipatie
op alle niveaus georganiseerd. De inbreng van de Nationale Jeugdraad en diverse maatschappelijke
en politieke jongerenorganisaties is zeer waardevol. Omdat jongeren veelal op lokaal
niveau participeren, wordt er ook aandacht besteed aan goede communicatie en samenwerking
tussen jongereninitiatieven en lokale besluitvormers. Onlangs is de handreiking duurzame
jongerenparticipatie «Naar een structurele dialoog tussen besluitvormers en jongeren»
uitgekomen. Deze handreiking helpt en stimuleert gemeenten om snel en effectief aan
de slag te gaan met duurzame jongerenparticipatie. Nederland pleit ervoor dat de Raadsconclusies
rekening houden met diversiteit in bevoegdheden binnen lidstaten en het subsidiariteits-
en proportionaliteitsbeginsel.

Indicatie krachtenveld Raad

Alle lidstaten erkennen het belang van het versterken van de multi-level governance
bij het promoten van jeugdparticipatie in besluitvormingsprocessen, en kunnen zich
vinden in dit voorstel voor de Raadsconclusies.

Beleidsdebat over een op rechten gebaseerde benadering van beleid voor jongeren

Op het moment van het opstellen van deze geannoteerde agenda is alleen het thema voor
het beleidsdebat bekend. Achtergronddocumenten zijn nog niet ontvangen. Onderstaande
betreft de opzet zoals we die hoogstwaarschijnlijk kunnen hanteren.

Doel en Inhoud Raadsbehandeling

Met het beleidsdebat wil het Portugees Voorzitterschap de lidstaten aanmoedigen na
te denken over het belang van een op rechten gebaseerde benadering van beleid voor
jongeren. Het Portugees Voorzitterschap wil de dialoog voeren over hoe we gelijke
en eerlijke kansen kunnen bieden aan alle jongeren en hoe we participatie en betrokkenheid
van jongeren kunnen ondersteunen op alle niveaus. Deze benadering heeft betrekking
op alle zaken die jongeren aangaan, zoals onderwijs, de arbeidsmarkt, huisvesting,
klimaatverandering, (gender)gelijkheid, en de impact van digitalisering.

Het voorzitterschap zal hoogstwaarschijnlijk aangeven dat dit een nationale aangelegenheid
is, maar dat hierop vanuit de EU en door onderlinge uitwisseling van ideeën van de
lidstaten meerwaarde gecreëerd kan worden.

Het debat zal naar verwachting worden gevoerd aan de hand van discussievragen. Deze
zijn nog niet bekend.

Achtergrond

De huidige pandemie heeft ook voor jongeren een grote impact en het is van belang
dat jongeren zich ook tijdens en na deze pandemie kunnen ontwikkelen.

Inzet Nederland

Nederland staat positief tegenover op rechten gebaseerd beleid voor jongeren. Waarbij
lidstaten voldoende ruimte hebben om invulling te geven aan dit beleid op nationaal
niveau.

Nederland acht het van groot belang om de rechten van jongeren te beschermen en te
bevorderen en om jongeren te betrekken bij besluitvorming. Dit is ingebed in regulier
beleid van departementen en gemeenten.

De huidige pandemie heeft bovendien het belang benadrukt van beleid dat alle jongeren
de kans biedt om zich te ontwikkelen, zowel tijdens als na de pandemie. De impact
van COVID-19 op de jeugd is groot.

Met jongeren, gemeenten en diverse departementen zijn we een plan aan het ontwikkelen
om jongeren ook op de langere termijn perspectief te bieden en zoveel mogelijk te
ondersteunen bij de impact van de crisis. Hierbij zal aandacht zijn voor verschillende
leefgebieden van jongeren.

Tot slot zal Nederland de suggestie doen om ideeën en voorstellen die raken aan een
op rechten gebaseerde benadering van beleid voor jongeren te verbinden aan onder meer
de EU jeugdstrategie 2019–2027 en de op 24 maart uitgebrachte EU-Strategie voor de
Rechten van het Kind. Een kabinetsappreciatie van genoemde kinderrechtenstrategie
kan uw Kamer op korte termijn tegemoet zien.